shrImadbhagavadgItA
.. oM shrI paramAtmane namaH ..
.. atha shrImadbhagavadgItA ..
atha prathamo.adhyAyaH . arjunaviShAdayogaH
dhR^itarAShTra uvAcha .
dharmakShetre kurukShetre samavetA yuyutsavaH .
mAmakAH pANDavAshchaiva kimakurvata sa~njaya .. 1-1..
sa~njaya uvAcha .
dR^iShTvA tu pANDavAnIkaM vyUDhaM duryodhanastadA .
AchAryamupasa~Ngamya rAjA vachanamabravIt .. 1-2..
pashyaitAM pANDuputrANAmAchArya mahatIM chamUm .
vyUDhAM drupadaputreNa tava shiShyeNa dhImatA .. 1-3..
atra shUrA maheShvAsA bhImArjunasamA yudhi .
yuyudhAno virATashcha drupadashcha mahArathaH .. 1-4..
dhR^iShTaketushchekitAnaH kAshirAjashcha vIryavAn .
purujitkuntibhojashcha shaibyashcha narapu~NgavaH .. 1-5..
yudhAmanyushcha vikrAnta uttamaujAshcha vIryavAn .
saubhadro draupadeyAshcha sarva eva mahArathAH .. 1-6..
asmAkaM tu vishiShTA ye tAnnibodha dvijottama .
nAyakA mama sainyasya saMj~nArthaM tAnbravImi te .. 1-7..
bhavAnbhIShmashcha karNashcha kR^ipashcha samiti~njayaH .
ashvatthAmA vikarNashcha saumadattistathaiva cha .. 1-8..
anye cha bahavaH shUrA madarthe tyaktajIvitAH .
nAnAshastrapraharaNAH sarve yuddhavishAradAH .. 1-9..
aparyAptaM tadasmAkaM balaM bhIShmAbhirakShitam .
paryAptaM tvidameteShAM balaM bhImAbhirakShitam .. 1-10..
ayaneShu cha sarveShu yathAbhAgamavasthitAH .
bhIShmamevAbhirakShantu bhavantaH sarva eva hi .. 1-11..
tasya sa~njanayanharShaM kuruvR^iddhaH pitAmahaH .
siMhanAdaM vinadyochchaiH sha~NkhaM dadhmau pratApavAn .. 1-12..
tataH sha~NkhAshcha bheryashcha paNavAnakagomukhAH .
sahasaivAbhyahanyanta sa shabdastumulo.abhavat .. 1-13..
tataH shvetairhayairyukte mahati syandane sthitau .
mAdhavaH pANDavashchaiva divyau sha~Nkhau pradadhmatuH .. 1-14..
pA~nchajanyaM hR^iShIkesho devadattaM dhana~njayaH .
pauNDraM dadhmau mahAsha~NkhaM bhImakarmA vR^ikodaraH .. 1-15..
anantavijayaM rAjA kuntIputro yudhiShThiraH .
nakulaH sahadevashcha sughoShamaNipuShpakau .. 1-16..
kAshyashcha parameShvAsaH shikhaNDI cha mahArathaH .
dhR^iShTadyumno virATashcha sAtyakishchAparAjitaH .. 1-17..
drupado draupadeyAshcha sarvashaH pR^ithivIpate .
saubhadrashcha mahAbAhuH sha~NkhAndadhmuH pR^ithakpR^ithak .. 1-18..
sa ghoSho dhArtarAShTrANAM hR^idayAni vyadArayat .
nabhashcha pR^ithivIM chaiva tumulo.abhyanunAdayan .. 1-19.. orlo vyanu
atha vyavasthitAndR^iShTvA dhArtarAShTrAn kapidhvajaH .
pravR^itte shastrasampAte dhanurudyamya pANDavaH .. 1-20..
hR^iShIkeshaM tadA vAkyamidamAha mahIpate .
arjuna uvAcha .
senayorubhayormadhye rathaM sthApaya me.achyuta .. 1-21..
yAvadetAnnirIkShe.ahaM yoddhukAmAnavasthitAn .
kairmayA saha yoddhavyamasmin raNasamudyame .. 1-22..
yotsyamAnAnavekShe.ahaM ya ete.atra samAgatAH .
dhArtarAShTrasya durbuddheryuddhe priyachikIrShavaH .. 1-23..
sa~njaya uvAcha .
evamukto hR^iShIkesho guDAkeshena bhArata .
senayorubhayormadhye sthApayitvA rathottamam .. 1-24..
bhIShmadroNapramukhataH sarveShAM cha mahIkShitAm .
uvAcha pArtha pashyaitAnsamavetAnkurUniti .. 1-25..
tatrApashyatsthitAnpArthaH pitR^Inatha pitAmahAn .
AchAryAnmAtulAnbhrAtR^InputrAnpautrAnsakhIMstathA .. 1-26..
shvashurAnsuhR^idashchaiva senayorubhayorapi .
tAnsamIkShya sa kaunteyaH sarvAnbandhUnavasthitAn .. 1-27..
kR^ipayA parayAviShTo viShIdannidamabravIt .
arjuna uvAcha .
dR^iShTvemaM svajanaM kR^iShNa yuyutsuM samupasthitam .. 1-28..
sIdanti mama gAtrANi mukhaM cha parishuShyati .
vepathushcha sharIre me romaharShashcha jAyate .. 1-29..
gANDIvaM sraMsate hastAttvakchaiva paridahyate .
na cha shaknomyavasthAtuM bhramatIva cha me manaH .. 1-30..
nimittAni cha pashyAmi viparItAni keshava .
na cha shreyo.anupashyAmi hatvA svajanamAhave .. 1-31..
na kA~NkShe vijayaM kR^iShNa na cha rAjyaM sukhAni cha .
kiM no rAjyena govinda kiM bhogairjIvitena vA .. 1-32..
yeShAmarthe kA~NkShitaM no rAjyaM bhogAH sukhAni cha .
ta ime.avasthitA yuddhe prANAMstyaktvA dhanAni cha .. 1-33..
AchAryAH pitaraH putrAstathaiva cha pitAmahAH .
mAtulAH shvashurAH pautrAH shyAlAH sambandhinastathA .. 1-34..
etAnna hantumichChAmi ghnato.api madhusUdana .
api trailokyarAjyasya hetoH kiM nu mahIkR^ite .. 1-35..
nihatya dhArtarAShTrAnnaH kA prItiH syAjjanArdana .
pApamevAshrayedasmAnhatvaitAnAtatAyinaH .. 1-36..
tasmAnnArhA vayaM hantuM dhArtarAShTrAnsvabAndhavAn .
svajanaM hi kathaM hatvA sukhinaH syAma mAdhava .. 1-37..
yadyapyete na pashyanti lobhopahatachetasaH .
kulakShayakR^itaM doShaM mitradrohe cha pAtakam .. 1-38..
kathaM na j~neyamasmAbhiH pApAdasmAnnivartitum .
kulakShayakR^itaM doShaM prapashyadbhirjanArdana .. 1-39..
kulakShaye praNashyanti kuladharmAH sanAtanAH .
dharme naShTe kulaM kR^itsnamadharmo.abhibhavatyuta .. 1-40..
adharmAbhibhavAtkR^iShNa praduShyanti kulastriyaH .
strIShu duShTAsu vArShNeya jAyate varNasa~NkaraH .. 1-41..
sa~Nkaro narakAyaiva kulaghnAnAM kulasya cha .
patanti pitaro hyeShAM luptapiNDodakakriyAH .. 1-42..
doShairetaiH kulaghnAnAM varNasa~NkarakArakaiH .
utsAdyante jAtidharmAH kuladharmAshcha shAshvatAH .. 1-43..
utsannakuladharmANAM manuShyANAM janArdana .
narake niyataM vAso bhavatItyanushushruma .. 1-44..ornarake.aniyataM
aho bata mahatpApaM kartuM vyavasitA vayam .
yadrAjyasukhalobhena hantuM svajanamudyatAH .. 1-45..
yadi mAmapratIkAramashastraM shastrapANayaH .
dhArtarAShTrA raNe hanyustanme kShemataraM bhavet .. 1-46..
sa~njaya uvAcha .
evamuktvArjunaH sa~Nkhye rathopastha upAvishat .
visR^ijya sasharaM chApaM shokasaMvignamAnasaH .. 1-47..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
arjunaviShAdayogo nAma prathamo.adhyAyaH .. 1..
atha dvitIyo.adhyAyaH . sA~NkhyayogaH
sa~njaya uvAcha .
taM tathA kR^ipayAviShTamashrupUrNAkulekShaNam .
viShIdantamidaM vAkyamuvAcha madhusUdanaH .. 2-1..
shrIbhagavAnuvAcha .
kutastvA kashmalamidaM viShame samupasthitam .
anAryajuShTamasvargyamakIrtikaramarjuna .. 2-2..
klaibyaM mA sma gamaH pArtha naitattvayyupapadyate .
kShudraM hR^idayadaurbalyaM tyaktvottiShTha parantapa .. 2-3..
arjuna uvAcha .
kathaM bhIShmamahaM sa~Nkhye droNaM cha madhusUdana .
iShubhiH pratiyotsyAmi pUjArhAvarisUdana .. 2-4..
gurUnahatvA hi mahAnubhAvAn
shreyo bhoktuM bhaikShyamapIha loke .
hatvArthakAmAMstu gurUnihaiva
bhu~njIya bhogAn rudhirapradigdhAn .. 2-5..
na chaitadvidmaH kataranno garIyo
yadvA jayema yadi vA no jayeyuH .
yAneva hatvA na jijIviShAma-
ste.avasthitAH pramukhe dhArtarAShTrAH .. 2-6..
kArpaNyadoShopahatasvabhAvaH
pR^ichChAmi tvAM dharmasammUDhachetAH .
yachChreyaH syAnnishchitaM brUhi tanme
shiShyaste.ahaM shAdhi mAM tvAM prapannam .. 2-7..
na hi prapashyAmi mamApanudyAd
yachChokamuchChoShaNamindriyANAm .
avApya bhUmAvasapatnamR^iddhaM
rAjyaM surANAmapi chAdhipatyam .. 2-8..
sa~njaya uvAcha .
evamuktvA hR^iShIkeshaM guDAkeshaH parantapa .
na yotsya iti govindamuktvA tUShNIM babhUva ha .. 2-9..
tamuvAcha hR^iShIkeshaH prahasanniva bhArata .
senayorubhayormadhye viShIdantamidaM vachaH .. 2-10..
shrIbhagavAnuvAcha .
ashochyAnanvashochastvaM praj~nAvAdAMshcha bhAShase .
gatAsUnagatAsUMshcha nAnushochanti paNDitAH .. 2-11..
na tvevAhaM jAtu nAsaM na tvaM neme janAdhipAH .
na chaiva na bhaviShyAmaH sarve vayamataH param .. 2-12..
dehino.asminyathA dehe kaumAraM yauvanaM jarA .
tathA dehAntaraprAptirdhIrastatra na muhyati .. 2-13..
mAtrAsparshAstu kaunteya shItoShNasukhaduHkhadAH .
AgamApAyino.anityAstAMstitikShasva bhArata .. 2-14..
yaM hi na vyathayantyete puruShaM puruSharShabha .
samaduHkhasukhaM dhIraM so.amR^itatvAya kalpate .. 2-15..
nAsato vidyate bhAvo nAbhAvo vidyate sataH .
ubhayorapi dR^iShTo.antastvanayostattvadarshibhiH .. 2-16..
avinAshi tu tadviddhi yena sarvamidaM tatam .
vinAshamavyayasyAsya na kashchitkartumarhati .. 2-17..
antavanta ime dehA nityasyoktAH sharIriNaH .
anAshino.aprameyasya tasmAdyudhyasva bhArata .. 2-18..
ya enaM vetti hantAraM yashchainaM manyate hatam .
ubhau tau na vijAnIto nAyaM hanti na hanyate .. 2-19..
na jAyate mriyate vA kadAchin
nAyaM bhUtvA bhavitA vA na bhUyaH .
ajo nityaH shAshvato.ayaM purANo
na hanyate hanyamAne sharIre .. 2-20..
vedAvinAshinaM nityaM ya enamajamavyayam .
kathaM sa puruShaH pArtha kaM ghAtayati hanti kam .. 2-21..
vAsAMsi jIrNAni yathA vihAya
navAni gR^ihNAti naro.aparANi .
tathA sharIrANi vihAya jIrNA-
nyanyAni saMyAti navAni dehI .. 2-22..
nainaM Chindanti shastrANi nainaM dahati pAvakaH .
na chainaM kledayantyApo na shoShayati mArutaH .. 2-23..
achChedyo.ayamadAhyo.ayamakledyo.ashoShya eva cha .
nityaH sarvagataH sthANurachalo.ayaM sanAtanaH .. 2-24..
avyakto.ayamachintyo.ayamavikAryo.ayamuchyate .
tasmAdevaM viditvainaM nAnushochitumarhasi .. 2-25..
atha chainaM nityajAtaM nityaM vA manyase mR^itam .
tathApi tvaM mahAbAho naivaM shochitumarhasi .. 2-26..
jAtasya hi dhruvo mR^ityurdhruvaM janma mR^itasya cha .
tasmAdaparihArye.arthe na tvaM shochitumarhasi .. 2-27..
avyaktAdIni bhUtAni vyaktamadhyAni bhArata .
avyaktanidhanAnyeva tatra kA paridevanA .. 2-28..
Ashcharyavatpashyati kashchidena-
mAshcharyavadvadati tathaiva chAnyaH .
