RRibhugItA 38 || prapa~ncha shUnyatva prakaraNam ||

RRibhuH -

  • vakShye atyadbhutaM vyaktaM sachchidAnandamAtrakam |
  • sarvaprapa~nchashUnyatvaM sarvamAtmeti nishchitam || 1||
  • AtmarUpaprapa~nchaM vA AtmarUpaprapa~nchakam |
  • sarvaprapa~nchaM nAstyeva sarvaM brahmeti nishchitam || 2||
  • nityAnubhavamAnandaM nityaM brahmeti bhAvanam |
  • chittarUpaprapa~nchaM vA chittasaMsArameva vA || 3||
  • idamastIti sattAtvamahamastIti vA jagat |
  • svAntaHkaraNadoShaM vA svAntaHkaraNakAryakam || 4||
  • svasya jIvabhramaH kashchit svasya nAshaM svajanmanA |
  • IshvaraH kashchidastIti jIvo.ahamiti vai jagat || 5||
  • mAyA sattA mahA sattA chittasattA jaganmayam |
  • yadyachcha dRRishyate shAstrairyadyadvede cha bhAShaNam || 6||
  • ekamityeva nirdeshaM dvaitamityeva bhAShaNam |
  • shivo.asmIti bhramaH kashchit brahmAsmIti vibhramaH || 7||
  • viShNurasmIti vibhrAntirjagadastIti vibhramaH |var was jagadasmIti
  • IShadastIti vA bhedaM IShadastIti vA dvayam || 8||
  • sarvamastIti nAstIti sarvaM brahmeti nishchayam |
  • AtmadhyAnaprapa~nchaM vA smaraNAdiprapa~nchakam || 9||
  • duHkharUpaprapa~nchaM vA sukharUpaprapa~nchakam |
  • dvaitAdvaitaprapa~nchaM vA satyAsatyaprapa~nchakam || 10||
  • jAgratprapa~nchamevApi tathA svapnaprapa~nchakam |
  • suptij~nAnaprapa~nchaM vA turyaj~nAnaprapa~nchakam || 11||
  • vedaj~nAnaprapa~nchaM vA shAstraj~nAnaprapa~nchakam |
  • pApabuddhiprapa~nchaM vA puNyabhedaprapa~nchakam || 12||
  • j~nAnarUpaprapa~nchaM vA nirguNaj~nAnaprapa~nchakam |
  • guNAguNaprapa~nchaM vA doShAdoShavinirNayam || 13||
  • satyAsatyavichAraM vA charAcharavichAraNam |
  • eka Atmeti sadbhAvaM mukhya Atmeti bhAvanam || 14||
  • sarvaprapa~nchaM nAstyeva sarvaM brahmeti nishchayam |
  • dvaitAdvaitasamudbhedaM nAsti nAstIti bhAShaNam || 15||
  • asatyaM jagadeveti satyaM brahmeti nishchayam |
  • kAryarUpaM kAraNaM cha nAnAbhedavijRRimbhaNam || 16||
  • sarvamantrapradAtAraM dUre dUraM tathA tathA |
  • sarvaM santyajya satataM svAtmanyeva sthiro bhava || 17||
  • maunabhAvaM maunakAryaM maunayogaM manaHpriyam |
  • pa~nchAkSharopadeShTAraM tathA chAShTAkSharapradam || 18||
  • yadyadyadyadvedashAstraM yadyadbhedo guro.api vA |
  • sarvadA sarvalokeShu sarvasa~Nkalpakalpanam || 19||
  • sarvavAkyaprapa~nchaM hi sarvachittaprapa~nchakam |
  • sarvAkAravikalpaM cha sarvakAraNakalpanam || 20||
  • sarvadoShaprapa~nchaM cha sukhaduHkhaprapa~nchakam |
  • sahAdeyamupAdeyaM grAhyaM tyAjyaM cha bhAShaNam || 21||
  • vichArya janmamaraNaM vAsanAchittarUpakam |
  • kAmakrodhaM lobhamohaM sarvaDambhaM cha huMkRRitim || 22||
  • trailokyasaMbhavaM dvaitaM brahmendravaruNAdikam |
  • j~nAnendriyaM cha shabdAdi digvAyvarkAdidaivatam || 23||
  • karmendriyAdisadbhAvaM viShayaM devatAgaNam |
  • antaHkaraNavRRittiM cha viShayaM chAdhidaivatam || 24||
  • chittavRRittiM vibhedaM cha buddhivRRittinirUpaNam |
  • mAyAmAtramidaM dvaitaM sadasattAdinirNayam || 25||
  • ki~nchid dvaitaM bahudvaitaM jIvadvaitaM sadA hyasat |
  • jagadutpattimohaM cha gurushiShyatvanirNayam || 26||
  • gopanaM tatpadArthasya tvaMpadArthasya melanam |
  • tathA chAsipadArthasya aikyabuddhyAnubhAvanam || 27||
  • bhedeShu bhedAbhedaM cha nAnyat ki~nchichcha vidyate |
