ઋભુગીતા ૨૫ . બ્રહ્મણઃ સર્વ-રૂપત્વ નિરૂપણ પ્રકરણમ્ .

ઋભુઃ -

  • વક્ષ્યે પ્રસિદ્ધમાત્માનં સર્વલોકપ્રકાશકમ્ .
  • સર્વાકારં સદા સિદ્ધં સર્વત્ર નિબિડં મહત્ . ૧.
  • તદ્બ્રહ્માહં ન સન્દેહ ઇતિ નિશ્ચિત્ય તિષ્ઠ ભોઃ .
  • ચિદેવાહં ચિદેવાહં ચિત્રં ચેદહમેવ હિ . ૨.
  • વાચાવધિશ્ચ દેવોઽહં ચિદેવ મનસઃ પરઃ .
  • ચિદેવાહં પરં બ્રહ્મ ચિદેવ સકલં પદમ્ . ૩.
  • સ્થૂલદેહં ચિદેવેદં સૂક્ષ્મદેહં ચિદેવ હિ .
  • ચિદેવ કરણં સોઽહં કાયમેવ ચિદેવ હિ . ૪.
  • અખણ્ડાકારવૃત્તિશ્ચ ઉત્તમાધમમધ્યમાઃ .
  • દેહહીનશ્ચિદેવાહં સૂક્ષ્મદેહશ્ચિદેવ હિ . ૫.
  • ચિદેવ કારણં સોઽહં બુદ્ધિહીનશ્ચિદેવ હિ .
  • ભાવહીનશ્ચિદેવાહં દોષહીનશ્ચિદેવ હિ . ૬.
  • અસ્તિત્વં બ્રહ્મ નાસ્ત્યેવ નાસ્તિ બ્રહ્મેતિ નાસ્તિ હિ .
  • અસ્તિ નાસ્તીતિ નાસ્ત્યેવ અહમેવ ચિદેવ હિ . ૭.
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ સાકારં નાસ્તિ નાસ્તિ હિ .
  • યત્કિઞ્ચિદપિ નાસ્ત્યેવ અહમેવ ચિદેવ હિ . ૮.
  • અન્વયવ્યતિરેકં ચ આદિમધ્યાન્તદૂષણમ્ .
  • સર્વં ચિન્માત્રરૂપત્વાદહમેવ ચિદેવ હિ . ૯.
  • સર્વાપરં ચ સદસત્ કાર્યકારણકર્તૃકમ્ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૧૦.
  • અશુદ્ધં શુદ્ધમદ્વૈતં દ્વૈતમેકમનેકકમ્ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૧૧.
  • અસત્યસત્યમદ્વન્દ્વં દ્વન્દ્વં ચ પરતઃ પરમ્ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૧૨.
  • ભૂતં ભવિષ્યં વર્તં ચ મોહામોહૌ સમાસમૌ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૧૩.
  • ક્ષણં લવં ત્રુટિર્બ્રહ્મ ત્વંપદં તત્પદં તથા .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૧૪.
  • ત્વંપદં તત્પદં વાપિ ઐક્યં ચ હ્યહમેવ હિ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૧૫.
  • આનન્દં પરમાનન્દં સર્વાનન્દં નિજં મહત્ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૧૬.
  • અહં બ્રહ્મ ઇદં બ્રહ્મ કં બ્રહ્મ હ્યક્ષરં પરમ્ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૧૭.
  • વિષ્ણુરેવ પરં બ્રહ્મ શિવો બ્રહ્માહમેવ હિ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૧૮.
  • શ્રોત્રં બ્રહ્મ પરં બ્રહ્મ શબ્દં બ્રહ્મ પદં શુભમ્ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૧૯.
  • સ્પર્શો બ્રહ્મ પદં ત્વક્ચ ત્વક્ચ બ્રહ્મ પરસ્પરમ્ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૨૦.
  • પરં રૂપં ચક્ષુભિઃ એવ તત્રૈવ યોજ્યતામ્ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૨૧.
  • બ્રહ્મૈવ સર્વં સતતં સચ્ચિદાનન્દમાત્રકમ્ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૨૨.
  • ચિન્મયાનન્દમાત્રોઽહં ઇદં વિશ્વમિદં સદા .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૨૩.
