RRibhugItA 2 || shiven RRibhu prati sUtropadesha ||

IshvaraH -

  • shruNu padmajasaMbhUta mattaH sUtravidhikramam |
  • j~nAnotpAdakahetUni shrutisArANi tattvataH || 1||
  • vyAsA manvantareShu pratiyugajanitAH shAMbhavaj~nAnasiddhyai
  • bhasmAbhyaktasamastagAtranivahA rudrAkShamAlAdharAH |
  • kailAsaM samavApya sha~NkarapadadhyAnena sUtrANyumA-
  • kAntAt prApya vitanvate svakadhiyA prAmANyavAdAnaho || 2||
  • jij~nAsyaM brahma evetyathapadaviditaiH sAdhanaprAptyupAyai-
  • ryogairyogAdyupAyairyamaniyamamahAsAMkhyavedAntavAkyaiH |
  • shrotavyo bhagavAn na rUpaguNato mantavya ityAha hi
  • vedodbodhadavAkyahetukaraNairdhyeyaH sa sAkShAtkRRiteH || 3||
  • janmAdyasya yato.asya chitrajagato mithyaiva tatkAraNaM
  • brahma brahmAtmanaiva prakRRitiparamado vartamAnaM vivartet |
  • shrutyA yuktyA yato vA itipadaghaTito bodhato vakti shaMbhuM
  • nANuH kAlavipAkakarmajanitetyAchodanA vai mRRiShA || 4||
  • yoniH shAstrasya vedastadubhayamananAdbrahmaNaH pratyabhij~nA
  • niHshvAsAdvedajAlaM shivavaravadanAdvedhasA prAptametat |
  • tasmAt tarkavitarkakarkashadhiyA nAtikramet tAM dhiyaM
  • svAmnAyakriyayA tadaprakaraNe yonirmahesho dhruvam || 5||
  • tattvasyApi samanvayAt shrutigirAM vishveshvare chodanA
  • sA chAnirvachanIyatAmupagatA vAcho nivRRittA iti |
  • AtmaivaiSha itIva vAkyasuvRRitirvRRittiM vidhatte dhiyA
  • vedAntAdiShu eka eva bhagavAnukto mahesho dhruvam || 6||
  • nAsadvA vIkShate yajjaDamiti karaNairgandharUpAdihInaM
  • shabdasparshAdihInaM jagadanugatamapi tadbrahma kiMrUpamIShTe |
  • gauNaM chedapi shabdato jagadidaM yannAmarUpAtmakaM
  • tachchAtrAvishadIshvaro.arthavachasA mokShasya niShThAkramaH || 7||
  • heyatvAvachanAchcha tachChrutigirAM sthUlaM pradRRiShTaM bhave-
  • drUpaM nArUpato.api prakaraNavachanaM vA vikAraH kiledam |
  • svApyAyAdapi tadvadApi paramAnando yadItthaM paraH
  • sAmAnyAchcha gaterathApyanubhave vidyotate sha~NkaraH || 8||
  • shrutatvAdvedAntapratipadavachaH kAraNamumA-
  • sanAtho nAthAnAM sa cha kila na kashchijjanibhavaH |
  • sa evAnandAtmA shrutikathitakoshAdirahito
  • vikAraprAchuryAnna hi bhavati kAryaM cha karaNam || 9||
  • taddhetuvyapadeshato.api shiva eveti chAnandakRRit
  • mantrairvarNakRRitakrameNa bhagavAn satyAdyanantochyate |
  • nairantaryAnupapattito.api sukhitA chAnandabhedo.arthataH
  • kAmAchchAnanubhAvato hRRidi bhidA jAyedbhayaM saMsRRiteH || 10||
  • puchChaM brahma pratiShThiteti vachanAchCheShI mahesho.avyayaH |
  • AkAshAntarato.api bhautikahRRidAkAshAtmatA vAkyato
  • brahmaiva pratibhAti bhedakalane chAkalpanA kalpataH || 11||
  • suShuptyutkrAntyorvA na hi khalu na bhedaH parashive
  • atotthAnaM dvaite na bhavati pare vai vilayane |
