श्रीअर्हन्नामसहस्रसमुच्चयः
(श्रीहेमचन्द्राचार्यविरचितः)
अथ श्रीअर्हन्नामसहस्रसमुच्चयः ।
अर्हं नामापि कर्णाभ्यां शृण्वन् वाचा समुच्चरन् ।
जीवः पीवरपुण्यश्रीर्लभते फलमुत्तमम् ॥ १॥
अतएव प्रतिप्रातः समुत्थाय मनीषिभिः ।
भक्त्याऽष्टाग्रसहस्रार्हन्नामोच्चारो विधीयते ॥ २॥
ॐ श्रीमानर्हन् जिनः स्वामी स्वयम्भूः शम्भुरात्मभूः ।
स्वयम्प्रभुः प्रभुर्भोक्ता विश्वभूरपुनर्भवः ॥ ३॥
विश्वात्मा विश्वलोकेशो विश्वतश्वक्षुरक्षरः ।
विश्वविद् विश्वविद्येशो विश्वयोनिरनीश्वरः ॥ ४॥
विश्वदृश्वा विभुर्धाता विश्वेशो विश्वलोचनः ।
विश्वव्यापी विधुर्वेधाः शाश्वतो विश्वतोमुखः ॥ ५॥
विश्वपो विश्वतः पादो विश्वशीर्षः शुचिश्रवाः ।
विश्वदृग् विश्वभूतेशो विश्वज्योतिरनश्वरः ॥ ६॥
विश्वसृट् विश्वसूर्विश्वेट् विश्वभुक् विश्वनायकः ।
विश्वाशी विश्वभूतात्मा विश्वजिद् विश्वपालकः ॥ ७॥
विश्वकर्मा जगद्विश्वों विश्वमूर्त्तिर्जिनेश्वरः ।
भूतभाविभवद्भर्त्ता विश्ववैद्यो यतीश्वरः ॥ ८॥
सर्वादिः सर्वदृक् सार्वः सर्वज्ञः सर्वदर्शनः ।
सर्वात्मा सर्वलोकेशः सर्ववित् सर्वलोकजित् ॥ ९॥
सर्वगः सुश्रुतः सुश्रूः सुवाक् सूरिबहुश्रुतः ।
सहस्रशीर्षः क्षेत्रज्ञः सहस्राक्षः सहस्रपात् ॥ १०॥
युगादिपुरुषो ब्रह्मा पञ्चब्रह्ममयः शिवः ।
ब्रह्मविद् ब्रह्मतत्त्वज्ञो ब्रह्मयोनिरयोनिजः ॥ ११॥
ब्रह्मनिष्ठः परब्रह्म ब्रह्मात्मा ब्रह्मसम्भवः ।
ब्रह्म ब्रह्मपतिर्ब्रह्मचारी ब्रह्मपदेश्वरः ॥ १२॥
विष्णुर्जिष्णुर्जयी जेता जिनेन्द्रो जिनपुङ्गवः ।
परः परतरः सूक्ष्मः परमेष्ठी सनातनः ॥ १३॥
॥ १००॥
जिननाथो जगन्नाथो जगत्स्वामी जगत्प्रभुः ।
जगत्पूज्यो जगद्वन्द्यो जगदीशो जगत्पतिः ॥ १४॥
जगन्नेता जगज्जेता जगन्मान्यो जगद्विभुः ।
जगज्ज्येष्ठो जगच्छ्रेष्ठो जगद्ध्येयो जगद्धितः ॥ १५॥
जगदर्च्यो जगद्बन्धुर्जगच्छास्ता जगत्पिता ।
जगन्नेत्रो जगन्मैत्रो जगडीपो जगद्गुरुः ॥ १६॥
स्वयञ्ज्योतिरजोऽजन्मा परन्तेजः परम्महः ।
परमात्मा शमी शान्तः परञ्ज्योतिस्तमोऽपहः ॥ १७॥
प्रशान्तारिरनन्तात्मा योगी योगीश्वरो गुरुः ।
अनन्तजिदनन्तात्मा भव्यबन्धुरबन्धनः ॥ १८॥
शुद्धबुद्धिः प्रबुद्धात्मा सिद्धार्थः सिद्धशासनः ।