AshcharyavachchainamanyaH shR^iNoti
shrutvApyenaM veda na chaiva kashchit .. 2-29..
dehI nityamavadhyo.ayaM dehe sarvasya bhArata .
tasmAtsarvANi bhUtAni na tvaM shochitumarhasi .. 2-30..
svadharmamapi chAvekShya na vikampitumarhasi .
dharmyAddhi yuddhAchChreyo.anyatkShatriyasya na vidyate .. 2-31..
yadR^ichChayA chopapannaM svargadvAramapAvR^itam .
sukhinaH kShatriyAH pArtha labhante yuddhamIdR^isham .. 2-32..
atha chettvamimaM dharmyaM sa~NgrAmaM na kariShyasi .
tataH svadharmaM kIrtiM cha hitvA pApamavApsyasi .. 2-33..
akIrtiM chApi bhUtAni kathayiShyanti te.avyayAm .
sambhAvitasya chAkIrtirmaraNAdatirichyate .. 2-34..
bhayAdraNAduparataM maMsyante tvAM mahArathAH .
yeShAM cha tvaM bahumato bhUtvA yAsyasi lAghavam .. 2-35..
avAchyavAdAMshcha bahUnvadiShyanti tavAhitAH .
nindantastava sAmarthyaM tato duHkhataraM nu kim .. 2-36..
hato vA prApsyasi svargaM jitvA vA bhokShyase mahIm .
tasmAduttiShTha kaunteya yuddhAya kR^itanishchayaH .. 2-37..
sukhaduHkhe same kR^itvA lAbhAlAbhau jayAjayau .
tato yuddhAya yujyasva naivaM pApamavApsyasi .. 2-38..
eShA te.abhihitA sA~Nkhye buddhiryoge tvimAM shR^iNu .
buddhyA yukto yayA pArtha karmabandhaM prahAsyasi .. 2-39..
nehAbhikramanAsho.asti pratyavAyo na vidyate .
svalpamapyasya dharmasya trAyate mahato bhayAt .. 2-40..
vyavasAyAtmikA buddhirekeha kurunandana .
bahushAkhA hyanantAshcha buddhayo.avyavasAyinAm .. 2-41..
yAmimAM puShpitAM vAchaM pravadantyavipashchitaH .
vedavAdaratAH pArtha nAnyadastIti vAdinaH .. 2-42..
kAmAtmAnaH svargaparA janmakarmaphalapradAm .
kriyAvisheShabahulAM bhogaishvaryagatiM prati .. 2-43..
bhogaishvaryaprasaktAnAM tayApahR^itachetasAm .
vyavasAyAtmikA buddhiH samAdhau na vidhIyate .. 2-44..
traiguNyaviShayA vedA nistraiguNyo bhavArjuna .
nirdvandvo nityasattvastho niryogakShema AtmavAn .. 2-45..
yAvAnartha udapAne sarvataH samplutodake .
tAvAnsarveShu vedeShu brAhmaNasya vijAnataH .. 2-46..
karmaNyevAdhikAraste mA phaleShu kadAchana .
mA karmaphalaheturbhUrmA te sa~Ngo.astvakarmaNi .. 2-47..
yogasthaH kuru karmANi sa~NgaM tyaktvA dhana~njaya .
siddhyasiddhyoH samo bhUtvA samatvaM yoga uchyate .. 2-48..
dUreNa hyavaraM karma buddhiyogAddhana~njaya .
buddhau sharaNamanvichCha kR^ipaNAH phalahetavaH .. 2-49..
buddhiyukto jahAtIha ubhe sukR^itaduShkR^ite .
tasmAdyogAya yujyasva yogaH karmasu kaushalam .. 2-50..
karmajaM buddhiyuktA hi phalaM tyaktvA manIShiNaH .
janmabandhavinirmuktAH padaM gachChantyanAmayam .. 2-51..
yadA te mohakalilaM buddhirvyatitariShyati .
tadA gantAsi nirvedaM shrotavyasya shrutasya cha .. 2-52..
shrutivipratipannA te yadA sthAsyati nishchalA .
samAdhAvachalA buddhistadA yogamavApsyasi .. 2-53..
arjuna uvAcha .
sthitapraj~nasya kA bhAShA samAdhisthasya keshava .
sthitadhIH kiM prabhASheta kimAsIta vrajeta kim .. 2-54..
shrIbhagavAnuvAcha .
prajahAti yadA kAmAnsarvAnpArtha manogatAn .
AtmanyevAtmanA tuShTaH sthitapraj~nastadochyate .. 2-55..
duHkheShvanudvignamanAH sukheShu vigataspR^ihaH .
vItarAgabhayakrodhaH sthitadhIrmuniruchyate .. 2-56..
yaH sarvatrAnabhisnehastattatprApya shubhAshubham .
nAbhinandati na dveShTi tasya praj~nA pratiShThitA .. 2-57..
yadA saMharate chAyaM kUrmo.a~NgAnIva sarvashaH .
indriyANIndriyArthebhyastasya praj~nA pratiShThitA .. 2-58..
viShayA vinivartante nirAhArasya dehinaH .
rasavarjaM raso.apyasya paraM dR^iShTvA nivartate .. 2-59..
yatato hyapi kaunteya puruShasya vipashchitaH .
indriyANi pramAthIni haranti prasabhaM manaH .. 2-60..
tAni sarvANi saMyamya yukta AsIta matparaH .
vashe hi yasyendriyANi tasya praj~nA pratiShThitA .. 2-61..
dhyAyato viShayAnpuMsaH sa~NgasteShUpajAyate .
sa~NgAtsa~njAyate kAmaH kAmAtkrodho.abhijAyate .. 2-62..
krodhAdbhavati sammohaH sammohAtsmR^itivibhramaH .
smR^itibhraMshAd buddhinAsho buddhinAshAtpraNashyati .. 2-63..
rAgadveShavimuktaistu viShayAnindriyaishcharan . orviyuktaistu
AtmavashyairvidheyAtmA prasAdamadhigachChati .. 2-64..
prasAde sarvaduHkhAnAM hAnirasyopajAyate .
prasannachetaso hyAshu buddhiH paryavatiShThate .. 2-65..
nAsti buddhirayuktasya na chAyuktasya bhAvanA .
na chAbhAvayataH shAntirashAntasya kutaH sukham .. 2-66..
indriyANAM hi charatAM yanmano.anuvidhIyate .
tadasya harati praj~nAM vAyurnAvamivAmbhasi .. 2-67..
tasmAdyasya mahAbAho nigR^ihItAni sarvashaH .
indriyANIndriyArthebhyastasya praj~nA pratiShThitA .. 2-68..
yA nishA sarvabhUtAnAM tasyAM jAgarti saMyamI .
yasyAM jAgrati bhUtAni sA nishA pashyato muneH .. 2-69..
ApUryamANamachalapratiShThaM
samudramApaH pravishanti yadvat .
tadvatkAmA yaM pravishanti sarve
sa shAntimApnoti na kAmakAmI .. 2-70..
vihAya kAmAnyaH sarvAnpumAMshcharati niHspR^ihaH .
nirmamo niraha~NkAraH sa shAntimadhigachChati .. 2-71..
eShA brAhmI sthitiH pArtha nainAM prApya vimuhyati .
sthitvAsyAmantakAle.api brahmanirvANamR^ichChati .. 2-72..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
sA~Nkhyayogo nAma dvitIyo.adhyAyaH .. 2..
atha tR^itIyo.adhyAyaH . karmayogaH
arjuna uvAcha .
jyAyasI chetkarmaNaste matA buddhirjanArdana .
tatkiM karmaNi ghore mAM niyojayasi keshava .. 3-1..
vyAmishreNeva vAkyena buddhiM mohayasIva me .
tadekaM vada nishchitya yena shreyo.ahamApnuyAm .. 3-2..
shrIbhagavAnuvAcha .
loke.asmin dvividhA niShThA purA proktA mayAnagha .
j~nAnayogena sA~NkhyAnAM karmayogena yoginAm .. 3-3..
na karmaNAmanArambhAnnaiShkarmyaM puruSho.ashnute .
na cha saMnyasanAdeva siddhiM samadhigachChati .. 3-4..
na hi kashchitkShaNamapi jAtu tiShThatyakarmakR^it .
kAryate hyavashaH karma sarvaH prakR^itijairguNaiH .. 3-5..
karmendriyANi saMyamya ya Aste manasA smaran .
indriyArthAnvimUDhAtmA mithyAchAraH sa uchyate .. 3-6..
yastvindriyANi manasA niyamyArabhate.arjuna .
karmendriyaiH karmayogamasaktaH sa vishiShyate .. 3-7..
niyataM kuru karma tvaM karma jyAyo hyakarmaNaH .
sharIrayAtrApi cha te na prasiddhyedakarmaNaH .. 3-8..
yaj~nArthAtkarmaNo.anyatra loko.ayaM karmabandhanaH .
tadarthaM karma kaunteya muktasa~NgaH samAchara .. 3-9..
sahayaj~nAH prajAH sR^iShTvA purovAcha prajApatiH .
anena prasaviShyadhvameSha vo.astviShTakAmadhuk .. 3-10..
devAnbhAvayatAnena te devA bhAvayantu vaH .
parasparaM bhAvayantaH shreyaH paramavApsyatha .. 3-11..
iShTAnbhogAnhi vo devA dAsyante yaj~nabhAvitAH .
tairdattAnapradAyaibhyo yo bhu~Nkte stena eva saH .. 3-12..
yaj~nashiShTAshinaH santo muchyante sarvakilbiShaiH .
bhu~njate te tvaghaM pApA ye pachantyAtmakAraNAt .. 3-13..
annAdbhavanti bhUtAni parjanyAdannasambhavaH .
yaj~nAdbhavati parjanyo yaj~naH karmasamudbhavaH .. 3-14..
karma brahmodbhavaM viddhi brahmAkSharasamudbhavam .
tasmAtsarvagataM brahma nityaM yaj~ne pratiShThitam .. 3-15..
evaM pravartitaM chakraM nAnuvartayatIha yaH .
aghAyurindriyArAmo moghaM pArtha sa jIvati .. 3-16..
yastvAtmaratireva syAdAtmatR^iptashcha mAnavaH .
Atmanyeva cha santuShTastasya kAryaM na vidyate .. 3-17..
naiva tasya kR^itenArtho nAkR^iteneha kashchana .
na chAsya sarvabhUteShu kashchidarthavyapAshrayaH .. 3-18..
tasmAdasaktaH satataM kAryaM karma samAchara .
asakto hyAcharankarma paramApnoti pUruShaH .. 3-19..
karmaNaiva hi saMsiddhimAsthitA janakAdayaH .
lokasa~NgrahamevApi sampashyankartumarhasi .. 3-20..
yadyadAcharati shreShThastattadevetaro janaH .
sa yatpramANaM kurute lokastadanuvartate .. 3-21..
na me pArthAsti kartavyaM triShu lokeShu ki~nchana .
nAnavAptamavAptavyaM varta eva cha karmaNi .. 3-22..
yadi hyahaM na varteyaM jAtu karmaNyatandritaH .
mama vartmAnuvartante manuShyAH pArtha sarvashaH .. 3-23..
utsIdeyurime lokA na kuryAM karma chedaham .
sa~Nkarasya cha kartA syAmupahanyAmimAH prajAH .. 3-24..
saktAH karmaNyavidvAMso yathA kurvanti bhArata .
kuryAdvidvAMstathAsaktashchikIrShurlokasa~Ngraham .. 3-25..
na buddhibhedaM janayedaj~nAnAM karmasa~NginAm .
joShayetsarvakarmANi vidvAnyuktaH samAcharan .. 3-26..
prakR^iteH kriyamANAni guNaiH karmANi sarvashaH .
aha~NkAravimUDhAtmA kartAhamiti manyate .. 3-27..
tattvavittu mahAbAho guNakarmavibhAgayoH .
guNA guNeShu vartanta iti matvA na sajjate .. 3-28..
prakR^iterguNasammUDhAH sajjante guNakarmasu .
tAnakR^itsnavido mandAnkR^itsnavinna vichAlayet .. 3-29..
mayi sarvANi karmANi saMnyasyAdhyAtmachetasA .
nirAshIrnirmamo bhUtvA yudhyasva vigatajvaraH .. 3-30..
ye me matamidaM nityamanutiShThanti mAnavAH .
shraddhAvanto.anasUyanto muchyante te.api karmabhiH .. 3-31..
ye tvetadabhyasUyanto nAnutiShThanti me matam .
sarvaj~nAnavimUDhAMstAnviddhi naShTAnachetasaH .. 3-32..
sadR^ishaM cheShTate svasyAH prakR^iterj~nAnavAnapi .
prakR^itiM yAnti bhUtAni nigrahaH kiM kariShyati .. 3-33..
indriyasyendriyasyArthe rAgadveShau vyavasthitau .
tayorna vashamAgachChettau hyasya paripanthinau .. 3-34..
shreyAnsvadharmo viguNaH paradharmAtsvanuShThitAt .
svadharme nidhanaM shreyaH paradharmo bhayAvahaH .. 3-35..
arjuna uvAcha .
atha kena prayukto.ayaM pApaM charati pUruShaH .
anichChannapi vArShNeya balAdiva niyojitaH .. 3-36..
shrIbhagavAnuvAcha .
kAma eSha krodha eSha rajoguNasamudbhavaH .
mahAshano mahApApmA viddhyenamiha vairiNam .. 3-37..
dhUmenAvriyate vahniryathAdarsho malena cha .
yatholbenAvR^ito garbhastathA tenedamAvR^itam .. 3-38..
AvR^itaM j~nAnametena j~nAnino nityavairiNA .
kAmarUpeNa kaunteya duShpUreNAnalena cha .. 3-39..
indriyANi mano buddhirasyAdhiShThAnamuchyate .
etairvimohayatyeSha j~nAnamAvR^itya dehinam .. 3-40..
tasmAttvamindriyANyAdau niyamya bharatarShabha .
pApmAnaM prajahi hyenaM j~nAnavij~nAnanAshanam .. 3-41..
indriyANi parANyAhurindriyebhyaH paraM manaH .
manasastu parA buddhiryo buddheH paratastu saH .. 3-42..
evaM buddheH paraM buddhvA saMstabhyAtmAnamAtmanA .
jahi shatruM mahAbAho kAmarUpaM durAsadam .. 3-43..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
karmayogo nAma tR^itIyo.adhyAyaH .. 3..
atha chaturtho.adhyAyaH . j~nAnakarmasaMnyAsayogaH
shrIbhagavAnuvAcha .
imaM vivasvate yogaM proktavAnahamavyayam .
vivasvAnmanave prAha manurikShvAkave.abravIt .. 4-1..
evaM paramparAprAptamimaM rAjarShayo viduH .
sa kAleneha mahatA yogo naShTaH parantapa .. 4-2..
sa evAyaM mayA te.adya yogaH proktaH purAtanaH .
bhakto.asi me sakhA cheti rahasyaM hyetaduttamam .. 4-3..
arjuna uvAcha .
aparaM bhavato janma paraM janma vivasvataH .
kathametadvijAnIyAM tvamAdau proktavAniti .. 4-4..
shrIbhagavAnuvAcha .
bahUni me vyatItAni janmAni tava chArjuna .
tAnyahaM veda sarvANi na tvaM vettha parantapa .. 4-5..
ajo.api sannavyayAtmA bhUtAnAmIshvaro.api san .
prakR^itiM svAmadhiShThAya sambhavAmyAtmamAyayA .. 4-6..
yadA yadA hi dharmasya glAnirbhavati bhArata .
abhyutthAnamadharmasya tadAtmAnaM sR^ijAmyaham .. 4-7..
paritrANAya sAdhUnAM vinAshAya cha duShkR^itAm .
dharmasaMsthApanArthAya sambhavAmi yuge yuge .. 4-8..
janma karma cha me divyamevaM yo vetti tattvataH .
tyaktvA dehaM punarjanma naiti mAmeti so.arjuna .. 4-9..
vItarAgabhayakrodhA manmayA mAmupAshritAH .
bahavo j~nAnatapasA pUtA madbhAvamAgatAH .. 4-10..
ye yathA mAM prapadyante tAMstathaiva bhajAmyaham .
mama vartmAnuvartante manuShyAH pArtha sarvashaH .. 4-11..
kA~NkShantaH karmaNAM siddhiM yajanta iha devatAH .
kShipraM hi mAnuShe loke siddhirbhavati karmajA .. 4-12..
chAturvarNyaM mayA sR^iShTaM guNakarmavibhAgashaH .
tasya kartAramapi mAM viddhyakartAramavyayam .. 4-13..
na mAM karmANi limpanti na me karmaphale spR^ihA .
iti mAM yo.abhijAnAti karmabhirna sa badhyate .. 4-14..
evaM j~nAtvA kR^itaM karma pUrvairapi mumukShubhiH .
kuru karmaiva tasmAttvaM pUrvaiH pUrvataraM kR^itam .. 4-15..
kiM karma kimakarmeti kavayo.apyatra mohitAH .
tatte karma pravakShyAmi yajj~nAtvA mokShyase.ashubhAt .. 4-16..
karmaNo hyapi boddhavyaM boddhavyaM cha vikarmaNaH .
akarmaNashcha boddhavyaM gahanA karmaNo gatiH .. 4-17..
karmaNyakarma yaH pashyedakarmaNi cha karma yaH .
sa buddhimAnmanuShyeShu sa yuktaH kR^itsnakarmakR^it .. 4-18..
yasya sarve samArambhAH kAmasa~NkalpavarjitAH .
j~nAnAgnidagdhakarmANaM tamAhuH paNDitaM budhAH .. 4-19..
tyaktvA karmaphalAsa~NgaM nityatR^ipto nirAshrayaH .
karmaNyabhipravR^itto.api naiva ki~nchitkaroti saH .. 4-20..
nirAshIryatachittAtmA tyaktasarvaparigrahaH .
shArIraM kevalaM karma kurvannApnoti kilbiSham .. 4-21..
yadR^ichChAlAbhasantuShTo dvandvAtIto vimatsaraH .
samaH siddhAvasiddhau cha kR^itvApi na nibadhyate .. 4-22..
gatasa~Ngasya muktasya j~nAnAvasthitachetasaH .
yaj~nAyAcharataH karma samagraM pravilIyate .. 4-23..
brahmArpaNaM brahma havirbrahmAgnau brahmaNA hutam .
brahmaiva tena gantavyaM brahmakarmasamAdhinA .. 4-24..
daivamevApare yaj~naM yoginaH paryupAsate .
brahmAgnAvapare yaj~naM yaj~nenaivopajuhvati .. 4-25..
shrotrAdInIndriyANyanye saMyamAgniShu juhvati .
shabdAdInviShayAnanya indriyAgniShu juhvati .. 4-26..
sarvANIndriyakarmANi prANakarmANi chApare .
