श्रीनीलकण्ठतीर्थस्वामिविरचितः श्रीबाहुलेयस्तवः
ऐश्वर्यमप्रतिममत्रभवान्कुमारः
सर्वत्र चावहतु नः करुणापणः सः ।
येनात्मवल्लषितभाग्यपरार्ध्यभूमिः
स्वाराज्यसम्पदपि शश्वदहो सनाथा ॥ १॥
श्रीस्कन्दकल्पविटपी कुरुतात्स बाह्य-
माभ्यन्तरं च विभवं युगपत्सदा नः ।
दृग्व्यापृतिप्रतिमितिं भ्रमरावलीं यो
नित्यं बिभर्ति करुणामकरन्दपुष्टाम् ॥ २॥
भद्रं कृषीष्ट नितरामिह सैद्धसेनी(१)
सानुग्रहप्रकृतिनेत्रपरम्परा नः ।
मोहान्धकूपपतितेऽव्यभिचारतो द्राग्
या दोरकी(२) भवति तत्पदबद्धचित्ते ॥ ३॥
विद्या चतुर्दशतयी शरजन्मनाम्नि
यस्मिन्नु पर्यवसिताऽव्यवधानतो नः ।
पुष्णातु सैष सकलासु कलासु दाक्ष्यं
चिन्तामणिप्रतिभटी भवदङ्घ्रिरेणुः ॥ ४॥
षाण्मातुरस्मितवलच्छरदागमो मे
प्रज्ञासरोवरमलं विमलं दधातु ।
येनात्र सच्चितियुसुखैकरसात्मचन्द्रं
साक्षात्करोत्वनिदमात्मतयाऽयमेव ॥ ५॥
दद्युः श्रियस्त्रिभुवनाद्भुतबस्तुवार्द्धि-
मन्थाद्रिविभ्रमपटूनि गुहेक्षणानि ।
स्तन्यावसानसमये निजमातृवक्त्र-
पद्मे भ्रमद्भ्रमरिकालघुमन्थराणि ॥ ६॥
नैसर्गिकी यदापि भिन्नपुमाश्रयात्वं
वाचः श्रियस्तदपि यत्करुणाकटाक्षः ।
सूतेऽन्वहं निजजनेषु रविप्रभेव
श्लिष्टे नुमः परमकारुणिकं गुहं तम् ॥ ७॥
प्रत्यक्तया श्रुतिपुराणवचोनिगुम्फ-
स्तात्पर्यवान्भवति वर्णयितुं यमर्थम् ।
श्रेयांसि नैकविधया प्रकटं विदध्या-
त्सैषोऽग्निभूरिह परार्थसमुद्यमेषु ॥ ८॥
नैयत्यतो हृदि पदं स तनोतु बाल(३)-
चर्यः स्तिथिं य इह साक्षितयापि धत्ते ।
एवं च बुद्ध्यरणितत्पदचित्रगूत्था(४)
संवित्तिदीपकलिकाखिलदीपिका स्यात् ॥ ९॥
यमिन्मनागपि मनः प्रणिधाय काय-
व्यूहादिसर्वविभवं प्रतिपद्यते ना ।
योगेश्वरेश्वरमितः कृकवा(५)कुकेतुं
भत्त्या व्रजामि शरणं करणणैस्त्रिभिस्तम् ॥ १०॥
शब्दा(६)नुशासननयपतिनोऽत्र वर्ण
व्यङ्ग्यस्ततो भवति योऽर्थ इवातिरिक्तः ।
स्फोटः स एष इति यं कथयन्ति नित्यं
कुर्मस्तमेय इदि षण्मुखनामधेयम् ॥ ११॥
मार्गान्तरोक्त(७)विधया परमाणुवर्गे-
ष्वाद्यं समुन्मिषति जन्तुकृतेन कर्म ।
यस्यात्मसंविदुदयस्य विभोः सिसृक्षा-
वेलासु नौमि परकारुणिकं गुहं तम् ॥ १२॥
यद्ययन्न पूरयति ते चरणानुषङ्ग-
स्तत्तद्ध्यनुद्भवपराहतमेव विद्मः ।
वस्त्वीप्सितं क्वचिदपीशतनूज तस्मा-
न्नेत्रामृतप्रभ दृशोर्विषयस्त्वमेधि ॥ १३॥
वाचस्पतिप्रमुखवागपि यत्र कुण्ठी-
भावं प्रयाति तमिति प्रणुवन्न लज्जे ।
त्वद्भक्तिभारमुखरीकरणान्मृषित्वा
स्वामिन्विधेहि तदपीह कृपार्द्रदृष्टिम् ॥ १४॥
कालत्रयेऽपि करणत्रयसम्पदे नः
सर्वोत्तमत्वत इहाभिमतं तवापि ।
यद्यद्धि तत्तदखिलं करुणाम्बुवारि-
वाहाशु मे वितर हे भगवन्नमस्ते ॥ १५॥
श्रीबाहुलेयस्तवमुत्तमं यः
पठेत्प्रभाते प्रयतः स धीमान् ।
वागर्थविज्ञानघनाढ्यतामे-
त्यन्ते विशोकं पदमभ्युपेयात् ॥ १६॥
अर्भाह्वस्वामिपादाब्जमरन्दरसशीलिनः ।
श्रीनीलकण्ठतीर्थाख्यस्येदं स्वामि(८)समर्पणम् ॥ १७॥
नमो गुहाय । ॐ ॥
इति श्रीनीलकण्ठतीर्थस्वामिविरचितः श्रीमद्बाहुलेयस्तवः सम्पूर्णः ॥
Footnotes
Verse 3 (१) सिद्धसेनस्य=स्कन्दस्य-इयम् ।
(२) समुद्धरणोपयोगि रज्जुरिति भावः ॥
Verse 9 (३) बालचर्यः सिद्धसेन इति त्रि. शे. ।
(४) चित्रगुरुरुत्तरारणिः । ज्ञानं कृत्वा तु चित्रगुं द. मु. उप. ।
Verse 10 (५) मायण सः पु. दे. । केशित काममाया ॥
Verse 11 (६) वैयाकरणाः ।
Verse 12 (७) वैशेषिकोतगतः ।
Verse 17 (८) इमारतु सामी द्वादशलोचनः त्रि.शे.
Proofread by PSA Easwaran