ఋభుగీతా ౨౯ ॥ తన్మయ-భావోపదేశ ప్రకరణమ్ ॥

ఋభుః -

  • అత్యన్తం తన్మయం వక్ష్యే దుర్లభం యోగినామపి ।
  • వేదశాస్త్రేషు దేవేషు రహస్యమతిదుర్లభమ్ ॥ ౧॥
  • యః పరం బ్రహ్మ సర్వాత్మా సచ్చిదానన్దవిగ్రహః ।
  • సర్వాత్మా పరమాత్మా హి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨॥
  • ఆత్మరూపమిదం సర్వమాద్యన్తరహితోఽజయః ।
  • కార్యాకార్యమిదం నాస్తి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩॥
  • యత్ర ద్వైతభయం నాస్తి యత్రాద్వైతప్రబోధనమ్ ।
  • శాన్తాశాన్తద్వయం నాస్తి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪॥
  • యత్ర సఙ్కల్పకం నాస్తి యత్ర భ్రాన్తిర్న విద్యతే ।
  • తదేవ హి మతిర్నాస్తి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫॥
  • యత్ర బ్రహ్మణి నాస్త్యేవ యత్ర భావి వికల్పనమ్ ।
  • యత్ర సర్వం జగన్నాస్తి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౬॥
  • యత్ర భావమభావం వా మనోభ్రాన్తి వికల్పనమ్ ।
  • యత్ర భ్రాన్తేర్న వార్తా వా తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౭॥
  • యత్ర నాస్తి సుఖం నాస్తి దేహోఽహమితి రూపకమ్ ।
  • సర్వసఙ్కల్పనిర్ముక్తం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౮॥
  • యత్ర బ్రహ్మ వినా భావో యత్ర దోషో న విద్యతే ।
  • యత్ర ద్వన్ద్వభయం నాస్తి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౯॥
  • యత్ర వాక్కాయకార్యం వా యత్ర కల్పో లయం గతః ।
  • యత్ర ప్రపఞ్చం నోత్పన్నం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౧౦॥
  • యత్ర మాయా ప్రకాశో న మాయా కార్యం న కిఞ్చన ।
  • యత్ర దృశ్యమదృశ్యం వా తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౧౧॥
  • విద్వాన్ విద్యాపి నాస్త్యేవ యత్ర పక్షవిపక్షకౌ ।
  • న యత్ర దోషాదోషౌ వా తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౧౨॥
  • యత్ర విష్ణుత్వభేదో న యత్ర బ్రహ్మా న విద్యతే ।
  • యత్ర శఙ్కరభేదో న తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౧౩॥
  • న యత్ర సదసద్భేదో న యత్ర కలనాపదమ్ ।
  • న యత్ర జీవకలనా తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౧౪॥
  • న యత్ర శఙ్కరధ్యానం న యత్ర పరమం పదమ్ ।
  • న యత్ర కలనాకారం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౧౫॥
  • న యత్రాణుర్మహత్త్వం చ యత్ర సన్తోషకల్పనమ్ ।
  • యత్ర ప్రపఞ్చమాభాసం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౧౬॥
  • న యత్ర దేహకలనం న యత్ర హి కుతూహలమ్ ।
  • న యత్ర చిత్తకలనం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౧౭॥
  • న యత్ర బుద్ధివిజ్ఞానం న యత్రాత్మా మనోమయః ।
  • న యత్ర కామకలనం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౧౮॥
  • న యత్ర మోక్షవిశ్రాన్తిర్యత్ర బన్ధత్వవిగ్రహః ।
  • న యత్ర శాశ్వతం జ్ఞానం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౧౯॥
  • న యత్ర కాలకలనం యత్ర దుఃఖత్వభావనమ్ ।
  • న యత్ర దేహకలనం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨౦॥
  • న యత్ర జీవవైరాగ్యం యత్ర శాస్త్రవికల్పనమ్ ।
  • యత్రాహమహమాత్మత్వం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨౧॥
  • న యత్ర జీవన్ముక్తిర్వా యత్ర దేహవిమోచనమ్ ।
  • యత్ర సఙ్కల్పితం కార్యం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨౨॥
  • న యత్ర భూతకలనం యత్రాన్యత్వప్రభావనమ్ ।
  • న యత్ర జీవభేదో వా తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨౩॥
  • యత్రానన్దపదం బ్రహ్మ యత్రానన్దపదం సుఖమ్ ।
  • యత్రానన్దగుణం నిత్యం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨౪॥
  • న యత్ర వస్తుప్రభవం న యత్రాపజయోజయః ।
  • న యత్ర వాక్యకథనం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨౫॥
  • న యత్రాత్మవిచారాఙ్గం న యత్ర శ్రవణాకులమ్ ।
  • న యత్ర చ మహానన్దం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨౬॥
  • న యత్ర హి సజాతీయం విజాతీయం న యత్ర హి ।
  • న యత్ర స్వగతం భేదం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨౭॥
  • న యత్ర నరకో ఘోరో న యత్ర స్వర్గసంపదః ।
  • న యత్ర బ్రహ్మలోకో వా తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨౮॥
  • న యత్ర విష్ణుసాయుజ్యం యత్ర కైలాసపర్వతః ।
  • బ్రహ్మాణ్డమణ్డలం యత్ర తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౨౯॥
  • న యత్ర భూషణం యత్ర దూషణం వా న విద్యతే ।
  • న యత్ర సమతా దోషం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩౦॥
  • న యత్ర మనసా భావో న యత్ర సవికల్పనమ్ ।
  • న యత్రానుభవం దుఃఖం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩౧॥
  • యత్ర పాపభయం నాస్తి పఞ్చపాపాదపి క్వచిత్ ।
  • న యత్ర సఙ్గదోషం వా తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩౨॥
  • యత్ర తాపత్రయం నాస్తి యత్ర జీవత్రయం క్వచిత్ ।
  • యత్ర విశ్వవికల్పాఖ్యం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩౩॥
  • న యత్ర బోధముత్పన్నం న యత్ర జగతాం భ్రమః ।
  • న యత్ర కరణాకారం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩౪॥
  • న యత్ర హి మనో రాజ్యం యత్రైవ పరమం సుఖమ్ ।
  • యత్ర వై శాశ్వతం స్థానం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩౫॥
  • యత్ర వై కారణం శాన్తం యత్రైవ సకలం సుఖమ్ ।
  • యద్గత్వా న నివర్తన్తే తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩౬॥
  • యద్ జ్ఞాత్వా ముచ్యతే సర్వం యద్ జ్ఞాత్వాఽన్యన్న విద్యతే ।
  • యద్ జ్ఞాత్వా నాన్యవిజ్ఞానం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩౭॥
  • యత్రైవ దోషం నోత్పన్నం యత్రైవ స్థాననిశ్చలః ।
  • యత్రైవ జీవసఙ్ఘాతః తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩౮॥
  • యత్రైవ నిత్యతృప్తాత్మా యత్రైవానన్దనిశ్చలమ్ ।
  • యత్రైవ నిశ్చలం శాన్తం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౩౯॥
  • యత్రైవ సర్వసౌఖ్యం వా యత్రైవ సన్నిరూపణమ్ ।
  • యత్రైవ నిశ్చయాకారం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪౦॥
  • న యత్రాహం న యత్ర త్వం న యత్ర త్వం స్వయం స్వయమ్ ।
  • యత్రైవ నిశ్చయం శాన్తం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪౧॥
  • యత్రైవ మోదతే నిత్యం యత్రైవ సుఖమేధతే ।
  • యత్ర దుఃఖభయం నాస్తి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪౨॥
  • యత్రైవ చిన్మయాకారం యత్రైవానన్దసాగరః ।
  • యత్రైవ పరమం సాక్షాత్ తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪౩॥
  • యత్రైవ స్వయమేవాత్ర స్వయమేవ తదేవ హి ।
  • స్వస్వాత్మనోక్తభేదోఽస్తి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪౪॥
  • యత్రైవ పరమానన్దం స్వయమేవ సుఖం పరమ్ ।
  • యత్రైవాభేదకలనం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪౫॥
  • న యత్ర చాణుమాత్రం వా న యత్ర మనసో మలమ్ ।
  • న యత్ర చ దదామ్యేవ తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪౬॥
  • యత్ర చిత్తం మృతం దేహం మనో మరణమాత్మనః ।
  • యత్ర స్మృతిర్లయం యాతి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪౭॥
