ഋഭുഗീതാ ൨൩ ॥ രഹസ്യോപദേശ പ്രകരണമ് ॥

ഋഭുഃ -

  • നിദാഘ ശൃണു വക്ഷ്യാമി സര്വലോകേഷു ദുര്ലഭമ് ।
  • ഇദം ബ്രഹ്മ പരം ബ്രഹ്മ സച്ചിദാനന്ദ ഏവ ഹി ॥ ൧॥
  • നാനാവിധജനം ലോകം നാനാ കാരണകാര്യകമ് ।
  • ബ്രഹ്മൈവാന്യദസത് സര്വം സച്ചിദാനന്ദ ഏവ ഹി ॥ ൨॥
  • അഹം ബ്രഹ്മ സദാ ബ്രഹ്മ അസ്മി ബ്രഹ്മാഹമേവ ഹി ।
  • കാലോ ബ്രഹ്മ ക്ഷണോ ബ്രഹ്മ അഹം ബ്രഹ്മ ന സംശയഃ ॥ ൩॥
  • വേദോ ബ്രഹ്മ പരം ബ്രഹ്മ സത്യം ബ്രഹ്മ പരാത് പരഃ ।
  • ഹംസോ ബ്രഹ്മ ഹരിര്ബ്രഹ്മ ശിവോ ബ്രഹ്മ ചിദവ്യയഃ ॥ ൪॥
  • സര്വോപനിഷദോ ബ്രഹ്മ സാമ്യം ബ്രഹ്മ സമോഽസ്മ്യഹമ് ।
  • അജോ ബ്രഹ്മ രസോ ബ്രഹ്മ വിയദ്ബ്രഹ്മ പരാത്പരഃ ॥ ൫॥
  • ത്രുടിര്ബ്രഹ്മ മനോ ബ്രഹ്മ വ്യഷ്ടിര്ബ്രഹ്മ സദാമുദഃ ।
  • ഇദം ബ്രഹ്മ പരം ബ്രഹ്മ തത്ത്വം ബ്രഹ്മ സദാ ജപഃ ॥ ൬॥
  • അകാരോ ബ്രഹ്മ ഏവാഹമുകാരോഽഹം ന സംശയഃ ।
  • മകാരബ്രഹ്മമാത്രോഽഹം മന്ത്രബ്രഹ്മമനുഃ പരമ് ॥ ൭॥
  • ശികാരബ്രഹ്മമാത്രോഽഹം വാകാരം ബ്രഹ്മ കേവലമ് ।
  • യകാരം ബ്രഹ്മ നിത്യം ച പഞ്ചാക്ഷരമഹം പരമ് ॥ ൮॥
  • രേചകം ബ്രഹ്മ സദ്ബ്രഹ്മ പൂരകം ബ്രഹ്മ സര്വതഃ ।
  • കുംഭകം ബ്രഹ്മ സര്വോഽഹം ധാരണം ബ്രഹ്മ സര്വതഃ ॥ ൯॥
  • ബ്രഹ്മൈവ നാന്യത് തത്സര്വം സച്ചിദാനന്ദ ഏവ ഹി ।
  • ഏവം ച നിശ്ചിതോ മുക്തഃ സദ്യ ഏവ ന സംശയഃ ॥ ൧൦॥
  • കേചിദേവ മഹാമൂഢാഃ ദ്വൈതമേവം വദന്തി ഹി ।
  • ന സംഭാഷ്യാഃ സദാനര്ഹാ നമസ്കാരേ ന യോഗ്യതാ ॥ ൧൧॥
  • മൂഢാ മൂഢതരാസ്തുച്ഛാസ്തഥാ മൂഢതമാഃ പരേ ।
  • ഏതേ ന സന്തി മേ നിത്യം അഹംവിജ്ഞാനമാത്രതഃ ॥ ൧൨॥
  • സര്വം ചിന്മാത്രരൂപത്വാദാനന്ദത്വാന്ന മേ ഭയമ് ।
  • അഹമിത്യപി നാസ്ത്യേവ പരമിത്യപി ന ക്വചിത് ॥ ൧൩॥
  • ബ്രഹ്മൈവ നാന്യത് തത്സര്വം സച്ചിദാനന്ദ ഏവ ഹി ।
  • കാലാതീതം സുഖാതീതം സര്വാതീതമതീതകമ് ॥ ൧൪॥
