ଋଭୁଗୀତା ୨୮ ॥ ଆତ୍ମ-ଵୈଲକ୍ଷଣ୍ଯ ପ୍ରକରଣମ୍ ॥

ଋଭୁଃ -

  • ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ଚିଦେଵାହଂ ନିର୍ମଲୋଽହଂ ନିରନ୍ତରଃ ।
  • ଶୁଦ୍ଧସ୍ଵରୂପ ଏଵାହଂ ନିତ୍ଯରୂପଃ ପରୋଽସ୍ମ୍ଯହମ୍ ॥ ୧॥
  • ନିତ୍ଯନିର୍ମଲରୂପୋଽହଂ ନିତ୍ଯଚୈତନ୍ଯଵିଗ୍ରହଃ ।
  • ଆଦ୍ଯନ୍ତରୂପହୀନୋଽହମାଦ୍ଯନ୍ତଦ୍ଵୈତହୀନକଃ ॥ ୨॥
  • ଅଜସ୍ରସୁଖରୂପୋଽହଂ ଅଜସ୍ରାନନ୍ଦରୂପଵାନ୍ ।
  • ଅହମେଵାଦିନିର୍ମୁକ୍ତଃ ଅହଂ କାରଣଵର୍ଜିତଃ ॥ ୩॥
  • ଅହମେଵ ପରଂ ବ୍ରହ୍ମ ଅହମେଵାହମେଵ ହି ।
  • ଇତ୍ଯେଵଂ ଭାଵଯନ୍ନିତ୍ଯଂ ସୁଖମାତ୍ମନି ନିର୍ମଲଃ ॥ ୪॥
  • ସୁଖଂ ତିଷ୍ଠ ସୁଖଂ ତିଷ୍ଠ ସୁଚିରଂ ସୁଖମାଵହ ।
  • ସର୍ଵଵେଦମନନ୍ଯସ୍ତ୍ଵଂ ସର୍ଵଦା ନାସ୍ତି କଲ୍ପନମ୍ ॥ ୫॥
  • ସର୍ଵଦା ନାସ୍ତି ଚିତ୍ତାଖ୍ଯଂ ସର୍ଵଦା ନାସ୍ତି ସଂସୃତିଃ ।
  • ସର୍ଵଦା ନାସ୍ତି ନାସ୍ତ୍ଯେଵ ସର୍ଵଦା ଜଗଦେଵ ନ ॥ ୬॥
  • ଜଗତ୍ପ୍ରସଙ୍ଗୋ ନାସ୍ତ୍ଯେଵ ଦେହଵାର୍ତା କୁତସ୍ତତଃ ।
  • ବ୍ରହ୍ମୈଵ ସର୍ଵଚିନ୍ମାତ୍ରମହମେଵ ହି କେଵଲମ୍ ॥ ୭॥
  • ଚିତ୍ତମିତ୍ଯପି ନାସ୍ତ୍ଯେଵ ଚିତ୍ତମସ୍ତି ହି ନାସ୍ତି ହି ।
  • ଅସ୍ତିତ୍ଵଭାଵନା ନିଷ୍ଠା ଜଗଦସ୍ତିତ୍ଵଵାଙ୍ମୃଷା ॥ ୮॥
  • ଅସ୍ତିତ୍ଵଵକ୍ତା ଵାର୍ତା ହି ଜଗଦସ୍ତୀତି ଭାଵନା ।
  • ସ୍ଵାତ୍ମନୋଽନ୍ଯଜ୍ଜଗଦ୍ରକ୍ଷା ଦେହୋଽହମିତି ନିଶ୍ଚିତଃ ॥ ୯॥
  • ମହାଚଣ୍ଡାଲ ଏଵାସୌ ମହାଵିପ୍ରୋଽପି ନିଶ୍ଚଯଃ ।
  • ତସ୍ମାଦିତି ଜଗନ୍ନେତି ଚିତ୍ତଂ ଵା ବୁଦ୍ଧିରେଵ ଚ ॥ ୧୦॥
  • ନାସ୍ତି ନାସ୍ତୀତି ସହସା ନିଶ୍ଚଯଂ କୁରୁ ନିର୍ମଲଃ ।
  • ଦୃଶ୍ଯଂ ନାସ୍ତ୍ଯେଵ ନାସ୍ତ୍ଯେଵ ନାସ୍ତି ନାସ୍ତୀତି ଭାଵଯ ॥ ୧୧॥
  • ଅହମେଵ ପରଂ ବ୍ରହ୍ମ ଅହମେଵ ହି ନିଷ୍କଲଃ ।
  • ଅହମେଵ ନ ସନ୍ଦେହଃ ଅହମେଵ ସୁଖାତ୍ ସୁଖମ୍ ॥ ୧୨॥
  • ଅହମେଵ ହି ଦିଵ୍ଯାତ୍ମା ଅହମେଵ ହି କେଵଲଃ ।
  • ଵାଚାମଗୋଚରୋଽହଂ ଵୈ ଅହମେଵ ନ ଚାପରଃ ॥ ୧୩॥
  • ଅହମେଵ ହି ସର୍ଵାତ୍ମା ଅହମେଵ ସଦା ପ୍ରିଯଃ ।
  • ଅହମେଵ ହି ଭାଵାତ୍ମା ଅହଂ ଵୃତ୍ତିଵିଵର୍ଜିତଃ ॥ ୧୪॥
  • ଅହମେଵାପରିଚ୍ଛିନ୍ନ ଅହମେଵ ନିରନ୍ତରଃ ।