  • యత్రైవాహం మృతో నూనం యత్ర కామో లయం గతః ।
  • యత్రైవ పరమానన్దం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪౮॥
  • యత్ర దేవాస్త్రయో లీనం యత్ర దేహాదయో మృతాః ।
  • న యత్ర వ్యవహారోఽస్తి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౪౯॥
  • యత్ర మగ్నో నిరాయాసో యత్ర మగ్నో న పశ్యతి ।
  • యత్ర మగ్నో న జన్మాదిస్తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫౦॥
  • యత్ర మగ్నో న చాభాతి యత్ర జాగ్రన్న విద్యతే ।
  • యత్రైవ మోహమరణం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫౧॥
  • యత్రైవ కాలమరణం యత్ర యోగో లయం గతః ।
  • యత్ర సత్సఙ్గతిర్నష్టా తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫౨॥
  • యత్రైవ బ్రహ్మణో రూపం యత్రైవానన్దమాత్రకమ్ ।
  • యత్రైవ పరమానన్దం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫౩॥
  • యత్ర విశ్వం క్వచిన్నాస్తి యత్ర నాస్తి తతో జగత్ ।
  • యత్రాన్తఃకరణం నాస్తి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫౪॥
  • యత్రైవ సుఖమాత్రం చ యత్రైవానన్దమాత్రకమ్ ।
  • యత్రైవ పరమానన్దం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫౫॥
  • యత్ర సన్మాత్రచైతన్యం యత్ర చిన్మాత్రమాత్రకమ్ ।
  • యత్రానన్దమయం భాతి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫౬॥
  • యత్ర సాక్షాత్ పరం బ్రహ్మ యత్ర సాక్షాత్ స్వయం పరమ్ ।
  • యత్ర శాన్తం పరం లక్ష్యం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫౭॥
  • యత్ర సాక్షాదఖణ్డార్థం యత్ర సాక్షాత్ పరాయణమ్ ।
  • యత్ర నాశాదికం నాస్తి తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫౮॥
  • యత్ర సాక్షాత్ స్వయం మాత్రం యత్ర సాక్షాత్స్వయం జయమ్ ।
  • యత్ర సాక్షాన్మహానాత్మా తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౫౯॥
  • యత్ర సాక్షాత్ పరం తత్త్వం యత్ర సాక్షాత్ స్వయం మహత్ ।
  • యత్ర సాక్షాత్తు విజ్ఞానం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౬౦॥
  • యత్ర సాక్షాద్గుణాతీతం యత్ర సాక్షాద్ధి నిర్మలమ్ ।
  • యత్ర సాక్షాత్ సదాశుద్ధం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౬౧॥
  • యత్ర సాక్షాన్మహానాత్మా యత్ర సాక్షాత్ సుఖాత్ సుఖమ్ ।
  • యత్రైవ జ్ఞానవిజ్ఞానం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౬౨॥
  • యత్రైవ హి స్వయం జ్యోతిర్యత్రైవ స్వయమద్వయమ్ ।
  • యత్రైవ పరమానన్దం తన్మయో భవ సర్వదా ॥ ౬౩॥
  • ఏవం తన్మయభావోక్తం ఏవం నిత్యశనిత్యశః ।
  • బ్రహ్మాహం సచ్చిదానన్దం అఖణ్డోఽహం సదా సుఖమ్ ॥ ౬౪॥
  • విజ్ఞానం బ్రహ్మమాత్రోఽహం స శాన్తం పరమోఽస్మ్యహమ్ ।
  • చిదహం చిత్తహీనోఽహం నాహం సోఽహం భవామ్యహమ్ ॥ ౬౫॥
  • తదహం చిదహం సోఽహం నిర్మలోఽహమహం పరమ్ ।
  • పరోఽహం పరమోఽహం వై సర్వం త్యజ్య సుఖీభవ ॥ ౬౬॥
  • ఇదం సర్వం చిత్తశేషం శుద్ధత్వకమలీకృతమ్ ।
  • ఏవం సర్వం పరిత్యజ్య విస్మృత్వా శుద్ధకాష్ఠవత్ ॥ ౬౭॥
  • ప్రేతవద్దేహం సంత్యజ్య కాష్ఠవల్లోష్ఠవత్ సదా ।
  • స్మరణం చ పరిత్యజ్య బ్రహ్మమాత్రపరో భవ ॥ ౬౮॥
  • ఏతత్ ప్రకరణం యస్తు శృణోతి సకృదస్తి వా ।
  • మహాపాతకయుక్తోఽపి సర్వం త్యక్త్వా పరం గతః ॥ ౬౯॥
  • అఙ్గావబద్ధాభిరుపాసనాభి-
  • ర్వదన్తి వేదాః కిల త్వామసఙ్గమ్ ।
  • సమస్తహృత్కోశవిశేషసఙ్గం
  • భూమానమాత్మానమఖణ్డరూపమ్ ॥ ౭౦॥

  • ॥ ఇతి శ్రీశివరహస్యే శఙ్కరాఖ్యే షష్ఠాంశే ఋభునిదాఘసంవాదే తన్మయభావోపదేశప్రకరణం నామ ఏకోనత్రింశోఽధ్యాయః ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com