ఋభుగీతా ౪౧ ॥ గ్రన్థ-ప్రశస్తి నిరూపణమ్ ॥

ఋభుః -

  • అహం బ్రహ్మ న సన్దేహః అహం బ్రహ్మ న సంశయః ।
  • అహం బ్రహ్మైవ నిత్యాత్మా అహమేవ పరాత్పరః ॥ ౧॥
  • చిన్మాత్రోఽహం న సన్దేహ ఇతి నిశ్చిత్య తం త్యజ ।
  • సత్యం సత్యం పునః సత్యమాత్మనోఽన్యన్న కిఞ్చన ॥ ౨॥
  • శివపాదద్వయం స్పృష్ట్వా వదామీదం న కిఞ్చన ।
  • గురుపాదద్వయం స్పృష్ట్వా వదామీదం న కిఞ్చన ॥ ౩॥
  • జిహ్వయా పరశుం తప్తం ధారయామి న సంశయః ।
  • వేదశాస్త్రాదికం స్పృష్ట్వా వదామీదం వినిశ్చితమ్ ॥ ౪॥
  • నిశ్చయాత్మన్ నిశ్చయస్త్వం నిశ్చయేన సుఖీ భవ ।
  • చిన్మయస్త్వం చిన్మయత్వం చిన్మయానన్ద ఏవ హి ॥ ౫॥
  • బ్రహ్మైవ బ్రహ్మభూతాత్మా బ్రహ్మైవ త్వం న సంశయః ।
  • సర్వముక్తం భగవతా యోగినామపి దుర్లభమ్ ॥ ౬॥
  • దేవానాం చ ఋషీణాం చ అత్యన్తం దుర్లభం సదా ।
  • ఐశ్వరం పరమం జ్ఞానముపదిష్టం శివేన హి ॥ ౭॥
  • ఏతత్ జ్ఞానం సమానీతం కైలాసాచ్ఛఙ్కరాన్తికాత్ ।
  • దేవానాం దక్షిణామూర్తిర్దశసాహస్రవత్సరాన్ ॥ ౮॥
  • విఘ్నేశో బహుసాహస్రం వత్సరం చోపదిష్టవాన్ ।
  • సాక్షాచ్ఛివోఽపి పార్వత్యై వత్సరం చోపదిష్టవాన్ ॥ ౯॥
  • క్షీరాబ్ధౌ చ మహావిష్ణుర్బ్రహ్మణే చోపదిష్టవాన్ ।
  • కదాచిత్బ్రహ్మలోకే తు మత్పితుశ్చోక్తవానహమ్ ॥ ౧౦॥
  • నారదాది ఋషీణాం చ ఉపదిష్టం మహద్బహు ।
  • అయాతయామం విస్తారం గృహీత్వాఽహమిహాగతః ॥ ౧౧॥
  • న సమం పాదమేకం చ తీర్థకోటిఫలం లభేత్ ।
  • న సమం గ్రన్థమేతస్య భూమిదానఫలం లభేత్ ॥ ౧౨॥
  • ఏకానుభవమాత్రస్య న సర్వం సర్వదానకమ్ ।
  • శ్లోకార్ధశ్రవణస్యాపి న సమం కిఞ్చిదేవ హి ॥ ౧౩॥
  • తాత్పర్యశ్రవణాభావే పఠంస్తూష్ణీం స ముచ్యతే ।
  • సర్వం సన్త్యజ్య సతతమేతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ॥ ౧౪॥
  • సర్వమన్త్రం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ।
  • సర్వదేవాంశ్చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ॥ ౧౫॥
  • సర్వస్నానం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ।
  • సర్వభావం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ॥ ౧౬॥
  • సర్వహోమం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ।
  • సర్వదానం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ॥ ౧౭॥
  • సర్వపూజాం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ।
  • సర్వగుహ్యం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ॥ ౧౮॥
  • సర్వసేవాం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ।
  • సర్వాస్తిత్వం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ॥ ౧౯॥
  • సర్వపాఠం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ।
  • సర్వాభ్యాసం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ॥ ౨౦॥
  • దేశికం చ పరిత్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ।
  • గురుం వాపి పరిత్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ॥ ౨౧॥
  • సర్వలోకం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ।
  • సర్వైశ్వర్యం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ॥ ౨౨॥
  • సర్వసఙ్కల్పకం త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ।
  • సర్వపుణ్యం చ సన్త్యజ్య ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ॥ ౨౩॥
  • ఏతద్గ్రన్థం పరం బ్రహ్మ ఏతద్గ్రన్థం సమభ్యసేత్ ।
  • అత్రైవ సర్వవిజ్ఞానం అత్రైవ పరమం పదమ్ ॥ ౨౪॥
  • అత్రైవ పరమో మోక్ష అత్రైవ పరమం సుఖమ్ ।
  • అత్రైవ చిత్తవిశ్రాన్తిరత్రైవ గ్రన్థిభేదనమ్ ॥ ౨౫॥
  • అత్రైవ జీవన్ముక్తిశ్చ అత్రైవ సకలో జపః ।
  • ఏతద్గ్రన్థం పఠంస్తూష్ణీం సద్యో ముక్తిమవాప్నుయాత్ ॥ ౨౬॥
  • సర్వశాస్త్రం చ సన్త్యజ్య ఏతన్మాత్రం సదాభ్యసేత్ ।
  • దినే దినే చైకవారం పఠేచ్చేన్ముక్త ఏవ సః ॥ ౨౭॥
  • జన్మమధ్యే సకృద్వాపి శ్రుతం చేత్ సోఽపి ముచ్యతే ।
  • సర్వశాస్త్రస్య సిద్ధాన్తం సర్వవేదస్య సంగ్రహమ్ ॥ ౨౮॥
  • సారాత్ సారతరం సారం సారాత్ సారతరం మహత్ ।
  • ఏతద్గ్రన్థస్య న సమం త్రైలోక్యేఽపి భవిష్యతి ॥ ౨౯ ॥
  • న ప్రసిద్ధిం గతే లోకే న స్వర్గేఽపి చ దుర్లభమ్ ।
  • బ్రహ్మలోకేషు సర్వేషు శాస్త్రేష్వపి చ దుర్లభమ్ ॥ ౩౦॥
  • ఏతద్గ్రన్థం కదాచిత్తు చౌర్యం కృత్వా పితామహః ।
  • క్షీరాబ్ధౌ చ పరిత్యజ్య సర్వే ముఞ్చన్తు నో ఇతి ॥ ౩౧॥
  • జ్ఞాత్వా క్షీరసముద్రస్య తీరే ప్రాప్తం గృహీతవాన్ ।
  • గృహీతం చాప్యసౌ దృష్ట్వా శపథం చ ప్రదత్తవాన్ ॥ ౩౨॥
  • తత్ ఆరభ్య తల్లోకం త్యక్త్వాహమిమమాగతః ।
  • అత్యద్భుతమిదం జ్ఞానం గ్రన్థం చైవ మహాద్భుతమ్ ॥ ౩౩॥
  • తద్ జ్ఞో వక్తా చ నాస్త్యేవ గ్రన్థశ్రోతా చ దుర్లభః ।
  • ఆత్మనిష్ఠైకలభ్యోఽసౌ సద్గురుర్నైష లభ్యతే ॥ ౩౪॥
  • గ్రన్థవన్తో న లభ్యన్తే తేన న ఖ్యాతిరాగతా ।
  • భవతే దర్శితం హ్యేతద్గమిష్యామి యథాగతమ్ ॥ ౩౫॥
  • ఏతావదుక్తమాత్రేణ నిదాఘ ఋషిసత్తమః ।
  • పతిత్వా పాదయోస్తస్య ఆనన్దాశ్రుపరిప్లుతః ॥ ౩౬॥
  • ఉవాచ వాక్యం సానన్దం సాష్టాఙ్గం ప్రణిపత్య చ ।

