Ribhu Gita - Siva Rahasya Purana Amsha 6

ઋભુગીતા ૩૦ . બ્રહ્મૈક-રૂપત્વ નિરૂપણ પ્રકરણમ્ .

ઋભુઃ -

વક્ષ્યે પરં બ્રહ્મમાત્રં જગત્સન્ત્યાગપૂર્વકમ્ .
સકૃચ્છ્રવણમાત્રેણ બ્રહ્મભાવં પરં લભેત્ . ૧.
બ્રહ્મ બ્રહ્મપરં માત્રં નિર્ગુણં નિત્યનિર્મલમ્ .
શાશ્વતં સમમત્યન્તં બ્રહ્મણોઽન્યન્ન વિદ્યતે . ૨.
અહં સત્યઃ પરાનન્દઃ શુદ્ધો નિત્યો નિરઞ્જનઃ .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૩.
અખણ્ડૈકરસૈવાસ્મિ પરિપૂર્ણોઽસ્મિ સર્વદા .
બ્રહ્મૈવ સર્વં નાન્યોઽસ્તિ સર્વં બ્રહ્મ ન સંશયઃ . ૪.
સર્વદા કેવલાત્માહં સર્વં બ્રહ્મેતિ નિત્યશઃ .
આનન્દરૂપમેવાહં નાન્યત્ કિઞ્ચિન્ન શાશ્વતમ્ . ૫.
શુદ્ધાનન્દસ્વરૂપોઽહં શુદ્ધવિજ્ઞાનમાત્મનઃ .
એકાકારસ્વરૂપોઽહં નૈકસત્તાવિવર્જિતઃ . ૬.
અન્તરજ્ઞાનશુદ્ધોઽહમહમેવ પરાયણમ્ .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૭.
અનેકતત્ત્વહીનોઽહં એકત્વં ચ ન વિદ્યતે .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૮.
સર્વપ્રકારરૂપોઽસ્મિ સર્વં ઇત્યપિ વર્જિતઃ .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૯.
નિર્મલજ્ઞાનરૂપોઽહમહમેવ ન વિદ્યતે .
શુદ્ધબ્રહ્મસ્વરૂપોઽહં વિશુદ્ધપદવર્જિતઃ . ૧૦.
નિત્યાનન્દસ્વરૂપોઽહં જ્ઞાનાનન્દમહં સદા .
સૂક્ષ્માત્ સૂક્ષ્મતરોઽહં વૈ સૂક્ષ્મ ઇત્યાદિવર્જિતઃ . ૧૧.
અખણ્ડાનન્દમાત્રોઽહં અખણ્ડાનન્દવિગ્રહઃ .
સદાઽમૃતસ્વરૂપોઽહં સદા કૈવલ્યવિગ્રહઃ . ૧૨.
બ્રહ્માનન્દમિદં સર્વં નાસ્તિ નાસ્તિ કદાચન .
જીવત્વધર્મહીનોઽહમીશ્વરત્વવિવર્જિતઃ . ૧૩.
વેદશાસ્ત્રસ્વરૂપોઽહં શાસ્ત્રસ્મરણકારણમ્ .
જગત્કારણકાર્યં ચ બ્રહ્મવિષ્ણુમહેશ્વરાઃ . ૧૪.
વાચ્યવાચકભેદં ચ સ્થૂલસૂક્ષ્મશરીરકમ્ .
જાગ્રત્સ્વપ્નસુષુપ્તાદ્યપ્રાજ્ઞતૈજસવિશ્વકાઃ . ૧૫.
સર્વશાસ્ત્રસ્વરૂપોઽહં સર્વાનન્દમહં સદા .
અતીતનામરૂપાર્થ અતીતઃ સર્વકલ્પનાત્ . ૧૬.
દ્વૈતાદ્વૈતં સુખં દુઃખં લાભાલાભૌ જયાજયૌ .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૧૭.
સાત્ત્વિકં રાજસં ભેદં સંશયં હૃદયં ફલમ્ .
દૃક્ દૃષ્ટં સર્વદ્રષ્ટા ચ ભૂતભૌતિકદૈવતમ્ . ૧૮.
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ .
તુર્યરૂપમહં સાક્ષાત્ જ્ઞાનરૂપમહં સદા . ૧૯.
