श्रीनटेश्वरदण्डकस्तुतिः
श्रीउमापतिशिवप्रणीता
यत्क्षेत्रे जननात् स्थितेश्च विलयात् आवृत्तिहीनं पदं
यत्तीर्थाम्बुनिषेवणादतितरां साम्यं विधेर्मानवः ।
यन्मूर्तेरवलोकनादपि सकृत्प्राप्नोति धामाभयं
तं नत्वाहमुमापतिर्नटपतिं गद्योक्तिभङ्ग्या श्रये ॥ १॥
अश्वीकृताश्वीकृत वेदराशिः
अस्त्रीकृतास्त्रीकृतदानवारिः ।
अङ्गीकृताङ्गीकृतशम्बरारिः
पायात्स नो दैवतसार्वभौमः ॥ २॥
अस्ति खलु अनेककोटिब्रह्माण्ड-मध्यभवदण्डभित्त्यधः
प्रदेशव्यापकः, दुग्धसिन्धुमथनमन्थानमन्दरगिरिभारवहननिपुणेन
आदिकमठेनाराध्यमानः ॥ ३॥
तदुपरि कोटियोजनप्रमाणभवनमध्यस्थ-सहस्र-योजनोन्नत-
तद्विगुणविशाल-सिंहासनस्थितेन दशकोट्यनुचर-परिवृत-
स्वसमानैकादशरुद्रवर्यसमावृतेन किरीट-कुण्डल-हार-
केयूराद्याभरण-रुद्राक्ष-भूतिभूषितेन खड्गखेटक-कोदण्ड-बाण-
परिमण्डितबाहुदण्डेन पञ्चदशकोटियोजन-दूरव्यापिज्वालाधूम-
पर्यस्तपर्यन्तेन वरकलेवरेण प्रभुणा
कालाग्निरुद्रेणाप्यनुदिनमर्च्यमानः ॥ ४॥
ततश्चोपर्युपरि क्रमेणानेकगणेन्द्रयुक्त-कूश्माण्डाख्य-
महाभैरवेण पातालतलनिवासासुरनागरक्षोभिः नाना विधशरीरभेद-
नानाकोटिगणसहित-हाटकेशेन मणिमयकाण्ड धगध्धगित-
धवलचामरोपचारसमादृत-वरशुण्डाभृदैरावत-पुण्डरीक-वामन-
कुमुदाञ्जन-पुष्पदन्त-सार्वभौम-सुप्रतीकसमाह्वयाष्टदिङ्महा
शुण्डालैः वासुकि-तक्षक-कार्कोटक-शङ्ख-गुलिक-कम्बलाश्वतर
धृतराष्ट्रादिमहोरग -कोटिसंवृत -भूभारवहनचण - सर्पसार्वभौम-
श्रीमदादिशेषेण चापि संसेव्यमानः ॥ ५॥
लवणेक्षु-सुरासर्पिर्दधि-क्षीरोदकाख्यसप्तार्णवैः, जम्बू-शौनक-कुश-
क्रौञ्च-शाल्मली-गोमेदक-पुष्कराख्य सप्तद्वीपैः, महेन्द्र-मलय-सह्य-
शुक्तिमदृक्ष-विन्ध्य-पारियात्राख्यसप्त-कुलाचलैश्च परिवृतायाः -
कुरु-हिरण्य-रम्य-भद्राश्व-भारत-किम्पुरुष-हरि-केतुमालेलावृताख्य-
नवखण्डविभक्त-पञ्चाशत्कोटियोजनसमचतुरश्रविस्तृतायाः वसुन्धरायाः
हृदयसरसीरुहकर्णिकाकारभूतः-, मेरुमन्दर-कैलासात्मक
पश्चिमोत्तर दक्षिणशिखरत्रय विराजमानः-, निखिलप्रपञ्च
विलयमहाप्रलयान्तरेष्वपि यथावद्वर्तमानः-त्रिकूटगिरिर्नाम महान्
पर्वतोत्तमः ॥ ६॥
तत्र हि सह्याद्रिप्रवहत्सलिलपूरपूरितयोः-गोलामणि
धगद्धगितमहारजतपुलिनराजीविराजितयोः शिवक्षेत्रानेकमण्डितो
