ഋഭുഗീതാ ൨൨ ॥ നാമ-രൂപ നിഷേധ പ്രകരണമ് ॥

ഋഭുഃ -

  • വക്ഷ്യേ ബ്രഹ്മമയം സര്വം നാസ്തി സര്വം ജഗന്മൃഷാ ।
  • അഹം ബ്രഹ്മ ന മേ ചിന്താ അഹം ബ്രഹ്മ ന മേ ജഡമ് ॥ ൧॥
  • അഹം ബ്രഹ്മ ന മേ ദോഷഃ അഹം ബ്രഹ്മ ന മേ ഫലമ് ।
  • അഹം ബ്രഹ്മ ന മേ വാര്താ അഹം ബ്രഹ്മ ന മേ ദ്വയമ് ॥ ൨॥
  • അഹം ബ്രഹ്മ ന മേ നിത്യമഹം ബ്രഹ്മ ന മേ ഗതിഃ ।
  • അഹം ബ്രഹ്മ ന മേ മാതാ അഹം ബ്രഹ്മ ന മേ പിതാ ॥ ൩॥
  • അഹം ബ്രഹ്മ ന മേ സോഽയമഹം വൈശ്വാനരോ ന ഹി ।
  • അഹം ബ്രഹ്മ ചിദാകാശമഹം ബ്രഹ്മ ന സംശയഃ ॥ ൪॥
  • സര്വാന്തരോഽഹം പൂര്ണാത്മാ സര്വാന്തരമനോഽന്തരഃ ।
  • അഹമേവ ശരീരാന്തരഹമേവ സ്ഥിരഃ സദാ ॥ ൫॥
  • ഏവം വിജ്ഞാനവാന് മുക്ത ഏവം ജ്ഞാനം സുദുര്ലഭമ് ।
  • അനേകശതസാഹസ്ത്രേഷ്വേക ഏവ വിവേകവാന് ॥ ൬॥
  • തസ്യ ദര്ശനമാത്രേണ പിതരസ്തൃപ്തിമാഗതാഃ ।
  • ജ്ഞാനിനോ ദര്ശനം പുണ്യം സര്വതീര്ഥാവഗാഹനമ് ॥ ൭॥
  • ജ്ഞാനിനഃ ചാര്ചനേനൈവ ജീവന്മുക്തോ ഭവേന്നരഃ ।
  • ജ്ഞാനിനോ ഭോജനേ ദാനേ സദ്യോ മുക്തോ ഭവേന്നരഃ ॥ ൮॥
  • അഹം ബ്രഹ്മ ന സന്ദേഹഃ അഹമേവ ഗുരുഃ പരഃ ।
  • അഹം ശാന്തോഽസ്മി ശുദ്ധോഽസ്മി അഹമേവ ഗുണാന്തരഃ ॥ ൯॥
  • ഗുണാതീതോ ജനാതീതഃ പരാതീതോ മനഃ പരഃ ।
  • പരതഃ പരതോഽതീതോ ബുദ്ധ്യാതീതോ രസാത് പരഃ ॥ ൧൦॥
  • ഭാവാതീതോ മനാതീതോ വേദാതീതോ വിദഃ പരഃ ।
  • ശരീരാദേശ്ച പരതോ ജാഗ്രത്സ്വപ്നസുഷുപ്തിതഃ ॥ ൧൧॥
  • അവ്യക്താത് പരതോഽതീത ഇത്യേവം ജ്ഞാനനിശ്ചയഃ ।
  • ക്വചിദേതത്പരിത്യജ്യ സര്വം സംത്യജ്യ മൂകവത് ॥ ൧൨॥
  • തൂഷ്ണീം ബ്രഹ്മ പരം ബ്രഹ്മ ശാശ്വതബ്രഹ്മവാന് സ്വയമ് ।
  • ജ്ഞാനിനോ മഹിമാ കിഞ്ചിദണുമാത്രമപി സ്ഫുടമ് ॥ ൧൩॥
  • ഹരിണാപി ഹരേണാപി ബ്രഹ്മണാപി സുരൈരപി ।
  • ന ശക്യതേ വര്ണയിതും കല്പകോടിശതൈരപി ॥ ൧൪॥
  • അഹം ബ്രഹ്മേതി വിജ്ഞാനം ത്രിഷു ലോകേഷു ദുര്ലഭമ് ।
  • വിവേകിനം മഹാത്മാനം ബ്രഹ്മമാത്രേണാവസ്ഥിതമ് ॥ ൧൫॥
