Ribhu Gita - Siva Rahasya Purana Amsha 6

ઋભુગીતા ૩૪ . દૃષ્ટાન્તૈર્-બ્રહ્મ-સાધન પ્રકરણમ્ .

ઋભુઃ -

શૃણુષ્વ બ્રહ્મ વિજ્ઞાનમદ્ભુતં ત્વતિદુર્લભમ્ .
એકૈકશ્રવણેનૈવ કૈવલ્યં પરમશ્નુતે . ૧.
સત્યં સત્યં જગન્નાસ્તિ સંકલ્પકલનાદિકમ્ .
નિત્યાનન્દમયં બ્રહ્મવિજ્ઞાનં સર્વદા સ્વયમ્ . ૨.
આનન્દમવ્યયં શાન્તમેકરૂપમનામયમ્ .
ચિત્તપ્રપઞ્ચં નૈવાસ્તિ નાસ્તિ કાર્યં ચ તત્ત્વતઃ . ૩.
પ્રપઞ્ચભાવના નાસ્તિ દૃશ્યરૂપં ન કિઞ્ચન .
અસત્યરૂપં સઙ્કલ્પં તત્કાર્યં ચ જગન્ન હિ . ૪.
સર્વમિત્યેવ નાસ્ત્યેવ કાલમિત્યેવમીશ્વરઃ .
વન્ધ્યાકુમારે ભીતિશ્ચ તદધીનમિદં જગત્ . ૫.
ગન્ધર્વનગરે શૃઙ્ગે મદગ્રે દૃશ્યતે જગત્ .
મૃગતૃષ્ણાજલં પીત્વા તૃપ્તિશ્ચેદસ્ત્વિદં જગત્ . ૬.
નગે શૃઙ્ગે ન બાણેન નષ્ટં પુરુષમસ્ત્વિદમ્ .
ગન્ધર્વનગરે સત્યે જગદ્ભવતુ સર્વદા . ૭.
ગગને નીલમાસિન્ધૌ જગત્ સત્યં ભવિષ્યતિ .
શુક્તિકારજતં સત્યં ભૂષણં ચિજ્જગદ્ભવેત્ . ૮.
રજ્જુસર્પેણ નષ્ટશ્ચેત્ નરો ભવતિ સંસૃતિઃ .
જાતિરૂપેણ બાણેન જ્વાલાગ્નૌ નાશિતે સતિ . ૯.
રંભાસ્તમ્ભેન કાષ્ઠેન પાકસિદ્ધિર્જગદ્ભવેત્ .
નિત્યાનન્દમયં બ્રહ્મ કેવલં સર્વદા સ્વયમ્ . ૧૦.
સદ્યઃ કુમારિકારૂપૈઃ પાકે સિદ્ધે જગદ્ભવેત્ .
નિત્યાનન્દમયં બ્રહ્મ કેવલં સર્વદા સ્વયમ્ . ૧૧.
મિત્યાટવ્યાં વાયસાન્નં અસ્તિ ચેજ્જગદુદ્ભવમ્ .
મૂલારોપણમન્ત્રસ્ય પ્રીતિશ્ચેદ્ભાષણં જગત્ . ૧૨.
માસાત્ પૂર્વં મૃતો મર્ત્ય આગતશ્ચેજ્જગદ્ ભવેત્ .
તક્રં ક્ષીરસ્વરૂપં ચેત્ કિઞ્ચિત્ કિઞ્ચિજ્જગદ્ભવેત્ . ૧૩.
ગોસ્તનાદુદ્ભવં ક્ષીરં પુનરારોહણં જગત્ .
ભૂરજસ્યાઅબ્દમુત્પન્નં જગદ્ભવતુ સર્વદા . ૧૪.
કૂર્મરોમ્ણા ગજે બદ્ધે જગદસ્તુ મદોત્કટે .
મૃણાલતન્તુના મેરુશ્ચલિતશ્ચેજ્જગદ્ ભવેત્ . ૧૫.
તરઙ્ગમાલયા સિન્ધુઃ બદ્ધશ્ચેદસ્ત્વિદં જગત્ .
જ્વાલાગ્નિમણ્ડલે પદ્મં વૃદ્ધં ચેત્ તજ્જગદ્ભવેત્ . ૧૬.
મહચ્છૈલેન્દ્રનિલયં સંભવશ્ચેદિદં ભવેત્ .
નિત્યાનન્દમયં બ્રહ્મ કેવલં સર્વદા સ્વયમ્ . ૧૭.
મીન આગત્ય પદ્માક્ષે સ્થિતશ્ચેદસ્ત્વિદં જગત્ .