सिद्धः सिद्धान्तविद् ध्येयः सिद्धः साध्यः सुधीः सुगीः ॥ १९॥
सहिष्णुरच्युतोऽनन्तः प्रभविष्णुर्भवोद्भवः ।
स्वयम्भूष्णुरसम्भूष्णुः प्रभूष्णुरभयोऽव्ययः ॥ २०॥
दिव्यभाषापतिर्दिव्यः पूतवाक् पूतशासनः ।
पूतात्मा परमज्योतिर्धर्माध्यक्ष्यो दमीश्वरः ॥ २१॥
निर्मोहो निर्मदो निःस्वो निर्दम्भो निरुपद्रवः ।
निराधारो निराहारो निर्लोभो निश्चलोऽचलः ॥ २२॥
निष्कामी निर्ममो निष्वक् निष्कलङ्को निरञ्जनः ।
निर्गुणो नीरसो निर्भीर्निर्व्यापारो निरामयः ॥ २३॥
निर्निमेषो निराबाधो निर्द्वन्द्वो निष्क्रियोऽनघः ।
निःशङ्कश्च निरातङ्को निष्कलो निर्मलोऽमलः ॥ २४॥
॥ २००॥
तीर्थकृत् तीर्थसृट् तीर्थङ्करस्तीर्थङ्करः सुदृक् ।
तोर्थकर्त्ता तीर्थभर्त्ता तीर्थेशस्तीर्थनायकः ॥ २५॥
सुतीर्थोऽधिपतितीर्थसेव्यस्तीर्थिकनायकः ।
धर्मतीर्थकरस्तीर्थप्रणेता तीर्थकारकः ॥ २६॥
तीर्थाधीशो महातोर्थस्तीर्थस्तीर्थविधायकः ।
सत्यतीर्थङ्करस्तीर्थसेव्यस्तीर्थिकतायकः ॥ २७॥
तीर्थनाथस्तीर्थराजस्तीर्थेट् तीर्थप्रकाशकः ।
तीर्थवन्द्यस्तीर्थमुख्यस्तीर्थाराध्यः सुतीर्थिकः ॥ २८॥
स्थविष्ठः स्थविरो ज्येष्ठः प्रेष्ठः प्रष्ठो वरिष्ठधीः ।
स्थेष्ठो गरिष्ठो वंहिष्ठो श्रेष्ठोऽणिष्ठो गरिष्ठधीः ॥ २९॥
विभवो विभयो वीरो विशोको विरजो जरन् ।
विरागो विमदोऽव्यक्तो विविक्तो वीतमत्सरः ॥ ३०॥
वीतरागो गतद्वषो वीतमोहो विमन्मथः ।
वियोगो योगविद् विद्वान् विधाता विनयी नयी ॥ ३१॥
क्षान्तिमान् पृथिवीमूर्त्तिः शान्तिभाक् सलिलात्मकः ।
वायुमूर्त्तिरसङ्गात्मा वह्निमूर्तिरधर्मधक् ॥ ३२॥
सुयज्वा यजमानात्मा सुत्रामस्तोमपूजितः ।
ऋत्विग् यज्ञपतिर्याज्यो यज्ञाङ्गमस्तं हविः ॥ ३३॥
सोममूर्त्तिः सौम्यात्मा सूर्यमूर्तिर्महाप्रभः ।
व्योममूर्त्तिरमूर्त्तात्मा नीरजा वीरजाः शुचिः ॥ ३४॥
मन्त्रविन्मन्त्रकृन्मन्त्री मन्त्रमूर्त्तिरनन्तरः ।
स्वतन्त्रः सूत्रकृत् स्वत्रः कृतान्तश्च कृतान्तकृत् ॥ ३५॥
॥ ३००॥
कृती कृतार्थः संस्कृत्यः कृतकृत्यः कृतकृतुः ।
नित्यो मृत्युञ्जयोऽमृत्युरमृतात्माऽमृतोद्भवः ॥ ३६॥
हिरण्यगर्भः श्रीगर्भः प्रभूतविभवोऽभवः ।
स्वयम्प्रभः प्रभूतात्मा भवो भावो भवान्तकः ॥ ३७॥
महाशोकध्वजोऽशोकः कः स्रष्टा पद्मविष्टरः ।