भयतटयोः निमज्जनात् सर्वपापापनोदनचणयोः उभयपार्श्वतः
पूर्वाभिमुखेन प्रवाहात् मालायितयोः-श्रीनूपुर -मणिमुक्ताख्य
महानद्योरभ्यन्तरे ॥ ७॥
ब्रह्महत्यादि-महापातक -ध्वंसनविचक्षण -शिवगङ्गा-
गुह्य-व्याघ्र -यौवनानन्तनाग -ब्रह्मचामुण्डिका -दुग्धार्णव -
परमानन्दकूपाद्यनेक तीर्थसमावृते ॥ ८॥
गगनतलातिशयित -शाखानिरन्तरनिवासवलाहकसङ्घ
सङ्घट्टनजात -धारासम्पातसन्ततकन्दलित -सर्वर्तुकुसुमफलरस
परिशोभित -वटपटकटोन्नट -कुटजाश्वत्थ -कपित्थ -चाम्पेय -
ताल -तमाल -हिन्ताल -साल -रसालोद्दाल -कुद्दालोद्दालक-
कोलाङ्कोल -पाटलदेवताल -कन्दाराल -वकुलनिचुल -विदल -
विधुल -सरल -महिल -मधुष्ठीलक -मधूलक -मधुवर्णक
सुवर्णक -सुपार्श्वक -सप्तपर्णक -पञ्चवर्ण -वारुण -सहकार -
सिन्धुवार -नारिकेर -खदिर -विट्खदिर -खर्जूर -कर्णिकार -
नागकेसर -पुन्नाग- नारङ्ग - नागलिङ्ग - लिकुचासनार्जुन -
शोभाञ्जन-शिरीष -कदम्ब-निम्ब-तिन्त्रिणी-क्रमुक -लवङ्ग-
रम्भा-कुरवक -कुन्द -माकन्द -मन्दार -पारिजात -सन्तान -
हरिचन्दन - वाजिगुह्य - देवदारु -श्रीबिल्व -तिल्व
जातीवृक्षादिद्रुमकुलनिबद्ध-मनोहरतमोद्यान -विद्योतमानैला
पिप्पली-ताम्बूलिका-माधवी-मागधी-मालती-मल्लिका -
गणिका-लोमरत्न-कल्पकाद्यनेक लतापरिवेष्टित नानाविधाराम
विराजमाने ॥ ९॥
कनकवालुकातीरप्रदेश स्फटिकमणिशिलाबद्धसोपान निकर-
कपटबहुलतरमिहिरहिमकरकरनिकरसमुदय -सन्ततविकसित-
कमल-कल्हार-कुमुद-कुवलय-हल्लक-रक्तोत्पल-
नीलोत्पल-पुण्डरीकादि सुमपरिमल भरितानेक-
नदीनदवापीकूपतटाकसरित्सलिल -कलकल्लोलाभि वर्धिताखिल
सस्यमण्डलमण्डिते ॥ १०॥
गजतुरग -पशु -धनधान्य -भूषणाम्बर -दासदासी-
समृद्धि -समेधित -बुधबृहस्पतिसम विद्यापटुतरबुद्धियुक्त निजनिज
वर्णाश्रमोचितधर्मालङ्कर्मीणचातुर्वर्ण्यजनसमूहाभिरामे सुरामे ॥ ११॥
नानाविधकवाट तोरणचित्रगवाक्षोपलक्षित -मुक्तासरघटित
वितानोपशोभित-शातकुम्भदीपस्तम्भसुभासित-
हंसतूलिकासुमतल्प-महोपधान -गण्डुकचतुष्टय -मणिगण -
खचित -पर्यङ्कसुखशयित -कामरतीसम -क्रीडाविनोदन -युव
युवतीजन-निबिडितान्तःपुरेन्दु कान्तमयोटज -गृहसौधराजी-
राजित-विक्रयिक क्रायिक-जनसंसर्ग-विपणिकाशतरम्य-
वीथिकाशत समन्विते ॥ १२॥
नित्यं प्रातः स्नान-सन्ध्यावन्दन -गर्भाधान -पुंसवन -