  • બ્રહ્મૈવ સર્વં યત્કિઞ્ચિત્ તદ્બ્રહ્માહં ન સંશયઃ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૨૪.
  • વાચા યત્ પ્રોચ્યતે નામ મનસા મનુતે તુ યત્ .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૨૫.
  • કારણે કલ્પિતે યદ્યત્ તૂષ્ણીં વા સ્થીયતે સદા .
  • શરીરેણ તુ યદ્ ભુઙ્ક્તે ઇન્દ્રિયૈર્યત્તુ ભાવ્યતે .
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ હિ કેવલમ્ . ૨૬.
  • વેદે યત્ કર્મ વેદોક્તં શાસ્ત્રં શાસ્ત્રોક્તનિર્ણયમ્ .
  • ગુરૂપદેશસિદ્ધાન્તં શુદ્ધાશુદ્ધવિભાસકમ્ . ૨૭.
  • કામાદિકલનં બ્રહ્મ દેવાદિ કલનં પૃથક્ .
  • જીવયુક્તેતિ કલનં વિદેહો મુક્તિકલ્પનમ્ . ૨૮.
  • બ્રહ્મ ઇત્યપિ સઙ્કલ્પં બ્રહ્મવિદ્વરકલ્પનમ્ .
  • વરીયાનિતિ સઙ્કલ્પં વરિષ્ઠ ઇતિ કલ્પનમ્ . ૨૯.
  • બ્રહ્માહમિતિ સઙ્કલ્પં ચિદહં ચેતિ કલ્પનમ્ .
  • મહાવિદ્યેતિ સઙ્કલ્પં મહામાયેતિ કલ્પનમ્ . ૩૦.
  • મહાશૂન્યેતિ સઙ્કલ્પં મહાચિન્તેતિ કલ્પનમ્ .
  • મહાલોકેતિ સઙ્કલ્પં મહાસત્યેતિ કલ્પનમ્ . ૩૧.
  • મહારૂપેતિ સઙ્કલ્પં મહારૂપં ચ કલ્પનમ્ .
  • સર્વસઙ્કલ્પકં ચિત્તં સર્વસઙ્કલ્પકં મનઃ . ૩૨.
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ સર્વં બ્રહ્મૈવ કેવલમ્ .
  • સર્વં દ્વૈતં મનોરૂપં સર્વં દુઃખં મનોમયમ્ . ૩૩.
  • ચિદેવાહં ન સન્દેહઃ ચિદેવેદં જગત્ત્રયમ્ .
  • યત્કિઞ્ચિદ્ભાષણં વાપિ યત્કિઞ્ચિન્મનસો જપમ્ .
  • યત્કિઞ્ચિન્માનસં કર્મ સર્વં બ્રહ્મૈવ કેવલમ્ . ૩૪.
  • સર્વં નાસ્તીતિ સન્મન્ત્રં જીવબ્રહ્મસ્વરૂપકમ્ .
  • બ્રહ્મૈવ સર્વમિત્યેવં મન્ત્રઞ્ચૈવોત્તમોત્તમમ્ . ૩૫.
  • અનુક્તમન્ત્રં સન્મન્ત્રં વૃત્તિશૂન્યં પરં મહત્ .
  • સર્વં બ્રહ્મેતિ સઙ્કલ્પં તદેવ પરમં પદમ્ . ૩૬.
  • સર્વં બ્રહ્મેતિ સઙ્કલ્પં મહાદેવેતિ કીર્તનમ્ .
  • સર્વં બ્રહ્મેતિ સઙ્કલ્પં શિવપૂજાસમં મહત્ . ૩૭.
  • સર્વં બ્રહ્મેત્યનુભવઃ સર્વાકારો ન સંશયઃ .
  • સર્વં બ્રહ્મેતિ સઙ્કલ્પં સર્વત્યાગમિતીરિતમ્ . ૩૮.
  • સર્વં બ્રહ્મેતિ સઙ્કલ્પં ભાવાભાવવિનાશનમ્ .
  • સર્વં બ્રહ્મેતિ સઙ્કલ્પં મહાદેવેતિ નિશ્ચયઃ . ૩૯.
  • સર્વં બ્રહ્મેતિ સઙ્કલ્પં કાલસત્તાવિનિર્મુક્તઃ .
