ഋഭുഗീതാ ൧൪ ॥ ആത്മാനന്ദ പ്രകരണ വര്ണനമ് ॥

ഋഭുഃ -

• ശൃണുഷ്വ സര്വം ബ്രഹ്മൈവ സത്യം സത്യം ശിവം ശപേ ।
• നിശ്ചയേനാത്മയോഗീന്ദ്ര അന്യത് കിഞ്ചിന്ന കിഞ്ചന ॥ ൧॥
• അണുമാത്രമസദ്രൂപം അണുമാത്രമിദം ധ്രുവമ് ।
• അണുമാത്രശരീരം ച അന്യത് കിഞ്ചിന്ന കിഞ്ചന ॥ ൨॥
• സര്വമാത്മൈവ ശുദ്ധാത്മാ സര്വം ചിന്മാത്രമദ്വയമ് ।
• നിത്യനിര്മലശുദ്ധാത്മാ അന്യത് കിഞ്ചിന്ന കിഞ്ചന ॥ ൩॥
• അണുമാത്രേ വിചിന്ത്യാത്മാ സര്വം ന ഹ്യണുമാത്രകമ് ।
• അണുമാത്രമസംകല്പോ അന്യത് കിഞ്ചിന്ന കിഞ്ചന ॥ ൪॥
• ചൈതന്യമാത്രം സങ്കല്പം ചൈതന്യം പരമം പദമ് ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൫॥
• ചൈതന്യമാത്രമോംകാരഃ ചൈതന്യം സകലം സ്വയമ് ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൬॥
• ആനന്ദശ്ചാഹമേവാസ്മി അഹമേവ ചിദവ്യയഃ ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൭॥
• അഹമേവ ഹി ഗുപ്താത്മാ അഹമേവ നിരന്തരമ് ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൮॥
• അഹമേവ പരം ബ്രഹ്മ അഹമേവ ഗുരോര്ഗുരുഃ ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൯॥
• അഹമേവാഖിലാധാര അഹമേവ സുഖാത് സുഖമ് ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൧൦॥
• അഹമേവ പരം ജ്യോതിരഹമേവാഖിലാത്മകഃ ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൧൧॥
• അഹമേവ ഹി തൃപ്താത്മാ അഹമേവ ഹി നിര്ഗുണഃ ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൧൨॥
• അഹമേവ ഹി പൂര്ണാത്മാ അഹമേവ പുരാതനഃ ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൧൩॥
• അഹമേവ ഹി ശാന്താത്മാ അഹമേവ ഹി ശാശ്വതഃ ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൧൪॥
• അഹമേവ ഹി സര്വത്ര അഹമേവ ഹി സുസ്ഥിരഃ ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൧൫॥
• അഹമേവ ഹി ജീവാത്മാ അഹമേവ പരാത്പരഃ ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൧൬॥
• അഹമേവ ഹി വാക്യാര്ഥോ അഹമേവ ഹി ശങ്കരഃ ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൧൭॥
• അഹമേവ ഹി ദുര്ലക്ഷ്യ അഹമേവ പ്രകാശകഃ ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൧൮॥
• അഹമേവാഹമേവാഹം അഹമേവ സ്വയം സ്വയമ് ।
• അഹമേവ പരാനന്ദോഽഹമേവ ഹി ചിന്മയഃ ॥ ൧൯॥
• അഹമേവ ഹി ശുദ്ധാത്മാ അഹമേവ ഹി സന്മയഃ ।