AtmasaMyamayogAgnau juhvati j~nAnadIpite .. 4-27..
dravyayaj~nAstapoyaj~nA yogayaj~nAstathApare .
svAdhyAyaj~nAnayaj~nAshcha yatayaH saMshitavratAH .. 4-28..
apAne juhvati prANaM prANe.apAnaM tathApare .
prANApAnagatI ruddhvA prANAyAmaparAyaNAH .. 4-29..
apare niyatAhArAH prANAnprANeShu juhvati .
sarve.apyete yaj~navido yaj~nakShapitakalmaShAH .. 4-30..
yaj~nashiShTAmR^itabhujo yAnti brahma sanAtanam .
nAyaM loko.astyayaj~nasya kuto.anyaH kurusattama .. 4-31..
evaM bahuvidhA yaj~nA vitatA brahmaNo mukhe .
karmajAnviddhi tAnsarvAnevaM j~nAtvA vimokShyase .. 4-32..
shreyAndravyamayAdyaj~nAjj~nAnayaj~naH parantapa .
sarvaM karmAkhilaM pArtha j~nAne parisamApyate .. 4-33..
tadviddhi praNipAtena pariprashnena sevayA .
upadekShyanti te j~nAnaM j~nAninastattvadarshinaH .. 4-34..
yajj~nAtvA na punarmohamevaM yAsyasi pANDava .
yena bhUtAnyasheSheNa drakShyasyAtmanyatho mayi .. 4-35.. var asheShANi
api chedasi pApebhyaH sarvebhyaH pApakR^ittamaH .
sarvaM j~nAnaplavenaiva vR^ijinaM santariShyasi .. 4-36..
yathaidhAMsi samiddho.agnirbhasmasAtkurute.arjuna .
j~nAnAgniH sarvakarmANi bhasmasAtkurute tathA .. 4-37..
na hi j~nAnena sadR^ishaM pavitramiha vidyate .
tatsvayaM yogasaMsiddhaH kAlenAtmani vindati .. 4-38..
shraddhAvA.Nllabhate j~nAnaM tatparaH saMyatendriyaH .
j~nAnaM labdhvA parAM shAntimachireNAdhigachChati .. 4-39..
aj~nashchAshraddadhAnashcha saMshayAtmA vinashyati .
nAyaM loko.asti na paro na sukhaM saMshayAtmanaH .. 4-40..
yogasaMnyastakarmANaM j~nAnasa~nChinnasaMshayam .
AtmavantaM na karmANi nibadhnanti dhana~njaya .. 4-41..
tasmAdaj~nAnasambhUtaM hR^itsthaM j~nAnAsinAtmanaH .
ChittvainaM saMshayaM yogamAtiShThottiShTha bhArata .. 4-42..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
j~nAnakarmasaMnyAsayogo nAma chaturtho.adhyAyaH .. 4..
atha pa~nchamo.adhyAyaH . saMnyAsayogaH
arjuna uvAcha .
saMnyAsaM karmaNAM kR^iShNa punaryogaM cha shaMsasi .
yachChreya etayorekaM tanme brUhi sunishchitam .. 5-1..
shrIbhagavAnuvAcha .
saMnyAsaH karmayogashcha niHshreyasakarAvubhau .
tayostu karmasaMnyAsAtkarmayogo vishiShyate .. 5-2..
j~neyaH sa nityasaMnyAsI yo na dveShTi na kA~NkShati .
nirdvandvo hi mahAbAho sukhaM bandhAtpramuchyate .. 5-3..
sA~Nkhyayogau pR^ithagbAlAH pravadanti na paNDitAH .
ekamapyAsthitaH samyagubhayorvindate phalam .. 5-4..
yatsA~NkhyaiH prApyate sthAnaM tadyogairapi gamyate .
ekaM sA~NkhyaM cha yogaM cha yaH pashyati sa pashyati .. 5-5..
saMnyAsastu mahAbAho duHkhamAptumayogataH .
yogayukto munirbrahma nachireNAdhigachChati .. 5-6..
yogayukto vishuddhAtmA vijitAtmA jitendriyaH .
sarvabhUtAtmabhUtAtmA kurvannapi na lipyate .. 5-7..
naiva ki~nchitkaromIti yukto manyeta tattvavit .
pashya~nshR^iNvanspR^isha~njighrannashnangachChansvapa~nshvasan .. 5-8..
pralapanvisR^ijangR^ihNannunmiShannimiShannapi .
indriyANIndriyArtheShu vartanta iti dhArayan .. 5-9..
brahmaNyAdhAya karmANi sa~NgaM tyaktvA karoti yaH .
lipyate na sa pApena padmapatramivAmbhasA .. 5-10..
kAyena manasA buddhyA kevalairindriyairapi .
yoginaH karma kurvanti sa~NgaM tyaktvAtmashuddhaye .. 5-11..
yuktaH karmaphalaM tyaktvA shAntimApnoti naiShThikIm .
ayuktaH kAmakAreNa phale sakto nibadhyate .. 5-12..
sarvakarmANi manasA saMnyasyAste sukhaM vashI .
navadvAre pure dehI naiva kurvanna kArayan .. 5-13..
na kartR^itvaM na karmANi lokasya sR^ijati prabhuH .
na karmaphalasaMyogaM svabhAvastu pravartate .. 5-14..
nAdatte kasyachitpApaM na chaiva sukR^itaM vibhuH .
aj~nAnenAvR^itaM j~nAnaM tena muhyanti jantavaH .. 5-15..
j~nAnena tu tadaj~nAnaM yeShAM nAshitamAtmanaH .
teShAmAdityavajj~nAnaM prakAshayati tatparam .. 5-16..
tadbuddhayastadAtmAnastanniShThAstatparAyaNAH .
gachChantyapunarAvR^ittiM j~nAnanirdhUtakalmaShAH .. 5-17..
vidyAvinayasampanne brAhmaNe gavi hastini .
shuni chaiva shvapAke cha paNDitAH samadarshinaH .. 5-18..
ihaiva tairjitaH sargo yeShAM sAmye sthitaM manaH .
nirdoShaM hi samaM brahma tasmAd brahmaNi te sthitAH .. 5-19..
na prahR^iShyetpriyaM prApya nodvijetprApya chApriyam .
sthirabuddhirasammUDho brahmavid brahmaNi sthitaH .. 5-20..
bAhyasparsheShvasaktAtmA vindatyAtmani yatsukham .
sa brahmayogayuktAtmA sukhamakShayamashnute .. 5-21..
ye hi saMsparshajA bhogA duHkhayonaya eva te .
AdyantavantaH kaunteya na teShu ramate budhaH .. 5-22..
shaknotIhaiva yaH soDhuM prAksharIravimokShaNAt .
kAmakrodhodbhavaM vegaM sa yuktaH sa sukhI naraH .. 5-23..
yo.antaHsukho.antarArAmastathAntarjyotireva yaH .
sa yogI brahmanirvANaM brahmabhUto.adhigachChati .. 5-24..
labhante brahmanirvANamR^iShayaH kShINakalmaShAH .
ChinnadvaidhA yatAtmAnaH sarvabhUtahite ratAH .. 5-25..
kAmakrodhaviyuktAnAM yatInAM yatachetasAm .
abhito brahmanirvANaM vartate viditAtmanAm .. 5-26..
sparshAnkR^itvA bahirbAhyAMshchakShushchaivAntare bhruvoH .
prANApAnau samau kR^itvA nAsAbhyantarachAriNau .. 5-27..
yatendriyamanobuddhirmunirmokShaparAyaNaH .
vigatechChAbhayakrodho yaH sadA mukta eva saH .. 5-28..
bhoktAraM yaj~natapasAM sarvalokamaheshvaram .
suhR^idaM sarvabhUtAnAM j~nAtvA mAM shAntimR^ichChati .. 5-29..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
saMnyAsayogo nAma pa~nchamo.adhyAyaH .. 5..
atha ShaShTho.adhyAyaH . AtmasaMyamayogaH
shrIbhagavAnuvAcha .
anAshritaH karmaphalaM kAryaM karma karoti yaH .
sa saMnyAsI cha yogI cha na niragnirna chAkriyaH .. 6-1..
yaM saMnyAsamiti prAhuryogaM taM viddhi pANDava .
na hyasaMnyastasa~Nkalpo yogI bhavati kashchana .. 6-2..
ArurukShormuneryogaM karma kAraNamuchyate .
yogArUDhasya tasyaiva shamaH kAraNamuchyate .. 6-3..
yadA hi nendriyArtheShu na karmasvanuShajjate .
sarvasa~NkalpasaMnyAsI yogArUDhastadochyate .. 6-4..
uddharedAtmanAtmAnaM nAtmAnamavasAdayet .
Atmaiva hyAtmano bandhurAtmaiva ripurAtmanaH .. 6-5..
bandhurAtmAtmanastasya yenAtmaivAtmanA jitaH .
anAtmanastu shatrutve vartetAtmaiva shatruvat .. 6-6..
jitAtmanaH prashAntasya paramAtmA samAhitaH .
shItoShNasukhaduHkheShu tathA mAnApamAnayoH .. 6-7..
j~nAnavij~nAnatR^iptAtmA kUTastho vijitendriyaH .
yukta ityuchyate yogI samaloShTAshmakA~nchanaH .. 6-8..
suhR^inmitrAryudAsInamadhyasthadveShyabandhuShu .
sAdhuShvapi cha pApeShu samabuddhirvishiShyate .. 6-9..
yogI yu~njIta satatamAtmAnaM rahasi sthitaH .
ekAkI yatachittAtmA nirAshIraparigrahaH .. 6-10..
shuchau deshe pratiShThApya sthiramAsanamAtmanaH .
nAtyuchChritaM nAtinIchaM chailAjinakushottaram .. 6-11..
tatraikAgraM manaH kR^itvA yatachittendriyakriyaH .
upavishyAsane yu~njyAdyogamAtmavishuddhaye .. 6-12..
samaM kAyashirogrIvaM dhArayannachalaM sthiraH .
samprekShya nAsikAgraM svaM dishashchAnavalokayan .. 6-13..
prashAntAtmA vigatabhIrbrahmachArivrate sthitaH .
manaH saMyamya machchitto yukta AsIta matparaH .. 6-14..
yu~njannevaM sadAtmAnaM yogI niyatamAnasaH .
shAntiM nirvANaparamAM matsaMsthAmadhigachChati .. 6-15..
nAtyashnatastu yogo.asti na chaikAntamanashnataH .
na chAtisvapnashIlasya jAgrato naiva chArjuna .. 6-16..
yuktAhAravihArasya yuktacheShTasya karmasu .
yuktasvapnAvabodhasya yogo bhavati duHkhahA .. 6-17..
yadA viniyataM chittamAtmanyevAvatiShThate .
niHspR^ihaH sarvakAmebhyo yukta ityuchyate tadA .. 6-18..
yathA dIpo nivAtastho ne~Ngate sopamA smR^itA .
yogino yatachittasya yu~njato yogamAtmanaH .. 6-19..
yatroparamate chittaM niruddhaM yogasevayA .
yatra chaivAtmanAtmAnaM pashyannAtmani tuShyati .. 6-20..
sukhamAtyantikaM yattad buddhigrAhyamatIndriyam .
vetti yatra na chaivAyaM sthitashchalati tattvataH .. 6-21..
yaM labdhvA chAparaM lAbhaM manyate nAdhikaM tataH .
yasminsthito na duHkhena guruNApi vichAlyate .. 6-22..
taM vidyAd duHkhasaMyogaviyogaM yogasaMj~nitam .
sa nishchayena yoktavyo yogo.anirviNNachetasA .. 6-23..
sa~NkalpaprabhavAnkAmAMstyaktvA sarvAnasheShataH .
manasaivendriyagrAmaM viniyamya samantataH .. 6-24..
shanaiH shanairuparamed buddhyA dhR^itigR^ihItayA .
AtmasaMsthaM manaH kR^itvA na ki~nchidapi chintayet .. 6-25..
yato yato nishcharati manashcha~nchalamasthiram .
tatastato niyamyaitadAtmanyeva vashaM nayet .. 6-26..
prashAntamanasaM hyenaM yoginaM sukhamuttamam .
upaiti shAntarajasaM brahmabhUtamakalmaSham .. 6-27..
yu~njannevaM sadAtmAnaM yogI vigatakalmaShaH .
sukhena brahmasaMsparshamatyantaM sukhamashnute .. 6-28..
sarvabhUtasthamAtmAnaM sarvabhUtAni chAtmani .
IkShate yogayuktAtmA sarvatra samadarshanaH .. 6-29..
yo mAM pashyati sarvatra sarvaM cha mayi pashyati .
tasyAhaM na praNashyAmi sa cha me na praNashyati .. 6-30..
sarvabhUtasthitaM yo mAM bhajatyekatvamAsthitaH .
sarvathA vartamAno.api sa yogI mayi vartate .. 6-31..