  • સર્વં બ્રહ્મેતિ સઙ્કલ્પઃ દેહસત્તા વિમુક્તિકઃ . ૪૦.
  • સર્વં બ્રહ્મેતિ સઙ્કલ્પઃ સચ્ચિદાનન્દરૂપકઃ .
  • સર્વોઽહં બ્રહ્મમાત્રૈવ સર્વં બ્રહ્મૈવ કેવલમ્ . ૪૧.
  • ઇદમિત્યેવ યત્કિઞ્ચિત્ તદ્બ્રહ્મૈવ ન સંશયઃ .
  • ભ્રાન્તિશ્ચ નરકં દુઃખં સ્વર્ગભ્રાન્તિરિતીરિતા . ૪૨.
  • બ્રહ્મા વિષ્ણુરિતિ ભ્રાન્તિર્ભ્રાન્તિશ્ચ શિવરૂપકમ્ .
  • વિરાટ્ સ્વરાટ્ તથા સમ્રાટ્ સૂત્રાત્મા ભ્રાન્તિરેવ ચ . ૪૩.
  • દેવાશ્ચ દેવકાર્યાણિ સૂર્યાચન્દ્રમસોર્ગતિઃ .
  • મુનયો મનવઃ સિદ્ધા ભ્રાન્તિરેવ ન સંશયઃ . ૪૪.
  • સર્વદેવાસુરા ભ્રાન્તિસ્તેષાં યુદ્ધાદિ જન્મ ચ .
  • વિષ્ણોર્જન્માવતારાણિ ચરિતં શાન્તિરેવ હિ . ૪૫.
  • બ્રહ્મણઃ સૃષ્ટિકૃત્યાનિ રુદ્રસ્ય ચરિતાનિ ચ .
  • સર્વભ્રાન્તિસમાયુક્તં ભ્રાન્ત્યા લોકાશ્ચતુર્દશ . ૪૬.
  • વર્ણાશ્રમવિભાગશ્ચ ભ્રાન્તિરેવ ન સંશયઃ .
  • બ્રહ્મવિષ્ણ્વીશરુદ્રાણામુપાસા ભ્રાન્તિરેવ ચ . ૪૭.
  • તત્રાપિ યન્ત્રમન્ત્રાભ્યાં ભ્રાન્તિરેવ ન સંશયઃ .
  • વાચામગોચરં બ્રહ્મ સર્વં બ્રહ્મમયં ચ હિ . ૪૮.
  • સર્વં નાસ્ત્યેવ નાસ્ત્યેવ અહમેવ ચિદેવ હિ .
  • એવં વદ ત્વં તિષ્ઠ ત્વં સદ્યો મુક્તો ભવિષ્યસિ . ૪૯.
  • એતાવદુક્તં યત્કિઞ્ચિત્ તન્નાસ્ત્યેવ ન સંશયઃ .
  • એવં યદાન્તરં ક્ષિપ્રં બ્રહ્મૈવ દૃઢનિશ્ચયમ્ . ૫૦.
  • દૃઢનિશ્ચયમેવાત્ર પ્રથમં કારણં ભવેત્ .
  • નિશ્ચયઃ ખલ્વયં પશ્ચાત્ સ્વયમેવ ભવિષ્યતિ . ૫૧.
  • આર્તં યચ્છિવપાદતોઽન્યદિતરં તજ્જાદિશબ્દાત્મકં
  • ચેતોવૃત્તિપરં પરાપ્રમુદિતં ષડ્ભાવસિદ્ધં જગત્ .
  • ભૂતાક્ષાદિમનોવચોભિરનઘે સાન્દ્રે મહેશે ઘને
  • સિન્ધૌ સૈન્ધવખણ્ડવજ્જગદિદં લીયેત વૃત્ત્યુજ્ઝિતમ્ . ૫૨.

  • . ઇતિ શ્રીશિવરહસ્યે શઙ્કરાખ્યે ષષ્ઠાંશે ઋભુનિદાઘસંવાદે બ્રહ્મણસ્સર્વરૂપત્વનિરૂપણપ્રકરણં નામ પઞ્ચવિંશોઽધ્યાયઃ .

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com