ઋભુગીતા ૧૬ . ચિદેવ-ત્વં પ્રકરણ નિરૂપણમ્ .

ઋભુઃ -

  • અત્યન્તં દુર્લભં વક્ષ્યે વેદશાસ્ત્રાગમાદિષુ .
  • શૃણ્વન્તુ સાવધાનેન અસદેવ હિ કેવલમ્ . ૧.
  • યત્કિઞ્ચિદ્ દૃશ્યતે લોકે યત્કિઞ્ચિદ્ભાષતે સદા .
  • યત્કિઞ્ચિદ્ ભુજ્યતે ક્વાપિ તત્સર્વમસદેવ હિ . ૨.
  • યદ્યત્ કિઞ્ચિજ્જપં વાપિ સ્નાનં વા જલમેવ વા .
  • આત્મનોઽન્યત્ પરં યદ્યત્ અસત્ સર્વં ન સંશયઃ . ૩.
  • ચિત્તકાર્યં બુદ્ધિકાર્યં માયાકાર્યં તથૈવ હિ .
  • આત્મનોઽન્યત્ પરં કિઞ્ચિત્ તત્સર્વમસદેવ હિ . ૪.
  • અહન્તાયાઃ પરં રૂપં ઇદંત્વં સત્યમિત્યપિ .
  • આત્મનોઽન્યત્ પરં કિઞ્ચિત્ તત્સર્વમસદેવ હિ . ૫.
  • નાનાત્વમેવ રૂપત્વં વ્યવહારઃ ક્વચિત્ ક્વચિત્ .
  • આત્મીય એવ સર્વત્ર તત્સર્વમસદેવ હિ . ૬.
  • તત્ત્વભેદં જગદ્ભેદં સર્વભેદમસત્યકમ્ .
  • ઇચ્છાભેદં જગદ્ભેદં તત્સર્વમસદેવ હિ . ૭.
  • દ્વૈતભેદં ચિત્રભેદં જાગ્રદ્ભેદં મનોમયમ્ .
  • અહંભેદમિદંભેદમસદેવ હિ કેવલમ્ . ૮.
  • સ્વપ્નભેદં સુપ્તિભેદં તુર્યભેદમભેદકમ્ .
  • કર્તૃભેદં કાર્યભેદં ગુણભેદં રસાત્મકમ્ .
  • લિઙ્ગભેદમિદંભેદમસદેવ હિ કેવલમ્ . ૯.
  • આત્મભેદમસદ્ભેદં સદ્ભેદમસદણ્વપિ .
  • અત્યન્તાભાવસદ્ભેદમ્ અસદેવ હિ કેવલમ્ . ૧૦.
  • અસ્તિભેદં નાસ્તિભેદમભેદં ભેદવિભ્રમઃ .
  • ભ્રાન્તિભેદં ભૂતિભેદમસદેવ હિ કેવલમ્ . ૧૧.
  • પુનરન્યત્ર સદ્ભેદમિદમન્યત્ર વા ભયમ્ .
  • પુણ્યભેદં પાપભેદં અસદેવ હિ કેવલમ્ . ૧૨.
  • સઙ્કલ્પભેદં તદ્ભેદં સદા સર્વત્ર ભેદકમ્ .
  • જ્ઞાનાજ્ઞાનમયં સર્વં અસદેવ હિ કેવલમ્ . ૧૩.
  • બ્રહ્મભેદં ક્ષત્રભેદં ભૂતભૌતિકભેદકમ્ .
  • ઇદંભેદમહંભેદં અસદેવ હિ કેવલમ્ . ૧૪.
  • વેદભેદં દેવભેદં લોકાનાં ભેદમીદૃશમ્ .
  • પઞ્ચાક્ષરમસન્નિત્યમ્ અસદેવ હિ કેવલમ્ . ૧૫.
  • જ્ઞાનેન્દ્રિયમસન્નિત્યં કર્મેન્દ્રિયમસત્સદા .
  • અસદેવ ચ શબ્દાખ્યં અસત્યં તત્ફલં તથા . ૧૬.
