ଋଭୁଗୀତା ୩୬ ॥ ବ୍ରହ୍ମ-ଭାଵନୋପଦେଶ ପ୍ରକରଣମ୍ ॥
ଋଭୁଃ -
- ଶୃଣୁ ଵକ୍ଷ୍ଯାମି ଵିପ୍ରେନ୍ଦ୍ର ସର୍ଵଂ ବ୍ରହ୍ମୈଵ ନିର୍ଣଯମ୍ ।
- ଯସ୍ଯ ଶ୍ରଵଣମାତ୍ରେଣ ସଦ୍ଯୋ ମୁକ୍ତିମଵାପ୍ନୁଯାତ୍ ॥ ୧॥
- ଇଦମେଵ ସଦା ନାସ୍ତି ହ୍ଯହମେଵ ହି କେଵଲମ୍ ।
- ଆତ୍ମୈଵ ସର୍ଵଦା ନାସ୍ତି ଆତ୍ମୈଵ ସୁଖଲକ୍ଷଣମ୍ ॥ ୨॥
- ଆତ୍ମୈଵ ପରମଂ ତତ୍ତ୍ଵମାତ୍ମୈଵ ଜଗତାଂ ଗଣଃ ।
- ଆତ୍ମୈଵ ଗଗନାକାରମାତ୍ମୈଵ ଚ ନିରନ୍ତରମ୍ ॥ ୩॥
- ଆତ୍ମୈଵ ସତ୍ଯଂ ବ୍ରହ୍ମୈଵ ଆତ୍ମୈଵ ଗୁରୁଲକ୍ଷଣମ୍ ।
- ଆତ୍ମୈଵ ଚିନ୍ମଯଂ ନିତ୍ଯମାତ୍ମୈଵାକ୍ଷରମଵ୍ଯଯମ୍ ॥ ୪॥
- ଆତ୍ମୈଵ ସିଦ୍ଧରୂପଂ ଵା ଆତ୍ମୈଵାତ୍ମା ନ ସଂଶଯଃ ।
- ଆତ୍ମୈଵଜଗଦାକାରଂ ଆତ୍ମୈଵାତ୍ମା ସ୍ଵଯଂ ସ୍ଵଯମ୍ ॥ ୫॥
- ଆତ୍ମୈଵ ଶାନ୍ତିକଲନମାତ୍ମୈଵ ମନସା ଵିଯତ୍ ।
- ଆତ୍ମୈଵ ସର୍ଵଂ ଯତ୍ କିଞ୍ଚିଦାତ୍ମୈଵ ପରମଂ ପଦମ୍ ॥ ୬॥
- ଆତ୍ମୈଵ ଭୁଵନାକାରମାତ୍ମୈଵ ପ୍ରିଯମଵ୍ଯଯମ୍ ।
- ଆତ୍ମୈଵାନ୍ଯନ୍ନ ଚ କ୍ଵାପି ଆତ୍ମୈଵାନ୍ଯଂ ମନୋମଯମ୍ ॥ ୭॥
- ଆତ୍ମୈଵ ସର୍ଵଵିଜ୍ଞାନମାତ୍ମୈଵ ପରମଂ ଧନମ୍ ।
- ଆତ୍ମୈଵ ଭୂତରୂପଂ ଵା ଆତ୍ମୈଵ ଭ୍ରମଣଂ ମହତ୍ ॥ ୮॥
- ଆତ୍ମୈଵ ନିତ୍ଯଶୁଦ୍ଧଂ ଵା ଆତ୍ମୈଵ ଗୁରୁରାତ୍ମନଃ ।
- ଆତ୍ମୈଵ ହ୍ଯାତ୍ମନଃ ଶିଷ୍ଯ ଆତ୍ମୈଵ ଲଯମାତ୍ମନି ॥ ୯॥
- ଆତ୍ମୈଵ ହ୍ଯାତ୍ମନୋ ଧ୍ଯାନମାତ୍ମୈଵ ଗତିରାତ୍ମନଃ ।
- ଆତ୍ମୈଵ ହ୍ଯାତ୍ମନୋ ହୋମ ଆତ୍ମୈଵ ହ୍ଯାତ୍ମନୋ ଜପଃ ॥ ୧୦॥
- ଆତ୍ମୈଵ ତୃପ୍ତିରାତ୍ମୈଵ ଆତ୍ମନୋଽନ୍ଯନ୍ନ କିଞ୍ଚନ ।
- ଆତ୍ମୈଵ ହ୍ଯାତ୍ମନୋ ମୂଲମାତ୍ମୈଵ ହ୍ଯାତ୍ମନୋ ଵ୍ରତମ୍ ॥ ୧୧॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଵ୍ରତଂ ନିତ୍ଯମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରଂ ସୁଖମ୍ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରାନନ୍ଦମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରାଯଣମ୍ ॥ ୧୨॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରଂ ବ୍ରହ୍ମ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମହାଵ୍ରତମ୍ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ସ୍ଵଯଂ ଵେଦ୍ଯମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମହାଧନମ୍ ॥ ୧୩॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରଂ ବ୍ରହ୍ମ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମହତ୍ ସୁଖମ୍ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମହାନାତ୍ମା ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଜନାସ୍ପଦମ୍ ॥ ୧୪॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମହାତୀର୍ଥମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଜଯପ୍ରଦମ୍ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରଂ ବ୍ରହ୍ମ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଚରାଚରମ୍ ॥ ୧୫॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରଂ ଶାସ୍ତ୍ରମାତ୍ମଜ୍ଞାନମନୂପମମ୍ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରୋ ଯୋଗ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରା ଗତିଃ ॥ ୧୬॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରଂ ବ୍ରହ୍ମ ଇତ୍ଯେଵଂ ଦୃଢନିଶ୍ଚଯଃ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମନୋନାଶଃ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରୋ ଗୁରୁଃ ॥ ୧୭॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଚିତ୍ତନାଶଃ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଵିମୁକ୍ତିଦମ୍ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଭଯନାଶମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ସୁଖାଵହମ୍ ॥ ୧୮॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମହାତେଜ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମହାଶୁଭମ୍ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ସତାଂ ରୂପମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ସତାଂ ପ୍ରିଯମ୍ ॥ ୧୯॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ସତାଂ ମୋକ୍ଷମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଵିଵେକଜମ୍ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରୋ ଧର୍ମ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ସଦା ଜପଃ ॥ ୨୦॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନସ୍ଯ ସଦୃଶମାତ୍ମଵିଜ୍ଞାନମେଵ ହି ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନେନ ସଦୃଶଂ ନ ଭୂତଂ ନ ଭଵିଷ୍ଯତି ॥ ୨୧॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରୋ ମନ୍ତ୍ର ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରଂ ତପଃ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ହରିଃ ସାକ୍ଷାଦାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଶିଵଃ ପରଃ ॥ ୨୨॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପରୋ ଧାତା ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ସ୍ଵସଂମତମ୍ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ସ୍ଵଯଂ ପୁଣ୍ଯମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଵିଶୋଧନମ୍ ॥ ୨୩॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମହାତୀର୍ଥମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଶମାଦିକମ୍ ।
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ପ୍ରିଯଂ ମନ୍ତ୍ରମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ସ୍ଵପାଵନମ୍ ॥ ୨୪॥
- ଆତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ଚ କିନ୍ନାମ ଅହଂ ବ୍ରହ୍ମେତି ନିଶ୍ଚଯଃ ।
- ଅହଂ ବ୍ରହ୍ମେତି ଵିଶ୍ଵାସମାତ୍ମଜ୍ଞାନଂ ମହୋଦଯମ୍ ॥ ୨୫॥
- ଅହଂ ବ୍ରହ୍ମାସ୍ମି ନିତ୍ଯୋଽସ୍ମି ସିଦ୍ଧୋଽସ୍ମୀତି ଵିଭାଵନମ୍ ।
- ଆନନ୍ଦୋଽହଂ ପରାନନ୍ଦଂ ଶୁଦ୍ଧୋଽହଂ ନିତ୍ଯମଵ୍ଯଯଃ ॥ ୨୬॥
- ଚିଦାକାଶସ୍ଵରୂପୋଽସ୍ମି ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦଶାଶ୍ଵତମ୍ ।
- ନିର୍ଵିକାରୋଽସ୍ମି ଶାନ୍ତୋଽହଂ ସର୍ଵତୋଽହଂ ନିରନ୍ତରଃ ॥ ୨୭॥
- ସର୍ଵଦା ସୁଖରୂପୋଽସ୍ମି ସର୍ଵଦୋଷଵିଵର୍ଜିତଃ ।
- ସର୍ଵସଙ୍କଲ୍ପହୀନୋଽସ୍ମି ସର୍ଵଦା ସ୍ଵଯମସ୍ମ୍ଯହମ୍ ॥ ୨୮॥
- ସର୍ଵଂ ବ୍ରହ୍ମେତ୍ଯନୁଭଵଂ ଵିନା ଶବ୍ଦଂ ପଠ ସ୍ଵଯମ୍ ।
- କୋଟ୍ଯଶ୍ଵମେଧେ ଯତ୍ ପୁଣ୍ଯଂ କ୍ଷଣାତ୍ ତତ୍ପୁଣ୍ଯମାପ୍ନୁଯାତ୍ ॥ ୨୯॥
- ଅହଂ ବ୍ରହ୍ମେତି ନିଶ୍ଚିତ୍ଯ ମେରୁଦାନଫଲଂ ଲଭେତ୍ ।
- ବ୍ରହ୍ମୈଵାହମିତି ସ୍ଥିତ୍ଵା ସର୍ଵଭୂଦାନମପ୍ଯଣୁ ॥ ୩୦॥
- ବ୍ରହ୍ମୈଵାହମିତି ସ୍ଥିତ୍ଵା କୋଟିଶୋ ଦାନମପ୍ଯଣୁ ।
- ବ୍ରହ୍ମୈଵାହମିତି ସ୍ଥିତ୍ଵା ସର୍ଵାନନ୍ଦଂ ତୃଣାଯତେ ॥ ୩୧॥
- ବ୍ରହ୍ମୈଵ ସର୍ଵମିତ୍ଯେଵ ଭାଵିତସ୍ଯ ଫଲଂ ସ୍ଵଯମ୍ ।
- ବ୍ରହ୍ମୈଵାହମିତି ସ୍ଥିତ୍ଵା ସମାନଂ ବ୍ରହ୍ମ ଏଵ ହି ॥ ୩୨॥
- ତସ୍ମାତ୍ ସ୍ଵପ୍ନେଽପି ନିତ୍ଯଂ ଚ ସର୍ଵଂ ସନ୍ତ୍ଯଜ୍ଯ ଯତ୍ନତଃ ।
- ଅହଂ ବ୍ରହ୍ମ ନ ସନ୍ଦେହଃ ଅହମେଵ ଗତିର୍ମମ ॥ ୩୩॥
- ଅହମେଵ ସଦା ନାନ୍ଯଦହମେଵ ସଦା ଗୁରୁଃ ।
- ଅହମେଵ ପରୋ ହ୍ଯାତ୍ମା ଅହମେଵ ନ ଚାପରଃ ॥ ୩୪॥
- ଅହମେଵ ଗୁରୁଃ ଶିଷ୍ଯଃ ଅହମେଵେତି ନିଶ୍ଚିନୁ ।
- ଇଦମିତ୍ଯେଵ ନିର୍ଦେଶଃ ପରିଚ୍ଛିନ୍ନୋ ଜଗନ୍ନ ହି ॥ ୩୫॥
- ନ ଭୂମିର୍ନ ଜଲଂ ନାଗ୍ନିର୍ନ ଵାଯୁର୍ନ ଚ ଖଂ ତଥା ।
- ସର୍ଵଂ ଚୈତନ୍ଯମାତ୍ରତ୍ଵାତ୍ ନାନ୍ଯତ୍ କିଞ୍ଚନ ଵିଦ୍ଯତେ ॥ ