शालग्राममूर्तिलक्षणम्
हरिरुवाच ।
प्रसङ्गात्कथयिष्यामि शालग्रामस्य लक्षणम् ।
शालग्रामशिलास्पर्शात्कोटिजन्माघनाशनम् ॥ १॥
शङ्खचक्रगदापद्मी(हस्तः)केशवाख्यो गदाधरः ।
साब्जकौमादकीचक्रशङ्खी नारायणो विभुः ॥ २॥
सचक्रशङ्खाब्जगदो माधवः श्रीगदाधरः ।
गदाब्जशङ्खचक्री वा गोविन्दोऽर्च्यो गदाधरः ॥ ३॥
पद्मशङ्खारिगादिने विष्णुरूपाय ते नमः ।
सशङ्खाब्जगदाचक्र मधुसूदनमूर्त्तये ॥ ४॥
नमो गदारिशङ्खाब्जमूर्तित्रैविक्रमाय च ।
सारिकौमोदकीपद्मशङ्खवामनमूर्त्तये ॥ ५॥
चक्राब्जशङ्खगादिने नमः श्रीधरमूर्त्तये ।
हृषीकेशायाऽब्जगदाशङ्खिने चक्रिणे नमः ॥ ६॥
साब्जचक्रगदाशङ्खपद्मनाभस्वरूपिणे ।
शङ्खचक्रगदापद्मिन् दामोदर नमो नमः ॥ ७॥
सारिशङ्खगदाब्जाय वासुदेवाय वै नमः ।
शङ्खाब्जचक्रगदिने नमः सङ्कर्षणाय च ॥ ८॥
सुशङ्खसुगदाब्जारिधृते प्रद्युम्नमूर्त्तये ।
नमोऽनिरुद्धाय गदाशङ्खाब्जारिविधारिणे ॥ ९॥
साब्जशङ्खगदाचक्रपुरुषोत्तममूर्त्तये ।
नमोऽधोक्षजरूपाय गदाशङ्खारिपद्मिने ॥ १०॥
नृसिंहमूर्त्तये पद्मगदाशङ्खारिधारिणे ।
पद्मारिशङ्खगदिने नमोऽस्त्वच्युतमूर्त्तये ॥ ११॥
सशङ्खचक्राब्जगदं जनार्दनमिहानये ।
उपेन्द्र सगद सारे पद्मशङ्खिन्नमो नमः ॥ १२॥
सुचक्राब्जगदाशङ्खयुक्ताय हरिमूर्त्तये ।
सगदाब्जारिशङ्खाय नमः श्रीकृष्णमूर्त्तये ॥ १३॥
शालग्रामशिलाद्वारगतलग्नद्विचक्रधृक् ।
शुक्लाभो वासुदेवाख्यः सोऽव्याद्वः श्रीगदाधरः ॥ १४॥
लग्नद्विचक्रो रक्ताभः पूर्वभागस्तु पुष्कलः ।
सङ्कर्षणोऽथ प्रद्युम्नः सूक्ष्मचक्रस्तु पीतकः ॥ १५॥
स दीर्घः स शिरश्छिद्रो योऽनिरुद्धस्तु वर्तुलः ।
नीलो द्वारि त्रिरेखश्च अथ नारायणोऽसितः ॥ १६॥
मध्ये गादकृती रेखा नाभिचक्रो महोन्नतः ।
पृथुवक्षा नृसिंहो वः कपिलोऽव्यात्त्रिबिन्दुकः ॥ १७॥
अथवा पञ्चबिन्दुस्तत्पूजनं ब्रह्मचारिणः ।
वराहः शक्तिलिङ्गोऽव्याद्विषमद्वयचक्रकः ॥ १८॥
नीलस्त्रिरेखः स्थूलोऽथ कूर्ममूर्त्तिः स बिन्दुमान् ।
कृष्णः स वर्त्तुलावर्त्तः पातु वो नतपृष्ठकः ॥ १९॥
श्रीधरः पञ्चरेखोऽव्याद्वनमाली गादाङ्कितः ।
वामनो वर्त्तुलो ह्रस्वो वामचक्रः सुरेश्वरः ॥ २०॥
नानावर्णोऽनेकमूर्त्तिर्नागभोगी त्वनन्तकः ।
स्थूलो दामोदरो नीलो मध्येव(च)क्रः सुनीलकः ॥ २१॥
सङ्कीर्णद्वारकः सोऽव्यादथ ब्रह्मा सुलोहितः ।
स दीर्घरेखः सुषिर एकचक्राम्बुजः पृथुः ॥ २२॥
पृथुच्छिद्रः स्थूलचक्रः कृष्णो विष्णुश्च बिन्दुमत् ।
हयग्रीवोऽङ्कुशाकारः पञ्चरेखः सकौस्तुभः ॥ २३॥
वैकुण्ठो मणिरत्नाभ एकचक्राम्बुजोऽसितः ।
मत्स्यो दीर्घोऽम्बुजाकारो द्वाररेखश्च पातु वः ॥ २४॥
रामचक्रो दक्षरेखः श्यामो वोऽव्यात्त्रिविक्रमः ।
शालग्रामे द्वारकायां स्थिताय गदिने नमः ॥ २५॥
एकद्वारश्चतुश्चक्रो वनमालाविभूषितः ।
स्वर्णरेखासमायुक्तो गोष्पदेन विराजितः ॥ २६॥
कदम्बकुसुमाकारो लक्ष्मीनारायणोऽवतु ।
एकेन लक्षितो योऽव्याद्गदाधारी (सुदर्शनः)॥ २७॥
लक्ष्मीनारायणो द्वाभ्यां त्रिभिर्मूर्त्तेस्त्रिविक्रमः ।
चतुर्भिश्च चतुर्व्यूहो वासुदेवश्च पञ्चभिः ॥ २८॥
प्रद्युम्नः षड्भिरेव स्यात् सङ्कर्षण इतस्ततः ।
पुरुषोत्तमोऽष्टभिः स्यान्नवव्यूहो नवाङ्कितः ॥ २९॥
दशावतारो दशभिरनिरुद्धोऽवतादथ ।
द्वादशात्मा द्वादशभिरत ऊर्द्ध्वमनन्तकः ॥ ३०॥
विष्णोर्मूर्त्तिमयं स्तोत्रं यः पठेत्स दिवं व्रजेत् ।
ब्रह्मा चतुर्मुखो दण्डी कमण्डलुयुगान्वितः ॥ ३१॥
महेश्वरः प्रञ्चवक्त्रो दशबाहुर्वृषध्वजः ।
यथायुधस्तथा गौरी चण्डिका च सरस्वती ॥ ३२॥
महालक्ष्मीर्मातरश्च पद्महस्तो दिवाकरः ।
गजास्यश्च गणः स्कन्दः षण्मुखोऽनेकधागुणाः ॥ ३३॥
एतेऽर्चिताः स्थापिताश्च प्रासादे वास्तुपूजिते ।
धर्मार्थकाममोक्षाद्याः प्राप्यन्ते पुरुषेण च ॥ ३४॥
इति श्रीगारुडे महापुराणे पूर्वखण्डे प्रथमांशाख्ये आचारकाण्डे ।
शालग्राममूर्त्तिलक्षणं नाम पञ्चचत्वारिंशोऽध्यायः ॥ ४५॥
गरुडपुराण । पूर्वखण्ड । अध्याय ४५/४-३०॥
garuDapurANa . pUrvakhaNDa . adhyAya 45/4-30..
Proofread by PSA Easwaran