  • અસત્યં પઞ્ચભૂતાખ્યમસત્યં પઞ્ચદેવતાઃ .
  • અસત્યં પઞ્ચકોશાખ્યમ્ અસદેવ હિ કેવલમ્ . ૧૭.
  • અસત્યં ષડ્વિકારાદિ અસત્યં ષટ્કમૂર્મિણામ્ .
  • અસત્યમરિષડ્વર્ગમસત્યં ષડૃતુસ્તદા . ૧૮.var was તથા
  • અસત્યં દ્વાદશમાસાઃ અસત્યં વત્સરસ્તથા .
  • અસત્યં ષડવસ્થાખ્યં ષટ્કાલમસદેવ હિ . ૧૯.
  • અસત્યમેવ ષટ્શાસ્ત્રં અસદેવ હિ કેવલમ્ .
  • અસદેવ સદા જ્ઞાનં અસદેવ હિ કેવલમ્ . ૨૦.
  • અનુક્તમુક્તં નોક્તં ચ અસદેવ હિ કેવલમ્ .
  • અસત્પ્રકરણં પ્રોક્તં સર્વવેદેષુ દુર્લભમ્ . ૨૧.
  • ભૂયઃ શૃણુ ત્વં યોગીન્દ્ર સાક્ષાન્મોક્ષં બ્રવીમ્યહમ્ .
  • સન્માત્રમહમેવાત્મા સચ્ચિદાનન્દ કેવલમ્ . ૨૨.
  • સન્મયાનન્દભૂતાત્મા ચિન્મયાનન્દસદ્ઘનઃ .
  • ચિન્મયાનન્દસન્દોહચિદાનન્દો હિ કેવલમ્ . ૨૩.
  • ચિન્માત્રજ્યોતિરાન્દશ્ચિન્માત્રજ્યોતિવિગ્રહઃ .
  • ચિન્માત્રજ્યોતિરીશાનઃ સર્વદાનન્દકેવલમ્ . ૨૪.
  • ચિન્માત્રજ્યોતિરખિલં ચિન્માત્રજ્યોતિરસ્મ્યહમ્ .
  • ચિન્માત્રં સર્વમેવાહં સર્વં ચિન્માત્રમેવ હિ . ૨૫.
  • ચિન્માત્રમેવ ચિત્તં ચ ચિન્માત્રં મોક્ષ એવ ચ .
  • ચિન્માત્રમેવ મનનં ચિન્માત્રં શ્રવણં તથા . ૨૬.
  • ચિન્માત્રમહમેવાસ્મિ સર્વં ચિન્માત્રમેવ હિ .
  • ચિન્માત્રં નિર્ગુણં બ્રહ્મ ચિન્માત્રં સગુણં પરમ્ . ૨૭.
  • ચિન્માત્રમહમેવ ત્વં સર્વં ચિન્માત્રમેવ હિ .
  • ચિન્માત્રમેવ હૃદયં ચિન્માત્રં ચિન્મયં સદા . ૨૮.
  • ચિદેવ ત્વં ચિદેવાહં સર્વં ચિન્માત્રમેવ હિ .
  • ચિન્માત્રમેવ શાન્તત્વં ચિન્માત્રં શાન્તિલક્ષણમ્ . ૨૯.
  • ચિન્માત્રમેવ વિજ્ઞાનં ચિન્માત્રં બ્રહ્મ કેવલમ્ .
  • ચિન્માત્રમેવ સંકલ્પં ચિન્માત્રં ભુવનત્રયમ્ . ૩૦.
  • ચિન્માત્રમેવ સર્વત્ર ચિન્માત્રં વ્યાપકો ગુરુઃ .
  • ચિન્માત્રમેવ શુદ્ધત્વં ચિન્માત્રં બ્રહ્મ કેવલમ્ . ૩૧.
  • ચિન્માત્રમેવ ચૈતન્યં ચિન્માત્રં ભાસ્કરાદિકમ્ .
  • ચિન્માત્રમેવ સન્માત્રં ચિન્માત્રં જગદેવ હિ . ૩૨.
  • ચિન્માત્રમેવ સત્કર્મ ચિન્માત્રં નિત્યમઙ્ગલમ્ .
