विष्णुप्रोक्तं शिवाराधनमहिमावर्णनम्
(शिवरहस्यान्तर्गते उग्राख्ये)
विष्णुः (उवाच)
तावत्स्थास्यन्ति दुःखानि यावन्नाराध्यते शिवः ।
तावदेव महाव्याधिः यावन्नाराध्यते शिवः ॥ १६१॥
तावत्तिष्ठन्ति पापानि यावन्नाराध्यते शिवः ।
तावद्भवति दारिदूर्यं यावन्नाराध्यते शिवः ॥ १६२॥
यथा सूर्योदये जाते विनश्यति तमस्तथा ।
पूजिते श्रीमहादेवे दुःखमात्रं विनश्यति ॥ १६३॥
नानादुःखमहाव्याधिभेषजं शिवपूजनम् ।
सत्यं सत्यं पुनः सत्यमुद्धृत्य भुजमुच्यते ॥ १६४॥
नानासंसारदुःखानि नश्यन्ति शिवपूजया ।
सत्यं सत्यमिति प्राह जाबालोऽपि स्वयं विधे ॥ १६५॥
संसारजां रुजं रुद्रो द्रावयत्यर्चितः सदा ।
ततोऽर्चन्नीयमनिशं रुद्रलिङ्गं मुमुक्षुभिः ॥ १६६॥
सर्वमन्यत्परित्यज्य शिव एव शिवङ्करः ।
ध्येय इत्याह हि विधे साक्षादाथर्वणश्रुतिः ॥ १६७॥
पूजनीयो महारुद्रो मनोवाक्कायकर्मभिः ।
तत्पूजयैव नश्यन्ति दुःखानि विविधान्यपि ॥ १६८॥
विनाशयति संसारं सकृत्सम्पूजनाच्छिवः ।
भावपूतं महादेवं योऽर्चयिष्यति सन्ततम् ॥ १६९॥
स सम्प्राप्नोति धर्मार्थकाममोक्षान्न संशयः ।
संसारसागरं घोरं यः समुत्तर्तुमिच्छति ॥ १७०॥
तेन नित्यं महादेवः पूजनीयः प्रयत्नतः ।
धन्योऽसाविति विज्ञेय योऽन्वहं पूजयेच्छिवम् ॥ १७१॥
स तरत्येव संसारं नानापातकसागरम् ।
शिवेति नामदावाग्निर्महापापवनान्यपि ॥ १७२॥
भस्मसात्कुरुते सद्यः सत्यं सत्यं न संशयः ।
पापमूलानि दुःखानि विविधान्यपि तान्यतः ॥ १७३॥
शिवार्चनेन नाश्यानि पापानि निखिलन्यपि ।
पातकानि निवर्तन्ते यावन्ति शिवपूजया ॥ १७४॥
कतुं तावन्ति पापानि न शक्नोति नरः क्वचित् ।
संसारमूलभूतानां पातकानां चतुर्मुख ॥ १७५॥
शिवनामकुठोरण विनाशो जायते ध्रुवम ।
शिवनामामृतं पेयं पापचण्डांशुतापितैः ॥ १७६॥
पापदावाग्नितप्तानामस्ति नान्यत्परायणम् ।
शिवेति नामपीयूषवर्षधारापरिप्लुताः ॥ १७७॥
संसारदावमध्येऽपि न शोचन्ति न संशयः ।
येषां धर्मस्वभावानां महेशः कुलदैवतम् ॥ १७८॥
ते धन्यास्ते ममाराध्यास्ते महेशकृपाश्रयाः ।
न भक्तिः शङ्करे पूजा रागद्वेषरतात्मनाम् ॥ १७९॥
अनन्तजन्मभिर्येन तपस्तप्तं भविष्यति ।
तद्विधानां न सहसा मुक्तिर्भवति सर्वथा ॥ १८०॥
तस्यैव भक्तिर्भवति भवानीप्राणवल्लभे ।
जातापि शङ्करे भक्तिरन्यसाधारणी वृथा ॥ १८१॥
परन्त्वव्यभिचारेण शिवभक्तिः परेप्सिता ।
यस्यास्त्यामरणं शम्भौ भक्तिरव्यभिचारिणी ॥ १८२॥
तस्यैव मोक्षः सुलभो नान्यस्येति मतिर्मम ।
विधे भवन्ति प्रत्यूहाः शिवभक्तिविधातकाः ॥ १८३॥