सीमन्तोन्नयन -जातकर्म -नामकरणोपनिष्क्रामणान्नप्राशन -
कर्णवेधन -चौलोपनयन -समिदाधान -वेदाध्ययन -चतुर्व्रत -
समावर्तन -विवाहौपासन -वैश्वदेव -ब्रह्मयज्ञ-कृच्छ्रचान्द्रायण -
पार्वणाष्टका -मन्वादि -पैतृकश्राद्ध -सर्पेशानबल्यायुष्यापमृत्यु -
नक्षत्रहोम -नवग्रहमख -त्रिकालशिवपूजादिसत्कर्मनिरतैः ॥ १३॥
अनवरतमाधेयाग्निहोत्र -दर्श पूर्णमास -चातुर्मास्य-
निरूढ पशुबन्ध-सौत्रामण्यग्निष्टोमात्यग्निष्टोमोक्थ्य -षोडश्यतिरात्र-
वाजपेयाप्तोर्याम -पौण्डरीक -महाव्रत -साग्निचयन -
सर्वतोमुखादिमहाध्वर-दीक्षामहोत्सवसमयोद्यताध्वर्यवौद्गात्र
हौत्रब्राह्म निजनिजाधिकारनिरत-निपुणर्त्विङ्मुखोच्चार्यमाण
मन्त्रनिवहपूत -वपाहोमपरिमलपरिमिलित -धूमरेखा
सरससमाहूत -पुरुहूतपुरस्सर -निजहविर्भागभोगलम्पट-
निलिम्पगण-स्पृहणीय -हव्यदिव्यान्न-रञ्जनव्यञ्जन -सूपापूप-
लेह्यचोष्य -पेयखाद्य -रसायन -सघृतगुडपायस -पयोदधि-
सपक -नानाफलोपहार -मृष्टान्नभोजन -सदक्षिणताम्बूल -
सन्तुष्टाशेषजन-सम्प्रयुक्ताशीर्वचननिकरैः, वेदवेदाङ्गादि-
चतुष्षष्टिकलाप्रावीण्य -शिवातिवादाणिमाद्यष्टसिद्धिप्रचार -
स्वतन्त्रकुशलैः, सुकलत्र -पुत्र -दुहितृ -बन्धुमित्र
सुशिष्यपरिजनसमेतैः ॥ १४॥
श्रीचित्संसत्प्रभु -शीर्षोत्तंसकार्धेन्दुकला -सुधामण्ड -
पिण्डीकृत -विटङ्कस्फाटिकलिङ्गस्य अन्तर्वेदिक्षेत्र-मध्यानुष्ठित -
शतधृतियज्ञ -सदस्सदस्याभ्यवहार -समकालसमालब्धाग्निप्रभव-
ज्योतिर्मय -रत्नसभाधिनाथ-प्रतिकृतेश्च नित्य वरिवस्यया,
विमलीकृत-स्वान्तान्तरङ्गैः षडाधारयोग-निष्णातैः ॥ १५॥
हिरण्यवर्मनृपतिना चतुराननयज्ञवाटात् त्रिसहस्ररथयानानीतैः,
सचकितनृपशङ्कानुनुत्सुना श्रीशिवेनैव ``अमी ममांशभूता
मूर्तयः, अफालाक्षेन्दुजटाललनावामभागाः-'' इति पुरा
शिलादतनयं प्रतीव, अशरीर्या वाण्या समक्षं मुनीनां -
``अहमस्म्येकः अमीषां त्रिसाहस्रसङ्ख्या सङ्ख्यातिपूरकः'' इति पुरा
जातुचित् कमलालये च -᳚श्रीमत्तिल्लवनीभूष्णुः द्विजकिङ्करकिङ्करः
अस्मि'' इत्यारभ्य ``निस्सीममाहात्म्यान् स्तुहि मत्परान्'' इति
स्वप्रतिबिम्बभूत - सुन्दरभक्तभक्तमालिकाश्रीगानादौ च
सप्रेमातिशयं प्रशंसितैः, मणिवचनसम्बन्धातिशयोक्ति -
