संज्ञायां कन्ताउशीनरेषु २।४।२०

संज्ञायां विषये कन्थाऽनतस् तत्पुरुषो नपुंसकलिङ्गो भवति, सा चेत् कन्था उशीनरेसु भवति। सौशमिकन्थम्। आह्वरकन्थम्। संज्ञायाम् इति किम्? वीरणकन्था। उशीनरेषु इति किम्? दाक्षिकन्था। परविल्लिङ्गता पवाद इदं प्रकरनम्।

संज्ञायां कन्थोशीनरेषु। , २।४।२०

प्रकृते न तदन्तविधिरिति प्रकृतस्य तत्पुरुषस्य कन्यया तदन्तविधिर्वज्ञायत इत्याह-- "कन्थान्तस्तत्पुरुषः" इति। "सौशमिकन्थम्" इति। सौशमीनां कन्था इति षष्ठीसमासः। "दाक्षिकन्था" इति। अस्तीयं ग्रामस्य संज्ञा; न तूशीनरेषु किं तर्हि? ततोऽन्यत्रेति॥

संज्ञायां कन्थोशीनरेषु ८१३, २।४।२०

संज्ञायां कन्थो। सुगममेव। उपज्ञा। उपज्ञायते=प्रथमं ज्ञायत इत्युपज्ञा। "स्त्रियां क्ति"न्नित्यधिकारे "आतश्चोपसर्गे" इति कर्मण्यङ्। उपक्रम्यते=आरभ्यते इत्युपक्रमः। कर्मणि घञ्। "नोदात्तोपदेशस्ये"ति वृद्धिनिषेधः। उपज्ञा चोपक्रमश्चेति समाहारद्वन्द्वः। "तत्पुरुष" इत्यस्य विशेषमिदम्। तदन्तविधिः। "स नपुंसक"मित्यतो "नपुंसक"मित्यनुवर्तते।