અજ્ઞાનં ચૈવ નાસ્ત્યેવ તત્કાર્યં કુત્ર વિદ્યતે .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૨૦.
ચિત્તવૃત્તિવિલાસં ચ બુદ્ધીનામપિ નાસ્તિ હિ .
દેહસઙ્કલ્પહીનોઽહં બુદ્ધિસઙ્કલ્પકલ્પના . ૨૧.
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ .
બુદ્ધિનિશ્ચયરૂપોઽહં નિશ્ચયં ચ ગલત્યહો . ૨૨.
અહંકારં બહુવિધં દેહોઽહમિતિ ભાવનમ્ .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૨૩.
બ્રહ્માહમપિ કાણોઽહં બધિરોઽહં પરોઽસ્મ્યહમ્ .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૨૪.
દેહોઽહમિતિ તાદાત્મ્યં દેહસ્ય પરમાત્મનઃ .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૨૫.
સર્વોઽહમિતિ તાદાત્મ્યં સર્વસ્ય પરમાત્મનઃ .
ઇતિ ભાવય યત્નેન બ્રહ્મૈવાહમિતિ પ્રભો . ૨૬.
દૃઢનિશ્ચયમેવેદં સત્યં સત્યમહં પરમ્ .
દૃઢનિશ્ચયમેવાત્ર સદ્ગુરોર્વાક્યનિશ્ચયમ્ . ૨૭.
દૃઢનિશ્ચયસામ્રાજ્યે તિષ્ઠ તિષ્ઠ સદા પરઃ .
અહમેવ પરં બ્રહ્મ આત્માનન્દપ્રકાશકઃ . ૨૮.
શિવપૂજા શિવશ્ચાહં વિષ્ણુર્વિષ્ણુપ્રપૂજનમ્ .
યદ્યત્ સંવેદ્યતે કિઞ્ચિત્ યદ્યન્નિશ્ચીયતે ક્વચિત્ . ૨૯.
તદેવ ત્વં ત્વમેવાહં ઇત્યેવં નાસ્તિ કિઞ્ચન .
ઇદં ચિત્તમિદં દૃશ્યં ઇત્યેવમિતિ નાસ્તિ હિ . ૩૦.
સદસદ્ભાવશેષોઽપિ તત્તદ્ભેદં ન વિદ્યતે .
સુખરૂપમિદં સર્વં સુખરૂપમિદં ન ચ . ૩૧.
લક્ષભેદં સકૃદ્ભેદં સર્વભેદં ન વિદ્યતે .
બ્રહ્માનન્દો ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૩૨.
બ્રહ્મભેદં તુર્યભેદં જીવભેદમભેદકમ્ .
ઇદમેવ હિ નોત્પન્નં સર્વદા નાસ્તિ કિઞ્ચન . ૩૩.
સ દેવમિતિ નિર્દેશો નાસ્તિ નાસ્ત્યેવ સર્વદા .
અસ્તિ ચેત્ કિલ વક્તવ્યં નાસ્તિ ચેત્ કથમુચ્યતે . ૩૪.
પરં વિશેષમેવેતિ નાસ્તિ કિઞ્ચિત્ સદા મયિ .
ચઞ્ચલં મનશ્ચૈવ નાસ્તિ નાસ્તિ ન સંશયઃ . ૩૫.
એવમેવ સદા પૂર્ણો નિરીહસ્તિષ્ઠ શાન્તધીઃ .
સર્વં બ્રહ્માસ્મિ પૂર્ણોઽસ્મિ એવં ચ ન કદાચન . ૩૬.
આનન્દોઽહં વરિષ્ઠોઽહં બ્રહ્માસ્મીત્યપિ નાસ્તિ હિ .
બ્રહ્માનન્દમહાનન્દમાત્માનન્દમખણ્ડિતમ્ . ૩૭.
ઇદં પરમહન્તા ચ સર્વદા નાસ્તિ કિઞ્ચન .
ઇદં સર્વમિતિ ખ્યાતિ આનન્દં નેતિ નો ભ્રમઃ . ૩૮.
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ .
લક્ષ્યલક્ષણભાવં ચ દૃશ્યદર્શનદૃશ્યતા . ૩૯.
અત્યન્તાભાવમેવેતિ સર્વદાનુભવં મહત્ .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૪૦.