श्रीवाचकगानालङ्कृतिभिः, श्रीचित्सभेश्वरचरणारविन्द -
सन्ततपूजासाम्राज्यानन्दानुभवैः, श्रीमत् त्रिसहस्रमुनीश्वरैः
दीक्षितैः निरन्तरं निवसिते ॥ १६॥
अङ्गाद्यखिलावनीश -मणिमकुटोपलालितपदेन, मनु -
पञ्चमलेखेन्द्रविक्रमभूपजातेन श्रीमच्चित्सभेश्वरसेवासमायात -
समकालव्याघ्रपादसमाज्ञात -शिवगङ्गासरः स्नान निर्मुक्त
सैंहत्वग्रोगाविर्भूत -तप्तजाम्बूनदसदृक्षाकार -शौर्यौदार्य -सकल-
गुणगणाभिरामेण कनकवर्माख्यमहाराजेन परिपालिते ॥ १७॥
मेरुमन्दरकेदार -काशीकालहस्ती -काञ्ची-वटकानन-
शोणाचल -वृद्धाचल -कमलालय -मध्यार्जुन -पञ्चनदी -
जम्बुकेश-हालास्यगोकर्ण -रामसेतुप्रमुखाखिलक्षेत्रोत्तमे ॥ १८॥
वेदवेदान्तागम -स्मृतीतिहासपुराणादि -प्रसिद्ध -
पुण्डरीकाभिधाने नामोच्चारणमात्रात् मुक्तिप्रदे निवासात्
सकलवरदानैकनिरते, श्रीमति महति चिदम्बराभिधाने पुरवरे ॥ १९॥
श्रीमद्विराढृदय कमलविलसितं आधारशक्तिप्रमुख-
नानाधिष्ठान-शक्तिवृन्द -समधिष्ठिताधिष्ठानोपशोभितं
गारुडमणिघटितागारोपान-जकारपद्म-झकारकुमुद -ठकार कम्प
-पाकारकण्ठ - साकारकम्प - हकारपट्टिका- ह्रीङ्कारपद्म-
अकारमध्यकूट -आकारदाम -लकारपद्म -हकारपालिका
पटतालिका -सकारफलकपोतिका -रेफमयोत्तर - ह्रीङ्कार
पद्मकपञ्चाक्षरकलात्मक कपोतक -प्रणवह्रीङ्कारहंसात्मक
कूटागारादिनानावयवप्रविलसितं - ॥ २०॥
नवग्रहरश्मिमयकान्ततर -नूत्ननवरत्नमय -पञ्चब्रह्मात्मक -
पर्यङ्कभूत -सदाशिववेदिका -पूर्वादिपश्चिमान्तस्थितर्ग्य-
जुस्सामाथर्वाम्नाय -वज्रमयचतुस्तम्भचकासितं - ॥ २१॥
तत्समीपाधो वैडूर्येष्टकाखण्डखचितैश्वरधृष्णिका -पूर्व
दक्षिणपश्चिमोत्तर -समासादित -न्यायवैशेषिक -पूर्वमीमां-
सोत्तरमीमांसा -साङ्ख्यगौडशास्त्रात्मक -गोमेधकषट्स्तम्भ
विशोभितम् ॥ २२॥
ततोऽप्यधस्तात् पुष्परागमणिरचितरुद्रपीठ -पूर्वादि
पश्चिमान्तस्थापित -पृथिव्यवनलानिलव्योमाख्य -पञ्चभूतात्मक-
पद्मरागमय - स्तम्भपञ्चकपरिष्कृतम् ॥ २३॥
तस्याप्यधरे महेन्द्रनीलखचित -विष्णुवेदिका -पञ्च पङ्क्ति
पश्चिमादूर्ध्वाधःक्रमसंस्थित -महीवार्यग्नि-वाय्वाकाश -
श्रोत्रत्वक्चक्षुर्जिह्वाघ्राण -शब्दस्पर्शरूपरसगन्ध -वाक्-
पाणिपादपायूपस्थ -वचनादानगमनविसर्गानन्दान्नप्राण
