ઋભુગીતા ૨૨ . નામ-રૂપ નિષેધ પ્રકરણમ્ .

ઋભુઃ -

• વક્ષ્યે બ્રહ્મમયં સર્વં નાસ્તિ સર્વં જગન્મૃષા .
• અહં બ્રહ્મ ન મે ચિન્તા અહં બ્રહ્મ ન મે જડમ્ . ૧.
• અહં બ્રહ્મ ન મે દોષઃ અહં બ્રહ્મ ન મે ફલમ્ .
• અહં બ્રહ્મ ન મે વાર્તા અહં બ્રહ્મ ન મે દ્વયમ્ . ૨.
• અહં બ્રહ્મ ન મે નિત્યમહં બ્રહ્મ ન મે ગતિઃ .
• અહં બ્રહ્મ ન મે માતા અહં બ્રહ્મ ન મે પિતા . ૩.
• અહં બ્રહ્મ ન મે સોઽયમહં વૈશ્વાનરો ન હિ .
• અહં બ્રહ્મ ચિદાકાશમહં બ્રહ્મ ન સંશયઃ . ૪.
• સર્વાન્તરોઽહં પૂર્ણાત્મા સર્વાન્તરમનોઽન્તરઃ .
• અહમેવ શરીરાન્તરહમેવ સ્થિરઃ સદા . ૫.
• એવં વિજ્ઞાનવાન્ મુક્ત એવં જ્ઞાનં સુદુર્લભમ્ .
• અનેકશતસાહસ્ત્રેષ્વેક એવ વિવેકવાન્ . ૬.
• તસ્ય દર્શનમાત્રેણ પિતરસ્તૃપ્તિમાગતાઃ .
• જ્ઞાનિનો દર્શનં પુણ્યં સર્વતીર્થાવગાહનમ્ . ૭.
• જ્ઞાનિનઃ ચાર્ચનેનૈવ જીવન્મુક્તો ભવેન્નરઃ .
• જ્ઞાનિનો ભોજને દાને સદ્યો મુક્તો ભવેન્નરઃ . ૮.
• અહં બ્રહ્મ ન સન્દેહઃ અહમેવ ગુરુઃ પરઃ .
• અહં શાન્તોઽસ્મિ શુદ્ધોઽસ્મિ અહમેવ ગુણાન્તરઃ . ૯.
• ગુણાતીતો જનાતીતઃ પરાતીતો મનઃ પરઃ .
• પરતઃ પરતોઽતીતો બુદ્ધ્યાતીતો રસાત્ પરઃ . ૧૦.
• ભાવાતીતો મનાતીતો વેદાતીતો વિદઃ પરઃ .
• શરીરાદેશ્ચ પરતો જાગ્રત્સ્વપ્નસુષુપ્તિતઃ . ૧૧.
• અવ્યક્તાત્ પરતોઽતીત ઇત્યેવં જ્ઞાનનિશ્ચયઃ .
• ક્વચિદેતત્પરિત્યજ્ય સર્વં સંત્યજ્ય મૂકવત્ . ૧૨.
• તૂષ્ણીં બ્રહ્મ પરં બ્રહ્મ શાશ્વતબ્રહ્મવાન્ સ્વયમ્ .
• જ્ઞાનિનો મહિમા કિઞ્ચિદણુમાત્રમપિ સ્ફુટમ્ . ૧૩.
• હરિણાપિ હરેણાપિ બ્રહ્મણાપિ સુરૈરપિ .
• ન શક્યતે વર્ણયિતું કલ્પકોટિશતૈરપિ . ૧૪.
• અહં બ્રહ્મેતિ વિજ્ઞાનં ત્રિષુ લોકેષુ દુર્લભમ્ .
• વિવેકિનં મહાત્માનં બ્રહ્મમાત્રેણાવસ્થિતમ્ . ૧૫.
• દ્રષ્ટું ચ ભાષિતું વાપિ દુર્લભં પાદસેવનમ્ .
• કદાચિત્ પાદતીર્થેન સ્નાતશ્ચેત્ બ્રહ્મ એવ સઃ . ૧૬.
• સર્વં મિથ્યા ન સન્દેહઃ સર્વં બ્રહ્મૈવ કેવલમ્ .
• એતત્ પ્રકરણં પ્રોક્તં સર્વસિદ્ધાન્તસંગ્રહઃ . ૧૭.
• દુર્લભં યઃ પઠેદ્ભક્ત્યા બ્રહ્મ સંપદ્યતે નરઃ .
• વક્ષ્યે બ્રહ્મમયં સર્વં નાન્યત્ સર્વં જગન્મૃષા . ૧૮.
• બ્રહ્મૈવ જગદાકારં બ્રહ્મૈવ પરમં પદમ્ .
• અહમેવ પરં બ્રહ્મ અહમિત્યપિ વર્જિતઃ . ૧૯.
• સર્વવર્જિતચિન્માત્રં સર્વવર્જિતચેતનઃ .
• સર્વવર્જિતશાન્તાત્મા સર્વમઙ્ગલવિગ્રહઃ . ૨૦.
