बहुलम् आभीक्ष्ण्ये ३।२।८१

आभीक्ष्ण्ये गम्यमाने धातोः बहुलं णिनिः प्रत्ययो भवति। अभीक्ष्ण्यं पौनःपुन्यम्। तात्पर्यम् आसेवैव, ताच्छील्यादन्यत्। कषायपायिणो गन्धाराः। क्षीरपायिणः उशीनराः। सौवीरपायिणो बाह्लीकाः। बहुलग्रहणत् कुल्माषखादः इत्यत्र न भवति।

बहुलमाभीक्ष्ण्ये। , ३।२।८१

"आभीक्ष्ण्यं पौनःपुन्यम्" इति। पुनः पुनर्भावः पौनःपुन्यमिति, अव्ययानां भमात्रे टिलोपः। "तात्पर्यमासेवैव" इति। तदेवाभीक्ष्ण्यम्। पर्यायान्तराभ्यां स्पष्टीकरोति-- "{ताच्छील्यादन्यत्--काशिका, पदमंजरी च।} ताच्छील्यादन्यः" इति। एतेन "सुप्यजातौ" ३।२।७८ इत्यादिनाऽ‌ऽभीक्ष्ण्ये न सिध्यतीत्यसामथ्र्यमुद्भावयन्नस्य योगस्य फलं दर्शयति-- "कषायपायिणः"इति। यत्र देशे कषायं पुनः पुनः पिबतामारोग्यं भवति, अतस्ते कषायं पिबन्तीति, न तु ताच्छील्यात्। "क्षीरपायिणः"इति। तेऽपि तथोक्तादेव कारणात् पानान्तराभावाद्वा ताच्छील्याभावेऽप्यगत्या क्षीरं पिबन्ति। "सौवीरपायिणः" इति। अत्राप्येतदेवानन्तरोक्तं पुनः पुनः सौवीरपानस्य कारणम्। सर्वत्र "आतो युक् चिण्कृतोः" ७।३।३३ इति युक्। "प्रातिपदिकान्तनुम्" ८।४।११ इत्यादिना णत्वम्। "कुल्माषखादः" इति। "कर्मण्यण्" ३।२।१॥

बहुलमाभीक्ष्ण्ये ८०१, ३।२।८१

बहुलमाभीक्ष्ण्ये। जातावप्युपपदे प्राप्त्यर्थमिदम्। तद्ध्वनयन्नुदाहरति-- क्षीरपायिण इति।