पद्मेशः पद्मसम्भूतिः पद्मनाभिरनुत्तरः ॥ ३८॥
पद्मयोनिर्जगद्योनिरित्यः स्तुत्यः स्तुतीश्वरः ।
स्तवनार्हो हृषीकेशोऽजितो जेयः कृतक्रियः ॥ ३९॥
विशालो विपुक्षोद्योतिरतुलोऽचिन्त्यवैभवः ।
सुसंवृत्तः सुगुप्तात्मा शुभंयुः शुभकर्मकृत् ॥ ४०॥
एकविद्यो महावैद्यो मुनिः परिवृढो दृढः ।
पतिर्विद्यानिधिः साक्षी विनेता वितान्तकः ॥ ४१॥
पिता पितामहः पाता पवित्रः पावनो गतिः ।
त्राता भिषग्वरो वर्यो वरदः पारदः पुमान् ॥ ४२॥
कविः पुराणपुरुषो वर्षीयान् ऋषभः पुरः ।
प्रतिष्ठाप्रसवो हेतुर्भुवनैकपितामहः ॥ ४३॥
श्रीवत्सलक्षणेश्लक्षणो लक्षण्यः शुभलक्षणः ।
निरक्षः पुण्डरीकाक्षः पुष्कलः पुष्कलेक्षणः ॥ ४४॥
सिद्धिदः सिद्धसङ्कल्पः सिद्धात्मा सिद्धशासनः ।
बुद्धबोध्यो महाबुद्धिर्वर्धमानो महर्द्धिकः ॥ ४५॥
वेदाङ्गो वेदविद् वेद्यो जातरूपो विदांवरः ।
वेदवेद्यः स्वसंवेद्यो विवेदो वदतांवरः ॥ ४६॥
॥ ४००॥
सुधर्मा धर्मधीर्धर्मो धर्मात्मा धर्मदेशकः ।
धर्मचक्री दयाधर्मः शुद्धधर्मो वृषध्वजः ॥ ४७॥
वृषकेतुर्वृषाधीशो वृषाङ्कश्च वृषोद्भवः ।
हिरण्यनाभिर्भूतात्मा भूतभृद् भूतभावनः ॥ ४८॥
प्रभवो विभवो भास्वान् मुक्तः शक्तोऽक्षयोऽक्षतः ।
कूटस्थः स्थाणुरक्षोभ्यः शास्ता नेताऽचल स्थितिः ॥ ४९॥
अग्रणीर्ग्रामणीर्ग्रण्यो गण्यगण्यो गणाग्रणीः ।
गणाधिपो गणाधीशो गणज्येष्ठो गणार्चितः ॥ ५०॥
गुणाकरो गुणाम्भोधिर्गुणज्ञो गुणवान् गुणी ।
गुणादरो गुणोच्छेदी सुगुणोऽगुणवर्जितः ॥ ५१॥
शरण्यः पुण्यवाक् पूतो वरेण्यः पुण्यगोर्गुणः ।
अगण्यपुण्यधोः पुण्यः पुण्यकृत् पुण्यशासनः ॥ ५२॥
अतीन्द्रोऽतीन्द्रियोऽधीन्द्रो महेन्द्रोऽतीन्द्रियार्थदृक् ।
अतीन्द्रियो महेन्द्रार्च्यो महेन्द्रमहितो महान् ॥ ५३॥
उद्भवः कारणं कर्त्ता पारगो भवतारकः ।
अग्राह्यो गहनं गुह्यः परद्धिः परमेश्वरः ॥ ५४॥
अनन्तर्द्धिरमेयर्द्धिरचिन्त्यर्द्धिः समग्रधीः ।
प्राग्र्यः प्राम्यहरोऽत्यग्रः प्रत्यग्रोऽग्रोऽग्रिमोऽग्रजः ॥ ५५॥
प्राणकः प्रणवः प्राणः प्राणदः प्राणितेश्वरः ।
प्रधानमात्मा प्रकृतिः परमः परमोदयः ॥ ५६॥
॥ ५००॥
महाजिनो महाबुद्धो महाब्रह्मा महाशिवः ।
महाविष्णुर्महाजिदणुर्महानाथो महेश्वरः ॥ ५७॥
महादेवो महास्वामी महाराजो महाप्रभुः ।