  • ચિન્માત્રમેવ હિ બ્રહ્મ ચિન્માત્રં હરિરેવ હિ . ૩૩.
  • ચિન્માત્રમેવ મૌનાત્મા ચિન્માત્રં સિદ્ધિરેવ હિ .
  • ચિન્માત્રમેવ જનિતં ચિન્માત્રં સુખમેવ હિ . ૩૪.
  • ચિન્માત્રમેવ ગગનં ચિન્માત્રં પર્વતં જલમ્ .
  • ચિન્માત્રમેવ નક્ષત્રં ચિન્માત્રં મેઘમેવ હિ . ૩૫.
  • ચિદેવ દેવતાકારં ચિદેવ શિવપૂજનમ્ .
  • ચિન્માત્રમેવ કાઠિન્યં ચિન્માત્રં શીતલં જલમ્ . ૩૬.
  • ચિન્માત્રમેવ મન્તવ્યં ચિન્માત્રં દૃશ્યભાવનમ્ .
  • ચિન્માત્રમેવ સકલં ચિન્માત્રં ભુવનં પિતા . ૩૭.
  • ચિન્માત્રમેવ જનની ચિન્માત્રાન્નાસ્તિ કિઞ્ચન .
  • ચિન્માત્રમેવ નયનં ચિન્માત્રં શ્રવણં સુખમ્ . ૩૮.
  • ચિન્માત્રમેવ કરણં ચિન્માત્રં કાર્યમીશ્વરમ્ .
  • ચિન્માત્રં ચિન્મયં સત્યં ચિન્માત્રં નાસ્તિ નાસ્તિ હિ . ૩૯.
  • ચિન્માત્રમેવ વેદાન્તં ચિન્માત્રં બ્રહ્મ નિશ્ચયમ્ .
  • ચિન્માત્રમેવ સદ્ભાવિ ચિન્માત્રં ભાતિ નિત્યશઃ . ૪૦.
  • ચિદેવ જગદાકારં ચિદેવ પરમં પદમ્ .
  • ચિદેવ હિ ચિદાકારં ચિદેવ હિ ચિદવ્યયઃ . ૪૧.
  • ચિદેવ હિ શિવાકારં ચિદેવ હિ શિવવિગ્રહઃ .
  • ચિદાકારમિદં સર્વં ચિદાકારં સુખાસુખમ્ . ૪૨.
  • ચિદેવ હિ જડાકારં ચિદેવ હિ નિરન્તરમ્ .
  • ચિદેવકલનાકારં જીવાકારં ચિદેવ હિ . ૪૩.
  • ચિદેવ દેવતાકારં ચિદેવ શિવપૂજનમ્ .
  • ચિદેવ ત્વં ચિદેવાહં સર્વં ચિન્માત્રમેવ હિ . ૪૪.
  • ચિદેવ પરમાકારં ચિદેવ હિ નિરામયમ્ .
  • ચિન્માત્રમેવ સતતં ચિન્માત્રં હિ પરાયણમ્ . ૪૫.
  • ચિન્માત્રમેવ વૈરાગ્યં ચિન્માત્રં નિર્ગુણં સદા .
  • ચિન્માત્રમેવ સઞ્ચારં ચિન્માત્રં મન્ત્રતન્ત્રકમ્ . ૪૬.
  • ચિદાકારમિદં વિશ્વં ચિદાકારં જગત્ત્રયમ્ .
  • ચિદાકારમહઙ્કારં ચિદાકારં પરાત્ પરમ્ . ૪૭.
  • ચિદાકારમિદં ભેદં ચિદાકારં તૃણાદિકમ્ .
  • ચિદાકારં ચિદાકાશં ચિદાકારમરૂપકમ્ . ૪૮.
  • ચિદાકારં મહાનન્દં ચિદાકારં સુખાત્ સુખમ્ .
  • ચિદાકારં સુખં ભોજ્યં ચિદાકારં પરં ગુરુમ્ . ૪૯.
  • ચિદાકારમિદં વિશ્વં ચિદાકારમિદં પુમાન્ .
