ଋଭୁଗୀତା ୩୨ ॥ ସର୍ଵ-ମିଥ୍ଯାତ୍ଵ ନିରୂପଣ ପ୍ରକରଣମ୍ ॥

ଋଭୁଃ -

• ଵକ୍ଷ୍ଯେ ପୁନରସତ୍ତ୍ଯାଗଂ ବ୍ରହ୍ମନିଶ୍ଚଯମେଵ ଚ ।
• ଯସ୍ଯ ଶ୍ରଵଣମାତ୍ରେଣ ସଦ୍ଯୋ ମୁକ୍ତୋ ଭଵେନ୍ନରଃ ॥ ୧॥
• ଚିତ୍ତସତ୍ତା ମନଃସତ୍ତା ବ୍ରହ୍ମସତ୍ତାଽନ୍ଯଥା ସ୍ଥିତା ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨॥
• ଦେହସତ୍ତା ଲିଙ୍ଗସତ୍ତା ଭାଵସତ୍ତାଽକ୍ଷରା ସ୍ଥିତା ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୩॥
• ଦୃଶ୍ଯଂ ଚ ଦର୍ଶନଂ ଦୃଷ୍ଟା କର୍ତା କାରଯିତା କ୍ରିଯା ।var was ଦ୍ରଷ୍ଟା
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୪॥
• ଏକଂ ଦ୍ଵିତ୍ଵଂ ପୃଥଗ୍ଭାଵଂ ଅସ୍ତି ନାସ୍ତୀତି ନିର୍ଣଯଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୫॥
• ଶାସ୍ତ୍ରଭେଦଂ ଵେଦଭେଦଂ ମୁକ୍ତୀନାଂ ଭେଦଭାଵନମ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୬॥
• ଜାତିଭେଦଂ ଵର୍ଣଭେଦଂ ଶୁଦ୍ଧାଶୁଦ୍ଧଵିନିର୍ଣଯଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୭॥
• ଅଖଣ୍ଡାକାରଵୃତ୍ତିଶ୍ଚ ଅଖଣ୍ଡୈକରସଂ ପରମ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୮॥
• ପରାପରଵିକଲ୍ପଶ୍ଚ ପୁଣ୍ଯପାପଵିକଲ୍ପନମ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୯॥
• କଲ୍ପନାକଲ୍ପନାଦ୍ଵୈତଂ ମନୋକଲ୍ପନଭାଵନମ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୧୦॥
• ସିଦ୍ଧଂ ସାଧ୍ଯଂ ସାଧନଂ ଚ ନାଶନଂ ବ୍ରହ୍ମଭାଵନମ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୧୧॥
• ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମନୋଧର୍ମଂ ମନୋଽଭାଵେ କୁତୋ ଭଵେତ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୧୨॥
• ଅଜ୍ଞାନଂ ଚ ମନୋଧର୍ମସ୍ତଦଭାଵେ ଚ ତତ୍କୁତଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୧୩॥
• ଶମୋ ଦମୋ ମନୋଧର୍ମସ୍ତଦଭାଵେ ଚ ତତ୍କୁତଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୧୪॥
• ବନ୍ଧମୋକ୍ଷୌ ମନୋଧର୍ମୌ ତଦଭାଵେ କୁତୋ ଭଵେତ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୧୫॥
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ଜଗନ୍ମିଥ୍ଯା ଦେହୋ ମିଥ୍ଯା ଜଡତ୍ଵତଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୧୬॥
• ବ୍ରହ୍ମଲୋକଃ ସଦା ମିଥ୍ଯା ବୁଦ୍ଧିରୂପଂ ତଦେଵ ହି ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୧୭॥
• ଵିଷ୍ଣୁଲୋକଃ ସଦା ମିଥ୍ଯା ଶିଵମେଵ ହି ସର୍ଵଦା ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୧୮॥
• ରୁଦ୍ରଲୋକଃ ସଦା ମିଥ୍ଯା ଅହଂକାରସ୍ଵରୂପତଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୧୯॥