महाचन्द्रो महादित्यो महाशूरो महागुरुः ॥ ५८॥
महातपा महातेजा महोदर्को महामयः ।
महायशो महाधामा महासत्त्वो महाबलः ॥ ५९॥
महाधैर्यो महावीर्यो महाकान्तिर्महाद्युतिः ।
महाशक्तिर्महाज्योतिर्महाभूतिर्महाधृतिः ॥ ६०॥
महामतिर्महानीतिर्महाक्षान्तिर्महाकृतिः ।
महाकीत्तिर्महास्फूर्तिर्महाप्रज्ञो महोदयः ॥ ६७॥
महाभागो महाभोगो महारूपो महावपुः ।
महादानो महाज्ञानो महाशास्ता महामहः ॥ ६८॥
महामुनिर्महामौनी महाध्यानो महादमः ।
महाक्षमो महाशीलो महायोगो महालयः ॥ ६९॥
महाव्रतो महायज्ञो महाश्रेष्ठो महाकविः ।
महामन्त्रो महातन्त्रो महोपायो महानयः ॥ ७०॥
महाकारुणिको मन्ता महानादो महायतिः ।
महामोदो महाघोषो महेज्यो महसाम्पतिः ॥ ७१॥
महावीरो महाधीरो महाधुर्यो महेष्ठवाक् ।
महात्मा महसां धाम महर्षिर्महितोदयः ॥ ७२॥
महामुक्तिर्महागुप्तिर्महासत्यो महार्जवः ।
महाबुद्धिर्महासिद्धिर्महाशौचो महावशी ॥ ७३॥
महाधर्मा महाशर्मा महात्मज्ञो महाशयः ।
महामोक्षो महासौख्यो महानन्दो महोदयः ॥ ७४॥
॥ ६००॥
महाभवाब्धिसन्तारी महामोहारिसूदनः ।
महायोगीश्वराराध्यो महामुक्तिपदेश्वरः ॥ ७५॥
आनन्दो नन्दनो नन्दो वन्द्यो नन्द्योऽभिनन्दनः ।
कामहा कामदः काम्यः कामधेनुररिञ्जयः ॥ ७६॥
मनःक्लेशापहः साधुरुत्तमोऽघहरो हरः ।
असङ्ख्येयः प्रमेयात्मा शमात्मा प्रशमाकरः ॥ ७७॥
सर्वयोगीश्वरश्चिन्त्यः श्रुतात्मा विष्टरश्रवाः ।
दान्तात्मा दमतीर्थेशो योगात्मा योगसाधकः ॥ ७८॥
प्रमाणपरिधिर्दक्षो दक्षिणोऽध्वर्युरध्वरः ।
प्रक्षीणबन्धः कर्मारिः क्षेमकृत्क्षेमशासनः ॥ ७९॥
क्षेमी क्षेमङ्करोऽक्षय्यः क्षेमधर्मा क्षमापतिः ।
अग्राह्यो ज्ञानिविज्ञेयो ज्ञानिगम्यो जिनोत्तमः ॥ ८०॥
जिनेन्दुर्जनितानन्दो मुनीन्दुर्दुन्दुभिस्वनः ।
मुनीन्द्रवन्द्यो योगीन्द्रो यतीन्द्रो यतिनायकः ॥ ८१॥
असंस्कृतः सुसंस्कारः प्राकृतो वैकृतान्तवित् ।
अन्तकृत् कान्तगुः कान्तश्चिन्तामणिरभीष्टदः ॥ ८२॥
अजितो जितकामारिरमितोऽमितशासनः ।
जितक्रोधो जितामित्रो जितक्लेशो जितान्तकः ॥ ८३॥
सत्यात्मा सत्यविज्ञानः सत्यवाक् सत्यशासनः ।
सत्याशीः सत्यसन्धानः सत्यः सत्यपरायणः ॥ ८४॥
सदायोगः सदाभोगः सदातृप्तः सदाशिवः ।
सदागतिः सदासौख्यः सदाविद्यः सदोदयः ॥ ८५॥