Atmaupamyena sarvatra samaM pashyati yo.arjuna .
sukhaM vA yadi vA duHkhaM sa yogI paramo mataH .. 6-32..
arjuna uvAcha .
yo.ayaM yogastvayA proktaH sAmyena madhusUdana .
etasyAhaM na pashyAmi cha~nchalatvAtsthitiM sthirAm .. 6-33..
cha~nchalaM hi manaH kR^iShNa pramAthi balavad dR^iDham .
tasyAhaM nigrahaM manye vAyoriva suduShkaram .. 6-34..
shrIbhagavAnuvAcha .
asaMshayaM mahAbAho mano durnigrahaM chalam .
abhyAsena tu kaunteya vairAgyeNa cha gR^ihyate .. 6-35..
asaMyatAtmanA yogo duShprApa iti me matiH .
vashyAtmanA tu yatatA shakyo.avAptumupAyataH .. 6-36..
arjuna uvAcha .
ayatiH shraddhayopeto yogAchchalitamAnasaH .
aprApya yogasaMsiddhiM kAM gatiM kR^iShNa gachChati .. 6-37..
kachchinnobhayavibhraShTashChinnAbhramiva nashyati .
apratiShTho mahAbAho vimUDho brahmaNaH pathi .. 6-38..
etanme saMshayaM kR^iShNa ChettumarhasyasheShataH .
tvadanyaH saMshayasyAsya ChettA na hyupapadyate .. 6-39..
shrIbhagavAnuvAcha .
pArtha naiveha nAmutra vinAshastasya vidyate .
na hi kalyANakR^itkashchid durgatiM tAta gachChati .. 6-40..
prApya puNyakR^itAM lokAnuShitvA shAshvatIH samAH .
shuchInAM shrImatAM gehe yogabhraShTo.abhijAyate .. 6-41..
athavA yoginAmeva kule bhavati dhImatAm .
etaddhi durlabhataraM loke janma yadIdR^isham .. 6-42..
tatra taM buddhisaMyogaM labhate paurvadehikam .
yatate cha tato bhUyaH saMsiddhau kurunandana .. 6-43..
pUrvAbhyAsena tenaiva hriyate hyavasho.api saH .
jij~nAsurapi yogasya shabdabrahmAtivartate .. 6-44..
prayatnAdyatamAnastu yogI saMshuddhakilbiShaH .
anekajanmasaMsiddhastato yAti parAM gatim .. 6-45..
tapasvibhyo.adhiko yogI j~nAnibhyo.api mato.adhikaH .
karmibhyashchAdhiko yogI tasmAdyogI bhavArjuna .. 6-46..
yoginAmapi sarveShAM madgatenAntarAtmanA .
shraddhAvAnbhajate yo mAM sa me yuktatamo mataH .. 6-47..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
AtmasaMyamayogo nAma ShaShTho.adhyAyaH .. 6..
atha saptamo.adhyAyaH . j~nAnavij~nAnayogaH
shrIbhagavAnuvAcha .
mayyAsaktamanAH pArtha yogaM yu~njanmadAshrayaH .
asaMshayaM samagraM mAM yathA j~nAsyasi tachChR^iNu .. 7-1..
j~nAnaM te.ahaM savij~nAnamidaM vakShyAmyasheShataH .
yajj~nAtvA neha bhUyo.anyajj~nAtavyamavashiShyate .. 7-2..
manuShyANAM sahasreShu kashchidyatati siddhaye .
yatatAmapi siddhAnAM kashchinmAM vetti tattvataH .. 7-3..
bhUmirApo.analo vAyuH khaM mano buddhireva cha .
aha~NkAra itIyaM me bhinnA prakR^itiraShTadhA .. 7-4..
apareyamitastvanyAM prakR^itiM viddhi me parAm .
jIvabhUtAM mahAbAho yayedaM dhAryate jagat .. 7-5..
etadyonIni bhUtAni sarvANItyupadhAraya .
ahaM kR^itsnasya jagataH prabhavaH pralayastathA .. 7-6..
mattaH parataraM nAnyatki~nchidasti dhana~njaya .
mayi sarvamidaM protaM sUtre maNigaNA iva .. 7-7..
raso.ahamapsu kaunteya prabhAsmi shashisUryayoH .
praNavaH sarvavedeShu shabdaH khe pauruShaM nR^iShu .. 7-8..
puNyo gandhaH pR^ithivyAM cha tejashchAsmi vibhAvasau .
jIvanaM sarvabhUteShu tapashchAsmi tapasviShu .. 7-9..
bIjaM mAM sarvabhUtAnAM viddhi pArtha sanAtanam .
buddhirbuddhimatAmasmi tejastejasvinAmaham .. 7-10..
balaM balavatAM chAhaM kAmarAgavivarjitam .
dharmAviruddho bhUteShu kAmo.asmi bharatarShabha .. 7-11..
ye chaiva sAttvikA bhAvA rAjasAstAmasAshcha ye .
matta eveti tAnviddhi na tvahaM teShu te mayi .. 7-12..
tribhirguNamayairbhAvairebhiH sarvamidaM jagat .
mohitaM nAbhijAnAti mAmebhyaH paramavyayam .. 7-13..
daivI hyeShA guNamayI mama mAyA duratyayA .
mAmeva ye prapadyante mAyAmetAM taranti te .. 7-14..
na mAM duShkR^itino mUDhAH prapadyante narAdhamAH .
mAyayApahR^itaj~nAnA AsuraM bhAvamAshritAH .. 7-15..
chaturvidhA bhajante mAM janAH sukR^itino.arjuna .
Arto jij~nAsurarthArthI j~nAnI cha bharatarShabha .. 7-16..
teShAM j~nAnI nityayukta ekabhaktirvishiShyate .
priyo hi j~nAnino.atyarthamahaM sa cha mama priyaH .. 7-17..
udArAH sarva evaite j~nAnI tvAtmaiva me matam .
AsthitaH sa hi yuktAtmA mAmevAnuttamAM gatim .. 7-18..
bahUnAM janmanAmante j~nAnavAnmAM prapadyate .
vAsudevaH sarvamiti sa mahAtmA sudurlabhaH .. 7-19..
kAmaistaistairhR^itaj~nAnAH prapadyante.anyadevatAH .
taM taM niyamamAsthAya prakR^ityA niyatAH svayA .. 7-20..
yo yo yAM yAM tanuM bhaktaH shraddhayArchitumichChati .
tasya tasyAchalAM shraddhAM tAmeva vidadhAmyaham .. 7-21..
sa tayA shraddhayA yuktastasyArAdhanamIhate .
labhate cha tataH kAmAnmayaiva vihitAnhi tAn .. 7-22..
antavattu phalaM teShAM tadbhavatyalpamedhasAm .
devAndevayajo yAnti madbhaktA yAnti mAmapi .. 7-23..
avyaktaM vyaktimApannaM manyante mAmabuddhayaH .
paraM bhAvamajAnanto mamAvyayamanuttamam .. 7-24..
nAhaM prakAshaH sarvasya yogamAyAsamAvR^itaH .
mUDho.ayaM nAbhijAnAti loko mAmajamavyayam .. 7-25..
vedAhaM samatItAni vartamAnAni chArjuna .
bhaviShyANi cha bhUtAni mAM tu veda na kashchana .. 7-26..
ichChAdveShasamutthena dvandvamohena bhArata .
sarvabhUtAni sammohaM sarge yAnti parantapa .. 7-27..
yeShAM tvantagataM pApaM janAnAM puNyakarmaNAm .
te dvandvamohanirmuktA bhajante mAM dR^iDhavratAH .. 7-28..
jarAmaraNamokShAya mAmAshritya yatanti ye .
te brahma tadviduH kR^itsnamadhyAtmaM karma chAkhilam .. 7-29..
sAdhibhUtAdhidaivaM mAM sAdhiyaj~naM cha ye viduH .
prayANakAle.api cha mAM te viduryuktachetasaH .. 7-30..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
j~nAnavij~nAnayogo nAma saptamo.adhyAyaH .. 7..
atha aShTamo.adhyAyaH . akSharabrahmayogaH
arjuna uvAcha .
kiM tad brahma kimadhyAtmaM kiM karma puruShottama .
adhibhUtaM cha kiM proktamadhidaivaM kimuchyate .. 8-1..
adhiyaj~naH kathaM ko.atra dehe.asminmadhusUdana .
prayANakAle cha kathaM j~neyo.asi niyatAtmabhiH .. 8-2..
shrIbhagavAnuvAcha .
akSharaM brahma paramaM svabhAvo.adhyAtmamuchyate .
bhUtabhAvodbhavakaro visargaH karmasaMj~nitaH .. 8-3..
adhibhUtaM kSharo bhAvaH puruShashchAdhidaivatam .
adhiyaj~no.ahamevAtra dehe dehabhR^itAM vara .. 8-4..
antakAle cha mAmeva smaranmuktvA kalevaram .
yaH prayAti sa madbhAvaM yAti nAstyatra saMshayaH .. 8-5..
yaM yaM vApi smaranbhAvaM tyajatyante kalevaram .
taM tamevaiti kaunteya sadA tadbhAvabhAvitaH .. 8-6..
tasmAtsarveShu kAleShu mAmanusmara yudhya cha .
mayyarpitamanobuddhirmAmevaiShyasyasaMshayaH .. 8-7.. orsaMshayam
abhyAsayogayuktena chetasA nAnyagAminA .
paramaM puruShaM divyaM yAti pArthAnuchintayan .. 8-8..
kaviM purANamanushAsitAra-
maNoraNIyaMsamanusmaredyaH .
sarvasya dhAtAramachintyarUpa-
mAdityavarNaM tamasaH parastAt .. 8-9..
prayANakAle manasA.achalena
bhaktyA yukto yogabalena chaiva .
bhruvormadhye prANamAveshya samyak
sa taM paraM puruShamupaiti divyam .. 8-10..
yadakSharaM vedavido vadanti
vishanti yadyatayo vItarAgAH .
yadichChanto brahmacharyaM charanti
tatte padaM sa~NgraheNa pravakShye .. 8-11..
sarvadvArANi saMyamya mano hR^idi nirudhya cha .
mUrdhnyAdhAyAtmanaH prANamAsthito yogadhAraNAm .. 8-12..
omityekAkSharaM brahma vyAharanmAmanusmaran .
yaH prayAti tyajandehaM sa yAti paramAM gatim .. 8-13..
ananyachetAH satataM yo mAM smarati nityashaH .
tasyAhaM sulabhaH pArtha nityayuktasya yoginaH .. 8-14..
mAmupetya punarjanma duHkhAlayamashAshvatam .
nApnuvanti mahAtmAnaH saMsiddhiM paramAM gatAH .. 8-15..
AbrahmabhuvanAllokAH punarAvartino.arjuna .
mAmupetya tu kaunteya punarjanma na vidyate .. 8-16..
sahasrayugaparyantamaharyad brahmaNo viduH .
rAtriM yugasahasrAntAM te.ahorAtravido janAH .. 8-17..
avyaktAd vyaktayaH sarvAH prabhavantyaharAgame .
rAtryAgame pralIyante tatraivAvyaktasaMj~nake .. 8-18..
bhUtagrAmaH sa evAyaM bhUtvA bhUtvA pralIyate .
rAtryAgame.avashaH pArtha prabhavatyaharAgame .. 8-19..
parastasmAttu bhAvo.anyo.avyakto.avyaktAtsanAtanaH .
yaH sa sarveShu bhUteShu nashyatsu na vinashyati .. 8-20..
avyakto.akShara ityuktastamAhuH paramAM gatim .
yaM prApya na nivartante taddhAma paramaM mama .. 8-21..
puruShaH sa paraH pArtha bhaktyA labhyastvananyayA .
yasyAntaHsthAni bhUtAni yena sarvamidaM tatam .. 8-22..
yatra kAle tvanAvR^ittimAvR^ittiM chaiva yoginaH .
prayAtA yAnti taM kAlaM vakShyAmi bharatarShabha .. 8-23..
agnirjyotirahaH shuklaH ShaNmAsA uttarAyaNam .
tatra prayAtA gachChanti brahma brahmavido janAH .. 8-24..
dhUmo rAtristathA kR^iShNaH ShaNmAsA dakShiNAyanam .
tatra chAndramasaM jyotiryogI prApya nivartate .. 8-25..
shuklakR^iShNe gatI hyete jagataH shAshvate mate .
ekayA yAtyanAvR^ittimanyayAvartate punaH .. 8-26..
naite sR^itI pArtha jAnanyogI muhyati kashchana .
tasmAtsarveShu kAleShu yogayukto bhavArjuna .. 8-27..
vedeShu yaj~neShu tapaHsu chaiva
dAneShu yatpuNyaphalaM pradiShTam .
atyeti tatsarvamidaM viditvA
yogI paraM sthAnamupaiti chAdyam .. 8-28..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
akSharabrahmayogo nAmAShTamo.adhyAyaH .. 8..
atha navamo.adhyAyaH . rAjavidyArAjaguhyayogaH
shrIbhagavAnuvAcha .
idaM tu te guhyatamaM pravakShyAmyanasUyave .
j~nAnaM vij~nAnasahitaM yajj~nAtvA mokShyase.ashubhAt .. 9-1..
rAjavidyA rAjaguhyaM pavitramidamuttamam .
pratyakShAvagamaM dharmyaM susukhaM kartumavyayam .. 9-2..
ashraddadhAnAH puruShA dharmasyAsya parantapa .
aprApya mAM nivartante mR^ityusaMsAravartmani .. 9-3..
mayA tatamidaM sarvaM jagadavyaktamUrtinA .
matsthAni sarvabhUtAni na chAhaM teShvavasthitaH .. 9-4..
na cha matsthAni bhUtAni pashya me yogamaishvaram .
bhUtabhR^inna cha bhUtastho mamAtmA bhUtabhAvanaH .. 9-5..
yathAkAshasthito nityaM vAyuH sarvatrago mahAn .
tathA sarvANi bhUtAni matsthAnItyupadhAraya .. 9-6..
sarvabhUtAni kaunteya prakR^itiM yAnti mAmikAm .
kalpakShaye punastAni kalpAdau visR^ijAmyaham .. 9-7..
prakR^itiM svAmavaShTabhya visR^ijAmi punaH punaH .
bhUtagrAmamimaM kR^itsnamavashaM prakR^itervashAt .. 9-8..
na cha mAM tAni karmANi nibadhnanti dhana~njaya .
udAsInavadAsInamasaktaM teShu karmasu .. 9-9..
mayAdhyakSheNa prakR^itiH sUyate sacharAcharam .
hetunAnena kaunteya jagadviparivartate .. 9-10..
avajAnanti mAM mUDhA mAnuShIM tanumAshritam .
paraM bhAvamajAnanto mama bhUtamaheshvaram .. 9-11..
moghAshA moghakarmANo moghaj~nAnA vichetasaH .
rAkShasImAsurIM chaiva prakR^itiM mohinIM shritAH .. 9-12..
mahAtmAnastu mAM pArtha daivIM prakR^itimAshritAH .
bhajantyananyamanaso j~nAtvA bhUtAdimavyayam .. 9-13..
satataM kIrtayanto mAM yatantashcha dR^iDhavratAH .
namasyantashcha mAM bhaktyA nityayuktA upAsate .. 9-14..
j~nAnayaj~nena chApyanye yajanto mAmupAsate .
ekatvena pR^ithaktvena bahudhA vishvatomukham .. 9-15..
ahaM kraturahaM yaj~naH svadhAhamahamauShadham .
mantro.ahamahamevAjyamahamagnirahaM hutam .. 9-16..
pitAhamasya jagato mAtA dhAtA pitAmahaH .
vedyaM pavitramo~NkAra R^iksAma yajureva cha .. 9-17..
gatirbhartA prabhuH sAkShI nivAsaH sharaNaM suhR^it .
prabhavaH pralayaH sthAnaM nidhAnaM bIjamavyayam .. 9-18..
tapAmyahamahaM varShaM nigR^ihNAmyutsR^ijAmi cha .
amR^itaM chaiva mR^ityushcha sadasachchAhamarjuna .. 9-19..
traividyA mAM somapAH pUtapApA
yaj~nairiShTvA svargatiM prArthayante .
te puNyamAsAdya surendraloka-
mashnanti divyAndivi devabhogAn .. 9-20..
te taM bhuktvA svargalokaM vishAlaM
kShINe puNye martyalokaM vishanti .