  • tadarhaM yatsUkShmaM jagadidamanAkAramarasaM
  • na gandhaM na sparshaM bhavati parameshe vilasitam || 12||
  • adhInaM chArthaM tadbhavati punarevekShaNaparaM
  • svatantrechChA shaMbhorna khalu karaNaM kAryamapi na || 13||
  • j~neyatvAvachanAchcha sha~Nkara parAnande pramodAspade
  • praj~nAnaM na hi kAraNaM prakRRitikaM prashnatrayasyArthavat |
  • na vij~neyaM dehapravilayashatotthAnagaNanA
  • sa mRRityormRRityustadbhavati kila bhedena jagataH || 14||
  • mahadvachchANIyo bhavati cha samo lokasadRRishA
  • tathA jyotistvekaM prakaraNaparaM kalpitavataH |
  • na saMkhyAbhedena tribhuvanavibhavAdatikaraM
  • svabhAvo.ayaM shashvanmukharayati modAya jagatAm || 15||
  • prANAdudgatapa~nchasaMkhyajanitA tadvastrivachcha shrutaM
  • tachChrotraM manaso na siddhaparamAnandaikajanyaM mahaH |
  • jyotiShkAraNadarshite cha karaNe sattA sadityanvahaM
  • chAkarShA bhavati prakarShajanite tvattIti vAkyottaram || 16||
  • jAgrattvAvachanena jIvajagatorbhedaH kathaM kathyate
  • li~NgaM prANagataM na cheshvaraparaM jyotiH kilaikyapradam |
  • anyArthatvavivekato.arthagatikaM chAkalpayadvAkyataH |
  • praj~nAmityaparaH kramasthitirasAvanyo vadantaM mRRiShA || 17||
  • prakRRityaivaM siddhaM bhavati paramAnandavidhuraM
  • abhidhyopAdeshAd bhavati ubhayAmnAyavachanaiH |
  • bhavatyAtmA kartA kRRitivirahito yonirapi cha
  • pratiShThA niShThA cha tribhuvanaguruH premasadanaH || 18||
  • abhidhyopAdeshAt sa bahu bhavadIkShAdivashataH
  • samAsAchobhAbhyAM prakRRitijasamAmnAyavachanAt |
  • ato hyAtmA shuddhaH prakRRitipariNAmena jagatAM
  • mRRidIva vyApAro bhavati pariNAmeShu cha shivaH || 19||
  • AnandAbhyAsayogAdvikRRitajagadAnandajagato
  • ato hetordharmo na bhavati shivaH kAraNaparaH |
  • hiraNyAtmA.a.aditye.akShiNi udetIha bhagavAn
  • nateshchAdhArANAM shravaNavachanairgopitadhiyaH || 20||
  • bhedAdivyapadeshato.asti bhagavAnanyo bhavet kiM tataH
  • AkAshAdisharIrali~NganiyamAdvyApyaM hi sarvaM tataH |
  • tajjyotiH paramaM maheshvaramumAkAntAkhyashAntaM maho
  • vedAnteShu nitAntavAkyakalane Chando.abhidhAnAdapi || 21||
  • bhUtAdivyapadeshato.api bhagavatyasmin maheshe dhruvaM
  • yasmAdbhUtavarANi jAyata iti shrutyA.asya leshAMshataH |
  • vishvaM vishvapaterabhUt tadubhayaM prAmANyato darshanAt
  • prANasyAnugamAt sa eva bhagavAn nAnyaH pathA vidyate || 22||
  • na vaktushchAtmA vai sa khalu shivabhUmAdivihitaH
  • tathaivAyurdehe araNivahavat chakragamaho |
  • adRRishyo hyAtmA vai sa hi sudRRishataH shAstranivahaiH
  • shivo devo vAmo munirapi cha sArvAtmyamabhajat || 23||
  • prasiddhiH sarvatra shrutiShu vidhivAkyairbhagavato
  • mahAbhUtairjAtaM jagaditi cha tajjAdivachanaiH |
  • ato.aNIyAn jyAyAnapi dvividhabhedavyapagatA