मनोविज्ञानानन्द -जाग्रत्स्वप्न-सुषुप्ति-तुर्यतुर्यातीत -गर्भाममल-
शुक्लजलेडापिङ्गलसुषुम -जिह्मपुरुष -गान्धारी-रशनालम्बुसा-
ककुद -कुमुद -मूलाधार -स्वाधिष्ठान -मणिपूरकानाहत -
विशुद्ध्याज्ञा -प्राणापानव्यानोदानसमान -नागकूर्मकृकरदेवदत्त
धनञ्जय कामक्रोधलोभमोहमदमात्सर्य-दम्भाहङ्कार-मनोबुद्धि-
चित्ताहङ्काराणुमलमाया -पुत्रदारवित्तैषणा -सत्यासत्य -
सदसद्विनयाविनय -वातपित्तश्लेष्म -सोमसूर्याग्नि -सत्त्व
रजस्तमस्समाख्यात -षण्णवतितत्त्वात्मक -मुक्ताफलरचित
गवाक्षोपलक्षितं, ॥ २४॥
तदनुवृत्तिप्रवालविनिषिक्त -ब्रह्मासनपूर्वादि -महामायात्मक-
भित्तिप्रादक्षिण्य क्रमाश्रित-कामिक-योगज-चिन्त्य -
कारणाजित -दीप्तसूक्ष्म -सहस्रांशुमत्सुप्रभेद -विजय-निश्वास-
स्वायम्भुवानिलवीर-भैरव-मकुट-विमल-चन्द्र-ज्ञान-
बिम्ब-प्रोद्गीत-ललित-सिद्ध-सन्तान-शार्व-पारमेश्वर-
किरण-वातुलान्ताष्टाविंशत्यागमात्मक -पदपट्टसङ्घ-
मरकतस्तम्भमण्डितम् ॥ २५॥
दण्डि -मुण्डि -पतञ्जलि -व्याघ्रपाद -सेव्यमानोभयपार्श्व
भाग - सुबाहुविमलात्मक -गारुत्मतप्रत्युप्त -तप्तहेमकवाट-
द्वययुत -चैतन्यात्मक -दक्षिणद्वाराधारसुशोभित -पञ्चाक्षर -
वर्णमय -चिन्तामणिरत्नघटित -पञ्चसोपानालङ्कृतं, ॥ २६॥
वेदषडङ्गोपनिषद्वेदान्त -धर्मशास्त्रेतिहास -न्यायवैशेषिक-
पूर्वोत्तरमीमांसा -साङ्ख्यगौड -नीति मन्त्र -ज्योतिस्तर्क -
भरत -शिल्प -योग -सामुद्रिक -वाकट -मदन -गान्धर्व -
पौराणागम -वश्याकर्षण स्तम्भन -मोहनोच्चाटन -विद्वेषण -
गजाश्वशिल्परत्न परीक्षा-जलाग्निवायुसेना-रक्तस्तम्भाकाशगमन
-माहेन्द्रजाल-परकायप्रवेशाष्टसिद्धि-सुभाषा-वार्ता विचित्रलेखन
ग्रन्धिकृद्वीणावेणुपरिभाषा -वैदेशिक -मनश्शल्य -विज्ञान-
मायावाद -सुतस्कराष्टाङ्गयोग-लाभदूरदृष्ट्यक्ष-मन्त्र -रसवाद-
मलनाशकान्त -चतुष्षष्टिकलारूप -विस्तारतर -सुवर्ण-
हस्तदारूपरितन -षोडशधाप्रभिन्नातलादिसत्यलोकान्त -
चतुष्पञ्चाशदुत्तर -द्विशतभुवनाकार -जातरूपफलकालम्बि -
कमलालङ्कृतं, ॥ २७॥
द्विसप्ततिनाडीमय स्थूलकनक कीलकीलितं षट्शतोत्तरैक-
विंशति सहस्रोच्छ्वासनिश्वासात्मककनक पट्टपिघानीकृतं,
सार्धत्रिकोटिरोमरूपसूक्ष्मवज्रकीलपरिष्कृतं मनोन्मनीपार्श्वानुव्रत -
वामादिनवशक्त्यात्मक -कोटिरविबिम्बसमाभशातकुम्भमय-