  • ദ്രഷ്ടും ച ഭാഷിതും വാപി ദുര്ലഭം പാദസേവനമ് ।
  • കദാചിത് പാദതീര്ഥേന സ്നാതശ്ചേത് ബ്രഹ്മ ഏവ സഃ ॥ ൧൬॥
  • സര്വം മിഥ്യാ ന സന്ദേഹഃ സര്വം ബ്രഹ്മൈവ കേവലമ് ।
  • ഏതത് പ്രകരണം പ്രോക്തം സര്വസിദ്ധാന്തസംഗ്രഹഃ ॥ ൧൭॥
  • ദുര്ലഭം യഃ പഠേദ്ഭക്ത്യാ ബ്രഹ്മ സംപദ്യതേ നരഃ ।
  • വക്ഷ്യേ ബ്രഹ്മമയം സര്വം നാന്യത് സര്വം ജഗന്മൃഷാ ॥ ൧൮॥
  • ബ്രഹ്മൈവ ജഗദാകാരം ബ്രഹ്മൈവ പരമം പദമ് ।
  • അഹമേവ പരം ബ്രഹ്മ അഹമിത്യപി വര്ജിതഃ ॥ ൧൯॥
  • സര്വവര്ജിതചിന്മാത്രം സര്വവര്ജിതചേതനഃ ।
  • സര്വവര്ജിതശാന്താത്മാ സര്വമങ്ഗലവിഗ്രഹഃ ॥ ൨൦॥
  • അഹം ബ്രഹ്മ പരം ബ്രഹ്മ അസന്നേദം ന മേ ന മേ ।
  • ന മേ ഭൂതം ഭവിഷ്യച്ച ന മേ വര്ണം ന സംശയഃ ॥ ൨൧॥
  • ബ്രഹ്മൈവാഹം ന മേ തുച്ഛം അഹം ബ്രഹ്മ പരം തപഃ ।
  • ബ്രഹ്മരൂപമിദം സര്വം ബ്രഹ്മരൂപമനാമയമ് ॥ ൨൨॥
  • ബ്രഹ്മൈവ ഭാതി ഭേദേന ബ്രഹ്മൈവ ന പരഃ പരഃ ।
  • ആത്മൈവ ദ്വൈതവദ്ഭാതി ആത്മൈവ പരമം പദമ് ॥ ൨൩॥
  • ബ്രഹ്മൈവം ഭേദരഹിതം ഭേദമേവ മഹദ്ഭയമ് ।
  • ആത്മൈവാഹം നിര്മലോഽഹമാത്മൈവ ഭുവനത്രയമ് ॥ ൨൪॥
  • ആത്മൈവ നാന്യത് സര്വത്ര സര്വം ബ്രഹ്മൈവ നാന്യകഃ ।
  • അഹമേവ സദാ ഭാമി ബ്രഹ്മൈവാസ്മി പരോഽസ്മ്യഹമ് ॥ ൨൫॥
  • നിര്മലോഽസ്മി പരം ബ്രഹ്മ കാര്യാകാര്യവിവര്ജിതഃ ।
  • സദാ ശുദ്ധൈകരൂപോഽസ്മി സദാ ചൈതന്യമാത്രകഃ ॥ ൨൬॥
  • നിശ്ചയോഽസ്മി പരം ബ്രഹ്മ സത്യോഽസ്മി സകലോഽസ്മ്യഹമ് ।
  • അക്ഷരോഽസ്മി പരം ബ്രഹ്മ ശിവോഽസ്മി ശിഖരോഽസ്മ്യഹമ് ॥ ൨൭॥
  • സമരൂപോഽസ്മി ശാന്തോഽസ്മി തത്പരോഽസ്മി ചിദവ്യയഃ ।
  • സദാ ബ്രഹ്മ ഹി നിത്യോഽസ്മി സദാ ചിന്മാത്രലക്ഷണഃ ॥ ൨൮॥
  • സദാഽഖണ്ഡൈകരൂപോഽസ്മി സദാമാനവിവര്ജിതഃ ।
  • സദാ ശുദ്ധൈകരൂപോഽസ്മി സദാ ചൈതന്യമാത്രകഃ ॥ ൨൯॥
  • സദാ സന്മാനരൂപോഽസ്മി സദാ സത്താപ്രകാശകഃ ।
  • സദാ സിദ്ധാന്തരൂപോഽസ്മി സദാ പാവനമങ്ഗലഃ ॥ ൩൦॥