  • etat prapa~nchaM nAstyeva sarvaM brahmeti nishchayaH || 28||
  • sarvaM chaitanyamAtratvAt kevalaM brahma eva saH |
  • AtmAkAramidaM sarvamAtmano.anyanna ki~nchana || 29||
  • turyAtItaM brahmaNo.anyat satyAsatyaM na vidyate |
  • sarvaM tyaktvA tu satataM svAtmanyeva sthiro bhava || 30||
  • chittaM kAlaM vastubhedaM sa~NkalpaM bhAvanaM svayam |
  • sarvaM saMtyajya satataM sarvaM brahmaiva bhAvaya || 31||
  • yadyadbhedaparaM shAstraM yadyad bhedaparaM manaH |
  • sarvaM saMtyajya satataM svAtmanyeva sthiro bhava || 32||
  • manaH kalpitakalpaM vA AtmAkalpanavibhramam |
  • ahaMkAraparichChedaM deho.ahaM dehabhAvanA || 33||
  • sarvaM saMtyajya satatamAtmanyeva sthiro bhava |
  • prapa~nchasya cha sadbhAvaM prapa~nchodbhavamanyakam || 34||
  • bandhasadbhAvakalanaM mokShasadbhAvabhAShaNam |
  • devatAbhAvasadbhAvaM devapUjAvinirNayam || 35||
  • pa~nchAkShareti yaddvaitamaShTAkSharasya daivatam |
  • prANAdipa~nchakAstitvamupaprANAdipa~nchakam || 36||
  • pRRithivIbhUtabhedaM cha guNA yat kuNThanAdikam |
  • vedAntashAstrasiddhAntaM shaivAgamanameva cha || 37||
  • laukikaM vAstavaM doShaM pravRRittiM cha nivRRittikam |
  • sarvaM saMtyajya satatamAtmanyeva sthiro bhava || 38||
  • Atmaj~nAnasukhaM brahma anAtmaj~nAnadUShaNam |
  • rechakaM pUrakaM kumbhaM ShaDAdhAravishodhanam || 39||
  • dvaitavRRittishcha deho.ahaM sAkShivRRittishchidaMshakam |
  • akhaNDAkAravRRittishcha akhaNDAkArasaMmatam || 40||
  • anantAnubhavaM chApi ahaM brahmeti nishchayam |
  • uttamaM madhyamaM chApi tathA chaivAdhamAdhamam || 41||
  • dUShaNaM bhUShaNaM chaiva sarvavastuvinindanam |
  • ahaM brahma idaM brahma sarvaM brahmaiva tattvataH || 42||
  • ahaM brahmAsmi mugdho.asmi vRRiddho.asmi sadasatparaH |
  • vaishvAnaro virAT sthUlaprapa~nchamiti bhAvanam || 43||
  • AnandasphAraNenAhaM parAparavivarjitaH |
  • nityAnandamayaM brahma sachchidAnandavigrahaH || 44||
  • dRRigrUpaM dRRishyarUpaM cha mahAsattAsvarUpakam |
  • kaivalyaM sarvanidhanaM sarvabhUtAntaraM gatam || 45||
  • bhUtabhavyaM bhaviShyachcha vartamAnamasat sadA |
  • kAlabhAvaM dehabhAvaM satyAsatyavinirNayam || 46||
  • praj~nAnaghana evAhaM shAntAshAntaM nira~njanam |
  • prapa~nchavArtAsmaraNaM dvaitAdvaitavibhAvanam || 47||
  • shivAgamasamAchAraM vedAntashravaNaM padam |
  • ahaM brahmAsmi shuddho.asmi chinmAtro.asmi sadAshivaH || 48||
  • sarvaM brahmeti santyajya svAtmanyeva sthiro bhava |
  • ahaM brahma na sandeha idaM brahma na saMshayaH || 49||
  • sthUladehaM sUkShmadehaM kAraNaM dehameva cha |
  • evaM j~nAtuM cha satataM brahmaivedaM kShaNe kShaNe || 50||
  • shivo hyAtmA shivo jIvaH shivo brahma na saMshayaH |
  • etat prakaraNaM yastu sakRRidvA sarvadApi vA || 51||
  • paThedvA shRRiNuyAdvApi sa cha mukto na saMshayaH |
  • nimiShaM nimiShArdhaM vA shrutvaitabrahmabhAgbhavet || 52||
  • lokAlokajagatsthitipravilayaprodbhAvasattAtmikA
  • bhItiH sha~NkaranAmarUpamaskRRidvyAkurvate kevalam |
  • satyAsatyanira~NkushashrutivachovIchIbhirAmRRishyate
  • yastvetat saditIva tattvavachanairmImAMsyate.ayaM shivaH || 53||

  • || iti shrIshivarahasye sha~NkarAkhye ShaShThAMshe RRibhunidAghasaMvAde prapa~nchashUnyatvaprakaraNaM nAma aShTatriMsho.adhyAyaH ||

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com