  • vivakShA no.astIti prathayati guNaireva hi shivaH || 24||
  • saMbhogaprAptireva prakaTajagataH kAraNatayA
  • sadA vyomaivetthaM bhavati hRRidaye sarvajagatAm |
  • ato.attA vai sharvashcharamacharabhUtaM jagadidaM
  • mahAmRRityurdesho bhavati shikharannAda iti cha || 25||
  • prakaraNavachanena vedajAte
  • bhagavati bhavanAshane maheshe |
  • pravishati shiva eva bhogabhoktRRi-
  • niyamanadarshanato hi vAkyajAtam || 26||
  • visheShaNaiH sha~Nkarameva nityaM
  • dvidhA vadatyevamupAdhiyogAt |
  • ato.antarA vAkyapadaiH samarthitaH
  • sthAnAdiyogairbhagavAnumApatiH || 27||
  • sukhAbhidhAnAt sukhameva shaMbhuH
  • kaM brahma khaM brahma iti shrutIritaH |
  • shrutopavAkyopaniShatprachoditaH
  • gatiM prapadyeta budho.api vidyayA || 28||
  • anavasthitito.api netaro bhagavAneva sa chakShuShi prabudhyet |
  • bhayabhItAH khalu yasya somasUryAnalavAyvaMbujasaMbhavA bhramanti || 29||
  • antaryAmitayaiva lokamakhilaM jAnAtyumAyAH patiH |
  • bhUteShvantarago.api bhUtanivahA no jAnate sha~Nkaram || 30||
  • na tatsmRRityA dharmairabhilaShaNato bhedavidhuraM
  • na shArIraM bhede bhavati agajAnAyakavare |
  • adRRishyatvAddharmairna khalu bhagavAnanyaditi cha
  • parAdAdityaM chAmatirapi cha bhedaprakalane || 31||
  • bhedAdeshcha visheShaNaM parashive rUpaM na nAma prabhA |
  • bhAvo vA bhavati prabhAvirahitaM brahmAtmanA chAha tat || 32||
  • smRRitaM mAnaM shaMbhau bhagavati cha tatsAdhanatayA-
  • pyato daivaM bhUtaM na bhavati cha sAkShAt parashive |
  • abhivyaktI chAnyaH smRRitimapi tathA.anyo.api manute
  • tathA saMpattirvai bhuvi bhavati kiM shaMbhukalane || 33||
  • yaM muktivyapadeshataH shrutishikhAshAkhAshataiH kalpite
  • bhidyedgranthirapi prakIrNavachanAt sAkShyeva bAhyAntarA |
  • shabdo brahmatayaiva na prabhavate prANaprabhedena cha
  • tachchApyutkramaNasthitishcha vilaye bhuMktye.apyasau sha~NkaraH || 34||
  • taM bhUmA saMprasAdAchChivamajaramAtmAnamadhunA
  • shRRiNotIkShedvApi kShaNamapi tathAnyaM na manute |
  • tathA dharmApattirbhavati paramAkAshajanitaM
  • prashastaM vyAvRRittaM daharamapi dadhyAdyapadishat || 35||
  • ali~NgaM li~NgasthaM vadati vidhivAkyaiH shrutiriyaM
  • dhRRiterAkAshAkhyaM mahimani prasiddhervimRRishatA |
  • ato marshAnnAyaM bhavati bhavabhAvAtmakatayA
  • shivAvirbhAvo vA bhavati cha nirUpe gatadhiyAm || 36||
  • parAmarshe chAnyadbhavati daharaM kiM shrutivacho
  • niruktaM chAlpaM yat tvanukRRiti tadIye.ahni mahasA |
  • vibhAtIdaM shashvat pramativarashabdaiH shrutibhavaiH || 37||
  • yo vyApako.api bhagavAn puruSho.antarAtmA |
  • vAlAgramAtrahRRidaye kimu sanniviShTaH || 38||
  • pratyakShAnubhavapramANaparamaM vAkyaM kilaikArthadaM