  • ഏവം നിശ്ചിതവാന് മുക്തഃ ഏവം നിത്യപരോ വരഃ ।
  • ഏവം ഭാവനയാ യുക്തഃ പരം ബ്രഹ്മൈവ സര്വദാ ॥ ൩൧॥
  • ഏവം ബ്രഹ്മാത്മവാന് ജ്ഞാനീ ബ്രഹ്മാഹമിതി നിശ്ചയഃ ।
  • സ ഏവ പുരുഷോ ലോകേ ബ്രഹ്മാഹമിതി നിശ്ചിതഃ ॥ ൩൨॥
  • സ ഏവ പുരുഷോ ജ്ഞാനീ ജീവന്മുക്തഃ സ ആത്മവാന് ।
  • ബ്രഹ്മൈവാഹം മഹാനാത്മാ സച്ചിദാനന്ദവിഗ്രഹഃ ॥ ൩൩॥
  • നാഹം ജീവോ ന മേ ഭേദോ നാഹം ചിന്താ ന മേ മനഃ ।
  • നാഹം മാംസം ന മേഽസ്ഥീനി നാഹംകാരകലേവരഃ ॥ ൩൪॥
  • ന പ്രമാതാ ന മേയം വാ നാഹം സര്വം പരോഽസ്മ്യഹമ് ।
  • സര്വവിജ്ഞാനരൂപോഽസ്മി നാഹം സര്വം കദാചന ॥ ൩൫॥
  • നാഹം മൃതോ ജന്മനാന്യോ ന ചിന്മാത്രോഽസ്മി നാസ്മ്യഹമ് ।
  • ന വാച്യോഽഹം ന മുക്തോഽഹം ന ബുദ്ധോഽഹം കദാചന ॥ ൩൬॥
  • ന ശൂന്യോഽഹം ന മൂഢോഽഹം ന സര്വോഽഹം പരോഽസ്മ്യഹമ് ।
  • സര്വദാ ബ്രഹ്മമാത്രോഽഹം ന രസോഽഹം സദാശിവഃ ॥ ൩൭॥
  • ന ഘ്രാണോഽഹം ന ഗന്ധോഽഹം ന ചിഹ്നോഽയം ന മേ പ്രിയഃ ।
  • നാഹം ജീവോ രസോ നാഹം വരുണോ ന ച ഗോലകഃ ॥ ൩൮॥
  • ബ്രഹ്മൈവാഹം ന സന്ദേഹോ നാമരൂപം ന കിഞ്ചന ।
  • ന ശ്രോത്രോഽഹം ന ശബ്ദോഽഹം ന ദിശോഽഹം ന സാക്ഷികഃ ॥ ൩൯॥
  • നാഹം ന ത്വം ന ച സ്വര്ഗോ നാഹം വായുര്ന സാക്ഷികഃ ।
  • പായുര്നാഹം വിസര്ഗോ ന ന മൃത്യുര്ന ച സാക്ഷികഃ ॥ ൪൦॥
  • ഗുഹ്യം നാഹം ന ചാനന്ദോ ന പ്രജാപതിദേവതാ ।
  • സര്വം ബ്രഹ്മ ന സന്ദേഹഃ സര്വം ബ്രഹ്മൈവ കേവലമ് ॥ ൪൧॥
  • നാഹം മനോ ന സങ്കല്പോ ന ചന്ദ്രോ ന ച സാക്ഷികഃ ।
  • നാഹം ബുദ്ധീന്ദ്രിയോ ബ്രഹ്മാ നാഹം നിശ്ചയരൂപവാന് ॥ ൪൨॥
  • നാഹംകാരമഹം രുദ്രോ നാഭിമാനോ ന സാക്ഷികഃ ।
  • ചിത്തം നാഹം വാസുദേവോ ധാരണാ നായമീശ്വരഃ ॥ ൪൩॥
  • നാഹം വിശ്വോ ന ജാഗ്രദ്വാ സ്ഥൂലദേഹോ ന മേ ക്വചിത് ।
  • ന പ്രാതിഭാസികോ ജീവോ ന ചാഹം വ്യാവഹാരികഃ ॥ ൪൪॥
  • ന പാരമാര്ഥികോ ദേവോ നാഹമന്നമയോ ജഡഃ ।
  • ന പ്രാണമയകോശോഽഹം ന മനോമയകോശവാന് ॥ ൪൫॥
  • ന വിജ്ഞാനമയഃ കോശോ നാനന്ദമയകോശവാന് ।
