ઋભુગીતા ૧૦ . બ્રહ્મ-તર્પણ આત્મ-હોમાખ્ય-પ્રકરણ-દ્વય-વર્ણનમ્ .

ઋભુઃ -

  • નિત્યતર્પણમાચક્ષ્યે નિદાઘ શૃણુ મે વચઃ .
  • વેદશાસ્ત્રેષુ સર્વેષુ અત્યન્તં દુર્લભં નૃણામ્ . ૧.
  • સદા પ્રપઞ્ચં નાસ્ત્યેવ ઇદમિત્યપિ નાસ્તિ હિ .
  • બ્રહ્મમાત્રં સદાપૂર્ણં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૨.
  • સરૂપમાત્રં બ્રહ્મૈવ સચ્ચિદાનન્દમપ્યહમ્ .
  • આનન્દઘન એવાહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૩.
  • સર્વદા સર્વશૂન્યોઽહં સદાત્માનન્દવાનહમ્ .
  • નિત્યાનિત્યસ્વરૂપોઽહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૪.
  • અહમેવ ચિદાકાશ આત્માકાશોઽસ્મિ નિત્યદા .
  • આત્મનાઽઽત્મનિ તૃપ્તોઽહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૫.
  • એકત્વસંખ્યાહીનોઽસ્મિ અરૂપોઽસ્મ્યહમદ્વયઃ .
  • નિત્યશુદ્ધસ્વરૂપોઽહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૬.
  • આકાશાદપિ સૂક્ષ્મોઽહં અત્યન્તાભાવકોઽસ્મ્યહમ્ .
  • સર્વપ્રકાશરૂપોઽહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૭.
  • પરબ્રહ્મસ્વરૂપોઽહં પરાવરસુખોઽસ્મ્યહમ્ .
  • સત્રામાત્રસ્વરૂપોઽહં દૃગ્દૃશ્યાદિવિવર્જિતઃ . ૮.
  • યત્ કિઞ્ચિદપ્યહં નાસ્તિ તૂષ્ણીં તૂષ્ણીમિહાસ્મ્યહમ્ .
  • શુદ્ધમોક્ષસ્વરૂપોઽહમ્ ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૯.
  • સર્વાનન્દસ્વરૂપોઽહં જ્ઞાનાનન્દમહં સદા .
  • વિજ્ઞાનમાત્રરૂપોઽહમ્ ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૧૦.
  • બ્રહ્મમાત્રમિદં સર્વં નાસ્તિ નાન્યત્ર તે શપે .
  • તદેવાહં ન સન્દેહઃ ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૧૧.
  • ત્વમિત્યેતત્ તદિત્યેતન્નાસ્તિ નાસ્તીહ કિઞ્ચન .
  • શુદ્ધચૈતન્યમાત્રોઽહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૧૨.
  • અત્યન્તાભાવરૂપોઽહમહમેવ પરાત્પરઃ .
  • અહમેવ સુખં નાન્યત્ ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૧૩.
  • ઇદં હેમમયં કિઞ્ચિન્નાસ્તિ નાસ્ત્યેવ તે શપે .
  • નિર્ગુણાનન્દરૂપોઽહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૧૪.
  • સાક્ષિવસ્તુવિહીનત્વાત્ સાક્ષિત્વં નાસ્તિ મે સદા .
  • કેવલં બ્રહ્મભાવત્વાત્ ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૧૫.
  • અહમેવાવિશેષોઽહમહમેવ હિ નામકમ્ .
  • અહમેવ વિમોહં વૈ ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૧૬.
  • ઇન્દ્રિયાભાવરૂપોઽહં સર્વાભાવસ્વરૂપકમ્ .
  • બન્ધમુક્તિવિહીનોઽસ્મિ ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૧૭.
  • સર્વાનન્દસ્વરૂપોઽહં સર્વાનન્દઘનોઽસ્મ્યહમ્ .
  • નિત્યચૈતન્યમાત્રોઽહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૧૮.
  • વાચામગોચરશ્ચાહં વાઙ્મનો નાસ્તિ કિઞ્ચન .
  • ચિદાનન્દમયશ્ચાહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૧૯.
  • સર્વત્ર પૂર્ણરૂપોઽહં સર્વત્ર સુખમસ્મ્યહમ્ .
  • સર્વત્રાચિન્ત્યરૂપોઽહમ્ ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૨૦.
  • સર્વત્ર તૃપ્તિરૂપોઽહં સર્વાનન્દમયોઽસ્મ્યહમ્ .
  • સર્વશૂન્યસ્વરૂપોઽહમ્ ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૨૧.
  • સર્વદા મત્સ્વરૂપોઽહં પરમાનન્દવાનહમ્ .
  • એક એવાહમેવાહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૨૨.
  • મુક્તોઽહં મોક્ષરૂપોઽહં સર્વમૌનપરોઽસ્મ્યહમ્ .
  • સર્વનિર્વાણરૂપોઽહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૨૩.
  • સર્વદા સત્સ્વરૂપોઽહં સર્વદા તુર્યવાનહમ્ .
  • તુર્યાતીતસ્વરૂપોઽહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૨૪.
  • સત્યવિજ્ઞાનમાત્રોઽહં સન્માત્રાનન્દવાનહમ્ .
  • નિર્વિકલ્પસ્વરૂપોઽહમ્ ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૨૫.