नवकुम्भविजृम्भमाण -शोभाभासुरतम -नवमणिगणखचित -
ताण्डवशक्तिनिवासाग्र - शिखरभासुर -
भागोल्लसद्गगनदिगन्तरालं, ॥ २८॥
स्फटिकशिलाप्रतिकृतिनिकर -करतलविधृत -नवमणिमय
दीपिकासहस्र -सङ्काशितान्तर्भवनं, मौक्तिक गुच्छावच्छिन्न -
हरिगोपपदघटितवितानं, जाम्बूनद -कुञ्जराशनदल-
राजिविराजितं, जरामरणविदारण-देवत्वकरणचणपरमानन्दकर-
परमानन्दकूप - दिव्यामृत - सेचनपावनं, ॥ २९॥
हीबेरकलभकस्तूरिकादि -सौगन्धिक -दिव्यधूपधूपित -
प्रदेश -नव्यतरगव्याखण्डमङ्गलदीपमाला -नव्यहव्य
भक्ष्याद्युपस्कृत -कर्पूरताम्बूल -कलाचिकार्घ्यादिपात्र-
रम्भादिदेववारकान्ता-विविधनृत्तगीताद्युपस्कृत-नारद
मुखवैणिकवादितविपञ्चिकादिवीणाशतनिनदप्रपञ्चित
शिवभुजापदान-समाकर्णन -पुलकित -सुरसङ्घसहकृत-
सनकादियोगिराज -पठ्यमान -वेदान्तसारपूरपूरितं, ॥ ३०॥
ब्राह्मादिद्विनवकपुराणात्मक -स्तम्भकनकसभामध्य
विलसन्नन्दीश्वराधिष्ठितपुरोभागं; विनायकस्कन्दाम्बुजासन
पुण्डरीकाक्षाद्यनेकसुरनायकवासनिलयोन्नत -सौध परिवृत -मार्ग
शीर्षादिमहोत्सवापचितिपरिकल्पित -शत सहस्रस्तम्भमण्टप -
परिष्कृत -महाप्राकार -वलयितं, -शतकोटिदिनकरहिमकर-
प्रकाशं, आयतनं आश्चर्याणां, भूषणमवन्याः, अगोचरं वर्णितुं-
अमर्त्यकवीनामप्यदूरं वाङ्मनसोः, अतिरामणीयक
चित्सभामन्दिरम् ॥ ३१॥
तत्र तु, प्रणवाद्यखिलमन्त्रमयभित्तिमध्यसम्भावित-
नवपङ्क्तिशरत्रययुतदीर्घविस्तार -श्रीचक्रशिवचक्रसम्मेलनात्मक-
श्रीमच्चिदम्बर सभानटमहायन्त्रमध्यगत -दर्शनस्पर्शन वेदिको-
भयपार्श्व-महामायायवनिकापरिवृतपरिसर -हंसतूलिकाविलसित
बृहत्पट्टोपधानसर्वतेजोमय -कौसुम्भा स्तरण -विस्तृतपञ्च-
ब्रह्मात्मक - महार्घमणिमञ्चे ॥ ३२॥
ब्रह्मादि-परशिवतत्त्वातीत -परमकारणनित्यशुद्धबुद्ध-मुक्त
सच्चिदानन्दस्वरूपेणावस्थितोऽपि, स्वयमेवाखिल
जगदनुजिघृक्षया, महामोहजनकापस्मारोपरि विन्यस्त
दक्षिणचरणसारसचलितरणितहंसकः, भक्ताज्ञानतमोनिकरहरणचण-
द्युमणिकिरण -स्फुरदङ्गद -कटककिङ्कणिका जाल -रणित -
मकाराञ्चित -वामाङ्घ्रिकमलः, ॥ ३३॥
ऊरुदण्डयुगलतटचलित -मृदुनवशार्दूलपरिधानपरिवेष्टित -
महारजतप्रत्युप्त -फणिमणिखचित -कटिसूत्रोपलक्षित-
नाभीकुहरावलम्बि-शुक्लयज्ञोपवीत -विराजमान -भुजान्तरालः ॥ ३४॥