  • mAnenApi cha saMbhavAbhramaparo varNaM tathaivAha hi |
  • shabdaM chApi tathaiva nityamapi tat sAmyAnupattikriyA
  • madhvAdiShvanadhIkRRito.api puruSho jyotiShyabhAvo bhavet || 39||
  • bhAvaM chApi shugasya tachChravaNato jAtyantarAsaMbhavAt
  • saMskArAdhikRRito.api sha~NkarapadaM ye vaktukAmA manAk |
  • jyotirdarshanataH prasAdaparamAdasmAchCharIrAt paraM
  • jyotishchAbhinivishya vyoma paramAnandaM paraM vindati || 40||
  • smRRitInAM vAdo.atra shrutivibhavadoShAnyavachasA
  • sa evAtmA doShairvigatamatikAyaH parashivaH |
  • sa vishvaM vishvAtmA bhavati sa hi vishvAdhikatayA
  • samasteShu proto bhavati sa hi kAryeShu karaNam || 41||
  • pradhAnAnAM teShAM bhavati itareShAmanupamo-
  • pyalabdho.apyAtmAyaM shrutishirasi chokto.aNurahitaH |
  • sa dRRishyo.achintyAtmA bhavati varakAryeShu karaNaM
  • asadvA sadvA so.apyasaditi na dRRiShTAntavashagam || 42||
  • asa~Ngo lakShaNyaH sa bhavati hi pa~nchasvapi mudhA
  • abhImAnoddeshAdanugatirathAkShAdirahitaH |
  • svapakShAdau doShAshrutirapi na IShTe paramataM
  • tvanirmokSho bhUyAdanumitikutarkairna hi bhavet || 43||
  • bhoktrApatterapi viShayato lokavedArthavAdo
  • nainaM shAsti prabhumatiparaM vAchi vAraMbhaNebhyaH |
  • bhoktA bhogavilakShaNo hi bhagavAn bhAvo.api labdho bhavet
  • sattvAchchApi parasya kAryavivashaM sadvAkyavAdAnvayAt || 44||
  • yukteH shabdAntarAchchAsaditi na hi kAryaM cha karaNaM
  • pramANairyuktyA vA na bhavati visheSheNa manasA |
  • paraH prANoddeshAddhitakaraNadoShAbhidhadhiyA
  • tathAshmAdyA divyA .... dyotanti devA divi || 45||
  • prasaktirvA kRRitsnA shrutivarabalAdAtmani chiraM
  • svapakShe doShANAM prabhavati cha sarvAdisudRRishA |
  • vikArANAM bhedo na bhavati viyojyo guNadhiyAM
  • ato loke lIlAparaviShamanairghRRiNyavidhuram || 46||
  • sa karmAraMbhAdvA upalabhati yadyeti cha paraM
  • sarvairdharmapadairayuktavachanApatteH pravRRitterbhavet |
  • bhUtAnAM gatishopayujyapayasi kShAraM yathA nopayuk
  • avasthAnaM naiva prabhavati tRRiNeShUdyatamate-
  • stathAbhAvAt puMsi prakaTayati kAryaM cha karaNam || 47||
  • a~NgitvAnupapattito.apyanumito shaktij~nahInaM jagat
  • pratiShiddhe siddhe prasabhamiti maunaM hi sharaNam |
  • mahaddIrghaM hasvaM ubhayamapi karmaiva karaNe
  • tathA sAmye sthityA prabhavati svabhAvAchcha niyatam || 48||
  • na sthAnato.api shrutili~Ngasamanvayena
  • prakAshavaiyarthyamato hi mAtrA |
  • sUryopamA pramavatitvatathA udatvA-
  • ttaddarshanAchcha niyataM pratibimbarUpam || 49||
  • tadavyaktaM na tato li~Ngametat
  • tathobhayavyapadeshAchcha tejaH |
  • pratiShedhAchcha paramaH seturIshaH
  • sAmAnyataH sthAnavisheShabuddhyA || 50||
  • visheShatashchopapattestathAnyadataH phalaM chopapadyeta yasmAt |