evaM trayIdharmamanuprapannA
gatAgataM kAmakAmA labhante .. 9-21..
ananyAshchintayanto mAM ye janAH paryupAsate .
teShAM nityAbhiyuktAnAM yogakShemaM vahAmyaham .. 9-22..
ye.apyanyadevatA bhaktA yajante shraddhayAnvitAH .
te.api mAmeva kaunteya yajantyavidhipUrvakam .. 9-23..
ahaM hi sarvayaj~nAnAM bhoktA cha prabhureva cha .
na tu mAmabhijAnanti tattvenAtashchyavanti te .. 9-24..
yAnti devavratA devAnpitR^InyAnti pitR^ivratAH .
bhUtAni yAnti bhUtejyA yAnti madyAjino.api mAm .. 9-25..
patraM puShpaM phalaM toyaM yo me bhaktyA prayachChati .
tadahaM bhaktyupahR^itamashnAmi prayatAtmanaH .. 9-26..
yatkaroShi yadashnAsi yajjuhoShi dadAsi yat .
yattapasyasi kaunteya tatkuruShva madarpaNam .. 9-27..
shubhAshubhaphalairevaM mokShyase karmabandhanaiH .
saMnyAsayogayuktAtmA vimukto mAmupaiShyasi .. 9-28..
samo.ahaM sarvabhUteShu na me dveShyo.asti na priyaH .
ye bhajanti tu mAM bhaktyA mayi te teShu chApyaham .. 9-29..
api chetsudurAchAro bhajate mAmananyabhAk .
sAdhureva sa mantavyaH samyagvyavasito hi saH .. 9-30..
kShipraM bhavati dharmAtmA shashvachChAntiM nigachChati .
kaunteya pratijAnIhi na me bhaktaH praNashyati .. 9-31..
mAM hi pArtha vyapAshritya ye.api syuH pApayonayaH .
striyo vaishyAstathA shUdrAste.api yAnti parAM gatim .. 9-32..
kiM punarbrAhmaNAH puNyA bhaktA rAjarShayastathA .
anityamasukhaM lokamimaM prApya bhajasva mAm .. 9-33..
manmanA bhava madbhakto madyAjI mAM namaskuru .
mAmevaiShyasi yuktvaivamAtmAnaM matparAyaNaH .. 9-34..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
rAjavidyArAjaguhyayogo nAma navamo.adhyAyaH .. 9..
atha dashamo.adhyAyaH . vibhUtiyogaH
shrIbhagavAnuvAcha .
bhUya eva mahAbAho shR^iNu me paramaM vachaH .
yatte.ahaM prIyamANAya vakShyAmi hitakAmyayA .. 10-1..
na me viduH suragaNAH prabhavaM na maharShayaH .
ahamAdirhi devAnAM maharShINAM cha sarvashaH .. 10-2..
yo mAmajamanAdiM cha vetti lokamaheshvaram .
asammUDhaH sa martyeShu sarvapApaiH pramuchyate .. 10-3..
buddhirj~nAnamasammohaH kShamA satyaM damaH shamaH .
sukhaM duHkhaM bhavo.abhAvo bhayaM chAbhayameva cha .. 10-4..
ahiMsA samatA tuShTistapo dAnaM yasho.ayashaH .
bhavanti bhAvA bhUtAnAM matta eva pR^ithagvidhAH .. 10-5..
maharShayaH sapta pUrve chatvAro manavastathA .
madbhAvA mAnasA jAtA yeShAM loka imAH prajAH .. 10-6..
etAM vibhUtiM yogaM cha mama yo vetti tattvataH .
so.avikampena yogena yujyate nAtra saMshayaH .. 10-7..
ahaM sarvasya prabhavo mattaH sarvaM pravartate .
iti matvA bhajante mAM budhA bhAvasamanvitAH .. 10-8..
machchittA madgataprANA bodhayantaH parasparam .
kathayantashcha mAM nityaM tuShyanti cha ramanti cha .. 10-9..
teShAM satatayuktAnAM bhajatAM prItipUrvakam .
dadAmi buddhiyogaM taM yena mAmupayAnti te .. 10-10..
teShAmevAnukampArthamahamaj~nAnajaM tamaH .
nAshayAmyAtmabhAvastho j~nAnadIpena bhAsvatA .. 10-11..
arjuna uvAcha .
paraM brahma paraM dhAma pavitraM paramaM bhavAn .
puruShaM shAshvataM divyamAdidevamajaM vibhum .. 10-12..
AhustvAmR^iShayaH sarve devarShirnAradastathA .
asito devalo vyAsaH svayaM chaiva bravIShi me .. 10-13..
sarvametadR^itaM manye yanmAM vadasi keshava .
na hi te bhagavanvyaktiM vidurdevA na dAnavAH .. 10-14..
svayamevAtmanAtmAnaM vettha tvaM puruShottama .
bhUtabhAvana bhUtesha devadeva jagatpate .. 10-15..
vaktumarhasyasheSheNa divyA hyAtmavibhUtayaH .
yAbhirvibhUtibhirlokAnimAMstvaM vyApya tiShThasi .. 10-16..
kathaM vidyAmahaM yogiMstvAM sadA parichintayan .
keShu keShu cha bhAveShu chintyo.asi bhagavanmayA .. 10-17..
vistareNAtmano yogaM vibhUtiM cha janArdana .
bhUyaH kathaya tR^iptirhi shR^iNvato nAsti me.amR^itam .. 10-18..
shrIbhagavAnuvAcha .
hanta te kathayiShyAmi divyA hyAtmavibhUtayaH .
prAdhAnyataH kurushreShTha nAstyanto vistarasya me .. 10-19..
ahamAtmA guDAkesha sarvabhUtAshayasthitaH .
ahamAdishcha madhyaM cha bhUtAnAmanta eva cha .. 10-20..
AdityAnAmahaM viShNurjyotiShAM raviraMshumAn .
marIchirmarutAmasmi nakShatrANAmahaM shashI .. 10-21..
vedAnAM sAmavedo.asmi devAnAmasmi vAsavaH .
indriyANAM manashchAsmi bhUtAnAmasmi chetanA .. 10-22..
rudrANAM sha~NkarashchAsmi vittesho yakSharakShasAm .
vasUnAM pAvakashchAsmi meruH shikhariNAmaham .. 10-23..
purodhasAM cha mukhyaM mAM viddhi pArtha bR^ihaspatim .
senAnInAmahaM skandaH sarasAmasmi sAgaraH .. 10-24..
maharShINAM bhR^igurahaM girAmasmyekamakSharam .
yaj~nAnAM japayaj~no.asmi sthAvarANAM himAlayaH .. 10-25..
ashvatthaH sarvavR^ikShANAM devarShINAM cha nAradaH .
gandharvANAM chitrarathaH siddhAnAM kapilo muniH .. 10-26..
uchchaiHshravasamashvAnAM viddhi mAmamR^itodbhavam .
airAvataM gajendrANAM narANAM cha narAdhipam .. 10-27..
AyudhAnAmahaM vajraM dhenUnAmasmi kAmadhuk .
prajanashchAsmi kandarpaH sarpANAmasmi vAsukiH .. 10-28..
anantashchAsmi nAgAnAM varuNo yAdasAmaham .
pitR^INAmaryamA chAsmi yamaH saMyamatAmaham .. 10-29..
prahlAdashchAsmi daityAnAM kAlaH kalayatAmaham .
mR^igANAM cha mR^igendro.ahaM vainateyashcha pakShiNAm .. 10-30..
pavanaH pavatAmasmi rAmaH shastrabhR^itAmaham .
jhaShANAM makarashchAsmi srotasAmasmi jAhnavI .. 10-31..
sargANAmAdirantashcha madhyaM chaivAhamarjuna .
adhyAtmavidyA vidyAnAM vAdaH pravadatAmaham .. 10-32..
akSharANAmakAro.asmi dvandvaH sAmAsikasya cha .
ahamevAkShayaH kAlo dhAtAhaM vishvatomukhaH .. 10-33..
mR^ityuH sarvaharashchAhamudbhavashcha bhaviShyatAm .
kIrtiH shrIrvAkcha nArINAM smR^itirmedhA dhR^itiH kShamA .. 10-34..
bR^ihatsAma tathA sAmnAM gAyatrI ChandasAmaham .
mAsAnAM mArgashIrSho.ahamR^itUnAM kusumAkaraH .. 10-35..
dyUtaM ChalayatAmasmi tejastejasvinAmaham .
jayo.asmi vyavasAyo.asmi sattvaM sattvavatAmaham .. 10-36..
vR^iShNInAM vAsudevo.asmi pANDavAnAM dhana~njayaH .
munInAmapyahaM vyAsaH kavInAmushanA kaviH .. 10-37..
daNDo damayatAmasmi nItirasmi jigIShatAm .
maunaM chaivAsmi guhyAnAM j~nAnaM j~nAnavatAmaham .. 10-38..
yachchApi sarvabhUtAnAM bIjaM tadahamarjuna .
na tadasti vinA yatsyAnmayA bhUtaM charAcharam .. 10-39..
nAnto.asti mama divyAnAM vibhUtInAM parantapa .
eSha tUddeshataH prokto vibhUtervistaro mayA .. 10-40..
yadyadvibhUtimatsattvaM shrImadUrjitameva vA .
tattadevAvagachCha tvaM mama tejoM.ashasambhavam .. 10-41..
athavA bahunaitena kiM j~nAtena tavArjuna .
viShTabhyAhamidaM kR^itsnamekAMshena sthito jagat .. 10-42..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
vibhUtiyogo nAma dashamo.adhyAyaH .. 10..
athaikAdasho.adhyAyaH . vishvarUpadarshanayogaH
arjuna uvAcha .
madanugrahAya paramaM guhyamadhyAtmasaMj~nitam .
yattvayoktaM vachastena moho.ayaM vigato mama .. 11-1..
bhavApyayau hi bhUtAnAM shrutau vistarasho mayA .
tvattaH kamalapatrAkSha mAhAtmyamapi chAvyayam .. 11-2..
evametadyathAttha tvamAtmAnaM parameshvara .
draShTumichChAmi te rUpamaishvaraM puruShottama .. 11-3..
manyase yadi tachChakyaM mayA draShTumiti prabho .
yogeshvara tato me tvaM darshayAtmAnamavyayam .. 11-4..
shrIbhagavAnuvAcha .
pashya me pArtha rUpANi shatasho.atha sahasrashaH .
nAnAvidhAni divyAni nAnAvarNAkR^itIni cha .. 11-5..
pashyAdityAnvasUnrudrAnashvinau marutastathA .
bahUnyadR^iShTapUrvANi pashyAshcharyANi bhArata .. 11-6..
ihaikasthaM jagatkR^itsnaM pashyAdya sacharAcharam .
mama dehe guDAkesha yachchAnyad draShTumichChasi .. 11-7..
na tu mAM shakyase draShTumanenaiva svachakShuShA .
divyaM dadAmi te chakShuH pashya me yogamaishvaram .. 11-8..
sa~njaya uvAcha .
evamuktvA tato rAjanmahAyogeshvaro hariH .
darshayAmAsa pArthAya paramaM rUpamaishvaram .. 11-9..
anekavaktranayanamanekAdbhutadarshanam .
anekadivyAbharaNaM divyAnekodyatAyudham .. 11-10..
divyamAlyAmbaradharaM divyagandhAnulepanam .
sarvAshcharyamayaM devamanantaM vishvatomukham .. 11-11..
divi sUryasahasrasya bhavedyugapadutthitA .
yadi bhAH sadR^ishI sA syAdbhAsastasya mahAtmanaH .. 11-12..
tatraikasthaM jagatkR^itsnaM pravibhaktamanekadhA .
apashyaddevadevasya sharIre pANDavastadA .. 11-13..
tataH sa vismayAviShTo hR^iShTaromA dhana~njayaH .
praNamya shirasA devaM kR^itA~njalirabhAShata .. 11-14..
arjuna uvAcha .
pashyAmi devAMstava deva dehe
sarvAMstathA bhUtavisheShasa~NghAn .
brahmANamIshaM kamalAsanastha-
mR^iShIMshcha sarvAnuragAMshcha divyAn .. 11-15..
anekabAhUdaravaktranetraM
pashyAmi tvAM sarvato.anantarUpam .
nAntaM na madhyaM na punastavAdiM
pashyAmi vishveshvara vishvarUpa .. 11-16..
kirITinaM gadinaM chakriNaM cha
tejorAshiM sarvato dIptimantam .
pashyAmi tvAM durnirIkShyaM samantAd
dIptAnalArkadyutimaprameyam .. 11-17..
tvamakSharaM paramaM veditavyaM
tvamasya vishvasya paraM nidhAnam .
tvamavyayaH shAshvatadharmagoptA
sanAtanastvaM puruSho mato me .. 11-18..
anAdimadhyAntamanantavIrya-
manantabAhuM shashisUryanetram .
pashyAmi tvAM dIptahutAshavaktraM
svatejasA vishvamidaM tapantam .. 11-19..
dyAvApR^ithivyoridamantaraM hi
vyAptaM tvayaikena dishashcha sarvAH .
dR^iShTvAdbhutaM rUpamugraM tavedaM
lokatrayaM pravyathitaM mahAtman .. 11-20..
amI hi tvAM surasa~NghA vishanti
kechidbhItAH prA~njalayo gR^iNanti .
svastItyuktvA maharShisiddhasa~NghAH
stuvanti tvAM stutibhiH puShkalAbhiH .. 11-21..
rudrAdityA vasavo ye cha sAdhyA
vishve.ashvinau marutashchoShmapAshcha .
gandharvayakShAsurasiddhasa~NghA
vIkShante tvAM vismitAshchaiva sarve .. 11-22..
rUpaM mahatte bahuvaktranetraM
mahAbAho bahubAhUrupAdam .
bahUdaraM bahudaMShTrAkarAlaM
dR^iShTvA lokAH pravyathitAstathAham .. 11-23..
nabhaHspR^ishaM dIptamanekavarNaM
vyAttAnanaM dIptavishAlanetram .
dR^iShTvA hi tvAM pravyathitAntarAtmA
dhR^itiM na vindAmi shamaM cha viShNo .. 11-24..
daMShTrAkarAlAni cha te mukhAni
dR^iShTvaiva kAlAnalasannibhAni .
disho na jAne na labhe cha sharma
prasIda devesha jagannivAsa .. 11-25..
amI cha tvAM dhR^itarAShTrasya putrAH
sarve sahaivAvanipAlasa~NghaiH .
bhIShmo droNaH sUtaputrastathAsau
sahAsmadIyairapi yodhamukhyaiH .. 11-26..
vaktrANi te tvaramANA vishanti
daMShTrAkarAlAni bhayAnakAni .
kechidvilagnA dashanAntareShu
sandR^ishyante chUrNitairuttamA~NgaiH .. 11-27..
yathA nadInAM bahavo.ambuvegAH
samudramevAbhimukhA dravanti .
tathA tavAmI naralokavIrA
vishanti vaktrANyabhivijvalanti .. 11-28..
yathA pradIptaM jvalanaM pata~NgA
vishanti nAshAya samR^iddhavegAH .
tathaiva nAshAya vishanti lokA-
stavApi vaktrANi samR^iddhavegAH .. 11-29..
lelihyase grasamAnaH samantAl-
lokAnsamagrAnvadanairjvaladbhiH .
tejobhirApUrya jagatsamagraM
bhAsastavogrAH pratapanti viShNo .. 11-30..