  • നിത്യാതീതമനിത്യാനാമമിതം ബ്രഹ്മ കേവലമ് ।
  • ബ്രഹ്മൈവ നാന്യദ്യത്സര്വം സച്ചിദാനന്ദമാത്രകമ് ॥ ൧൫॥
  • ദ്വൈതസത്യത്വബുദ്ധിശ്ച ദ്വൈതബുദ്ധ്യാ ന തത് സ്മര ।
  • സര്വം ബ്രഹ്മൈവ നാന്യോഽസ്തി സര്വം ബ്രഹ്മൈവ കേവലമ് ॥ ൧൬॥
  • ബുദ്ധ്യാതീതം മനോഽതീതം വേദാതീതമതഃ പരമ് ।
  • ആത്മാതീതം ജനാതീതം ജീവാതീതം ച നിര്ഗുണമ് ॥ ൧൭॥
  • കാഷ്ഠാതീതം കലാതീതം നാട്യാതീതം പരം സുഖമ് ।
  • ബ്രഹ്മമാത്രേണ സംപശ്യന് ബ്രഹ്മമാത്രപരോ ഭവ ॥ ൧൮॥
  • ബ്രഹ്മമാത്രപരോ നിത്യം ചിന്മാത്രോഽഹം ന സംശയഃ ।
  • ജ്യോതിരാനന്ദമാത്രോഽഹം നിജാനന്ദാത്മമാത്രകഃ ॥ ൧൯॥
  • ശൂന്യാനന്ദാത്മമാത്രോഽഹം ചിന്മാത്രോഽഹമിതി സ്മര ।
  • സത്താമാത്രോഽഹമേവാത്ര സദാ കാലഗുണാന്തരഃ ॥ ൨൦॥
  • നിത്യസന്മാത്രരൂപോഽഹം ശുദ്ധാനന്ദാത്മമാത്രകമ് ।
  • പ്രപഞ്ചഹീനരൂപോഽഹം സച്ചിദാനന്ദമാത്രകഃ ॥ ൨൧॥
  • നിശ്ചയാനന്ദമാത്രോഽഹം കേവലാനന്ദമാത്രകഃ ।
  • പരമാനന്ദമാത്രോഽഹം പൂര്ണാനന്ദോഽഹമേവ ഹി ॥ ൨൨॥
  • ദ്വൈതസ്യമാത്രസിദ്ധോഽഹം സാമ്രാജ്യപദലക്ഷണമ് ।
  • ഇത്യേവം നിശ്ചയം കുര്വന് സദാ ത്രിഷു യഥാസുഖമ് ॥ ൨൩॥
  • ദൃഢനിശ്ചയരൂപാത്മാ ദൃഢനിശ്ചയസന്മയഃ ।
  • ദൃഢനിശ്ചയശാന്താത്മാ ദൃഢനിശ്ചയമാനസഃ ॥ ൨൪॥
  • ദൃഢനിശ്ചയപൂര്ണാത്മാ ദൃഢനിശ്ചയനിര്മലഃ ।
  • ദൃഢനിശ്ചയജീവാത്മാ ദൃഢനിശ്ചയമങ്ഗലഃ ॥ ൨൫॥
  • ദൃഢനിശ്ചയജീവാത്മാ സംശയം നാശമേഷ്യതി ।
  • ദൃഢനിശ്ചയമേവാത്ര ബ്രഹ്മജ്ഞാനസ്യ ലക്ഷണമ് ॥ ൨൬॥
  • ദൃഢനിശ്ചയമേവാത്ര വാക്യജ്ഞാനസ്യ ലക്ഷണമ് ।
  • ദൃഢനിശ്ചയമേവാത്ര കാരണം മോക്ഷസംപദഃ ॥ ൨൭॥
  • ഏവമേവ സദാ കാര്യം ബ്രഹ്മൈവാഹമിതി സ്ഥിരമ് ।
  • ബ്രഹ്മൈവാഹം ന സന്ദേഹഃ സച്ചിദാനന്ദ ഏവ ഹി ॥ ൨൮॥
  • ആത്മാനന്ദസ്വരൂപോഽഹം നാന്യദസ്തീതി ഭാവയ ।
  • തതസ്തദപി സന്ത്യജ്യ ഏക ഏവ സ്ഥിരോ ഭവ ॥ ൨൯॥