प्रत्यूहास्ते शमं यान्ति महेशानुग्रहात्परात् ।
यस्य भक्तिरनुस्यूता देहपातान्तमीश्वरे ॥ १८४॥
स शिवान्यगृहीतात्मा न भवत्येव तादृशः ।
यस्य भक्तिर्महादेवे धारारूपाऽनुवर्तते ॥ १८५॥
नमस्तस्मै सवंशाय समित्राय चतुर्मुख ।
शिवौ पूज्यौ यथा नित्यं तथा पूज्यः शिवार्चकः ॥ १८६॥
शिवार्चकः शिवौ चेति त्रयः पूज्या ममान्वहम् ।
अनेकजन्मतपसा पूतः पुण्यौघसंश्रयः ॥ १८७॥
महादेवपरो भूत्वा यजति श्रीमहेश्वरम् ।
यस्य श्रीमन्महादेवे भक्तिरव्यभिचारिणी ॥ १८८॥
तस्य हृत्कमले(लं) साम्बः सर्वदाप्यधितिष्ठति ।
साम्वस्य श्री महेशस्य सन्निधिर्यत्र सर्वदा ॥ १८९॥
न तस्य पापलेशोऽस्ति सत्यं सत्यं न संशयः ।
सर्वत्र विद्यमानोऽपि शिवभक्तहृदम्बुजे ॥ १९०॥
लिङ्गरूपं समाश्रित्य क्रीडालोलोऽधितिष्ठति ।
ऊधस्येव यथा क्षीरं पशुसंर्वाङ्गसङ्गतम् ॥ १९१॥
शिवः सर्वव्यापकोऽपि शिवलिङ्गमधिश्रितः ।
अतः सर्वं परित्यज्य शिवलिङ्गं प्रयत्नतः ॥ १९२॥
पूजनीयं विधे नित्यं विधिवद्भक्तिपूर्वकम् ।
शिवलिङ्गे शिवः पूज्यो नान्यत्र तु कदाचन ॥ १९३॥
क्षीरलब्धिर्न यथा विषाणादौ स्तनं विना ।
शिवलिङ्गं विना तद्वच्छिवो नान्यत्र पूज्यते ॥ १९४॥
शिवपूजा बहुविधा कथ्यते निगमैर्विधे ।
आगमैरपि सा पुजा विविधैवेति कथ्यते ॥ १९५॥
षोडशैरुपचारैश्च (उपचारैः षोडशभिः)
पूजनीयोऽन्वहं शिवः ।
तेषु मन्त्राश्च विविधा निगमागमचोदिताः ॥ १९६॥
मन्त्राः शिवपराः सर्वनिगगागमचोदिताः ।
सम्यज्ज्ञातुं न शक्ययन्ते विविधा बहवो यतः ॥ १९७॥
तथापि तेषु मन्त्रेषु शिवपञ्चाक्षरः परः ।
तेन मन्त्रेण विश्वेशः पूजनीयः प्रयत्नतः ॥ १९८॥
शिवपञ्चाक्षरो मन्त्रः सर्वमन्त्रोत्तमोत्तमः ।
न तस्मादधिको मन्त्रो वैदिकोऽन्यत्र दृश्यते ॥ १९९॥
शिवपञ्चाक्षरो मन्त्रो वैदिको वेदसम्मतः ।
वेदेषु पठ्यते तद्वद्वेदान्तेषु च पठ्यते ॥
ऋषिभिः संस्कृतो मन्त्रः शिवमन्त्रो मुमुक्षुभिः ।
शिवेनापि स्तुतो मन्त्रः शिवमन्त्रः शिवप्रदः ॥
श्रीरुद्रमन्त्रमध्यस्थः शैवः पञ्चाक्षरो मनुः ।
वेदावतंसो मन्त्रोऽयं शिवपञ्चाक्षर स्तुतः ॥
तेन मन्त्रेण कर्तव्यं शिवलिङ्गार्चनं बुधैः ।
श्रीमत्पञ्चाक्षरो मन्त्रः सर्वाघौवविनाशकः ॥
स्मृतेऽपि पापगिरयो भवन्त्येव हि भस्मसात् ।
॥ इति शिवरहस्यान्तर्गते विष्णुप्रोक्तं शिवाराधनमहिमावर्णनं सम्पूर्णम् ॥
- ॥ श्रीशिवरहस्यम् । उग्राख्यः सप्तमांशः । अध्यायः २५। १६१-२०३.१॥
- .. shrIshivarahasyam . ugrAkhyaH saptamAMshaH . adhyAyaH 25 . 161-203.1..
Proofread by Ruma Dewan