ఋభుగీతా ౨౧ ॥ సర్వ-ప్రపఞ్చ-హేయత్వ ప్రకరణ నిరూపణమ్ ॥

ఋభుః -

• మహారహస్యం వక్ష్యామి వేదాన్తేషు చ గోపితమ్ ।
• యస్య శ్రవణమాత్రేణ బ్రహ్మైవ భవతి స్వయమ్ ॥ ౧॥
• సచ్చిదానన్దమాత్రోఽహం సర్వం సచ్చిన్మయం తతమ్ ।
• తదేవ బ్రహ్మ సంపశ్యత్ బ్రహ్మైవ భవతి స్వయమ్ ॥ ౨॥
• అహం బ్రహ్మ ఇదం బ్రహ్మ నానా బ్రహ్మ న సంశయః ।
• సత్యం బ్రహ్మ సదా బ్రహ్మాప్యహం బ్రహ్మైవ కేవలమ్ ॥ ౩॥
• గురుర్బ్రహ్మ గుణో బ్రహ్మ సర్వం బ్రహ్మపరోఽస్మ్యహమ్ ।
• నాన్తం బ్రహ్మ అహం బ్రహ్మ సర్వం బ్రహ్మాపరోఽస్మ్యహమ్ ॥ ౪॥
• వేదవేద్యం పరం బ్రహ్మ విద్యా బ్రహ్మ విశేషతః ।
• ఆత్మా బ్రహ్మ అహం బ్రహ్మ ఆద్యన్తం బ్రహ్మ సోఽస్మ్యహమ్ ॥ ౫॥
• సత్యం బ్రహ్మ సదా బ్రహ్మ అన్యన్నాస్తి సదా పరమ్ ।
• అహం బ్రహ్మ త్వహం నాస్తి అహంకారపరం నహి ॥ ౬॥
• అహం బ్రహ్మ ఇదం నాస్తి అయమాత్మా మహాన్ సదా ।
• వేదాన్తవేద్యో బ్రహ్మాత్మా అపరం శశశృఙ్గవత్ ॥ ౭॥
• భూతం నాస్తి భవిష్యం న బ్రహ్మైవ స్థిరతాం గతః ।
• చిన్మయోఽహం జడం తుచ్ఛం చిన్మాత్రం దేహనాశనమ్ ॥ ౮॥
• చిత్తం కిఞ్చిత్ క్వచిచ్చాపి చిత్తం దూరోఽహమాత్మకః ।var was హరోఽహమాత్మకః
• సత్యం జ్ఞానమనన్తం యన్నానృతం జడదుఃఖకమ్ ॥ ౯॥
• ఆత్మా సత్యమనన్తాత్మా దేహమేవ న సంశయః ।
• వార్తాప్యసచ్ఛ్రుతం తన్న అహమేవ మహోమహః ॥ ౧౦॥
• ఏకసంఖ్యాప్యసద్బ్రహ్మ సత్యమేవ సదాఽప్యహమ్ ।
• సర్వమేవమసత్యం చ ఉత్పన్నత్వాత్ పరాత్ సదా ॥ ౧౧॥
• సర్వావయవహీనోఽపి నిత్యత్వాత్ పరమో హ్యహమ్ ।
• సర్వం దృశ్యం న మే కిఞ్చిత్ చిన్మయత్వాద్వదామ్యహమ్ ॥ ౧౨॥
• ఆగ్రహం చ న మే కిఞ్చిత్ చిన్మయత్వాద్వదామ్యహమ్ ।
• ఇదమిత్యపి నిర్దేశో న క్వచిన్న క్వచిత్ సదా ॥ ౧౩॥
• నిర్గుణబ్రహ్మ ఏవాహం సుగురోరుపదేశతః ।
• విజ్ఞానం సగుణో బ్రహ్మ అహం విజ్ఞానవిగ్రహః ॥ ౧౪॥
• నిర్గుణోఽస్మి నిరంశోఽస్మి భవోఽస్మి భరణోఽస్మ్యహమ్ ।
• దేవోఽస్మి ద్రవ్యపూర్ణోఽస్మి శుద్ధోఽస్మి రహితోఽస్మ్యహమ్ ॥ ౧౫॥
• రసోఽస్మి రసహీనోఽస్మి తుర్యోఽస్మి శుభభావనః ।
• కామోఽస్మి కార్యహీనోఽస్మి నిత్యనిర్మలవిగ్రహః ॥ ౧౬॥
• ఆచారఫలహీనోఽస్మి అహం బ్రహ్మాస్మి కేవలమ్ ।
• ఇదం సర్వం పరం బ్రహ్మ అయమాత్మా న విస్మయః ॥ ౧౭॥
• పూర్ణాపూర్ణస్వరూపాత్మా నిత్యం సర్వాత్మవిగ్రహః ।
• పరమానన్దతత్త్వాత్మా పరిచ్ఛిన్నం న హి క్వచిత్ ॥ ౧౮॥
• ఏకాత్మా నిర్మలాకార అహమేవేతి భావయ ।