• ଚନ୍ଦ୍ରଲୋକଃ ସଦା ମିଥ୍ଯା ମନୋରୂପଵିକଲ୍ପନମ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨୦॥
• ଦିଶୋ ଲୋକଃ ସଦା ମିଥ୍ଯା ଶ୍ରୋତ୍ରଶବ୍ଦସମନ୍ଵିତଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨୧॥
• ସୂର୍ଯଲୋକଃ ସଦା ମିଥ୍ଯା ନେତ୍ରରୂପସମନ୍ଵିତଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨୨॥
• ଵରୁଣସ୍ଯ ସଦା ଲୋକୋ ଜିହ୍ଵାରସସମନ୍ଵିତଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨୩॥
• ତ୍ଵଚୋ ଲୋକଃ ସଦା ମିଥ୍ଯା ଵାଯୋଃ ସ୍ପର୍ଶସମନ୍ଵିତଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨୪॥
• ଅଶ୍ଵିନୋର୍ଘ୍ରାଣଲୋକଶ୍ଚ ଗନ୍ଧଦ୍ଵୈତସମନ୍ଵିତଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨୫॥
• ଅଗ୍ନେର୍ଲୋକଃ ସଦା ମିଥ୍ଯା ଵାଗେଵ ଵଚନେନ ତତ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨୬॥
• ଇନ୍ଦ୍ରଲୋକଃ ସଦା ମିଥ୍ଯା ପାଣିପାଦେନ ସଂଯୁତଃ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨୭॥
• ଉପେନ୍ଦ୍ରସ୍ଯ ମହର୍ଲୋକୋ ଗମନେନ ପଦଂ ଯୁତମ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨୮॥
• ମୃତ୍ଯୁରେଵ ସଦା ନାସ୍ତି ପାଯୁରେଵ ଵିସର୍ଗକମ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୨୯॥
• ପ୍ରଜାପତେର୍ମହର୍ଲୋକୋ ଗୁହ୍ଯମାନନ୍ଦସଂଯୁତମ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୩୦॥
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହଃ ସର୍ଵମାତ୍ମେତି ନିଶ୍ଚିତମ୍ ।
• ତିତିକ୍ଷୋଶ୍ଚ ସମାଧାନଂ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଚାଚାର୍ଯଭାଷଣେ ॥ ୩୧॥
• ମୁମୁକ୍ଷୁତ୍ଵଂ ଚ ମୋକ୍ଷଶ୍ଚ ମୋକ୍ଷାର୍ଥେ ମମ ଜୀଵନେ ।
• ଚତୁଃସାଧନସଂପନ୍ନଃ ସୋଽଧିକାରୀତି ନିଶ୍ଚଯଃ ॥ ୩୨॥
• ଜୀଵବ୍ରହ୍ମୈକ୍ଯସଦ୍ଭାଵଂ ଵିଯଦ୍ବ୍ରହ୍ମେତି ନିଶ୍ଚଯଃ ।
• ଵେଦାନ୍ତବ୍ରହ୍ମଣୋ ବୋଧ୍ଯଂ ବୋଧକଂ ବନ୍ଧମୁଚ୍ଯତେ ॥ ୩୩॥
• ସର୍ଵଜ୍ଞାନନିର୍ଵୃତ୍ତିଶ୍ଚେଦାନନ୍ଦାଵାପ୍ତିକଂ ଫଲମ୍ ।var was ନିଵୃତ୍ତି
• ଇତ୍ଯେଵମାଦିଭିଃ ଶବ୍ଦୈଃ ପ୍ରୋକ୍ତଂ ସର୍ଵମସତ୍ ସଦା ॥ ୩୪॥
• ସର୍ଵଶବ୍ଦାର୍ଥରୂପଂ ଚ ନିଶ୍ଚଯଂ ଭାଵନଂ ତଥା ।
• ବ୍ରହ୍ମମାତ୍ରଂ ପରଂ ସତ୍ଯମନ୍ଯତ୍ ସର୍ଵମସତ୍ ସଦା ॥ ୩୫॥
• ଅନେକଶବ୍ଦଶ୍ରଵଣମନେକାର୍ଥଵିଚାରଣମ୍ ।
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମୈଵାହଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୩୬॥
• ନାନୁଧ୍ଯାଯାଦ୍ବ୍ରହ୍ମଶବ୍ଦାନ୍ ଇତ୍ଯୁକ୍ତ୍ଵା ହ ମହାନସି ।
• ବ୍ରହ୍ମୋପଦେଶକାଲେ ତୁ ସର୍ଵଂ ଚୋକ୍ତଂ ନ ସଂଶଯଃ ॥ ୩୭॥
• ବ୍ରହ୍ମୈଵାହମିଦଂ ଦ୍ଵୈତଂ ଚିତ୍ତସତ୍ତାଵିଭାଵନମ୍ ।
• ଚିନ୍ମାତ୍ରୋଽହମିଦଂ ଦ୍ଵୈତଂ ଜୀଵବ୍ରହ୍ମେତି ଭାଵନମ୍ ॥ ୩୮॥
• ଅହଂ ଚିନ୍ମାତ୍ରମନ୍ତ୍ରଂ ଵା କାର୍ଯକାରଣଚିନ୍ତନମ୍ ।
• ଅକ୍ଷଯାନନ୍ଦଵିଜ୍ଞାନମଖଣ୍ଡୈକରସାଦ୍ଵଯମ୍ ॥ ୩୯॥