• അഹമേവ ഹി ശൂന്യാത്മാ അഹമേവ ഹി സര്വഗഃ ॥ ൨൦॥
• അഹമേവ ഹി വേദാന്തഃ അഹമേവ ഹി ചിത്പരഃ ॥ ൨൧॥
• അഹമേവ ഹി ചിന്മാത്രം അഹമേവ ഹി ചിന്മയഃ ।
• അന്യന്ന കിഞ്ചിത് ചിദ്രൂപാദഹം ബാഹ്യവിവര്ജിതഃ ॥ ൨൨॥
• അഹം ന കിഞ്ചിദ് ബ്രഹ്മാത്മാ അഹം നാന്യദഹം പരമ് ।
• നിത്യശുദ്ധവിമുക്തോഽഹം നിത്യതൃപ്തോ നിരഞ്ജനഃ ॥ ൨൩॥
• ആനന്ദം പരമാനന്ദമന്യത് കിഞ്ചിന്ന കിഞ്ചന ।
• നാസ്തി കിഞ്ചിന്നാസ്തി കിഞ്ചിത് നാസ്തി കിഞ്ചിത് പരാത്പരാത് ॥ ൨൪॥
• ആത്മൈവേദം ജഗത് സര്വമാത്മൈവേദം മനോഭവമ് ।
• ആത്മൈവേദം സുഖം സര്വം ആത്മൈവേദമിദം ജഗത് ॥ ൨൫॥
• ബ്രഹ്മൈവ സര്വം ചിന്മാത്രം അഹം ബ്രഹ്മൈവ കേവലമ് ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൨൬॥
• ദൃശ്യം സര്വം പരം ബ്രഹ്മ ദൃശ്യം നാസ്ത്യേവ സര്വദാ ।
• ബ്രഹ്മൈവ സര്വസങ്കല്പോ ബ്രഹ്മൈവ ന പരം ക്വചിത് ।
• ആനന്ദം പരമം മാനം ഇദം ദൃശ്യം ന കിഞ്ചന ॥ ൨൭॥
• ബ്രഹ്മൈവ ബ്രഹ്മ ചിദ്രൂപം ചിദേവം ചിന്മയം ജഗത് ।
• അസദേവ ജഗത്സര്വം അസദേവ പ്രപഞ്ചകമ് ॥ ൨൮॥
• അസദേവാഹമേവാസ്മി അസദേവ ത്വമേവ ഹി ।
• അസദേവ മനോവൃത്തിരസദേവ ഗുണാഗുണൌ ॥ ൨൯॥
• അസദേവ മഹീ സര്വാ അസദേവ ജലം സദാ ।
• അസദേവ ജഗത്ഖാനി അസദേവ ച തേജകമ് ॥ ൩൦॥
• അസദേവ സദാ വായുരസദേവേദമിത്യപി ।
• അഹങ്കാരമസദ്ബുദ്ധിര്ബ്രഹ്മൈവ ജഗതാം ഗണഃ ॥ ൩൧॥
• അസദേവ സദാ ചിത്തമാത്മൈവേദം ന സംശയഃ ।
• അസദേവാസുരാഃ സര്വേ അസദേവേദശ്വരാകൃതിഃ ॥ ൩൨॥
• അസദേവ സദാ വിശ്വം അസദേവ സദാ ഹരിഃ ।
• അസദേവ സദാ ബ്രഹ്മാ തത്സൃഷ്ടിരസദേവ ഹി ॥ ൩൩॥
• അസദേവ മഹാദേവഃ അസദേവ ഗണേശ്വരഃ ।
• അസദേവ സദാ ചോമാ അസത് സ്കന്ദോ ഗണേശ്വരാഃ ॥ ൩൪॥
• അസദേവ സദാ ജീവ അസദേവ ഹി ദേഹകമ് ।
• അസദേവ സദാ വേദാ അസദ്ദേഹാന്തമേവ ച ॥ ൩൫॥
• ധര്മശാസ്ത്രം പുരാണം ച അസത്യേ സത്യവിഭ്രമഃ ।
• അസദേവ ഹി സര്വം ച അസദേവ പരംപരാ ॥ ൩൬॥
• അസദേവേദമാദ്യന്തമസദേവ മുനീശ്വരാഃ ।
• അസദേവ സദാ ലോകാ ലോക്യാ അപ്യസദേവ ഹി ॥ ൩൭॥
• അസദേവ സുഖം ദുഃഖം അസദേവ ജയാജയൌ ।
• അസദേവ പരം ബന്ധമസന്മുക്തിരപി ധ്രുവമ് ॥ ൩൮॥
• അസദേവ മൃതിര്ജന്മ അസദേവ ജഡാജഡമ് ।
• അസദേവ ജഗത് സര്വമസദേവാത്മഭാവനാ ॥ ൩൯॥
• അസദേവ ച രൂപാണി അസദേവ പദം ശുഭമ് ।
• അസദേവ സദാ ചാഹമസദേവ ത്വമേവ ഹി ॥ ൪൦॥
• അസദേവ ഹി സര്വത്ര അസദേവ ചലാചലമ് ।
• അസച്ച സകലം ഭൂതമസത്യം സകലം ഫലമ് ॥ ൪൧॥
• അസത്യമഖിലം വിശ്വമസത്യമഖിലോ ഗുണഃ ।
• അസത്യമഖിലം ശേഷമസത്യമഖിലം ജഗത് ॥ ൪൨॥
• അസത്യമഖിലം പാപം അസത്യം ശ്രവണത്രയമ് ।