अगजाकुचकुम्भ -कुङ्कुमालेप - परिचय पाटल -
रत्नकङ्कणोर्मिकोल्लसद्यवर्णबीजान्तरिताभयकरारविन्दः,
भवसागरनिमग्न-भक्तजनोद्धारण-दिव्यकङ्कणोर्मिकाति सौन्दर्य -
वाकाराञ्चितडोलाभिनयपर -वामाघरहस्तकुशेशयतल्लजः, ॥ ३५॥
पाणिन्यादि -मुनीन्द्राध्यापकवर्य -डमरुक -निखिल-
प्रपञ्चोपशम-पावकधरयोः, वकारनकाराङ्कितयोः, दक्षवामोर्ध्व-
भुजयोः, परिष्कृत -पन्नगफणारत्न -प्रतिबिम्बितवरभूषणः,
सितभूति -कर्पूरधूलि -धूसरितहेमकवचालङ्कृतकलेवरः, कालकूट
प्रभासङ्गबन्धुर -कन्धरनिरन्तरधृत -रुद्राक्ष -स्वच्छदेवच्छन्द -
नक्षत्रमाला -प्रवालनवरत्नसर -निकराग्रेसर -वज्रमणितरल -
विराजित -मकरकर्णिकादि -नानाविचित्र -रमणीयमण्डन-
मण्डितः ॥ ३६॥
कुण्डलीकृतकुण्डलीशान -फणारत्नमयूखराजी-विराजित -
ताटङ्कशङ्खभूषापरिष्कृत -कर्णपार्श्वयुगलः, नूपुरारुणिमगिरि -
सन्ध्यायमान -रदाम्बरान्तरुदार -विलसदुडु वृन्दसुन्दर
कुन्ददन्तान्तर्भवद्धृणादुग्धनिधितरङ्गपरम्परा -विहारमन्दहास -
परिपूर्ण - गण्डमण्डलतुण्डेन्दुः, ॥ ३७॥
हिमगिरिजाता -मधुपायितलोचन -तुलादण्डायमान -
नासादण्डकोदण्डतुलित-भ्रूवल्लिमध्य-कुङ्कुमतिलकोर्ध्वराज-
द्भसितत्रिपुण्ड्रान्तर -पद्मरागतरलायित -भालनयनोपरिबद्ध -
वज्रललाटिका - परिशोभितः, ॥ ३८॥
गङ्गातरङ्गचलदिन्दु-नागकमनीयजटाकलाप -विलसत्कपालार्क
-धुत्तूरबकपक्ष -द्रोणसुमशोभितमौलिभागः, नानाविध-
सौगन्धिक -पुष्पदामपरिमलितातिस्वच्छ -रमणीय -गात्रः,
अखिलजगदण्ड -मकुटमण्डनीकृत -प्रचण्डशासन -वरेण्यदनुज-
हृदयदलद्रुधिरझरीनिकर -पानोन्मत्तवैष्णव -विक्रम -
नारसिंहाद्यवतार -गर्वनिर्वापणोपदीकृत -नयनदंष्ट्रा -कर्बरचर्मास्थि-
निवहातिभीषण-चरणकमल-शरभाद्यनेकावतार -सूचितभक्त-
जनसङ्घ - संरक्षणधुरन्धरः, ॥ ३९॥
इन्दिरादि-वृन्दारकसुन्दरीवृन्द -करारविन्द -संवीज्यमान -
चामरतालवृन्ताद्युपचारयुक्तया, मञ्जुशिञ्जानमणि -मञ्जीर-
कटक -भूषितपादारविन्दया, कामकाहलिकावाद्य -जङ्घाकाण्ड-
परिशोभितया, गारुत्मतमणिप्रख्य -जानु मण्डलमण्डितया,
स्मराराम -राजरम्भासम -चारूरु-स्तम्भ -परिवेष्टित -
क्षौममणिमेखलालङ्कृतया, आवर्तसम -नाभीसरस्तीर -
मदनारोहिणीभूतवलित्रय -रोमावलीविराजितया, पीनोत्तुङ्ग -
स्तनद्वन्द्व -विज्वलत्तारहारया, पाणिपद्म -धृतोत्फुल्ल -