  • સર્વદા હ્યજરૂપોઽહં નિરીહોઽહં નિરઞ્જનઃ .
  • બ્રહ્મવિજ્ઞાનરૂપોઽહં ઇત્યેવં બ્રહ્મતર્પણમ્ . ૨૬.
  • બ્રહ્મતર્પણમેવોક્તં એતત્પ્રકરણં મયા .
  • યઃ શૃણોતિ સકૃદ્વાપિ બ્રહ્મૈવ ભવતિ સ્વયમ્ . ૨૭.
  • નિત્યહોમં પ્રવક્ષ્યામિ સર્વવેદેષુ દુર્લભમ્ .
  • સર્વશાસ્ત્રાર્થમદ્વૈતં સાવધાનમનાઃ શૃણુ . ૨૮.
  • અહં બ્રહ્માસ્મિ શુદ્ધોઽસ્મિ નિત્યોઽસ્મિ પ્રભુરસ્મ્યહમ્ .
  • ૐકારાર્થસ્વરૂપોઽસ્મિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૨૯.
  • પરમાત્મસ્વરૂપોઽસ્મિ પરાનન્દપરોઽસ્મ્યહમ્ .
  • ચિદાનન્દસ્વરૂપોઽસ્મિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૩૦.
  • નિત્યાનન્દસ્વરૂપોઽસ્મિ નિષ્કલઙ્કમયો હ્યહમ્ .
  • ચિદાકારસ્વરૂપોઽહં એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૩૧.
  • ન હિ કિઞ્ચિત્ સ્વરૂપોઽસ્મિ નાહમસ્મિ ન સોઽસ્મ્યહમ્ .
  • નિર્વ્યાપારસ્વરૂપોઽસ્મિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૩૨.
  • નિરંશોઽસ્મિ નિરાભાસો ન મનો નેન્દ્રિયોઽસ્મ્યહમ્ .
  • ન બુદ્ધિર્ન વિકલ્પોઽહં એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૩૩.
  • ન દેહાદિસ્વારૂપોઽસ્મિ ત્રયાદિપરિવર્જિતઃ .
  • ન જાગ્રત્સ્વપ્નરૂપોઽસ્મિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૩૪.
  • શ્રવણં મનનં નાસ્તિ નિદિધ્યાસનમેવ હિ .
  • સ્વગતં ચ ન મે કિઞ્ચિદ્ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૩૫.
  • અસત્યં હિ મનઃસત્તા અસત્યં બુદ્ધિરૂપકમ્ .
  • અહઙ્કારમસદ્વિદ્ધિ કાલત્રયમસત્ સદા . ૩૬.
  • ગુણત્રયમસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૩૭.
  • શ્રુતં સર્વમસદ્વિદ્ધિ વેદં સર્વમસત્ સદા .
  • સર્વતત્ત્વમસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૩૮.
  • નાનારૂપમસદ્વિદ્ધિ નાનાવર્ણમસત્ સદા .
  • નાનાજાતિમસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૩૯.
  • શાસ્ત્રજ્ઞાનમસદ્વિદ્ધિ વેદજ્ઞાનં તપોઽપ્યસત્ .
  • સર્વતીર્થમસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૪૦.
  • ગુરુશિષ્યમસદ્વિદ્ધિ ગુરોર્મન્ત્રમસત્ તતઃ .
  • યદ્ દૃશ્યં તદસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૪૧.
  • સર્વાન્ ભોગાનસદ્વિદ્ધિ યચ્ચિન્ત્યં તદસત્ સદા .
  • યદ્ દૃશ્યં તદસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૪૨.
  • સર્વેન્દ્રિયમસદ્વિદ્ધિ સર્વમન્ત્રમસત્ ત્વિતિ .
  • સર્વપ્રાણાનસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૪૩.
  • જીવં દેહમસદ્વિદ્ધિ પરે બ્રહ્મણિ નૈવ હિ .
  • મયિ સર્વમસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૪૪.
  • દૃષ્ટં શ્રુતમસદ્વિદ્ધિ ઓતં પ્રોતમસન્મયિ .
  • કાર્યાકાર્યમસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૪૫.
  • દૃષ્ટપ્રાપ્તિમસદ્વિદ્ધિ સન્તોષમસદેવ હિ .
  • સર્વકર્માણ્યસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૪૬.
  • સર્વાસર્વમસદ્વિદ્ધિ પૂર્ણાપૂર્ણમસત્ પરે .
  • સુખં દુઃખમસદ્વિદ્ધિ એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૪૭.
  • યથાધર્મમસદ્વિદ્ધિ પુણ્યાપુણ્યમસત્ સદા .
  • લાભાલાભમસદ્વિદ્ધિ સદા દેહમસત્ સદા . ૪૮.
  • સદા જયમસદ્વિદ્ધિ સદા ગર્વમસત્ સદા .
  • મનોમયમસદ્વિદ્ધિ સંશયં નિશ્ચયં તથા . ૪૯.
  • શબ્દં સર્વમસદ્વિદ્ધિ સ્પર્શં સર્વમસત્ સદા .
  • રૂપં સર્વમસદ્વિદ્ધિ રસં સર્વમસત્ સદા . ૫૦.
  • ગન્ધં સર્વમસદ્વિદ્ધિ જ્ઞાનં સર્વમસત્ સદા .
  • ભૂતં ભવ્યમસદ્વિદ્ધિ અસત્ પ્રકૃતિરુચ્યતે . ૫૧.
  • અસદેવ સદા સર્વમસદેવ ભવોદ્ભવમ્ .
  • અસદેવ ગુણં સર્વં એવં હોમં સુદુર્લભમ્ . ૫૨.
  • શશશૃઙ્ગવદેવ ત્વં શશશૃઙ્ગવદસ્મ્યહમ્ .
  • શશશૃઙ્ગવદેવેદં શશશૃઙ્ગવદન્તરમ્ . ૫૩.
  • ઇત્યેવમાત્મહોમાખ્યમુક્તં પ્રકરણં મયા .
  • યઃ શૃણોતિ સકૃદ્વાપિ બ્રહ્મૈવ ભવતિ સ્વયમ્ . ૫૪.