AkhyAhi me ko bhavAnugrarUpo
namo.astu te devavara prasIda .
vij~nAtumichChAmi bhavantamAdyaM
na hi prajAnAmi tava pravR^ittim .. 11-31..
shrIbhagavAnuvAcha .
kAlo.asmi lokakShayakR^itpravR^iddho
lokAnsamAhartumiha pravR^ittaH .
R^ite.api tvAM na bhaviShyanti sarve
ye.avasthitAH pratyanIkeShu yodhAH .. 11-32..
tasmAttvamuttiShTha yasho labhasva
jitvA shatrUn bhu~NkShva rAjyaM samR^iddham .
mayaivaite nihatAH pUrvameva
nimittamAtraM bhava savyasAchin .. 11-33..
droNaM cha bhIShmaM cha jayadrathaM cha
karNaM tathAnyAnapi yodhavIrAn .
mayA hatAMstvaM jahi mA vyathiShThA
yudhyasva jetAsi raNe sapatnAn .. 11-34..
sa~njaya uvAcha .
etachChrutvA vachanaM keshavasya
kR^itA~njalirvepamAnaH kirITI .
namaskR^itvA bhUya evAha kR^iShNaM
sagadgadaM bhItabhItaH praNamya .. 11-35..
arjuna uvAcha .
sthAne hR^iShIkesha tava prakIrtyA
jagatprahR^iShyatyanurajyate cha .
rakShAMsi bhItAni disho dravanti
sarve namasyanti cha siddhasa~NghAH .. 11-36..
kasmAchcha te na nameranmahAtman
garIyase brahmaNo.apyAdikartre .
ananta devesha jagannivAsa
tvamakSharaM sadasattatparaM yat .. 11-37..
tvamAdidevaH puruShaH purANa-
stvamasya vishvasya paraM nidhAnam .
vettAsi vedyaM cha paraM cha dhAma
tvayA tataM vishvamanantarUpa .. 11-38..
vAyuryamo.agnirvaruNaH shashA~NkaH
prajApatistvaM prapitAmahashcha .
namo namaste.astu sahasrakR^itvaH
punashcha bhUyo.api namo namaste .. 11-39..
namaH purastAdatha pR^iShThataste
namo.astu te sarvata eva sarva .
anantavIryAmitavikramastvaM
sarvaM samApnoShi tato.asi sarvaH .. 11-40..
sakheti matvA prasabhaM yaduktaM
he kR^iShNa he yAdava he sakheti .
ajAnatA mahimAnaM tavedaM
mayA pramAdAtpraNayena vApi .. 11-41..
yachchAvahAsArthamasatkR^ito.asi
vihArashayyAsanabhojaneShu .
eko.athavApyachyuta tatsamakShaM
tatkShAmaye tvAmahamaprameyam .. 11-42..
pitAsi lokasya charAcharasya
tvamasya pUjyashcha gururgarIyAn .
na tvatsamo.astyabhyadhikaH kuto.anyo
lokatraye.apyapratimaprabhAva .. 11-43..
tasmAtpraNamya praNidhAya kAyaM
prasAdaye tvAmahamIshamIDyam .
piteva putrasya sakheva sakhyuH
priyaH priyAyArhasi deva soDhum .. 11-44..
adR^iShTapUrvaM hR^iShito.asmi dR^iShTvA
bhayena cha pravyathitaM mano me .
tadeva me darshaya deva rUpaM
prasIda devesha jagannivAsa .. 11-45..
kirITinaM gadinaM chakrahastaM
ichChAmi tvAM draShTumahaM tathaiva .
tenaiva rUpeNa chaturbhujena
sahasrabAho bhava vishvamUrte .. 11-46..
shrIbhagavAnuvAcha .
mayA prasannena tavArjunedaM
rUpaM paraM darshitamAtmayogAt .
tejomayaM vishvamanantamAdyaM
yanme tvadanyena na dR^iShTapUrvam .. 11-47..
na vedayaj~nAdhyayanairna dAnai-
rna cha kriyAbhirna tapobhirugraiH .
evaMrUpaH shakya ahaM nR^iloke
draShTuM tvadanyena kurupravIra .. 11-48..
mA te vyathA mA cha vimUDhabhAvo
dR^iShTvA rUpaM ghoramIdR^i~Nmamedam .
vyapetabhIH prItamanAH punastvaM
tadeva me rUpamidaM prapashya .. 11-49..
sa~njaya uvAcha .
ityarjunaM vAsudevastathoktvA
svakaM rUpaM darshayAmAsa bhUyaH .
AshvAsayAmAsa cha bhItamenaM
bhUtvA punaH saumyavapurmahAtmA .. 11-50..
arjuna uvAcha .
dR^iShTvedaM mAnuShaM rUpaM tava saumyaM janArdana .
idAnImasmi saMvR^ittaH sachetAH prakR^itiM gataH .. 11-51..
shrIbhagavAnuvAcha .
sudurdarshamidaM rUpaM dR^iShTavAnasi yanmama .
devA apyasya rUpasya nityaM darshanakA~NkShiNaH .. 11-52..
nAhaM vedairna tapasA na dAnena na chejyayA .
shakya evaMvidho draShTuM dR^iShTavAnasi mAM yathA .. 11-53..
bhaktyA tvananyayA shakya ahamevaMvidho.arjuna .
j~nAtuM draShTuM cha tattvena praveShTuM cha parantapa .. 11-54..
matkarmakR^inmatparamo madbhaktaH sa~NgavarjitaH .
nirvairaH sarvabhUteShu yaH sa mAmeti pANDava .. 11-55..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
vishvarUpadarshanayogo nAmaikAdasho.adhyAyaH .. 11..
atha dvAdasho.adhyAyaH . bhaktiyogaH
arjuna uvAcha .
evaM satatayuktA ye bhaktAstvAM paryupAsate .
ye chApyakSharamavyaktaM teShAM ke yogavittamAH .. 12-1..
shrIbhagavAnuvAcha .
mayyAveshya mano ye mAM nityayuktA upAsate .
shraddhayA parayopetAH te me yuktatamA matAH .. 12-2..
ye tvakSharamanirdeshyamavyaktaM paryupAsate .
sarvatragamachintya~ncha kUTasthamachalandhruvam .. 12-3..
sanniyamyendriyagrAmaM sarvatra samabuddhayaH .
te prApnuvanti mAmeva sarvabhUtahite ratAH .. 12-4..
klesho.adhikatarasteShAmavyaktAsaktachetasAm .
avyaktA hi gatirduHkhaM dehavadbhiravApyate .. 12-5..
ye tu sarvANi karmANi mayi saMnyasya matparAH .
ananyenaiva yogena mAM dhyAyanta upAsate .. 12-6..
teShAmahaM samuddhartA mR^ityusaMsArasAgarAt .
bhavAmi nachirAtpArtha mayyAveshitachetasAm .. 12-7..
mayyeva mana Adhatsva mayi buddhiM niveshaya .
nivasiShyasi mayyeva ata UrdhvaM na saMshayaH .. 12-8..
atha chittaM samAdhAtuM na shaknoShi mayi sthiram .
abhyAsayogena tato mAmichChAptuM dhana~njaya .. 12-9..
abhyAse.apyasamartho.asi matkarmaparamo bhava .
madarthamapi karmANi kurvansiddhimavApsyasi .. 12-10..
athaitadapyashakto.asi kartuM madyogamAshritaH .
sarvakarmaphalatyAgaM tataH kuru yatAtmavAn .. 12-11..
shreyo hi j~nAnamabhyAsAjj~nAnAddhyAnaM vishiShyate .
dhyAnAtkarmaphalatyAgastyAgAchChAntiranantaram .. 12-12..
adveShTA sarvabhUtAnAM maitraH karuNa eva cha .
nirmamo niraha~NkAraH samaduHkhasukhaH kShamI .. 12-13..
santuShTaH satataM yogI yatAtmA dR^iDhanishchayaH .
mayyarpitamanobuddhiryo madbhaktaH sa me priyaH .. 12-14..
yasmAnnodvijate loko lokAnnodvijate cha yaH .
harShAmarShabhayodvegairmukto yaH sa cha me priyaH .. 12-15..
anapekShaH shuchirdakSha udAsIno gatavyathaH .
sarvArambhaparityAgI yo madbhaktaH sa me priyaH .. 12-16..
yo na hR^iShyati na dveShTi na shochati na kA~NkShati .
shubhAshubhaparityAgI bhaktimAnyaH sa me priyaH .. 12-17..
samaH shatrau cha mitre cha tathA mAnApamAnayoH .
shItoShNasukhaduHkheShu samaH sa~NgavivarjitaH .. 12-18..
tulyanindAstutirmaunI santuShTo yena kenachit .
aniketaH sthiramatirbhaktimAnme priyo naraH .. 12-19..
ye tu dharmyAmR^itamidaM yathoktaM paryupAsate .
shraddadhAnA matparamA bhaktAste.atIva me priyAH .. 12-20..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
bhaktiyogo nAma dvAdasho.adhyAyaH .. 12..
atha trayodasho.adhyAyaH . kShetrakShetraj~navibhAgayogaH
arjuna uvAcha .
prakR^itiM puruShaM chaiva kShetraM kShetraj~nameva cha .
etadveditumichChAmi j~nAnaM j~neyaM cha keshava .. 13-1..
shrIbhagavAnuvAcha .
idaM sharIraM kaunteya kShetramityabhidhIyate .
etadyo vetti taM prAhuH kShetraj~na iti tadvidaH .. 13-2..
kShetraj~naM chApi mAM viddhi sarvakShetreShu bhArata .
kShetrakShetraj~nayorj~nAnaM yattajj~nAnaM mataM mama .. 13-3..
tatkShetraM yachcha yAdR^ikcha yadvikAri yatashcha yat .
sa cha yo yatprabhAvashcha tatsamAsena me shR^iNu .. 13-4..
R^iShibhirbahudhA gItaM ChandobhirvividhaiH pR^ithak .
brahmasUtrapadaishchaiva hetumadbhirvinishchitaiH .. 13-5..
mahAbhUtAnyaha~NkAro buddhiravyaktameva cha .
indriyANi dashaikaM cha pa~ncha chendriyagocharAH .. 13-6..
ichChA dveShaH sukhaM duHkhaM sa~NghAtashchetanA dhR^itiH .
etatkShetraM samAsena savikAramudAhR^itam .. 13-7..
amAnitvamadambhitvamahiMsA kShAntirArjavam .
AchAryopAsanaM shauchaM sthairyamAtmavinigrahaH .. 13-8..
indriyArtheShu vairAgyamanaha~NkAra eva cha .
janmamR^ityujarAvyAdhiduHkhadoShAnudarshanam .. 13-9..
asaktiranabhiShva~NgaH putradAragR^ihAdiShu .
nityaM cha samachittatvamiShTAniShTopapattiShu .. 13-10..
mayi chAnanyayogena bhaktiravyabhichAriNI .
viviktadeshasevitvamaratirjanasaMsadi .. 13-11..
adhyAtmaj~nAnanityatvaM tattvaj~nAnArthadarshanam .
etajj~nAnamiti proktamaj~nAnaM yadato.anyathA .. 13-12..
j~neyaM yattatpravakShyAmi yajj~nAtvAmR^itamashnute .
anAdimatparaM brahma na sattannAsaduchyate .. 13-13..
sarvataH pANipAdaM tatsarvato.akShishiromukham .
sarvataH shrutimalloke sarvamAvR^itya tiShThati .. 13-14..
sarvendriyaguNAbhAsaM sarvendriyavivarjitam .
asaktaM sarvabhR^ichchaiva nirguNaM guNabhoktR^i cha .. 13-15..
bahirantashcha bhUtAnAmacharaM charameva cha .
sUkShmatvAttadavij~neyaM dUrasthaM chAntike cha tat .. 13-16..
avibhaktaM cha bhUteShu vibhaktamiva cha sthitam .
bhUtabhartR^i cha tajj~neyaM grasiShNu prabhaviShNu cha .. 13-17..
jyotiShAmapi tajjyotistamasaH paramuchyate .
j~nAnaM j~neyaM j~nAnagamyaM hR^idi sarvasya viShThitam .. 13-18..
iti kShetraM tathA j~nAnaM j~neyaM choktaM samAsataH .
madbhakta etadvij~nAya madbhAvAyopapadyate .. 13-19..
prakR^itiM puruShaM chaiva viddhyanAdI ubhAvapi .
vikArAMshcha guNAMshchaiva viddhi prakR^itisambhavAn .. 13-20..
kAryakAraNakartR^itve hetuH prakR^itiruchyate .
puruShaH sukhaduHkhAnAM bhoktR^itve heturuchyate .. 13-21..
puruShaH prakR^itistho hi bhu~Nkte prakR^itijAnguNAn .
kAraNaM guNasa~Ngo.asya sadasadyonijanmasu .. 13-22..
upadraShTAnumantA cha bhartA bhoktA maheshvaraH .
paramAtmeti chApyukto dehe.asminpuruShaH paraH .. 13-23..
ya evaM vetti puruShaM prakR^itiM cha guNaiH saha .
sarvathA vartamAno.api na sa bhUyo.abhijAyate .. 13-24..
dhyAnenAtmani pashyanti kechidAtmAnamAtmanA .
anye sA~Nkhyena yogena karmayogena chApare .. 13-25..
anye tvevamajAnantaH shrutvAnyebhya upAsate .
te.api chAtitarantyeva mR^ityuM shrutiparAyaNAH .. 13-26..
yAvatsa~njAyate ki~nchitsattvaM sthAvaraja~Ngamam .
kShetrakShetraj~nasaMyogAttadviddhi bharatarShabha .. 13-27..
samaM sarveShu bhUteShu tiShThantaM parameshvaram .
vinashyatsvavinashyantaM yaH pashyati sa pashyati .. 13-28..
samaM pashyanhi sarvatra samavasthitamIshvaram .
na hinastyAtmanAtmAnaM tato yAti parAM gatim .. 13-29..
prakR^ityaiva cha karmANi kriyamANAni sarvashaH .
yaH pashyati tathAtmAnamakartAraM sa pashyati .. 13-30..
yadA bhUtapR^ithagbhAvamekasthamanupashyati .
tata eva cha vistAraM brahma sampadyate tadA .. 13-31..
anAditvAnnirguNatvAtparamAtmAyamavyayaH .
sharIrastho.api kaunteya na karoti na lipyate .. 13-32..
yathA sarvagataM saukShmyAdAkAshaM nopalipyate .
sarvatrAvasthito dehe tathAtmA nopalipyate .. 13-33..
yathA prakAshayatyekaH kR^itsnaM lokamimaM raviH .
kShetraM kShetrI tathA kR^itsnaM prakAshayati bhArata .. 13-34..
kShetrakShetraj~nayorevamantaraM j~nAnachakShuShA .
bhUtaprakR^itimokShaM cha ye viduryAnti te param .. 13-35..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
kShetrakShetraj~navibhAgayogo nAma trayodasho.adhyAyaH .. 13..
atha chaturdasho.adhyAyaH . guNatrayavibhAgayogaH
shrIbhagavAnuvAcha .
paraM bhUyaH pravakShyAmi j~nAnAnAM j~nAnamuttamam .
yajj~nAtvA munayaH sarve parAM siddhimito gatAH .. 14-1..
idaM j~nAnamupAshritya mama sAdharmyamAgatAH .