• ପରଂ ବ୍ରହ୍ମ ଇଦଂ ବ୍ରହ୍ମ ଶାନ୍ତଂ ବ୍ରହ୍ମ ସ୍ଵଯଂ ଜଗତ୍ ।
• ଅନ୍ତରିନ୍ଦ୍ରିଯଵିଜ୍ଞାନଂ ବାହ୍ଯେନ୍ଦ୍ରିଯନିରୋଧନମ୍ ॥ ୪୦॥
• ସର୍ଵୋପଦେଶକାଲଂ ଚ ସାମ୍ଯଂ ଶେଷଂ ମହୋଦଯମ୍ ।
• ଭୂମିରାପୋଽନଲୋ ଵାଯୁଃ ଖଂ ମନୋ ବୁଦ୍ଧିରେଵ ଚ ॥ ୪୧॥
• କାରଣଂ କାର୍ଯଭେଦଂ ଚ ଶାସ୍ତ୍ରମାର୍ଗୈକକଲ୍ପନମ୍ ।
• ଅହଂ ବ୍ରହ୍ମ ଇଦଂ ବ୍ରହ୍ମ ସର୍ଵଂ ବ୍ରହ୍ମେତି ଶବ୍ଦତଃ ॥ ୪୨॥
• ସତ୍ଯରୂପଂ କ୍ଵଚିନ୍ନାସ୍ତି ସତ୍ଯଂ ନାମ କଦା ନହି ।
• ସଂଶଯଂ ଚ ଵିପର୍ଯାସଂ ସଙ୍କଲ୍ପଃ କାରଣଂ ଭ୍ରମଃ ॥ ୪୩॥
• ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯତ୍ କ୍ଵଚିନ୍ନାସ୍ତି ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସଂଶଯଃ ।
• ମହତାଂ ହ୍ଯଦ୍ଯତେ ମନ୍ତ୍ରୀ ମେଧାଶୁଦ୍ଧିଶୁଭାଶୁଭମ୍ ॥ ୪୪॥
• ଦେଶଭେଦଂ ଵସ୍ତୁଭେଦଂ ନ ଚ ଚୈତନ୍ଯଭେଦକମ୍ ।
• ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯତ୍ ପୃଥଗ୍ଭାଵମାତ୍ମନୋଽନ୍ଯନ୍ନିରୂପଣମ୍ ॥ ୪୫॥
• ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯନ୍ନାମରୂପମାତ୍ମନୋଽନ୍ଯଚ୍ଛୁଭାଶୁଭମ୍ ।
• ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯଦ୍ଵସ୍ତୁସତ୍ତା ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯଜ୍ଜଗତ୍ତ୍ରଯମ୍ ॥ ୪୬॥
• ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯତ୍ ସୁଃଖଂ ଦୁଃଖମାତ୍ମନୋଽନ୍ଯଦ୍ଵିଚିନ୍ତନମ୍ ।
• ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯତ୍ପ୍ରପଞ୍ଚଂ ଵା ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯଜ୍ଜଯାଜଯୌ ॥ ୪୭॥
• ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯଦ୍ଦେଵପୂଜା ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯଚ୍ଛିଵାର୍ଚନମ୍ ।
• ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯନ୍ମହାଧ୍ଯାନମାତ୍ମନୋଽନ୍ଯତ୍ କଲାକ୍ରମମ୍ ॥ ୪୮॥
• ସର୍ଵଂ ମିଥ୍ଯା ନ ସନ୍ଦେହୋ ବ୍ରହ୍ମ ସର୍ଵଂ ନ ସଂଶଯଃ ।
• ସର୍ଵମୁକ୍ତଂ ଭଗଵତା ନିଦିଧ୍ଯାସସ୍ତୁ ସର୍ଵଦା ॥ ୪୯॥
• ସକୃଚ୍ଛ୍ରଵଣମାତ୍ରେଣ ହୃଦଯଗ୍ରନ୍ଥିରନ୍ତିମମ୍ ।
• କର୍ମନାଶଂ ଚ ମୂଢାନାଂ ମହତାଂ ମୁକ୍ତିରେଵ ହି ॥ ୫୦॥
• ଅନେକକୋଟିଜନନପାତକଂ ଭସ୍ମସାଦ୍ଭଵେତ୍ ।
• ସତ୍ଯଂ ସତ୍ଯଂ ପୁନଃ ସତ୍ଯଂ ସତ୍ଯଂ ସର୍ଵଂ ଵିନଶ୍ଯତି ।
• ସଦ୍ଯୋ ମୁକ୍ତିର୍ନ ସନ୍ଦେହୋ ନାସ୍ତି ମଙ୍ଗଲମଙ୍ଗଲମ୍ ॥ ୫୧॥
• କ୍ଵ ଭେଦଭାଵଦର୍ଶନଂ ନ ଚୈଵ ଶୋକମୋହହୃତ୍
• ପ୍ରପଶ୍ଯତାଂ ଶ୍ରୁତେ ଶିଖାଵିଶେଷମୈକ୍ଯଭାଵନାତ୍ ।
• ଯତୋ ଭଵେଜ୍ଜଗାଦ ତଂ ମହେଶ ଯେନ ଜୀଵିତଂ
• ଯଦନ୍ତରାଽଵିଶତ୍ ସଦା ଯଥୋର୍ଣନାଭତନ୍ତୁଵତ୍ ॥ ୫୨॥

• ॥ ଇତି ଶ୍ରୀଶିଵରହସ୍ଯେ ଶଙ୍କରାଖ୍ଯେ ଷଷ୍ଠାଂଶେ ଋଭୁନିଦାଘସଂଵାଦେ ସର୍ଵମିଥ୍ଯାତ୍ଵନିରୂପଣପ୍ରକରଣଂ ନାମ ଦ୍ଵାତ୍ରିଂଶୋଽଧ୍ଯାଯଃ ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com