સ્કન્દઃ -

  • યસ્મિન્ સંચ વિચૈતિ વિશ્વમખિલં દ્યોતન્તિ સૂર્યેન્દવો
  • વિદ્યુદ્વહ્નિમરુદ્ગણાઃ સવરુણા ભીતા ભજન્તીશ્વરમ્ .
  • ભૂતં ચાપિ ભવત્યદૃશ્યમખિલં શમ્ભોઃ સુખાંશં જગત્
  • જાતં ચાપિ જનિષ્યતિ પ્રતિભવં દેવાસુરૈર્નિર્યપિ .
  • તન્નેહાસ્તિ ન કિઞ્ચિદત્ર ભગવદ્ધ્યાનાન્ન કિઞ્ચિત્ પ્રિયમ્ . ૫૫.
  • યઃ પ્રાણાપાનભેદૈર્મનનધિયા ધારણાપઞ્ચકાદ્યૈઃ
  • મધ્યે વિશ્વજનસ્ય સન્નપિ શિવો નો દૃશ્યતે સૂક્ષ્મયા .
  • બુદ્ધયાદધ્યાતયાપિ શ્રુતિવચનશતૈર્દેશિકોક્ત્યૈકસૂક્ત્યા
  • યોગૈર્ભક્તિસમન્વિતૈઃ શિવતરો દૃશ્યો ન ચાન્યત્ તથા . ૫૬.

  • . ઇતિ શ્રીશિવરહસ્યે શઙ્કરાખ્યે ષષ્ઠાંશે ઋભુનિદાઘસંવાદે બ્રહ્મતર્પણાત્મહોમાખ્ય પ્રકરણદ્વયવર્ણનં નામ દશમોઽધ્યાયઃ .

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com