sarge.api nopajAyante pralaye na vyathanti cha .. 14-2..
mama yonirmahad brahma tasmingarbhaM dadhAmyaham .
sambhavaH sarvabhUtAnAM tato bhavati bhArata .. 14-3..
sarvayoniShu kaunteya mUrtayaH sambhavanti yAH .
tAsAM brahma mahadyonirahaM bIjapradaH pitA .. 14-4..
sattvaM rajastama iti guNAH prakR^itisambhavAH .
nibadhnanti mahAbAho dehe dehinamavyayam .. 14-5..
tatra sattvaM nirmalatvAtprakAshakamanAmayam .
sukhasa~Ngena badhnAti j~nAnasa~Ngena chAnagha .. 14-6..
rajo rAgAtmakaM viddhi tR^iShNAsa~Ngasamudbhavam .
tannibadhnAti kaunteya karmasa~Ngena dehinam .. 14-7..
tamastvaj~nAnajaM viddhi mohanaM sarvadehinAm .
pramAdAlasyanidrAbhistannibadhnAti bhArata .. 14-8..
sattvaM sukhe sa~njayati rajaH karmaNi bhArata .
j~nAnamAvR^itya tu tamaH pramAde sa~njayatyuta .. 14-9..
rajastamashchAbhibhUya sattvaM bhavati bhArata .
rajaH sattvaM tamashchaiva tamaH sattvaM rajastathA .. 14-10..
sarvadvAreShu dehe.asminprakAsha upajAyate .
j~nAnaM yadA tadA vidyAdvivR^iddhaM sattvamityuta .. 14-11..
lobhaH pravR^ittirArambhaH karmaNAmashamaH spR^ihA .
rajasyetAni jAyante vivR^iddhe bharatarShabha .. 14-12..
aprakAsho.apravR^ittishcha pramAdo moha eva cha .
tamasyetAni jAyante vivR^iddhe kurunandana .. 14-13..
yadA sattve pravR^iddhe tu pralayaM yAti dehabhR^it .
tadottamavidAM lokAnamalAnpratipadyate .. 14-14..
rajasi pralayaM gatvA karmasa~NgiShu jAyate .
tathA pralInastamasi mUDhayoniShu jAyate .. 14-15..
karmaNaH sukR^itasyAhuH sAttvikaM nirmalaM phalam .
rajasastu phalaM duHkhamaj~nAnaM tamasaH phalam .. 14-16..
sattvAtsa~njAyate j~nAnaM rajaso lobha eva cha .
pramAdamohau tamaso bhavato.aj~nAnameva cha .. 14-17..
UrdhvaM gachChanti sattvasthA madhye tiShThanti rAjasAH .
jaghanyaguNavR^ittisthA adho gachChanti tAmasAH .. 14-18..
nAnyaM guNebhyaH kartAraM yadA draShTAnupashyati .
guNebhyashcha paraM vetti madbhAvaM so.adhigachChati .. 14-19..
guNAnetAnatItya trIndehI dehasamudbhavAn .
janmamR^ityujarAduHkhairvimukto.amR^itamashnute .. 14-20..
arjuna uvAcha .
kairli~NgaistrInguNAnetAnatIto bhavati prabho .
kimAchAraH kathaM chaitAMstrInguNAnativartate .. 14-21..
shrIbhagavAnuvAcha .
prakAshaM cha pravR^ittiM cha mohameva cha pANDava .
na dveShTi sampravR^ittAni na nivR^ittAni kA~NkShati .. 14-22..
udAsInavadAsIno guNairyo na vichAlyate .
guNA vartanta ityevaM yo.avatiShThati ne~Ngate .. 14-23..
samaduHkhasukhaH svasthaH samaloShTAshmakA~nchanaH .
tulyapriyApriyo dhIrastulyanindAtmasaMstutiH .. 14-24..
mAnApamAnayostulyastulyo mitrAripakShayoH .
sarvArambhaparityAgI guNAtItaH sa uchyate .. 14-25..
mAM cha yo.avyabhichAreNa bhaktiyogena sevate .
sa guNAnsamatItyaitAnbrahmabhUyAya kalpate .. 14-26..
brahmaNo hi pratiShThAhamamR^itasyAvyayasya cha .
shAshvatasya cha dharmasya sukhasyaikAntikasya cha .. 14-27..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
guNatrayavibhAgayogo nAma chaturdasho.adhyAyaH .. 14..
atha pa~nchadasho.adhyAyaH . puruShottamayogaH
shrIbhagavAnuvAcha .
UrdhvamUlamadhaHshAkhamashvatthaM prAhuravyayam .
ChandAMsi yasya parNAni yastaM veda sa vedavit .. 15-1..
adhashchordhvaM prasR^itAstasya shAkhA
guNapravR^iddhA viShayapravAlAH .
adhashcha mUlAnyanusantatAni
karmAnubandhIni manuShyaloke .. 15-2..
na rUpamasyeha tathopalabhyate
nAnto na chAdirna cha sampratiShThA .
ashvatthamenaM suvirUDhamUlaM
asa~NgashastreNa dR^iDhena ChittvA .. 15-3..
tataH padaM tatparimArgitavyaM
yasmingatA na nivartanti bhUyaH .
tameva chAdyaM puruShaM prapadye .
yataH pravR^ittiH prasR^itA purANI .. 15-4..
nirmAnamohA jitasa~NgadoShA
adhyAtmanityA vinivR^ittakAmAH .
dvandvairvimuktAH sukhaduHkhasaMj~nai-
rgachChantyamUDhAH padamavyayaM tat .. 15-5..
na tadbhAsayate sUryo na shashA~Nko na pAvakaH .
yadgatvA na nivartante taddhAma paramaM mama .. 15-6..
mamaivAMsho jIvaloke jIvabhUtaH sanAtanaH .
manaHShaShThAnIndriyANi prakR^itisthAni karShati .. 15-7..
sharIraM yadavApnoti yachchApyutkrAmatIshvaraH .
gR^ihItvaitAni saMyAti vAyurgandhAnivAshayAt .. 15-8..
shrotraM chakShuH sparshanaM cha rasanaM ghrANameva cha .
adhiShThAya manashchAyaM viShayAnupasevate .. 15-9..
utkrAmantaM sthitaM vApi bhu~njAnaM vA guNAnvitam .
vimUDhA nAnupashyanti pashyanti j~nAnachakShuShaH .. 15-10..
yatanto yoginashchainaM pashyantyAtmanyavasthitam .
yatanto.apyakR^itAtmAno nainaM pashyantyachetasaH .. 15-11..
yadAdityagataM tejo jagadbhAsayate.akhilam .
yachchandramasi yachchAgnau tattejo viddhi mAmakam .. 15-12..
gAmAvishya cha bhUtAni dhArayAmyahamojasA .
puShNAmi chauShadhIH sarvAH somo bhUtvA rasAtmakaH .. 15-13..
ahaM vaishvAnaro bhUtvA prANinAM dehamAshritaH .
prANApAnasamAyuktaH pachAmyannaM chaturvidham .. 15-14..
sarvasya chAhaM hR^idi sanniviShTo
mattaH smR^itirj~nAnamapohana~ncha .
vedaishcha sarvairahameva vedyo
vedAntakR^idvedavideva chAham .. 15-15..
dvAvimau puruShau loke kSharashchAkShara eva cha .
kSharaH sarvANi bhUtAni kUTastho.akShara uchyate .. 15-16..
uttamaH puruShastvanyaH paramAtmetyudAhR^itaH .
yo lokatrayamAvishya bibhartyavyaya IshvaraH .. 15-17..
yasmAtkSharamatIto.ahamakSharAdapi chottamaH .
ato.asmi loke vede cha prathitaH puruShottamaH .. 15-18..
yo mAmevamasammUDho jAnAti puruShottamam .
sa sarvavidbhajati mAM sarvabhAvena bhArata .. 15-19..
iti guhyatamaM shAstramidamuktaM mayAnagha .
etadbuddhvA buddhimAnsyAtkR^itakR^ityashcha bhArata .. 15-20..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjuna saMvAde
puruShottamayogo nAma pa~nchadasho.adhyAyaH .. 15..
atha ShoDasho.adhyAyaH . daivAsurasampadvibhAgayogaH
shrIbhagavAnuvAcha .
abhayaM sattvasaMshuddhirj~nAnayogavyavasthitiH .
dAnaM damashcha yaj~nashcha svAdhyAyastapa Arjavam .. 16-1..
ahiMsA satyamakrodhastyAgaH shAntirapaishunam .
dayA bhUteShvaloluptvaM mArdavaM hrIrachApalam .. 16-2..
tejaH kShamA dhR^itiH shauchamadroho nAtimAnitA .
bhavanti sampadaM daivImabhijAtasya bhArata .. 16-3..
dambho darpo.abhimAnashcha krodhaH pAruShyameva cha .
aj~nAnaM chAbhijAtasya pArtha sampadamAsurIm .. 16-4..
daivI sampadvimokShAya nibandhAyAsurI matA .
mA shuchaH sampadaM daivImabhijAto.asi pANDava .. 16-5..
dvau bhUtasargau loke.asmindaiva Asura eva cha .
daivo vistarashaH prokta AsuraM pArtha me shR^iNu .. 16-6..
pravR^ittiM cha nivR^ittiM cha janA na vidurAsurAH .
na shauchaM nApi chAchAro na satyaM teShu vidyate .. 16-7..
asatyamapratiShThaM te jagadAhuranIshvaram .
aparasparasambhUtaM kimanyatkAmahaitukam .. 16-8..
etAM dR^iShTimavaShTabhya naShTAtmAno.alpabuddhayaH .
prabhavantyugrakarmANaH kShayAya jagato.ahitAH .. 16-9..
kAmamAshritya duShpUraM dambhamAnamadAnvitAH .
mohAdgR^ihItvAsadgrAhAnpravartante.ashuchivratAH .. 16-10..
chintAmaparimeyAM cha pralayAntAmupAshritAH .
kAmopabhogaparamA etAvaditi nishchitAH .. 16-11..
AshApAshashatairbaddhAH kAmakrodhaparAyaNAH .
Ihante kAmabhogArthamanyAyenArthasa~nchayAn .. 16-12..
idamadya mayA labdhamimaM prApsye manoratham .
idamastIdamapi me bhaviShyati punardhanam .. 16-13..
asau mayA hataH shatrurhaniShye chAparAnapi .
Ishvaro.ahamahaM bhogI siddho.ahaM balavAnsukhI .. 16-14..
ADhyo.abhijanavAnasmi ko.anyo.asti sadR^isho mayA .
yakShye dAsyAmi modiShya ityaj~nAnavimohitAH .. 16-15..
anekachittavibhrAntA mohajAlasamAvR^itAH .
prasaktAH kAmabhogeShu patanti narake.ashuchau .. 16-16..
AtmasambhAvitAH stabdhA dhanamAnamadAnvitAH .
yajante nAmayaj~naiste dambhenAvidhipUrvakam .. 16-17..
aha~NkAraM balaM darpaM kAmaM krodhaM cha saMshritAH .
mAmAtmaparadeheShu pradviShanto.abhyasUyakAH .. 16-18..
tAnahaM dviShataH krUrAnsaMsAreShu narAdhamAn .
kShipAmyajasramashubhAnAsurIShveva yoniShu .. 16-19..
AsurIM yonimApannA mUDhA janmani janmani .
mAmaprApyaiva kaunteya tato yAntyadhamAM gatim .. 16-20..
trividhaM narakasyedaM dvAraM nAshanamAtmanaH .
kAmaH krodhastathA lobhastasmAdetattrayaM tyajet .. 16-21..
etairvimuktaH kaunteya tamodvAraistribhirnaraH .
AcharatyAtmanaH shreyastato yAti parAM gatim .. 16-22..
yaH shAstravidhimutsR^ijya vartate kAmakArataH .
na sa siddhimavApnoti na sukhaM na parAM gatim .. 16-23..
tasmAchChAstraM pramANaM te kAryAkAryavyavasthitau .
j~nAtvA shAstravidhAnoktaM karma kartumihArhasi .. 16-24..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
daivAsurasampadvibhAgayogo nAma ShoDasho.adhyAyaH .. 16..
atha saptadasho.adhyAyaH . shraddhAtrayavibhAgayogaH
arjuna uvAcha .
ye shAstravidhimutsR^ijya yajante shraddhayAnvitAH .
teShAM niShThA tu kA kR^iShNa sattvamAho rajastamaH .. 17-1..
shrIbhagavAnuvAcha .
trividhA bhavati shraddhA dehinAM sA svabhAvajA .
sAttvikI rAjasI chaiva tAmasI cheti tAM shR^iNu .. 17-2..
sattvAnurUpA sarvasya shraddhA bhavati bhArata .
shraddhAmayo.ayaM puruSho yo yachChraddhaH sa eva saH .. 17-3..
yajante sAttvikA devAnyakSharakShAMsi rAjasAH .
pretAnbhUtagaNAMshchAnye yajante tAmasA janAH .. 17-4..
ashAstravihitaM ghoraM tapyante ye tapo janAH .
dambhAha~NkArasaMyuktAH kAmarAgabalAnvitAH .. 17-5..
karShayantaH sharIrasthaM bhUtagrAmamachetasaH .
mAM chaivAntaHsharIrasthaM tAnviddhyAsuranishchayAn .. 17-6..
AhArastvapi sarvasya trividho bhavati priyaH .
yaj~nastapastathA dAnaM teShAM bhedamimaM shR^iNu .. 17-7..
AyuHsattvabalArogyasukhaprItivivardhanAH .
rasyAH snigdhAH sthirA hR^idyA AhArAH sAttvikapriyAH .. 17-8..
kaTvamlalavaNAtyuShNatIkShNarUkShavidAhinaH .