  • തതസ്തദപി സന്ത്യജ്യ നിര്ഗുണോ ഭവ സര്വദാ ।
  • നിര്ഗുണത്വം ച സന്ത്യജ്യ വാചാതീതോ ഭവേത് തതഃ ॥ ൩൦॥
  • വാചാതീതം ച സന്ത്യജ്യ ചിന്മാത്രത്വപരോ ഭവ ।
  • ആത്മാതീതം ച സന്ത്യജ്യ ബ്രഹ്മമാത്രപരോ ഭവ ॥ ൩൧॥
  • ചിന്മാത്രത്വം ച സന്ത്യജ്യ സര്വതൂഷ്ണീംപരോ ഭവ ।
  • സര്വതൂഷ്ണീം ച സന്ത്യജ്യ മഹാതൂഷ്ണീംപരോ ഭവ ॥ ൩൨॥
  • മഹാതൂഷ്ണീം ച സന്ത്യജ്യ ചിത്തതൂഷ്ണീം സമാശ്രയ ।
  • ചിത്തതൂഷ്ണീം ച സന്ത്യജ്യ ജീവതൂഷ്ണീം സമാഹര ॥ ൩൩॥
  • ജീവതൂഷ്ണീം പരിത്യജ്യ ജീവശൂന്യപരോ ഭവ ।
  • ശൂന്യത്യാഗം പരിത്യജ്യ യഥാ തിഷ്ഠ തഥാസി ഭോ ॥ ൩൪॥
  • തിഷ്ഠത്വമപി സന്ത്യജ്യ അവാങ്മാനസഗോചരഃ ।
  • തതഃ പരം ന വക്തവ്യം തതഃ പശ്യേന്ന കിഞ്ചന ॥ ൩൫॥
  • നോ ചേത് സര്വപരിത്യാഗോ ബ്രഹ്മൈവാഹമിതീരയ ।
  • സദാ സ്മരന് സദാ ചിന്ത്യം സദാ ഭാവയ നിര്ഗുണമ് ॥ ൩൬॥
  • സദാ തിഷ്ഠസ്വ തത്ത്വജ്ഞ സദാ ജ്ഞാനീ സദാ പരഃ ।
  • സദാനന്ദഃ സദാതീതഃ സദാദോഷവിവര്ജിതഃ ॥ ൩൭॥
  • സദാ ശാന്തഃ സദാ തൃപ്തഃ സദാ ജ്യോതിഃ സദാ രസഃ ।
  • സദാ നിത്യഃ സദാ ശുദ്ധഃ സദാ ബുദ്ധഃ സദാ ലയഃ ॥ ൩൮॥
  • സദാ ബ്രഹ്മ സദാ മോദഃ സദാനന്ദഃ സദാ പരഃ ।
  • സദാ സ്വയം സദാ ശൂന്യഃ സദാ മൌനീ സദാ ശിവഃ ॥ ൩൯॥
  • സദാ സര്വം സദാ മിത്രഃ സദാ സ്നാനം സദാ ജപഃ ।
  • സദാ സര്വം ച വിസ്മൃത്യ സദാ മൌനം പരിത്യജ ॥ ൪൦॥
  • ദേഹാഭിമാനം സന്ത്യജ്യ ചിത്തസത്താം പരിത്യജ ।
  • ആത്മൈവാഹം സ്വയം ചാഹം ഇത്യേവം സര്വദാ ഭവ ॥ ൪൧॥
  • ഏവം സ്ഥിതേ ത്വം മുക്തോഽസി ന തു കാര്യാ വിചാരണാ ।
  • ബ്രഹ്മൈവ സര്വം യത്കിഞ്ചിത് സച്ചിദാനന്ദ ഏവ ഹി ॥ ൪൨॥
  • അഹം ബ്രഹ്മ ഇദം ബ്രഹ്മ ത്വം ബ്രഹ്മാസി നിരന്തരഃ ।
  • പ്രജ്ഞാനം ബ്രഹ്മ ഏവാസി ത്വം ബ്രഹ്മാസി ന സംശയഃ ॥ ൪൩॥
  • ദൃഢനിശ്ചയമേവ ത്വം കുരു കല്യാണമാത്മനഃ ।
  • മനസോ ഭൂഷണം ബ്രഹ്മ മനസോ ഭൂഷണം പരഃ ॥ ൪൪॥