ગુહ્યં મન્ત્રં ગુણં શાસ્ત્રં સત્યં શ્રોત્રં કલેવરમ્ .
મરણં જનનં કાર્યં કારણં પાવનં શુભમ્ . ૪૧.
કામક્રોધૌ લોભમોહૌ મદો માત્સર્યમેવ હિ .
દ્વૈતદોષં ભયં શોકં સર્વં નાસ્ત્યેવ સર્વદા . ૪૨.
ઇદં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ સકલં સુખમ્ .
ઇદં બ્રહ્મેતિ મનનમહં બ્રહ્મેતિ ચિન્તનમ્ . ૪૩.
અહં બ્રહ્મેતિ મનનં ત્વં બ્રહ્મત્વવિનાશનમ્ .
સત્યત્વં બ્રહ્મવિજ્ઞાનં અસત્યત્વં ન બાધ્યતે . ૪૪.
એક એવ પરો હ્યાત્મા એકત્વશ્રાન્તિવર્જિતઃ .
સર્વં બ્રહ્મ સદા બ્રહ્મ તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૪૫.
જીવરૂપા જીવભાવા જીવશબ્દત્રયં ન હિ .
ઈશરૂપં ચેશભાવં ઈશશબ્દં ચ કલ્પિતમ્ . ૪૬.
નાક્ષરં ન ચ સર્વં વા ન પદં વાચ્યવાચકમ્ .
હૃદયં મન્ત્રતન્ત્રં ચ ચિત્તં બુદ્ધિર્ન કિઞ્ચન . ૪૭.
મૂઢો જ્ઞાની વિવેકી વા શુદ્ધ ઇત્યપિ નાસ્તિ હિ .
નિશ્ચયં પ્રણવં તારં આત્માયં ગુરુશિષ્યકમ્ . ૪૮.
તૂષ્ણીં તૂષ્ણીં મહાતૂષ્ણીં મૌનં વા મૌનભાવનમ્ .
પ્રકાશનં પ્રકાશં ચ આત્માનાત્મવિવેચનમ્ . ૪૯.
ધ્યાનયોગં રાજયોગં ભોગમષ્ટાઙ્ગલક્ષણમ્ .
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ . ૫૦.
અસ્તિત્વભાષણં ચાપિ નાસ્તિત્વસ્ય ચ ભાષણમ્ .
પઞ્ચાશદ્વર્ણરૂપોઽહં ચતુઃષષ્ટિકલાત્મકઃ . ૫૧.
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ .
બ્રહ્મૈવાહં પ્રસન્નાત્મા બ્રહ્મૈવાહં ચિદવ્યયઃ . ૫૨.
શાસ્ત્રજ્ઞાનવિદૂરોઽહં વેદજ્ઞાનવિદૂરકઃ .
ઉક્તં સર્વં પરં બ્રહ્મ નાસ્તિ સન્દેહલેશતઃ . ૫૩.
સર્વં બ્રહ્મ ન સન્દેહસ્તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ .
બ્રહ્મૈવાહં પ્રસન્નાત્મા બ્રહ્મૈવાહં ચિદવ્યયઃ . ૫૪.
ઇત્યેવં બ્રહ્મતન્માત્રં તત્ર તુભ્યં પ્રિયં તતઃ .
યસ્તુ બુદ્ધ્યેત સતતં સર્વં બ્રહ્મ ન સંશયઃ .
નિત્યં શૃણ્વન્તિ યે મર્ત્યાસ્તે ચિન્માત્રમયામલાઃ . ૫૫.
સન્દેહસન્દેહકરોઽર્યકાસ્વકૈઃ
કરાદિસન્દોહજગદ્વિકારિભિઃ .
યો વીતમોહં ન કરોતિ દુર્હૃદં
વિદેહમુક્તિં શિવદૃક્પ્રભાવતઃ . ૫૬.

. ઇતિ શ્રીશિવરહસ્યે શઙ્કરાખ્યે ષષ્ઠાંશે ઋભુનિદાઘસંવાદે બ્રહ્મૈકરૂપત્વનિરૂપણપ્રકરણં નામ ત્રિંશોઽધ્યાયઃ .

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com