• అహంభావనయా యుక్త అహంభావేన సంయుతః ॥ ౧౯॥
• శాన్తం భావయ సర్వాత్మా శామ్యతత్త్వం మనోమలః ।
• దేహోఽహమితి సన్త్యజ్య బ్రహ్మాహమితి నిశ్చిను ॥ ౨౦॥
• బ్రహ్మైవాహం బ్రహ్మమాత్రం బ్రహ్మణోఽన్యన్న కిఞ్చన ।
• ఇదం నాహమిదం నాహమిదం నాహం సదా స్మర ॥ ౨౧॥
• అహం సోఽహమహం సోఽహమహం బ్రహ్మేతి భావయ ।
• చిదహం చిదహం బ్రహ్మ చిదహం చిదహం వద ॥ ౨౨॥
• నేదం నేదం సదా నేదం న త్వం నాహం చ భావయ ।
• సర్వం బ్రహ్మ న సన్దేహః సర్వం వేదం న కిఞ్చన ॥ ౨౩॥
• సర్వం శబ్దార్థభవనం సర్వలోకభయం న చ ।
• సర్వతీర్థం న సత్యం హి సర్వదేవాలయం న హి ॥ ౨౪॥
• సర్వచైతన్యమాత్రత్వాత్ సర్వం నామ సదా న హి ।
• సర్వరూపం పరిత్యజ్య సర్వం బ్రహ్మేతి నిశ్చిను ॥ ౨౫॥
• బ్రహ్మైవ సర్వం తత్సత్యం ప్రపఞ్చం ప్రకృతిర్నహి ।
• ప్రాకృతం స్మరణం త్యజ్య బ్రహ్మస్మరణమాహర ॥ ౨౬॥
• తతస్తదపి సన్త్యజ్య నిజరూపే స్థిరో భవ ।
• స్థిరరూపం పరిత్యజ్య ఆత్మమాత్రం భవత్యసౌ ॥ ౨౭॥
• త్యాగత్వమపి సన్త్యజ్య భేదమాత్రం సదా త్యజ ।
• స్వయం నిజం సమావృత్య స్వయమేవ స్వయం భజ ॥ ౨౮॥
• ఇదమిత్యఙ్గులీదృష్టమిదమస్తమచేతనమ్ ।
• ఇదం వాక్యం చ వాక్యేన వాచాఽపి పరివేదనమ్ ॥ ౨౯॥
• సర్వభావం న సన్దేహః సర్వం నాస్తి న సంశయః ।
• సర్వం తుచ్ఛం న సన్దేహః సర్వం మాయా న సంశయః ॥ ౩౦॥
• త్వం బ్రహ్మాహం న సన్దేహో బ్రహ్మైవేదం న సంశయః ।
• సర్వం చిత్తం న సన్దేహః సర్వం బ్రహ్మ న సంశయః ॥ ౩౧॥
• బ్రహ్మాన్యద్భాతి చేన్మిథ్యా సర్వం మిథ్యా పరావరా ।
• న దేహం పఞ్చభూతం వా న చిత్తం భ్రాన్తిమాత్రకమ్ ॥ ౩౨॥
• న చ బుద్ధీన్ద్రియాభావో న ముక్తిర్బ్రహ్మమాత్రకమ్ ।
• నిమిషం చ న శఙ్కాపి న సఙ్కల్పం తదస్తి చేత్ ॥ ౩౩॥
• అహఙ్కారమసద్విద్ధి అభిమానం తదస్తి చేత్ ।
• న చిత్తస్మరణం తచ్చేన్న సన్దేహో జరా యది ॥ ౩౪॥
• ప్రాణో...దీయతే శాస్తి ఘ్రాణో యదిహ గన్ధకమ్ ।
• చక్షుర్యదిహ భూతస్య శ్రోత్రం శ్రవణభావనమ్ ॥ ౩౫॥
• త్వగస్తి చేత్ స్పర్శసత్తా జిహ్వా చేద్రససఙ్గ్రహః ।
• జీవోఽస్తి చేజ్జీవనం చ పాదశ్చేత్ పాదచారణమ్ ॥ ౩౬॥
• హస్తౌ యది క్రియాసత్తా స్రష్టా చేత్ సృష్టిసంభవః ।
• రక్ష్యం చేద్రక్షకో విష్ణుర్భక్ష్యం చేద్భక్షకః శివః ॥ ౩౭॥
• సర్వం బ్రహ్మ న సన్దేహః సర్వం బ్రహ్మైవ కేవలమ్ ।
• పూజ్యం చేత్ పూజనం చాస్తి భాస్యం చేద్భాసకః శివః ॥ ౩౮॥
• సర్వం మిథ్యా న సన్దేహః సర్వం చిన్మాత్రమేవ హి ।