• અહં બ્રહ્મ પરં બ્રહ્મ અસન્નેદં ન મે ન મે .
• ન મે ભૂતં ભવિષ્યચ્ચ ન મે વર્ણં ન સંશયઃ . ૨૧.
• બ્રહ્મૈવાહં ન મે તુચ્છં અહં બ્રહ્મ પરં તપઃ .
• બ્રહ્મરૂપમિદં સર્વં બ્રહ્મરૂપમનામયમ્ . ૨૨.
• બ્રહ્મૈવ ભાતિ ભેદેન બ્રહ્મૈવ ન પરઃ પરઃ .
• આત્મૈવ દ્વૈતવદ્ભાતિ આત્મૈવ પરમં પદમ્ . ૨૩.
• બ્રહ્મૈવં ભેદરહિતં ભેદમેવ મહદ્ભયમ્ .
• આત્મૈવાહં નિર્મલોઽહમાત્મૈવ ભુવનત્રયમ્ . ૨૪.
• આત્મૈવ નાન્યત્ સર્વત્ર સર્વં બ્રહ્મૈવ નાન્યકઃ .
• અહમેવ સદા ભામિ બ્રહ્મૈવાસ્મિ પરોઽસ્મ્યહમ્ . ૨૫.
• નિર્મલોઽસ્મિ પરં બ્રહ્મ કાર્યાકાર્યવિવર્જિતઃ .
• સદા શુદ્ધૈકરૂપોઽસ્મિ સદા ચૈતન્યમાત્રકઃ . ૨૬.
• નિશ્ચયોઽસ્મિ પરં બ્રહ્મ સત્યોઽસ્મિ સકલોઽસ્મ્યહમ્ .
• અક્ષરોઽસ્મિ પરં બ્રહ્મ શિવોઽસ્મિ શિખરોઽસ્મ્યહમ્ . ૨૭.
• સમરૂપોઽસ્મિ શાન્તોઽસ્મિ તત્પરોઽસ્મિ ચિદવ્યયઃ .
• સદા બ્રહ્મ હિ નિત્યોઽસ્મિ સદા ચિન્માત્રલક્ષણઃ . ૨૮.
• સદાઽખણ્ડૈકરૂપોઽસ્મિ સદામાનવિવર્જિતઃ .
• સદા શુદ્ધૈકરૂપોઽસ્મિ સદા ચૈતન્યમાત્રકઃ . ૨૯.
• સદા સન્માનરૂપોઽસ્મિ સદા સત્તાપ્રકાશકઃ .
• સદા સિદ્ધાન્તરૂપોઽસ્મિ સદા પાવનમઙ્ગલઃ . ૩૦.
• એવં નિશ્ચિતવાન્ મુક્તઃ એવં નિત્યપરો વરઃ .
• એવં ભાવનયા યુક્તઃ પરં બ્રહ્મૈવ સર્વદા . ૩૧.
• એવં બ્રહ્માત્મવાન્ જ્ઞાની બ્રહ્માહમિતિ નિશ્ચયઃ .
• સ એવ પુરુષો લોકે બ્રહ્માહમિતિ નિશ્ચિતઃ . ૩૨.
• સ એવ પુરુષો જ્ઞાની જીવન્મુક્તઃ સ આત્મવાન્ .
• બ્રહ્મૈવાહં મહાનાત્મા સચ્ચિદાનન્દવિગ્રહઃ . ૩૩.
• નાહં જીવો ન મે ભેદો નાહં ચિન્તા ન મે મનઃ .
• નાહં માંસં ન મેઽસ્થીનિ નાહંકારકલેવરઃ . ૩૪.
• ન પ્રમાતા ન મેયં વા નાહં સર્વં પરોઽસ્મ્યહમ્ .
• સર્વવિજ્ઞાનરૂપોઽસ્મિ નાહં સર્વં કદાચન . ૩૫.
• નાહં મૃતો જન્મનાન્યો ન ચિન્માત્રોઽસ્મિ નાસ્મ્યહમ્ .
• ન વાચ્યોઽહં ન મુક્તોઽહં ન બુદ્ધોઽહં કદાચન . ૩૬.
• ન શૂન્યોઽહં ન મૂઢોઽહં ન સર્વોઽહં પરોઽસ્મ્યહમ્ .
• સર્વદા બ્રહ્મમાત્રોઽહં ન રસોઽહં સદાશિવઃ . ૩૭.
• ન ઘ્રાણોઽહં ન ગન્ધોઽહં ન ચિહ્નોઽયં ન મે પ્રિયઃ .
• નાહં જીવો રસો નાહં વરુણો ન ચ ગોલકઃ . ૩૮.
• બ્રહ્મૈવાહં ન સન્દેહો નામરૂપં ન કિઞ્ચન .
• ન શ્રોત્રોઽહં ન શબ્દોઽહં ન દિશોઽહં ન સાક્ષિકઃ . ૩૯.
• નાહં ન ત્વં ન ચ સ્વર્ગો નાહં વાયુર્ન સાક્ષિકઃ .
