ఋభుగీతా ౧౧ ॥ జీవనముక్త-ప్రకరణమ్ ॥

ఋభుః -

• బ్రహ్మజ్ఞానం ప్రవక్ష్యామి జీవన్ముక్తస్య లక్షణమ్ ।
• ఆత్మమాత్రేణ యస్తిష్ఠేత్ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧॥
• అహం బ్రహ్మవదేవేదమహమాత్మా న సంశయః ।
• చైతన్యాత్మేతి యస్తిష్ఠేత్ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨॥
• చిదాత్మాహం పరాత్మాహం నిర్గుణోఽహం పరాత్పరః ।
• ఇత్యేవం నిశ్చయో యస్య స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩॥
• దేహత్రయాతిరిక్తోఽహం బ్రహ్మ చైతన్యమస్మ్యహమ్ ।
• బ్రహ్మాహమితి యస్యాన్తః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪॥
• ఆనన్దఘనరూపోఽస్మి పరానన్దపరోఽస్మ్యహమ్ ।
• యశ్చిదేవం పరానన్దం స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫॥
• యస్య దేహాదికం నాస్తి యస్య బ్రహ్మేతి నిశ్చయః ।
• పరమానన్దపూర్ణో యః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౬॥
• యస్య కిఞ్చిదహం నాస్తి చిన్మాత్రేణావతిష్ఠతే ।
• పరానన్దో ముదానన్దః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౭॥
• చైతన్యమాత్రం యస్యాన్తశ్చిన్మాత్రైకస్వరూపవాన్ ।
• న స్మరత్యన్యకలనం స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౮॥var was కలలం
• సర్వత్ర పరిపూర్ణాత్మా సర్వత్ర కలనాత్మకః ।
• సర్వత్ర నిత్యపూర్ణాత్మా స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౯॥
• పరమాత్మపరా నిత్యం పరమాత్మేతి నిశ్చితః ।
• ఆనన్దాకృతిరవ్యక్తః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧౦॥
• శుద్ధకైవల్యజీవాత్మా సర్వసఙ్గవివర్జితః ।
• నిత్యానన్దప్రసన్నాత్మా స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧౧॥
• ఏకరూపః ప్రశాన్తాత్మా అన్యచిన్తావివర్జితః ।
• కిఞ్చిదస్తిత్వహీనో యః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧౨॥
• న మే చిత్తం న మే బుద్ధిర్నాహఙ్కారో న చేన్ద్రియః ।
• కేవలం బ్రహ్మమాత్రత్వాత్ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧౩॥
• న మే దోషో న మే దేహో నే మే ప్రాణో న మే క్వచిత్ ।
• దృఢనిశ్చయవాన్ యోఽన్తః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧౪॥
• న మే మాయా న మే కామో న మే క్రోధోఽపరోఽస్మ్యహమ్ ।
• న మే కిఞ్చిదిదం వాఽపి స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧౫॥
• న మే దోషో న మే లిఙ్గం న మే బన్ధః క్వచిజ్జగత్ ।
• యస్తు నిత్యం సదానన్దః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧౬॥
• న మే శ్రోత్రం న మే నాసా న మే చక్షుర్న మే మనః ।
• న మే జిహ్వేతి యస్యాన్తః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧౭॥
• న మే దేహో న మే లిఙ్గం న మే కారణమేవ చ ।
• న మే తుర్యమితి స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧౮॥
• ఇదం సర్వం న మే కిఞ్చిదయం సర్వం న మే క్వచిత్ ।
• బ్రహ్మమాత్రేణ యస్తిష్ఠేత్ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౧౯॥
• న మే కిఞ్చిన్న మే కశ్చిన్న మే కశ్చిత్ క్వచిజ్జగత్ ।
• అహమేవేతి యస్తిష్ఠేత్ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨౦॥
• న మే కాలో న మే దేశో న మే వస్తు న మే స్థితిః ।
• న మే స్నానం న మే ప్రాసః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨౧॥
• న మే తీర్థం న మే సేవా న మే దేవో న మే స్థలమ్ ।
• న క్వచిద్భేదహీనోఽయం స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨౨॥