  • മനസോ ഭൂഷണം കര്താ ബ്രഹ്മൈവാഹമവേക്ഷതഃ ।
  • ബ്രഹ്മൈവ സച്ചിദാനദഃ സച്ചിദാനന്ദവിഗ്രഹഃ ॥ ൪൫॥
  • സച്ചിദാനന്ദമഖിലം സച്ചിദാനന്ദ ഏവ ഹി ।
  • സച്ചിദാനന്ദജീവാത്മാ സച്ചിദാനന്ദവിഗ്രഹഃ ॥ ൪൬॥
  • സച്ചിദാനന്ദമദ്വൈതം സച്ചിദാനന്ദശങ്കരഃ ।
  • സച്ചിദാനന്ദവിജ്ഞാനം സച്ചിദാനന്ദഭോജനഃ ॥ ൪൭॥
  • സച്ചിദാനന്ദപൂര്ണാത്മാ സച്ചിദാനന്ദകാരണഃ ।
  • സച്ചിദാനന്ദലീലാത്മാ സച്ചിദാനന്ദശേവധിഃ ॥ ൪൮॥
  • സച്ചിദാനന്ദസര്വാങ്ഗഃ സച്ചിദാനന്ദചന്ദനഃ ।
  • സച്ചിദാനന്ദസിദ്ധാന്തഃ സച്ചിദാനന്ദവേദകഃ ॥ ൪൯॥
  • സച്ചിദാനന്ദശാസ്ത്രാര്ഥഃ സച്ചിദാനന്ദവാചകഃ ।
  • സച്ചിദാനന്ദഹോമശ്ച സച്ചിദാനന്ദരാജ്യകഃ ॥ ൫൦॥
  • സച്ചിദാനന്ദപൂര്ണാത്മാ സച്ചിദാനന്ദപൂര്ണകഃ ।
  • സച്ചിദാനന്ദസന്മാത്രം മൂഢേഷു പഠിതം ച യത് ॥ ൫൧॥
  • ശുദ്ധം മൂഢേഷു യദ്ദത്തം സുബദ്ധം മാര്ഗചാരിണാ ।
  • വിഷയാസക്തചിത്തേഷു ന സംഭാഷ്യം വിവേകിനാ ॥ ൫൨॥
  • സകൃച്ഛ്രവണമാത്രേണ ബ്രഹ്മൈവ ഭവതി സ്വയമ് ।
  • ഇച്ഛാ ചേദ്യദി നാരീണാം മുഖം ബ്രാഹ്മണ ഏവ ഹി ॥ ൫൩॥
  • സര്വം ചൈതന്യമാത്രത്വാത് സ്ത്രീഭേദം ച ന വിദ്യതേ ।
  • വേദശാസ്ത്രേണ യുക്തോഽപി ജ്ഞാനാഭാവാദ് ദ്വിജോഽദ്വിജഃ ॥ ൫൪॥
  • ബ്രഹ്മൈവ തന്തുനാ തേന ബദ്ധാസ്തേ മുക്തിചിന്തകാഃ ।
  • സര്വമുക്തം ഭഗവതാ രഹസ്യം ശങ്കരേണ ഹി ॥ ൫൫॥
  • സോമാപീഡപദാംബുജാര്ചനഫലൈര്ഭുക്ത്യൈ ഭവാന് മാനസം
  • നാന്യദ്യോഗപഥാ ശ്രുതിശ്രവണതഃ കിം കര്മഭിര്ഭൂയതേ ।
  • യുക്ത്യാ ശിക്ഷിതമാനസാനുഭവതോഽപ്യശ്മാപ്യസങ്ഗോ വചാം
  • കിം ഗ്രാഹ്യം ഭവതീന്ദ്രിയാര്ഥരഹിതാനന്ദൈകസാന്ദ്രഃ ശിവഃ ॥ ൫൬॥

  • ॥ ഇതി ശ്രീശിവരഹസ്യേ ശങ്കരാഖ്യേ ഷഷ്ഠാംശേ ഋഭുനിദാഘസംവാദേ രഹസ്യോപദേശപ്രകരണം നാമ ത്രയോവിംശോഽധ്യായഃ ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com