• પાયુર્નાહં વિસર્ગો ન ન મૃત્યુર્ન ચ સાક્ષિકઃ . ૪૦.
• ગુહ્યં નાહં ન ચાનન્દો ન પ્રજાપતિદેવતા .
• સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહઃ સર્વં બ્રહ્મૈવ કેવલમ્ . ૪૧.
• નાહં મનો ન સઙ્કલ્પો ન ચન્દ્રો ન ચ સાક્ષિકઃ .
• નાહં બુદ્ધીન્દ્રિયો બ્રહ્મા નાહં નિશ્ચયરૂપવાન્ . ૪૨.
• નાહંકારમહં રુદ્રો નાભિમાનો ન સાક્ષિકઃ .
• ચિત્તં નાહં વાસુદેવો ધારણા નાયમીશ્વરઃ . ૪૩.
• નાહં વિશ્વો ન જાગ્રદ્વા સ્થૂલદેહો ન મે ક્વચિત્ .
• ન પ્રાતિભાસિકો જીવો ન ચાહં વ્યાવહારિકઃ . ૪૪.
• ન પારમાર્થિકો દેવો નાહમન્નમયો જડઃ .
• ન પ્રાણમયકોશોઽહં ન મનોમયકોશવાન્ . ૪૫.
• ન વિજ્ઞાનમયઃ કોશો નાનન્દમયકોશવાન્ .
• બ્રહ્મૈવાહં ન સન્દેહો નામરૂપે ન કિઞ્ચન . ૪૬.
• એતાવદુક્ત્વા સકલં નામરૂપદ્વયાત્મકમ્ .
• સર્વં ક્ષણેન વિસ્મૃત્ય કાષ્ઠલોષ્ટાદિવત્ ત્યજેત્ . ૪૭.
• એતત્સર્વમસન્નિત્યં સદા વન્ધ્યાકુમારવત્ .
• શશશૃઙ્ગવદેવેદં નરશૃઙ્ગવદેવ તત્ . ૪૮.
• આકાશપુષ્પસદૃશં યથા મરુમરીચિકા .
• ગન્ધર્વનગરં યદ્વદિન્દ્રજાલવદેવ હિ . ૪૯.
• અસત્યમેવ સતતં પઞ્ચરૂપકમિષ્યતે .
• શિષ્યોપદેશકાલો હિ દ્વૈતં ન પરમાર્થતઃ . ૫૦.
• માતા મૃતે રોદનાય દ્રવ્યં દત્વાઽઽહ્વયેજ્જનાન્ .
• તેષાં રોદનમાત્રં યત્ કેવલં દ્રવ્યપઞ્ચકમ્ . ૫૧.
• તદદ્વૈતં મયા પ્રોક્તં સર્વં વિસ્મૃત્ય કુડ્યવત્ .
• અહં બ્રહ્મેતિ નિશ્ચિત્ય અહમેવેતિ ભાવય . ૫૨.
• અહમેવ સુખં ચેતિ અહમેવ ન ચાપરઃ .
• અહં ચિન્માત્રમેવેતિ બ્રહ્મૈવેતિ વિનિશ્ચિનુ . ૫૩.
• અહં નિર્મલશુદ્ધેતિ અહં જીવવિલક્ષણઃ .
• અહં બ્રહ્મૈવ સર્વાત્મા અહમિત્યવભાસકઃ . ૫૪.
• અહમેવ હિ ચિન્માત્રમહમેવ હિ નિર્ગુણઃ .
• સર્વાન્તર્યામ્યહં બ્રહ્મ ચિન્માત્રોઽહં સદાશિવઃ . ૫૫.
• નિત્યમઙ્ગલરૂપાત્મા નિત્યમોક્ષમયઃ પુમાન્ .
• એવં નિશ્ચિત્ય સતતં સ્વાત્માનં સ્વયમાસ્થિતઃ . ૫૬.
• બ્રહ્મૈવાહં ન સન્દેહો નામરૂપે ન કિઞ્ચન .
• એતદ્રૂપપ્રકરણં સર્વવેદેષુ દુર્લભમ્ .
• યઃ શૃણોતિ સકૃદ્વાપિ બ્રહ્મૈવ ભવતિ સ્વયમ્ . ૫૭.
• તં વેદાદિવચોભિરીડિતમહાયાગૈશ્ચ ભોગૈર્વ્રતૈ-
• ર્દાનૈશ્ચાનશનૈર્યમાદિનિયમૈસ્તં વિદ્વિષન્તે દ્વિજાઃ .
• તસ્યાનઙ્ગરિપોરતીવ સુમહાહૃદ્યં હિ લિઙ્ગાર્ચનં
• તેનૈવાશુ વિનાશ્ય મોહમખિલં જ્ઞાનં દદાતીશ્વરઃ . ૫૮.

• . ઇતિ શ્રીશિવરહસ્યે શઙ્કરાખ્યે ષષ્ઠાંશે ઋભુનિદાઘસંવાદે નામરૂપનિષેધપ્રકરણં નામ દ્વાવિંશોઽધ્યાયઃ .

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com