• న మే బన్ధం న మే జన్మ న మే జ్ఞానం న మే పదమ్ ।
• న మే వాక్యమితి స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨౩॥
• న మే పుణ్యం న మే పాపం న మే కాయం న మే శుభమ్ ।
• న మే దృశ్యమితి జ్ఞానీ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨౪॥
• న మే శబ్దో న మే స్పర్శో న మే రూపం న మే రసః ।
• న మే జీవ ఇతి జ్ఞాత్వా స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨౫॥
• న మే సర్వం న మే కిఞ్చిత్ న మే జీవం న మే క్వచిత్ ।
• న మే భావం న మే వస్తు స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨౬॥
• న మే మోక్ష్యే న మే ద్వైతం న మే వేదో న మే విధిః ।
• న మే దూరమితి స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨౭॥
• న మే గురుర్న మే శిష్యో న మే బోధో న మే పరః ।
• న మే శ్రేష్ఠం క్వచిద్వస్తు స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨౮॥
• న మే బ్రహ్మా న మే విష్ణుర్న మే రుద్రో న మే రవిః ।
• న మే కర్మ క్వచిద్వస్తు స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౨౯॥
• న మే పృథ్వీ న మే తోయం న మే తేజో న మే వియత్ ।
• న మే కార్యమితి స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩౦॥
• న మే వార్తా న మే వాక్యం న మే గోత్రం న మే కులమ్ ।
• న మే విద్యేతి యః స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩౧॥
• న మే నాదో న మే శబ్దో న మే లక్ష్యం న మే భవః ।
• న మే ధ్యానమితి స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩౨॥
• న మే శీతం న మే చోష్ణం న మే మోహో న మే జపః ।
• న మే సన్ధ్యేతి యః స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩౩॥
• న మే జపో న మే మన్త్రో న మే హోమో న మే నిశా ।
• న మే సర్వమితి స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩౪॥
• న మే భయం న మే చాన్నం న మే తృష్ణా న మే క్షుధా ।
• న మే చాత్మేతి యః స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩౫॥
• న మే పూర్వం న మే పశ్చాత్ న మే చోర్ధ్వం న మే దిశః ।
• న చిత్తమితి స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩౬॥
• న మే వక్తవ్యమల్పం వా న మే శ్రోతవ్యమణ్వపి ।
• న మే మన్తవ్యమీషద్వా స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩౭॥
• న మే భోక్తవ్యమీషద్వా న మే ధ్యాతవ్యమణ్వపి ।
• న మే స్మర్తవ్యమేవాయం స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩౮॥
• న మే భోగో న మే రోగో న మే యోగో న మే లయః ।
• న మే సర్వమితి స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౩౯॥
• న మేఽస్తిత్వం న మే జాతం న మే వృద్ధం న మే క్షయః ।
• అధ్యారోపో న మే స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪౦॥
• అధ్యారోప్యం న మే కిఞ్చిదపవాదో న మే క్వచిత్ ।
• న మే కిఞ్చిదహం యత్తు స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪౧॥
• న మే శుద్ధిర్న మే శుభ్రో న మే చైకం న మే బహు ।
• న మే భూతం న మే కార్యం స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪౨॥
• న మే కోఽహం న మే చేదం న మే నాన్యం న మే స్వయమ్ ।
• న మే కశ్చిన్న మే స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪౩॥
• న మే మాంసం న మే రక్తం న మే మేదో న మే శకృత్ ।
• న మే కృపా న మేఽస్తీతి స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪౪॥
• న మే సర్వం న మే శుక్లం న మే నీలం న మే పృథక్ ।
• న మే స్వస్థః స్వయం యో వా స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪౫॥