નિગીર્ણશ્ચેદ્ભઙ્ગસૂનુઃ મેરુપુચ્છવદસ્ત્વિદમ્ . ૧૮.
મશકેનાશિતે સિંહે હતે ભવતુ કલ્પનમ્ .
અણુકોટરવિસ્તીર્ણે ત્રૈલોક્યે ચેજ્જગદ્ભવેત્ . ૧૯.
સ્વપ્ને તિષ્ઠતિ યદ્વસ્તુ જાગરે ચેજ્જગદ્ભવેત્ .
નદીવેગો નિશ્ચલશ્ચેત્ જગદ્ભવતુ સર્વદા . ૨૦.
જાત્યન્ધૈ રત્નવિષયઃ સુજ્ઞાતશ્ચેજ્જગદ્ભવેત્ .
ચન્દ્રસૂર્યાદિકં ત્યક્ત્વા રાહુશ્ચેત્ દૃશ્યતે જગત્ . ૨૧.
ભ્રષ્ટબીજેન ઉત્પન્ને વૃદ્ધિશ્ચેચ્ચિત્તસંભવઃ .
મહાદરિદ્રૈરાઢ્યાનાં સુખે જ્ઞાતે જગદ્ભવેત્ . ૨૨.
દુગ્ધં દુગ્ધગતક્ષીરં પુનરારોહણં પુનઃ .
કેવલં દર્પણે નાસ્તિ પ્રતિબિમ્બં તદા જગત્ . ૨૩.
યથા શૂન્યગતં વ્યોમ પ્રતિબિમ્બેન વૈ જગત્ .
અજકુક્ષૌ ગજો નાસ્તિ આત્મકુક્ષૌ જગન્ન હિ . ૨૪.
યથા તાન્ત્રે સમુત્પન્ને તથા બ્રહ્મમયં જગત્ .
કાર્પાસકેઽગ્નિદગ્ધેન ભસ્મ નાસ્તિ તથા જગત્ . ૨૫.
પરં બ્રહ્મ પરં જ્યોતિઃ પરસ્તાત્ પરતઃ પરઃ .
સર્વદા ભેદકલનં દ્વૈતાદ્વૈતં ન વિદ્યતે . ૨૬.
ચિત્તવૃત્તિર્જગદ્દુઃખં અસ્તિ ચેત્ કિલ નાશનમ્ .
મનઃસંકલ્પકં બન્ધ અસ્તિ ચેદ્બ્રહ્મભાવના . ૨૭.
અવિદ્યા કાર્યદેહાદિ અસ્તિ ચેદ્દ્વૈતભાવનમ્ .
ચિત્તમેવ મહારોગો વ્યાપ્તશ્ચેદ્બ્રહ્મભેષજમ્ . ૨૮.
અહં શત્રુર્યદિ ભવેદહં બ્રહ્મૈવ ભાવનમ્ .
દેહોઽહમિતિ દુખં ચેદ્બ્રહ્માહમિતિ નિશ્ચિનુ . ૨૯.
સંશયશ્ચ પિશાચશ્ચેદ્બ્રહ્મમાત્રેણ નાશય .
દ્વૈતભૂતાવિષ્ટરેણ અદ્વૈતં ભસ્મ આશ્રય . ૩૦.
અનાત્મત્વપિશાચશ્ચેદાત્મમન્ત્રેણ બન્ધય .
નિત્યાનન્દમયં બ્રહ્મ કેવલં સર્વદા સ્વયમ્ . ૩૧.
ચતુઃષષ્ટિકદૃષ્ટાન્તૈરેવં બ્રહ્મૈવ સાધિતમ્ .
યઃ શૃણોતિ નરો નિત્યં સ મુક્તો નાત્ર સંશયઃ . ૩૨.
કૃતાર્થ એવ સતતં નાત્ર કાર્યા વિચારણા . ૩૩.
મનોવચોવિદૂરગં ત્વરૂપગન્ધવર્જિતં
હૃદર્ભકોકસન્તતં વિજાનતાં મુદે સદા .
સદાપ્રકાશદુજ્વલપ્રભાવિકાસસદ્યુતિ
પ્રકાશદં મહેશ્વર ત્વદીયપાદપઙ્કજમ્ . ૩૪.

. ઇતિ શ્રીશિવરહસ્યે શઙ્કરાખ્યે ષષ્ઠાંશે ઋભુનિદાઘસંવાદે દૃષ્ટાન્તૈર્બ્રહ્મસાધનપ્રકરણં નામ ચતુસ્ત્રિંશોઽધ્યાયઃ .

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com