  • maheshvarAchChrutibhishchoditaM yat dharmaM pare cheshvaraM cheti chAnye |
  • na karmavachcheshvare bhedadhIrnaH || 51||
  • bhedAnna cheti parataH paramArthadRRiShTyA
  • svAdhyAyabhedAdupasaMhArabhedaH |
  • athAnyathAtvaM vachaso.asau varIyAn
  • saMj~nAtashchedvyAptireva pramANam || 52||
  • sarvatrAbhedAdanayostathAnyat
  • prAdhAnyamAnandamayaH shirastvam |
  • tathetare tvarthasAmAnyayogAt
  • prayojanAbhAvatayA.apyayAya te || 53||
  • shabdAttathA hyAtmagRRihItiruttarAt
  • tathAnvayAditarAkhyAnapUrvam |
  • ashabdatvAdevametat samAna-
  • mevaM cha saMvidvachanAvisheShAt || 54||
  • taddarshanAt saMbhRRitaM chaivameSho.anAmnAyAdvedyabhedAt pareti |
  • gaterarthAdupapannArthaloke shabdAnumAnaiH saguNo.avyayAtmA || 55||
  • yathAdhikAraM sthitireva chAntarA
  • tatraiva bhedAdvishiShanhItaravat |
  • anyattathA satyakRRityA tathaike
  • kAmAdiratrAyataneShu chAdarAt || 56||
  • upasthite tadvachanAt tathAgneH
  • saMlopa evAgnibhavaH pradAne |
  • ato.anyachintArthabhedali~NgaM balIyaH
  • kriyA paraM chAsamAnAchcha dRRiShTeH || 57||
  • shruterbalAdanubandhemakhe vai
  • bhAvApattishchAtmanashchaika eva |
  • tadbhAvabhAvadupalabdhirIshe
  • sadbhAvabhAvAdanubhAvatashcha || 58||
  • a~NgAvabaddhA hi tathaiva mantrato
  • bhUmnaH kratorjAyate darshanena || 59||
  • rUpAdeshcha viparyayeNa tu dRRishA doShobhayatrApyayaM
  • agrAhyAH sakalAnapekShyakaraNaM prAdhAnyavAdena hi |
  • tatprAptiH samudAyake.api itare pratyAyikenApi yat
  • vidyA.avidyA asati balato dhuryamAryAbhishaMsI || 60||
  • doShobhayorapi tadA svagamo.abhyupeyA |
  • smRRityA sato dRRishi udAsInavadbhajeta || 61||
  • nAbhAvAdupalabdhito.api bhagavadvaidharmyasvanyAdivat
  • bhAvenApyupalabdhirIshituraho sA vai kShaNaM kalpyate |
  • sarvArthAnupapattito.api bhagavatyekAdvitIye punaH |
  • kArtsnyenAtmani no vikArakalanaM nityaM paterdharmataH || 62||
  • saMbandhAnuapapattito.api samadhiShThAnopapatterapi
  • tachchaivAkaraNaM cha bhogavidhuraM tvaM tattvasarvaj~natA |
  • utpatterapi kartureva kAraNatayA vij~nAnabhAvo yadi
  • ... niShedhapratipattito.api marutashchAkAshataH prANataH || 63||
  • astitvaM tadapIti gauNaparatA vAkyeShu bhinnA kriyA
  • kAryadravyasamanvayAyakaraNaM shabdAchcha brahmaiva tat |
  • shabdebhyo.apyamataM shrutaM bhavati tad j~nAnaM paraM shAMbhavaM
  • yAvallokavibhAgakalpanavashAt bhUtakramAt sarjati || 64||
  • tasyAsaMbhavato bhavejjagadidaM tejaHprasUtaM shrutiH
  • chApaH kShmA marudeva khAtmakathayantalli~NgasaMj~nAnataH || 65||
  • viparyayeNa kramato.antarA hi vij~nAnamAnakramato visheShAt |
  • na chAtmanaH kAraNatAviparyashcharAcharavyApakato hi bhAvaiH || 66||
  • nAtmA shruto nityatAshaktiyogAnnAneva bhAsatyavikalpako hi |