सुघोषः सुमुखः सौम्यः सुखदः सुहितः सुहृत् ।
सुगुप्तो गुप्तिभृद् गोप्ता गुप्ताक्षो गुप्तमानसः ॥ ८६॥
॥ ७००॥
बृहद् बृहस्पतिर्वाग्मी वाचस्पतिरुदारधीः ।
मनीषी धिषणो धीमान् शेमुषीशो गिराम्पतिः ॥ ८७॥
नैकरूपो नयोत्तुङ्गो नैकात्मा नैकधर्मकृत् ।
अविज्ऽमेयोऽप्रतर्क्यात्मा कृतज्ञः कृतलक्षणः ॥ ८८॥
ज्ञानगर्भो दयागर्भो रत्नगर्भः प्रभास्वरः ।
पद्मगर्भो जगद्गर्भो हेमगर्भः सुदर्शनः ॥ ८९॥
लक्ष्मीशः सदयोऽध्यक्षो दृढयोनिर्नगीशिता ।
मनोहरो मनोज्ञोऽर्हो धीरो गम्भीरशासनः ॥ ९०॥
धर्मयूपो दयायागो धर्मनेमिर्मुनीश्वरः ।
धर्मचक्रायुधी देवः कर्महा धर्मघोषणः ॥ ९१॥
स्थेयान् स्थवीयान् नेदीयान् दवीयान् दूरदर्शनः ।
सुस्थितः स्वास्थ्यभाक् सुस्थो नीरजस्को गतस्पृहः ॥ ९२॥
वश्येन्द्रियो विमुक्तात्मा निःसपत्नो जितेन्द्रियः ।
श्रीनिवासश्चतुर्वक्त्रश्चतुरास्यश्चतुर्मुखः ॥ ९३॥
अध्यात्मगम्योऽगम्यात्मा योगात्मा योगिवन्दितः ।
सर्वत्रगः सदाभावी त्रिकालविषयार्थदृक् ॥ ९४॥
शङ्करः सुखदो दान्तो दमी क्षान्तिपरायणः ।
स्वानन्दः परमानन्दः सूक्ष्मवर्चाः परापरः ॥ ९५॥
अमोघोऽमोघवाक् स्वाज्ञो दिव्यदृष्टिगोचरः ।
सुरूपः सुभगस्त्यागी मूर्तोऽमूर्तः समाहितः ॥ ९६॥
॥ ८००॥
एकोऽनेको निरालम्बोऽनीदृग् नाथो निरन्तरः ।
प्रार्थ्योऽभ्यर्थ्यः समभ्यर्च्यस्त्रिजगन्मङ्गलोदयः ॥ ९७॥
ईशोऽधीशोऽधिपोऽधीन्द्रो ध्येयोऽमेयो दयामयः ।
शिवः शूरः शुभः सारः शिष्टः स्पष्टः स्फुटोऽस्फुटः ॥ ९८॥
इष्टः पुष्टः क्षमोऽक्षामोऽकायोऽमायोऽस्मयोऽमयः ।
दृश्वोऽदृश्योऽणुरस्थूलो जीर्णो नव्यो गुरुर्लघुः ॥ ९९॥
स्वभूः स्वात्मा स्वयम्बुद्धः स्वेशः स्वैरीश्वरः स्वरः ।
आद्योऽलचयोऽपरोऽरूपोऽस्पर्शोऽशाष्टोऽरिहाऽरुहः ॥ १००॥
दीप्तोऽलेश्योऽरसोऽगन्धोऽच्छेद्योऽभेद्योऽजरोऽमरः ।
प्राज्ञो धन्यो यतिः पूज्यो मह्योऽर्च्यः प्रशमी यमी ॥ १०१॥
श्रीशः श्रीन्द्रः शुभः सुश्रीरुत्तमश्रीः श्रियः पतिः ।
श्रीपतिः श्रीपरः श्रीपः सच्छ्रीः श्रीयुक् श्रियाश्रितः ॥ १०२॥
ज्ञानी तपस्वी तेजस्वी यशस्वी बलवान् बली ।
दानी ध्यानी मुनिमौन्नी लयी लक्ष्यः क्षयी क्षमी ॥ १०३॥
लक्ष्मीवान् भगवान् श्रेयान् सुगतः सुतनुर्बुधः ।
बुद्धो वृद्धः स्वयंसिद्धः प्रोच्चः प्रांशुः प्रभामयः ॥ १०४॥