AhArA rAjasasyeShTA duHkhashokAmayapradAH .. 17-9..
yAtayAmaM gatarasaM pUti paryuShitaM cha yat .
uchChiShTamapi chAmedhyaM bhojanaM tAmasapriyam .. 17-10..
aphalAkA~NkShibhiryaj~no vidhidR^iShTo ya ijyate .
yaShTavyameveti manaH samAdhAya sa sAttvikaH .. 17-11..
abhisandhAya tu phalaM dambhArthamapi chaiva yat .
ijyate bharatashreShTha taM yaj~naM viddhi rAjasam .. 17-12..
vidhihInamasR^iShTAnnaM mantrahInamadakShiNam .
shraddhAvirahitaM yaj~naM tAmasaM parichakShate .. 17-13..
devadvijaguruprAj~napUjanaM shauchamArjavam .
brahmacharyamahiMsA cha shArIraM tapa uchyate .. 17-14..
anudvegakaraM vAkyaM satyaM priyahitaM cha yat .
svAdhyAyAbhyasanaM chaiva vA~NmayaM tapa uchyate .. 17-15..
manaH prasAdaH saumyatvaM maunamAtmavinigrahaH .
bhAvasaMshuddhirityetattapo mAnasamuchyate .. 17-16..
shraddhayA parayA taptaM tapastattrividhaM naraiH .
aphalAkA~NkShibhiryuktaiH sAttvikaM parichakShate .. 17-17..
satkAramAnapUjArthaM tapo dambhena chaiva yat .
kriyate tadiha proktaM rAjasaM chalamadhruvam .. 17-18..
mUDhagrAheNAtmano yatpIDayA kriyate tapaH .
parasyotsAdanArthaM vA tattAmasamudAhR^itam .. 17-19..
dAtavyamiti yaddAnaM dIyate.anupakAriNe .
deshe kAle cha pAtre cha taddAnaM sAttvikaM smR^itam .. 17-20..
yattu pratyupakArArthaM phalamuddishya vA punaH .
dIyate cha parikliShTaM taddAnaM rAjasaM smR^itam .. 17-21..
adeshakAle yaddAnamapAtrebhyashcha dIyate .
asatkR^itamavaj~nAtaM tattAmasamudAhR^itam .. 17-22..
oMtatsaditi nirdesho brahmaNastrividhaH smR^itaH .
brAhmaNAstena vedAshcha yaj~nAshcha vihitAH purA .. 17-23..
tasmAdomityudAhR^itya yaj~nadAnatapaHkriyAH .
pravartante vidhAnoktAH satataM brahmavAdinAm .. 17-24..
tadityanabhisandhAya phalaM yaj~natapaHkriyAH .
dAnakriyAshcha vividhAH kriyante mokShakA~NkShibhiH .. 17-25..
sadbhAve sAdhubhAve cha sadityetatprayujyate .
prashaste karmaNi tathA sachChabdaH pArtha yujyate .. 17-26..
yaj~ne tapasi dAne cha sthitiH saditi chochyate .
karma chaiva tadarthIyaM sadityevAbhidhIyate .. 17-27..
ashraddhayA hutaM dattaM tapastaptaM kR^itaM cha yat .
asadityuchyate pArtha na cha tatpretya no iha .. 17-28..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
shraddhAtrayavibhAgayogo nAma saptadasho.adhyAyaH .. 17..
athAShTAdasho.adhyAyaH . mokShasaMnyAsayogaH
arjuna uvAcha .
saMnyAsasya mahAbAho tattvamichChAmi veditum .
tyAgasya cha hR^iShIkesha pR^ithakkeshiniShUdana .. 18-1..
shrIbhagavAnuvAcha .
kAmyAnAM karmaNAM nyAsaM saMnyAsaM kavayo viduH .
sarvakarmaphalatyAgaM prAhustyAgaM vichakShaNAH .. 18-2..
tyAjyaM doShavadityeke karma prAhurmanIShiNaH .
yaj~nadAnatapaHkarma na tyAjyamiti chApare .. 18-3..
nishchayaM shR^iNu me tatra tyAge bharatasattama .
tyAgo hi puruShavyAghra trividhaH samprakIrtitaH .. 18-4..
yaj~nadAnatapaHkarma na tyAjyaM kAryameva tat .
yaj~no dAnaM tapashchaiva pAvanAni manIShiNAm .. 18-5..
etAnyapi tu karmANi sa~NgaM tyaktvA phalAni cha .
kartavyAnIti me pArtha nishchitaM matamuttamam .. 18-6..
niyatasya tu saMnyAsaH karmaNo nopapadyate .
mohAttasya parityAgastAmasaH parikIrtitaH .. 18-7..
duHkhamityeva yatkarma kAyakleshabhayAttyajet .
sa kR^itvA rAjasaM tyAgaM naiva tyAgaphalaM labhet .. 18-8..
kAryamityeva yatkarma niyataM kriyate.arjuna .
sa~NgaM tyaktvA phalaM chaiva sa tyAgaH sAttviko mataH .. 18-9..
na dveShTyakushalaM karma kushale nAnuShajjate .
tyAgI sattvasamAviShTo medhAvI ChinnasaMshayaH .. 18-10..
na hi dehabhR^itA shakyaM tyaktuM karmANyasheShataH .
yastu karmaphalatyAgI sa tyAgItyabhidhIyate .. 18-11..
aniShTamiShTaM mishraM cha trividhaM karmaNaH phalam .
bhavatyatyAginAM pretya na tu saMnyAsinAM kvachit .. 18-12..
pa~nchaitAni mahAbAho kAraNAni nibodha me .
sA~Nkhye kR^itAnte proktAni siddhaye sarvakarmaNAm .. 18-13..
adhiShThAnaM tathA kartA karaNaM cha pR^ithagvidham .
vividhAshcha pR^ithakcheShTA daivaM chaivAtra pa~nchamam .. 18-14..
sharIravA~Nmanobhiryatkarma prArabhate naraH .
nyAyyaM vA viparItaM vA pa~nchaite tasya hetavaH .. 18-15..
tatraivaM sati kartAramAtmAnaM kevalaM tu yaH .
pashyatyakR^itabuddhitvAnna sa pashyati durmatiH .. 18-16..
yasya nAha~NkR^ito bhAvo buddhiryasya na lipyate .
hatvA.api sa imA.NllokAnna hanti na nibadhyate .. 18-17..
j~nAnaM j~neyaM parij~nAtA trividhA karmachodanA .
karaNaM karma karteti trividhaH karmasa~NgrahaH .. 18-18..
j~nAnaM karma cha kartA cha tridhaiva guNabhedataH .
prochyate guNasa~NkhyAne yathAvachChR^iNu tAnyapi .. 18-19..
sarvabhUteShu yenaikaM bhAvamavyayamIkShate .
avibhaktaM vibhakteShu tajj~nAnaM viddhi sAttvikam .. 18-20..
pR^ithaktvena tu yajj~nAnaM nAnAbhAvAnpR^ithagvidhAn .
vetti sarveShu bhUteShu tajj~nAnaM viddhi rAjasam .. 18-21..
yattu kR^itsnavadekasminkArye saktamahaitukam .
atattvArthavadalpaM cha tattAmasamudAhR^itam .. 18-22..
niyataM sa~NgarahitamarAgadveShataH kR^itam .
aphalaprepsunA karma yattatsAttvikamuchyate .. 18-23..
yattu kAmepsunA karma sAha~NkAreNa vA punaH .
kriyate bahulAyAsaM tadrAjasamudAhR^itam .. 18-24..
anubandhaM kShayaM hiMsAmanapekShya cha pauruSham .
mohAdArabhyate karma yattattAmasamuchyate .. 18-25..
muktasa~Ngo.anahaMvAdI dhR^ityutsAhasamanvitaH .
siddhyasiddhyornirvikAraH kartA sAttvika uchyate .. 18-26..
rAgI karmaphalaprepsurlubdho hiMsAtmako.ashuchiH .
harShashokAnvitaH kartA rAjasaH parikIrtitaH .. 18-27..
ayuktaH prAkR^itaH stabdhaH shaTho naiShkR^itiko.alasaH .
viShAdI dIrghasUtrI cha kartA tAmasa uchyate .. 18-28..
buddherbhedaM dhR^iteshchaiva guNatastrividhaM shR^iNu .
prochyamAnamasheSheNa pR^ithaktvena dhana~njaya .. 18-29..
pravR^ittiM cha nivR^ittiM cha kAryAkArye bhayAbhaye .
bandhaM mokShaM cha yA vetti buddhiH sA pArtha sAttvikI .. 18-30..
yayA dharmamadharmaM cha kAryaM chAkAryameva cha .
ayathAvatprajAnAti buddhiH sA pArtha rAjasI .. 18-31..
adharmaM dharmamiti yA manyate tamasAvR^itA .
sarvArthAnviparItAMshcha buddhiH sA pArtha tAmasI .. 18-32..
dhR^ityA yayA dhArayate manaHprANendriyakriyAH .
yogenAvyabhichAriNyA dhR^itiH sA pArtha sAttvikI .. 18-33..
yayA tu dharmakAmArthAndhR^ityA dhArayate.arjuna .
prasa~Ngena phalAkA~NkShI dhR^itiH sA pArtha rAjasI .. 18-34..
yayA svapnaM bhayaM shokaM viShAdaM madameva cha .
na vimu~nchati durmedhA dhR^itiH sA pArtha tAmasI .. 18-35..
sukhaM tvidAnIM trividhaM shR^iNu me bharatarShabha .
abhyAsAdramate yatra duHkhAntaM cha nigachChati .. 18-36..
yattadagre viShamiva pariNAme.amR^itopamam .
tatsukhaM sAttvikaM proktamAtmabuddhiprasAdajam .. 18-37..
viShayendriyasaMyogAdyattadagre.amR^itopamam .
pariNAme viShamiva tatsukhaM rAjasaM smR^itam .. 18-38..
yadagre chAnubandhe cha sukhaM mohanamAtmanaH .
nidrAlasyapramAdotthaM tattAmasamudAhR^itam .. 18-39..
na tadasti pR^ithivyAM vA divi deveShu vA punaH .
sattvaM prakR^itijairmuktaM yadebhiH syAttribhirguNaiH .. 18-40..
brAhmaNakShatriyavishAM shUdrANAM cha parantapa .
karmANi pravibhaktAni svabhAvaprabhavairguNaiH .. 18-41..
shamo damastapaH shauchaM kShAntirArjavameva cha .
j~nAnaM vij~nAnamAstikyaM brahmakarma svabhAvajam .. 18-42..
shauryaM tejo dhR^itirdAkShyaM yuddhe chApyapalAyanam .
dAnamIshvarabhAvashcha kShAtraM karma svabhAvajam .. 18-43..
kR^iShigaurakShyavANijyaM vaishyakarma svabhAvajam .
paricharyAtmakaM karma shUdrasyApi svabhAvajam .. 18-44..
sve sve karmaNyabhirataH saMsiddhiM labhate naraH .
svakarmanirataH siddhiM yathA vindati tachChR^iNu .. 18-45..
yataH pravR^ittirbhUtAnAM yena sarvamidaM tatam .
svakarmaNA tamabhyarchya siddhiM vindati mAnavaH .. 18-46..
shreyAnsvadharmo viguNaH paradharmAtsvanuShThitAt .
svabhAvaniyataM karma kurvannApnoti kilbiSham .. 18-47..
sahajaM karma kaunteya sadoShamapi na tyajet .
sarvArambhA hi doSheNa dhUmenAgnirivAvR^itAH .. 18-48..
asaktabuddhiH sarvatra jitAtmA vigataspR^ihaH .
naiShkarmyasiddhiM paramAM saMnyAsenAdhigachChati .. 18-49..
siddhiM prApto yathA brahma tathApnoti nibodha me .
samAsenaiva kaunteya niShThA j~nAnasya yA parA .. 18-50..
buddhyA vishuddhayA yukto dhR^ityAtmAnaM niyamya cha .
shabdAdInviShayAMstyaktvA rAgadveShau vyudasya cha .. 18-51..
viviktasevI laghvAshI yatavAkkAyamAnasaH .
dhyAnayogaparo nityaM vairAgyaM samupAshritaH .. 18-52..
aha~NkAraM balaM darpaM kAmaM krodhaM parigraham .
vimuchya nirmamaH shAnto brahmabhUyAya kalpate .. 18-53..
brahmabhUtaH prasannAtmA na shochati na kA~NkShati .
samaH sarveShu bhUteShu madbhaktiM labhate parAm .. 18-54..
bhaktyA mAmabhijAnAti yAvAnyashchAsmi tattvataH .
tato mAM tattvato j~nAtvA vishate tadanantaram .. 18-55..
sarvakarmANyapi sadA kurvANo madvyapAshrayaH .
matprasAdAdavApnoti shAshvataM padamavyayam .. 18-56..
chetasA sarvakarmANi mayi saMnyasya matparaH .
buddhiyogamupAshritya machchittaH satataM bhava .. 18-57..
machchittaH sarvadurgANi matprasAdAttariShyasi .
atha chettvamaha~NkArAnna shroShyasi vina~NkShyasi .. 18-58..
yadaha~NkAramAshritya na yotsya iti manyase .
mithyaiSha vyavasAyaste prakR^itistvAM niyokShyati .. 18-59..
svabhAvajena kaunteya nibaddhaH svena karmaNA .
kartuM nechChasi yanmohAtkariShyasyavasho.api tat .. 18-60..
IshvaraH sarvabhUtAnAM hR^iddeshe.arjuna tiShThati .
bhrAmayansarvabhUtAni yantrArUDhAni mAyayA .. 18-61..
tameva sharaNaM gachCha sarvabhAvena bhArata .
tatprasAdAtparAM shAntiM sthAnaM prApsyasi shAshvatam .. 18-62..
iti te j~nAnamAkhyAtaM guhyAdguhyataraM mayA .
vimR^ishyaitadasheSheNa yathechChasi tathA kuru .. 18-63..
sarvaguhyatamaM bhUyaH shR^iNu me paramaM vachaH .
iShTo.asi me dR^iDhamiti tato vakShyAmi te hitam .. 18-64..
manmanA bhava madbhakto madyAjI mAM namaskuru .
mAmevaiShyasi satyaM te pratijAne priyo.asi me .. 18-65..
sarvadharmAnparityajya mAmekaM sharaNaM vraja .
ahaM tvA sarvapApebhyo mokShayiShyAmi mA shuchaH .. 18-66..
idaM te nAtapaskAya nAbhaktAya kadAchana .
na chAshushrUShave vAchyaM na cha mAM yo.abhyasUyati .. 18-67..
ya idaM paramaM guhyaM madbhakteShvabhidhAsyati .
bhaktiM mayi parAM kR^itvA mAmevaiShyatyasaMshayaH .. 18-68..
na cha tasmAnmanuShyeShu kashchinme priyakR^ittamaH .
bhavitA na cha me tasmAdanyaH priyataro bhuvi .. 18-69..
adhyeShyate cha ya imaM dharmyaM saMvAdamAvayoH .
j~nAnayaj~nena tenAhamiShTaH syAmiti me matiH .. 18-70..
shraddhAvAnanasUyashcha shR^iNuyAdapi yo naraH .
so.api muktaH shubhA.NllokAnprApnuyAtpuNyakarmaNAm .. 18-71..
kachchidetachChrutaM pArtha tvayaikAgreNa chetasA .
kachchidaj~nAnasammohaH pranaShTaste dhana~njaya .. 18-72..
arjuna uvAcha .
naShTo mohaH smR^itirlabdhA tvatprasAdAnmayAchyuta .
sthito.asmi gatasandehaH kariShye vachanaM tava .. 18-73..
sa~njaya uvAcha .
ityahaM vAsudevasya pArthasya cha mahAtmanaH .
saMvAdamimamashrauShamadbhutaM romaharShaNam .. 18-74..
vyAsaprasAdAchChrutavAnetadguhyamahaM param .
yogaM yogeshvarAtkR^iShNAtsAkShAtkathayataH svayam .. 18-75..
rAjansaMsmR^itya saMsmR^itya saMvAdamimamadbhutam .
keshavArjunayoH puNyaM hR^iShyAmi cha muhurmuhuH .. 18-76..
tachcha saMsmR^itya saMsmR^itya rUpamatyadbhutaM hareH .
vismayo me mahAn rAjanhR^iShyAmi cha punaH punaH .. 18-77..
yatra yogeshvaraH kR^iShNo yatra pArtho dhanurdharaH .
tatra shrIrvijayo bhUtirdhruvA nItirmatirmama .. 18-78..
oM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu
brahmavidyAyAM yogashAstre shrIkR^iShNArjunasaMvAde
mokShasaMnyAsayogo nAma aShTAdasho.adhyAyaH .. 18..
oM
shAntAkAraM bhujagashayanaM padmanAbhaM suresham .
vishvAdhAraM gaganasadR^ishaM meghavarNaM shubhA~Ngam .
lakShmIkAntaM kamalanayanaM yogibhirdhyAnagamyam .
vande viShNuM bhavabhayaharaM sarvalokaikanAtham ..