• న మే తాపం న మే లోభో న మే గౌణ న మే యశః ।
• నే మే తత్త్వమితి స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪౬॥
• న మే భ్రాన్తిర్న మే జ్ఞానం న మే గుహ్యం న మే కులమ్ ।
• న మే కిఞ్చిదితి ధ్యాయన్ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪౭॥
• న మే త్యాజ్యం న మే గ్రాహ్యం న మే హాస్యం న మే లయః ।
• న మే దైవమితి స్వస్థః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪౮॥
• న మే వ్రతం న మే గ్లానిః న మే శోచ్యం న మే సుఖమ్ ।
• న మే న్యూనం క్వచిద్వస్తు స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౪౯॥
• న మే జ్ఞాతా న మే జ్ఞానం న మే జ్ఞేయం న మే స్వయమ్ ।
• న మే సర్వమితి జ్ఞానీ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫౦॥
• న మే తుభ్యం న మే మహ్యం న మే త్వత్తో న మే త్వహమ్ ।
• న మే గురుర్న మే యస్తు స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫౧॥
• న మే జడం న మే చైత్యం న మే గ్లానం న మే శుభమ్ ।
• న మే న మేతి యస్తిష్ఠేత్ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫౨॥
• న మే గోత్రం న మే సూత్రం న మే పాత్రం న మే కృపా ।
• న మే కిఞ్చిదితి ధ్యాయీ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫౩॥
• న మే చాత్మా న మే నాత్మా న మే స్వర్గం న మే ఫలమ్ ।
• న మే దూష్యం క్వచిద్వస్తు స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫౪॥
• న మేఽభ్యాసో న మే విద్యా న మే శాన్తిర్న మే దమః ।
• న మే పురమితి జ్ఞానీ స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫౫॥
• న మే శల్యం న మే శఙ్కా న మే సుప్తిర్న మే మనః ।
• న మే వికల్ప ఇత్యాప్తః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫౬॥
• న మే జరా న మే బాల్యం న మే యౌవనమణ్వపి ।
• న మే మృతిర్న మే ధ్వాన్తం స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫౭॥
• న మే లోకం న మే భోగం న మే సర్వమితి స్మృతః ।
• న మే మౌనమితి ప్రాప్తం స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫౮॥
• అహం బ్రహ్మ హ్యహం బ్రహ్మ హ్యహం బ్రహ్మేతి నిశ్చయః ।
• చిదహం చిదహం చేతి స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౫౯॥
• బ్రహ్మైవాహం చిదేవాహం పరైవాహం న సంశయః ।
• స్వయమేవ స్వయం జ్యోతిః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౬౦॥
• స్వయమేవ స్వయం పశ్యేత్ స్వయమేవ స్వయం స్థితః ।
• స్వాత్మన్యేవ స్వయం భూతః స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౬౧॥
• స్వాత్మానన్దం స్వయం భుంక్ష్వే స్వాత్మరాజ్యే స్వయం వసే ।
• స్వాత్మరాజ్యే స్వయం పశ్యే స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౬౨॥
• స్వయమేవాహమేకాగ్రః స్వయమేవ స్వయం ప్రభుః ।
• స్వస్వరూపః స్వయం పశ్యే స జీవన్ముక్త ఉచ్యతే ॥ ౬౩॥
• జీవన్ముక్తిప్రకరణం సర్వవేదేషు దుర్లభమ్ ।
• యః శృణోతి సకృద్వాపి బ్రహ్మైవ భవతి స్వయమ్ ॥ ౬౪॥
• యే వేదవాదవిధికల్పితభేదబుద్ధ్యా
• పుణ్యాభిసన్ధితధియా పరికర్శయన్తః ।
• దేహం స్వకీయమతిదుఃఖపరం పరాభి-
• స్తేషాం సుఖాయ న తు జాతు తవేశ పాదాత్ ॥ ౬౫॥
• కః సన్తరేత భవసాగరమేతదుత్య-
• త్తరఙ్గసదృశం జనిమృత్యురూపమ్ ।
• ఈశార్చనావిధిసుబోధితభేదహీన-
• జ్ఞానోడుపేన ప్రతరేద్భవభావయుక్తః ॥ ౬౬॥

• ॥ ఇతి శ్రీశివరహస్యే శఙ్కరాఖ్యే షష్ఠాంశే ఋభునిదాఘసంవాదే జీవన్ముక్తప్రకరణం నామ ఏకాదశోఽధ్యాయః ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com