  • saMj~nAna evAtra gatAgatAnAM svAtmAnaM chottaraNenANureva || 67||
  • svashabdonmAnAbhyAM sukhayati sadAnandanatanuM
  • virodhashchAndropadrava iva sadAtmA nikhilagaH |
  • guNAdAlokeShu vyatikaravato gandhavahataH
  • paro dRRiShTo hyAtmA vyapadishati praj~nAnubhavataH || 68||
  • yAvachchAtmA naivA dRRishyeta doShaiH
  • puMstvAdivattvasato vyaktiyogAt |
  • mano.anyatrAyadi kAryeShu gauNaM vimukhaH
  • kartA shAshvato viharati upAdAnavashataH || 69||
  • asyAtmavyapadeshataH shrutiriyaM kartRRitvavAdaM vadat
  • upAlabdhuM shakterviparati samAdhyA kShubhitayA |
  • parAttattu shrutyApyanukRRiti suratvakShubhitayA
  • paro mantro varNairbhagavati anuj~nApariharau |
  • tanoH saMbandhena pravishati paraM jyotikalane || 70||
  • AsannatevyatikaraM pararUpabhede
  • AbhAsa eva sudRRishA niyato niyamyAt |
  • AkAshavat sarvagato.avyayAtmA
  • AsandhibhedAt pratideshabhAvAt || 71||
  • tathA prANo gauNaH prakRRitividhipUrvArthakalanA-
  • daghastoye sRRityaH prathitagatisheSheNa kathitaH |
  • hastAdayastvaNavaH prANavAyoH
  • chakShustathA karaNatvAnna doShaH || 72||
  • yaH pa~nchavRRittirmanavachcha dRRishyate tathANuto jyotirasushcha khAni |
  • bhedashruterlakShaNaviprayogAdAtmAdibhede tu visheSha vAdaH || 73||
  • AtmaikatvAt prANagateshcha vahneH te jAgatIvAshrutattvAnna cheShTA |
  • bhokturna chAtmanyavidIkRRitA ye te dhUmamArgeNa kila prayAnti || 74||
  • charaNAditi chAnyakalpanAM smaranti saptaiva gatiprarohAt |
  • vyApAravaidhuryasamUhavidyA te karmaNaiveha tRRitIyalabdhAm || 75||
  • taddarshanaM tadgadato.apyavidyA savyopapatteruta dauvisheShAt |
  • chirantapaH shuddhirato visheShAt te sthAvare chAvisheShArthavAdaH || 76||
  • sandhyAMshasRRiShTyA kila nirmame jagat putreShu mAyAmayato.avyayAtmA |
  • kRRitsnaM mAyAmayaM tajjagadidamasato nAmarUpaM tu jAtam |
  • jAgratsvapnasuShuptito.api paramAnandaM tirodhAnakRRit || 77||
  • dehayogAt hrasate vardhate yaH
  • tatraivAnyat pashyate so.atha bodhAt |
  • sa shoshuchAnasmRRitishabdabodhaH || 78||
  • nAnAshabdAdibhedAt phalavividhamahAkarmavaichitryayogAt
  • IShTe tAM guNadhAraNAM shrutihitAM taddarshanodbodhataH |
  • taddarshanAt siddhita eva siddhyate AchArayogAdRRitatachChruteshcha || 79||
  • vAchA samAraMbhaNato niyAmataH
  • tasyAdhikAprAtvakasyopadeshAt |
  • tulyaM dRRishA sarvataH syAdvibhAgaH
  • adhyApayAtrAnnavisheShatastu te || 80||
  • kAmopamardena tadUrdhvaretasA
  • vimarshato yAti svatattvato.anyaH |
  • anuShTheyaM chAnyat shrutishirasi niShThAbhramavashAt |
  • vidhistutyA bhAvaM pravadati
  • rathAgnerAdhAnamanuvadati j~nAnA~Ngamapi cha || 81||
  • prANAtyaye vApi samaM tathAnnaM
  • abAdhataH smRRititaH kAmakAre |