• అస్తి చేత్ కారణం సత్యం కార్యం చైవ భవిష్యతి ॥ ౩౯॥
• నాస్తి చేన్నాస్తి హీనోఽహం బ్రహ్మైవాహం పరాయణమ్ ।
• అత్యన్తదుఃఖమేతద్ధి అత్యన్తసుఖమవ్యయమ్ ॥ ౪౦॥
• అత్యన్తం జన్మమాత్రం చ అత్యన్తం రణసంభవమ్ ।
• అత్యన్తం మలినం సర్వమత్యన్తం నిర్మలం పరమ్ ॥ ౪౧॥
• అత్యన్తం కల్పనం దుష్టం అత్యన్తం నిర్మలం త్వహమ్ ।
• అత్యన్తం సర్వదా దోషమత్యన్తం సర్వదా గుణమ్ ॥ ౪౨॥
• అత్యన్తం సర్వదా శుభ్రమత్యన్తం సర్వదా మలమ్ ।
• అత్యన్తం సర్వదా చాహమత్యన్తం సర్వదా ఇదమ్ ॥ ౪౩॥
• అత్యన్తం సర్వదా బ్రహ్మ అత్యన్తం సర్వదా జగత్ ।
• ఏతావదుక్తమభయమహం భేదం న కిఞ్చన ॥ ౪౪॥
• సదసద్వాపి నాస్త్యేవ సదసద్వాపి వాక్యకమ్ ।
• నాస్తి నాస్తి న సన్దేహో బ్రహ్మైవాహం న సంశయః ॥ ౪౫॥
• కారణం కార్యరూపం వా సర్వం నాస్తి న సంశయః ।
• కర్తా భోక్తా క్రియా వాపి న భోజ్యం భోగతృప్తతా ॥ ౪౬॥
• సర్వం బ్రహ్మ న సన్దేహః సర్వ శబ్దో న వాస్తవమ్ ।
• భూతం భవిష్యం వార్తం తు కార్యం వా నాస్తి సర్వదా ॥ ౪౭॥
• సదసద్భేద్యభేదం వా న గుణా గుణభాగినః ।
• నిర్మలం వా మలం వాపి నాస్తి నాస్తి న కిఞ్చన ॥ ౪౮॥
• భాష్యం వా భాషణం వాఽపి నాస్తి నాస్తి న కిఞ్చన ।
• ప్రబలం దుర్బలం వాపి అహం చ త్వం చ వా క్వచిత్ ॥ ౪౯॥
• గ్రాహ్యం చ గ్రాహకం వాపి ఉపేక్ష్యం నాత్మనః క్వచిత్ ।
• తీర్థం వా స్నానరూపం వా దేవో వా దేవ పూజనమ్ ॥ ౫౦॥
• జన్మ వా మరణం హేతుర్నాస్తి నాస్తి న కిఞ్చన ।
• సత్యం వా సత్యరూపం వా నాస్తి నాస్తి న కిఞ్చన ॥ ౫౧॥
• మాతరః పితరో వాపి దేహో వా నాస్తి కిఞ్చన ।
• దృగ్రూపం దృశ్యరూపం వా నాస్తి నాస్తీహ కిఞ్చన ॥ ౫౨॥
• మాయాకార్యం చ మాయా వా నాస్తి నాస్తీహ కిఞ్చన ।
• జ్ఞానం వా జ్ఞానభేదో వా నాస్తి నాస్తీహ కిఞ్చన ॥ ౫౩॥
• సర్వప్రపఞ్చహేయత్వం ప్రోక్తం ప్రకరణం చ తే ।
• యః శృణోతి సకృద్వాపి ఆత్మాకారం ప్రపద్యతే ॥ ౫౪॥

స్కన్దః -

• మాయా సా త్రిగుణా గణాధిపగురోరేణాఙ్కచూడామణేః
• పాదామ్భోజసమర్చనేన విలయం యాత్యేవ నాస్త్యన్యథా ।
• విద్యా హృద్యతమా సువిద్యుదివ సా భాత్యేవ హృత్పఙ్కజే
• యస్యానల్పతపోభిరుగ్రకరణాదృక్ తస్య ముక్తిః స్థిరా ॥ ౫౫॥

• ॥ ఇతి శ్రీశివరహస్యే శఙ్కరాఖ్యే షష్ఠాంశే ఋభునిదాఘసంవాదే సర్వప్రపఞ్చహేయత్వప్రకరణవర్ణనం నామ ఏకవింశోఽధ్యాయః ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com