  • ബ്രഹ്മൈവാഹം ന സന്ദേഹോ നാമരൂപേ ന കിഞ്ചന ॥ ൪൬॥
  • ഏതാവദുക്ത്വാ സകലം നാമരൂപദ്വയാത്മകമ് ।
  • സര്വം ക്ഷണേന വിസ്മൃത്യ കാഷ്ഠലോഷ്ടാദിവത് ത്യജേത് ॥ ൪൭॥
  • ഏതത്സര്വമസന്നിത്യം സദാ വന്ധ്യാകുമാരവത് ।
  • ശശശൃങ്ഗവദേവേദം നരശൃങ്ഗവദേവ തത് ॥ ൪൮॥
  • ആകാശപുഷ്പസദൃശം യഥാ മരുമരീചികാ ।
  • ഗന്ധര്വനഗരം യദ്വദിന്ദ്രജാലവദേവ ഹി ॥ ൪൯॥
  • അസത്യമേവ സതതം പഞ്ചരൂപകമിഷ്യതേ ।
  • ശിഷ്യോപദേശകാലോ ഹി ദ്വൈതം ന പരമാര്ഥതഃ ॥ ൫൦॥
  • മാതാ മൃതേ രോദനായ ദ്രവ്യം ദത്വാഽഽഹ്വയേജ്ജനാന് ।
  • തേഷാം രോദനമാത്രം യത് കേവലം ദ്രവ്യപഞ്ചകമ് ॥ ൫൧॥
  • തദദ്വൈതം മയാ പ്രോക്തം സര്വം വിസ്മൃത്യ കുഡ്യവത് ।
  • അഹം ബ്രഹ്മേതി നിശ്ചിത്യ അഹമേവേതി ഭാവയ ॥ ൫൨॥
  • അഹമേവ സുഖം ചേതി അഹമേവ ന ചാപരഃ ।
  • അഹം ചിന്മാത്രമേവേതി ബ്രഹ്മൈവേതി വിനിശ്ചിനു ॥ ൫൩॥
  • അഹം നിര്മലശുദ്ധേതി അഹം ജീവവിലക്ഷണഃ ।
  • അഹം ബ്രഹ്മൈവ സര്വാത്മാ അഹമിത്യവഭാസകഃ ॥ ൫൪॥
  • അഹമേവ ഹി ചിന്മാത്രമഹമേവ ഹി നിര്ഗുണഃ ।
  • സര്വാന്തര്യാമ്യഹം ബ്രഹ്മ ചിന്മാത്രോഽഹം സദാശിവഃ ॥ ൫൫॥
  • നിത്യമങ്ഗലരൂപാത്മാ നിത്യമോക്ഷമയഃ പുമാന് ।
  • ഏവം നിശ്ചിത്യ സതതം സ്വാത്മാനം സ്വയമാസ്ഥിതഃ ॥ ൫൬॥
  • ബ്രഹ്മൈവാഹം ന സന്ദേഹോ നാമരൂപേ ന കിഞ്ചന ।
  • ഏതദ്രൂപപ്രകരണം സര്വവേദേഷു ദുര്ലഭമ് ।
  • യഃ ശൃണോതി സകൃദ്വാപി ബ്രഹ്മൈവ ഭവതി സ്വയമ് ॥ ൫൭॥
  • തം വേദാദിവചോഭിരീഡിതമഹായാഗൈശ്ച ഭോഗൈര്വ്രതൈ-
  • ര്ദാനൈശ്ചാനശനൈര്യമാദിനിയമൈസ്തം വിദ്വിഷന്തേ ദ്വിജാഃ ।
  • തസ്യാനങ്ഗരിപോരതീവ സുമഹാഹൃദ്യം ഹി ലിങ്ഗാര്ചനം
  • തേനൈവാശു വിനാശ്യ മോഹമഖിലം ജ്ഞാനം ദദാതീശ്വരഃ ॥ ൫൮॥

  • ॥ ഇതി ശ്രീശിവരഹസ്യേ ശങ്കരാഖ്യേ ഷഷ്ഠാംശേ ഋഭുനിദാഘസംവാദേ നാമരൂപനിഷേധപ്രകരണം നാമ ദ്വാവിംശോഽധ്യായഃ ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com