॥ ९००॥
आदिदेवो देवदेवः पुरुदेवोऽधिदेवता ।
युगादीशो युगाधीशो युगमुख्यो युगोत्तमः ॥ १०५॥
दीप्तः प्रदीप्तः सूर्याभोऽरिघ्नोऽविघ्नोऽघनो घनः ।
शत्रुघ्नः प्रतिघस्तुङ्गोऽसङ्गः स्वङ्गोऽग्रगः सुगः ॥ १०६॥
स्याद्वादी दिव्यगीर्दिव्यध्वनिरुद्दामगीः प्रगीः ।
पुण्यवागर्त्र्यवागर्धमागधीयोक्तिरिद्धगीः ॥ १०७॥
पुराणपुरुषोऽपूर्वोऽपूर्वश्रीः पूर्वदेशकः ।
जिनदेवो जिनाधीशो जिननाथो जिनाग्रणीः ॥ १०८॥
शान्तिनिष्ठो मुनिज्येष्ठः शिवतातिः शिवप्रदः ।
शान्तिकृत् शान्तिदः शान्तिः कान्तिमान् कामितप्रदः ॥ १०९॥
श्रियान्निधिरधिष्ठानमप्रतिष्ठः प्रतिष्टितः ।
सुस्थितः स्थावरः स्थाणुः पृथीयान् प्रथितः पृथुः ॥ ११०॥
पुण्यराशिः श्रियोराशिस्ते जोराशिरसंशयी ।
ज्ञानोदधिरनन्तौजा ज्योतिमूर्त्तिरनन्तधीः ॥ १११॥
विज्ञानोऽप्रतिमो भिक्षुर्मुक्षुर्मुनिपुङ्गवः ।
अनिद्रालुरतन्द्रालुर्जागरूकः प्रमामयः ॥ ११२॥
कर्मण्यः कर्मठोऽकुण्ठो रुद्रो भद्रोऽभयङ्करः ।
लोकोत्तरो लोकपतिर्लोकेशो लोकवत्सलः ॥ ११३॥
त्रिलोकीशस्त्रिकालज्ञस्त्रिनेत्रस्त्रिपुरान्तकः ।
त्र्यम्बकः केवलालोकः केवली केवलेक्षणः ॥ ११४॥
समन्तभद्रः शान्तादिर्धर्माचार्यो दयानिधिः ।
सूक्ष्मदर्शी सुमार्गज्ञः कृपालुर्मार्गर्शकः ॥ ११५॥
॥ १००८॥
प्रातिहार्योज्ज्वलस्फीतातिशयो विमलाशयः ।
सिद्वानन्तचतुष्कश्रीर्जीयाच्छ्रीजिनपुङ्गवः ॥ ११६॥
एतदष्टोत्तरं नामसहस्रं श्रीमदर्हतः ।
भव्याः पठन्तु सानन्दं महानन्दैककारणम् ॥ ११७॥
इत्येतज्जिनदेवस्य जिननामसहस्रकम् ।
सर्वापराधशमनं परं भक्तिविवर्धनम् ॥ ११८॥
अक्षयं त्रिषु लोकेषु सर्वस्वर्गैकसाधनम् ।
स्वर्गलोकैकसोपानं सर्वदुःखैकनाशनम् ॥ ११९॥
समस्तदुःखहं सद्यः परं निर्वाणदायकम् ।
कामक्रोधादिनिःशेषमनोमलविशोधनम् ॥ १२०॥
शान्तिदं पावनं नृणां महापातकनाशनम् ।
सर्वेषां प्राणिनामाशु सर्वाभीष्टफलप्रदम् ॥ १२१॥
जगज्जाड्यप्रशमनं सर्वविद्याप्रवर्त्तकम् ।
राज्यदं राज्यभ्रष्टानां रोगिणां सर्वरोगहृत् ॥ १२२॥
वन्ध्यानां सुतदं चाशु क्षीणानां जीवितप्रदम् ।
भूत-ग्रह-विषध्वंसि श्रवणात् पठनाज्जपात् ॥ १२३॥
इति श्रीहेमचन्द्राचार्यविरचितः श्रीअर्हन्नामसहस्रसमुच्चयः समाप्तः ।
Proofread by Gautam Vora