  • ଅହମେଵ ହି ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ଅହମେଵ ହି ସଦ୍ଗୁରୁଃ ॥ ୧୫॥
  • ଅହମେଵ ସଦା ସାକ୍ଷୀ ଅହମେଵାହମେଵ ହି ।
  • ନାହଂ ଗୁପ୍ତୋ ନ ଵାଽଗୁପ୍ତୋ ନ ପ୍ରକାଶାତ୍ମକଃ ସଦା ॥ ୧୬॥
  • ନାହଂ ଜଡୋ ନ ଚିନ୍ମାତ୍ରଃ କ୍ଵଚିତ୍ କିଞ୍ଚିତ୍ ତଦସ୍ତି ହି ।
  • ନାହଂ ପ୍ରାଣୋ ଜଡତ୍ଵଂ ତଦତ୍ଯନ୍ତଂ ସର୍ଵଦା ଭ୍ରମଃ ॥ ୧୭॥
  • ଅହମତ୍ଯନ୍ତମାନନ୍ଦ ଅହମତ୍ଯନ୍ତନିର୍ମଲଃ ।
  • ଅହମତ୍ଯନ୍ତଵେଦାତ୍ମା ଅହମତ୍ଯନ୍ତଶାଙ୍କରଃ ॥ ୧୮॥
  • ଅହମିତ୍ଯପି ମେ କିଞ୍ଚିଦହମିତ୍ଯପି ନ ସ୍ମୃତିଃ ।
  • ସର୍ଵହୀନୋଽହମେଵାଗ୍ରେ ସର୍ଵହୀନଃ ସୁଖାଚ୍ଛୁଭାତ୍ ॥ ୧୯॥
  • ପରାତ୍ ପରତରଂ ବ୍ରହ୍ମ ପରାତ୍ ପରତରଃ ପୁମାନ୍ ।
  • ପରାତ୍ ପରତରୋଽହଂ ଵୈ ସର୍ଵସ୍ଯାତ୍ ପରତଃ ପରଃ ॥ ୨୦॥
  • ସର୍ଵଦେହଵିହୀନୋଽହଂ ସର୍ଵକର୍ମଵିଵର୍ଜିତଃ ।
  • ସର୍ଵମନ୍ତ୍ରଃ ପ୍ରଶାନ୍ତାତ୍ମା ସର୍ଵାନ୍ତଃକରଣାତ୍ ପରଃ ॥ ୨୧॥
  • ସର୍ଵସ୍ତୋତ୍ରଵିହୀନୋଽହଂ ସର୍ଵଦେଵପ୍ରକାଶକଃ ।
  • ସର୍ଵସ୍ନାନଵିହୀନାତ୍ମା ଏକମଗ୍ନୋଽହମଦ୍ଵଯଃ ॥ ୨୨॥
  • ଆତ୍ମତୀର୍ଥେ ହ୍ଯାତ୍ମଜଲେ ଆତ୍ମାନନ୍ଦମନୋହରେ ।
  • ଆତ୍ମୈଵାହମିତି ଜ୍ଞାତ୍ଵା ଆତ୍ମାରାମୋଵସାମ୍ଯହମ୍ ॥ ୨୩॥
  • ଆତ୍ମୈଵ ଭୋଜନଂ ହ୍ଯାତ୍ମା ତୃପ୍ତିରାତ୍ମସୁଖାତ୍ମକଃ ।
  • ଆତ୍ମୈଵ ହ୍ଯାତ୍ମନୋ ହ୍ଯାତ୍ମା ଆତ୍ମୈଵ ପରମୋ ହ୍ଯହମ୍ ॥ ୨୪॥
  • ଅହମାତ୍ମାଽହମାତ୍ମାହମହମାତ୍ମା ନ ଲୌକିକଃ ।
  • ସର୍ଵାତ୍ମାହଂ ସଦାତ୍ମାହଂ ନିତ୍ଯାତ୍ମାହଂ ଗୁଣାନ୍ତରଃ ॥ ୨୫॥
  • ଏଵଂ ନିତ୍ଯଂ ଭାଵଯିତ୍ଵା ସଦା ଭାଵଯ ସିଦ୍ଧଯେ ।
  • ସିଦ୍ଧଂ ତିଷ୍ଠତି ଚିନ୍ମାତ୍ରୋ ନିଶ୍ଚଯଂ ମାତ୍ରମେଵ ସା ।
  • ନିଶ୍ଚଯଂ ଚ ଲଯଂ ଯାତି ସ୍ଵଯମେଵ ସୁଖୀ ଭଵ ॥ ୨୬॥
  • ଶାଖାଦିଭିଶ୍ଚ ଶ୍ରୁତଯୋ ହ୍ଯନନ୍ତା-
  • ସ୍ତ୍ଵାମେକମେଵ ଭଗଵନ୍ ବହୁଧା ଵଦନ୍ତି ।
  • ଵିଷ୍ଣ୍ଵିନ୍ଦ୍ରଧାତୃରଵିସୂନ୍ଵନଲାନିଲାଦି
  • ଭୂତାତ୍ମନାଥ ଗଣନାଥଲଲାମ ଶମ୍ଭୋ ॥ ୨୭॥

  • ॥ ଇତି ଶ୍ରୀଶିଵରହସ୍ଯେ ଶଙ୍କରାଖ୍ଯେ ଷଷ୍ଠାଂଶେ ଋଭୁନିଦାଘସଂଵାଦେ ଆତ୍ମଵୈଲକ୍ଷଣ୍ଯପ୍ରକରଣଂ ନାମ ଅଷ୍ଟାଵିଂଶୋଽଧ୍ଯାଯଃ ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com