  • vihitAshramakarmataH sahaiva kAryAt
  • tathobhayorli~Ngabha~NgaM cha darshayet || 82||
  • tathAntarA chApi smRRitervisheShataH
  • jyAyo.api li~NgAbhayabhAvanAdhikA |
  • saivAdhikArAdarshanAt taduktaM
  • AchArataH svAmina IjyavRRittyA || 83||
  • smRRite RRitviksahakAryaM cha kRRitsnam |
  • tanmaunavAchA vachanena kurvan |
  • tadaihikaM tadavasthAdhRRiteshcha || 84||
  • AvRRittyApyasakRRittathopadishati hyAtmannupAgachChati
  • grAhaM yAti cha shAstrato pratIkakalanAt sA brahmadRRiShTiH prabhoH |
  • AdityAdikRRitIShu tathA satIrapi karmA~NgatAdhyAnataH
  • tasmAchchAsthiratAM smaranti cha punaryatraiva tatra shrutA || 85||
  • AprAyaNAt tatra dRRiShTaM hi yatra tatrAgamAt pUrvayo.ashleShanAshau |
  • tathetarasyApi patedasaMsRRitau anArabdhAgnihotrAdikArye || 86||
  • ato.anyeShAmubhayoryatra yogAt
  • vidyAbhogena vA~NmanasI darshanAchcha |
  • sarvANyanumanasA prANa eva
  • so.adhyakSheta upadarshena kachchit || 87||
  • samAnavRRittyA kramate chAsu vRRittyA
  • saMsArato vyapadeshopapatteH |
  • sUkShmapramANopamardopalabdhasthitishcha
  • tathopapattereSha UShmA rasaike || 88||
  • atra smaryanAnuparatAvidhivAkyasiddhe-
  • rvaiyAsakirmunireShovyayAtmA |
  • avibhAgo vachanAddhArda eva
  • rashmyanusArI nishito dakShiNAyane |
  • yoginaH pratisRRitaistathArchirAt
  • vAyumadghaTito varuNena || 89||
  • ativAhikavidhestadali~NgAt tadvadatra ubhayorapi siddhiH |
  • tadvaitena gatirapyupAvRRito visheShasAmIpyasakAryahetau || 90||
  • smRRitistathA.anyo.api cha darshanena kAye tathA pratipattipratIkaH |
  • visheShadRRiShTyA saMpadAvirbhavena svenAMshatvAnmuktivij~nAnato hi || 91||
  • AtmaprakAshAdavibhAgena dRRiShTaH tadbrahmaNo.anyaddyutitanmAtrato.anyaH |
  • upanyAsAdanyasaMkalpabhUtyA rathavAnyo.apyuthAha || 92||
  • bhAvamanyo ubhayaM na svabhAvA
  • bhAve saMpattirevaM jagat syAt |
  • pratyakSheNopadeshAt sthitirapi
  • jagato vyaktibhAvAdupAsA
  • bhedAbhAsasthitiravikArAvartiriti cha || 93||
  • tathA dRRiShTerdraShTurviparItadRRiShTeH shrutivashAt
  • tathA buddherboddhA bhavati anumAnena hi budhaH |
  • bhoge sAmAnyali~NgAt shivabhajanabhave mAnyamanasA
  • anAvRRittiH shabdo bhavati vidhivAkyena niyatam || 94||
  • tavoktaH sUtrANAM vidhirapi cha sAmAnyamubhaya-
  • prakRRiShTa shrutyaiva prabhavati mahAnandasadane || 95||

skandaH -

  • trinetravaktrasucharitrarUpaM mantrArthavAdAmbujamitrarUpAH |
  • prahRRiShTarUpA munayo vitenire matAnusArINyatha sUtritAni || 96||
  • na tAni buddhyudbhavabodhadAni vishveshapAdAmbujabhaktidAni || 97||

  • || iti shrIshivarahasye sha~NkarAkhye ShaShThAMshe shivena RRibhuM prati sUtropadesho nAma dvitIyo.adhyAyaH ||

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com