कल्हारपरिभासुरया, बालवंशलतामित्रवरोरु गतबाहुपाशोप-
शोभितया, शङ्खपूग -लसत्कण्ठदिव्य माङ्गल्य भूषणया,
मुक्ताफलसमच्छाय -दन्तपङ्क्तिविराजितया, प्रवालविद्रुमजपा-
परिपन्थिप्रभाधरया, तत्तद्विभूषणोद्भासि कर्णनासामनोहरया, निशान्त-
शम्बरारातिशरवारिजलोचनया, सौन्दर्यसिन्धुलहरी सदृक्ष
भ्रूवल्लीशोभितया, सिन्दूरतिलकोद्भासि -भालपट्टललाटिकया,
सतटिद्घनसच्छाय हल्लकोज्ज्वलत्कुन्तलभारभरया, भक्तजनेष्ट-
फलदायिकया, सर्वशृङ्गार रमणीय -नित्ययौवन वेषया, श्रीशिव-
कामसुन्दर्या श्रीदेव्या सह, -सदानन्द नृत्तं कलयन्नपि, ॥ ४०॥
भक्तजनानुजिघृक्षया, प्रतिवत्सरं चापादिमासत्रयप्रचलित-
महोत्सवेषु, व्योमयानचन्द्रार्क भूत पन्थानकान्तर्गत - वृषभ-
शुण्डाल -राजत पर्वत -तुरग-गोरथ-यानारूढाभ्यां सोमास्कन्द-
मार्गणस्वरूपाभ्यां निर्वर्तिताष्टदिनमहोत्सवविहारः, पुनः स्वयमेव
दन्तिमुखषण्मुखचण्डैश्च सह देव्या महारथाधिरूढो वीथी विभ्रमव्याजेन
सर्वान् कटाक्षयन् कृपार्द्रदृष्ट्याऽन्तरालयं सहस्रस्तम्भमण्टपे नानाविचित्रिते
स्नपयन्नात्मानमप्यखिलोपचारैः, शिवगङ्गा -महातीर्थ -प्रदानावलोक
नपुरस्सरं प्रविश्य स्वीयां सभां चिदानन्द -स्वात्मदर्शन
वितरणेनाखिलानानन्दयन्, भानुकम्प-बाण-नन्दि-भृङ्गि-
महा कालमुखगण -कमलाक्ष -कमलासन -बलशासनादि-
सुरवृन्दविरचित सकलवाद्यनिनदमनोहरः, ॥ ४१॥
पतञ्जलि -व्याघ्रपाद -जैमिनि -त्रिसहस्रमुनीश्वरैः
समर्चित श्रीकुञ्चितचरणारविन्दः भगवान् परमेश्वरः नटराजराजः
विजेजीयते तमाम् ॥ ४२॥
अमुमखिलपुराणोद्गीतगूढार्थभूतं
निखिलकलिविभेदं यः पठत्यादरेण ।
सकृदनुदिवसं सः सर्वसाम्राज्यभोक्ता
चरमवयसि भूम्नि व्योम्नि राजत्यजस्रम् ॥ ४३॥
न परं पुरमस्ति पुण्डरीकात् शिवगङ्गासदृशी न कापि सिन्धुः ।
अपि हेमसभानिभा न गोष्ठी नटराजादधिको न कोऽपि देवः ॥ ४४॥
सदा सोहमस्मीति सम्भावयामः
सदा चित्सभेशं भजामो नमामः ।
सदा चिन्तयामो हृदन्तर्महान्तं
भवाब्धिं तरामो भवामोऽभयेन ॥ ४५॥
नहीह स्मरामः कृतान्ताच्च भीतिं वयं देवमन्यं न विद्मो नटेशात् ।
समारोहयामः षडाधारकोशात् विरामोऽविरामे विकारेऽविकारः ॥ ४६॥
इति श्रीनटेश्वरदण्डकस्तुतिः समाप्ता ।
Proofread by Aruna Narayanan