నిదాఘః -

  • అహో బ్రహ్మన్ కృతార్థోఽస్మి కృతార్థోఽస్మి న సంశయః ।
  • భవతాం దర్శనేనైవ మజ్జన్మ సఫలం కృతమ్ ॥ ౩౭॥
  • ఏకవాక్యస్య మననే ముక్తోఽహం నాత్ర సంశయః ।
  • నమస్కరోమి తే పాదౌ సోపచారం న వాస్తవౌ ॥ ౩౮॥
  • తస్యాపి నావకాశోఽస్తి అహమేవ న వాస్తవమ్ ।
  • త్వమేవ నాస్తి మే నాస్తి బ్రహ్మేతి వచనం న చ ॥ ౩౯॥
  • బ్రహ్మేతి వచనం నాస్తి బ్రహ్మభావం న కిఞ్చన ।
  • ఏతద్గ్రన్థం న మే నాస్తి సర్వం బ్రహ్మేతి విద్యతే ॥ ౪౦॥
  • సర్వం బ్రహ్మేతి వాక్యం న సర్వం బ్రహ్మేతి తం న హి ।
  • తదితి ద్వైతభిన్నం తు త్వమితి ద్వైతమప్యలమ్ ॥ ౪౧॥
  • ఏవం కిఞ్చిత్ క్వచిన్నాస్తి సర్వం శాన్తం నిరామయమ్ ।
  • ఏకమేవ ద్వయం నాస్తి ఏకత్వమపి నాస్తి హి ॥ ౪౨॥
  • భిన్నద్వన్ద్వం జగద్దోషం సంసారద్వైతవృత్తికమ్ ।
  • సాక్షివృత్తిప్రపఞ్చం వా అఖణ్డాకారవృత్తికమ్ ॥ ౪౩॥
  • అఖణ్డైకరసో నాస్తి గురుర్వా శిష్య ఏవ వా ।
  • భవద్దర్శనమాత్రేణ సర్వమేవం న సంశయః ॥ ౪౪॥
  • బ్రహ్మజ్యోతిరహం ప్రాప్తో జ్యోతిషాం జ్యోతిరస్మ్యహమ్ ।
  • నమస్తే సుగురో బ్రహ్మన్ నమస్తే గురునన్దన ।
  • ఏవం కృత్య నమస్కారం తూష్ణీమాస్తే సుఖీ స్వయమ్ ॥ ౪౫॥
  • కిం చణ్డభానుకరమణ్డలదణ్డితాని
  • కాష్ఠాముఖేషు గలితాని నమస్తతీతి ।
  • యాదృక్చ తాదృగథ శఙ్కరలిఙ్గసఙ్గ-
  • భఙ్గీని పాపకలశైలకులాని సద్యః ।
  • శ్రీమృత్యుఞ్జయ రఞ్జయ త్రిభువనాధ్యక్ష ప్రభో పాహి నః ॥ ౪౬॥

  • ॥ ఇతి శ్రీశివరహస్యే శఙ్కరాఖ్యే షష్ఠాంశే ఋభునిదాఘసంవాదే గ్రన్థప్రశస్తినిరూపణం నామ ఏకచత్వారింశోఽధ్యాయః ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com