  • ચિદાકારમજં શાન્તં ચિદાકારમનામયમ્ . ૫૦.
  • ચિદાકારં પરાતીતં ચિદાકારં ચિદેવ હિ .
  • ચિદાકારં ચિદાકાશં ચિદાકાશં શિવાયતે . ૫૧.
  • ચિદાકારં સદા ચિત્તં ચિદાકારં સદાઽમૃતમ્ .
  • ચિદાકારં ચિદાકાશં તદા સર્વાન્તરાન્તરમ્ . ૫૨.
  • ચિદાકારમિદં પૂર્ણં ચિદાકારમિદં પ્રિયમ્ .
  • ચિદાકારમિદં સર્વં ચિદાકારમહં સદા . ૫૩.
  • ચિદાકારમિદં સ્થાનં ચિદાકારં હૃદમ્બરમ્ .
  • ચિદાબોધં ચિદાકારં ચિદાકાશં તતં સદા . ૫૪.
  • ચિદાકારં સદા પૂર્ણં ચિદાકારં મહત્ફલમ્ .
  • ચિદાકારં પરં તત્ત્વં ચિદાકારં પરં ભવાન્ . ૫૫.
  • ચિદાકારં સદામોદં ચિદાકારં સદા મૃતમ્ .
  • ચિદાકારં પરં બ્રહ્મ ચિદહં ચિદહં સદા . ૫૬.
  • ચિદહં ચિદહં ચિત્તં ચિત્તં સ્વસ્ય ન સંશયઃ .
  • ચિદેવ જગદાકારં ચિદેવ શિવશઙ્કરઃ . ૫૭.
  • ચિદેવ ગગનાકારં ચિદેવ ગણનાયકમ્ .
  • ચિદેવ ભુવનાકારં ચિદેવ ભવભાવનમ્ . ૫૮.
  • ચિદેવ હૃદયાકારં ચિદેવ હૃદયેશ્વરઃ .
  • ચિદેવ અમૃતાકારં ચિદેવ ચલનાસ્પદમ્ . ૫૯.
  • ચિદેવાહં ચિદેવાહં ચિન્મયં ચિન્મયં સદા .
  • ચિદેવ સત્યવિશ્વાસં ચિદેવ બ્રહ્મભાવનમ્ . ૬૦.
  • ચિદેવ પરમં દેવં ચિદેવ હૃદયાલયમ્ .
  • ચિદેવ સકલાકારં ચિદેવ જનમણ્ડલમ્ . ૬૧.
  • ચિદેવ સર્વમાનન્દં ચિદેવ પ્રિયભાષણમ્ .
  • ચિદેવ ત્વં ચિદેવાહં સર્વં ચિન્માત્રમેવ હિ . ૬૨.
  • ચિદેવ પરમં ધ્યાનં ચિદેવ પરમર્હણમ્ .
  • ચિદેવ ત્વં ચિદેવાહં સર્વં ચિન્મયમેવ હિ . ૬૩.
  • ચિદેવ ત્વં પ્રકરણં સર્વવેદેષુ દુર્લભમ્ .
  • સકૃચ્છ્રવણમાત્રેણ બ્રહ્મૈવ ભવતિ ધ્રુવમ્ . ૬૪.
  • યસ્યાભિધ્યાનયોગાજ્જનિમૃતિવિવશાઃ શાશ્વતં વૃત્તિભિર્યે
  • માયામોહૈર્વિહીના હૃદુદરભયજં છિદ્યતે ગ્રન્થિજાતમ્ .
  • વિશ્વં વિશ્વાધિકરસં ભવતિ ભવતો દર્શનાદાપ્તકામઃ
  • સો નિત્યો નિર્વિકલ્પો ભવતિ ભુવિ સદા બ્રહ્મભૂતોઽન્તરાત્મા . ૬૫.

  • . ઇતિ શ્રીશિવરહસ્યે શઙ્કરાખ્યે ષષ્ઠાંશે ઋભુનિદાઘસંવાદે ચિદેવત્વંપ્રકરણવર્ણનં નામ ષોડશોઽધ્યાયઃ .

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com