• അസത്യം ച സജാതീയവിജാതീയമസത് സദാ ॥ ൪൩॥
• അസത്യമധികാരാശ്ച അനിത്യാ വിഷയാഃ സദാ ।
• അസദേവ ഹി ദേവാദ്യാ അസദേവ പ്രയോജനമ് ॥ ൪൪॥
• അസദേവ ശമം നിത്യം അസദേവ ശമോഽനിശമ് ।
• അസദേവ സസന്ദേഹം അസദ്യുദ്ധം സുരാസുരമ് ॥ ൪൫॥var was അസദേവ ച സന്ദേഹം
• അസദേവേശഭാവം ചാസദേവോപാസ്യമേവ ഹി ।
• അസച്ച കാലദേശാദി അസത് ക്ഷേത്രാദിഭാവനമ് ॥ ൪൬॥
• തജ്ജന്യധര്മാധര്മൌ ച അസദേവ വിനിര്ണയഃ ।
• അസച്ച സര്വകര്മാണി അസദസ്വപരഭ്രമഃ ॥ ൪൭॥
• അസച്ച ചിത്തസദ്ഭാവ അസച്ച സ്ഥൂലദേഹകമ് ।
• അസച്ച ലിങ്ഗദേഹം ച സത്യം സത്യം ശിവം ശപേ ॥ ൪൮॥
• അസത്യം സ്വര്ഗനരകം അസത്യം തദ്ഭവം സുഖമ് ।
• അസച്ച ഗ്രാഹകം സര്വം അസത്യം ഗ്രാഹ്യരൂപകമ് ॥ ൪൯॥
• അസത്യം സത്യവദ്ഭാവം അസത്യം തേ ശിവേ ശപേ ।var was സത്യവദ്ഭാനം
• അസത്യം വര്തമാനാഖ്യം അസത്യം ഭൂതരൂപകമ് ॥ ൫൦॥
• അസത്യം ഹി ഭവിഷ്യാഖ്യം സത്യം സത്യം ശിവേ ശപേ ।
• അസത് പൂര്വമസന്മധ്യമസദന്തമിദം ജഗത് ॥ ൫൧॥
• അസദേവ സദാ പ്രായം അസദേവ ന സംശയഃ ।
• അസദേവ സദാ ജ്ഞാനമജ്ഞാനജ്ഞേയമേവ ച ॥ ൫൨॥
• അസത്യം സര്വദാ വിശ്വമസത്യം സര്വദാ ജഡമ് ।
• അസത്യം സര്വദാ ദൃശ്യം ഭാതി തൌ രങ്ഗശൃങ്ഗവത് ॥ ൫൩॥
• അസത്യം സര്വദാ ഭാവഃ അസത്യം കോശസംഭവമ് ।
• അസത്യം സകലം മന്ത്രം സത്യം സത്യം ന സംശയഃ ॥ ൫൪॥
• ആത്മനോഽന്യജ്ജഗന്നാസ്തി നാസ്ത്യനാത്മമിദം സദാ ।
• ആത്മനോഽന്യന്മൃഷൈവേദം സത്യം സത്യം ന സംശയഃ ॥ ൫൫॥
• ആത്മനോഽന്യത്സുഖം നാസ്തി ആത്മനോഽന്യന്ന കിഞ്ചന ।
• ആത്മനോഽന്യാ ഗതിര്നാസ്തി സ്ഥിതമാത്മനി സര്വദാ ॥ ൫൬॥
• ആത്മനോഽന്യന്ന ഹി ക്വാപി ആത്മനോഽന്യത് തൃണം ന ഹി ।
• ആത്മനോഽന്യന്ന കിഞ്ചിച്ച ക്വചിദപ്യാത്മനോ ന ഹി ॥ ൫൭॥
• ആത്മാനന്ദപ്രകരണമേതത്തേഽഭിഹിതം മയാ ।
• യഃ ശൃണോതി സകൃദ്വിദ്വാന് ബ്രഹ്മൈവ ഭവതി സ്വയമ് ॥ ൫൮॥
• സകൃച്ഛ്രവണമാത്രേണ സദ്യോബന്ധവിമുക്തിദമ് ।
• ഏതദ്ഗ്രന്ഥാര്ഥമാത്രം വൈ ഗൃണന് സര്വൈര്വിമുച്യതേ ॥ ൫൯॥

സൂതഃ -

• പൂര്ണം സത്യം മഹേശം ഭജ നിയതഹൃദാ യോഽന്തരായൈര്വിഹീനഃ
• സോ നിത്യോ നിര്വികല്പോ ഭവതി ഭുവി സദാ ബ്രഹ്മഭൂതോ ഋതാത്മാ ।
• വിച്ഛിന്നഗ്രന്ഥിരീശേ ശിവവിമലപദേ വിദ്യതേ ഭാസതേഽന്തഃ
• ആരാമോഽന്തര്ഭവതി നിയതം വിശ്വഭൂതോ മൃതശ്ച ॥ ൬൦॥

• ॥ ഇതി ശ്രീശിവരഹസ്യേ ശങ്കരാഖ്യേ ഷഷ്ഠാംശേ ഋഭുനിദാഘസംവാദേ ആത്മാനന്ദപ്രകരണവര്ണനം നാമ ചതുര്ദശോഽധ്യായഃ ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com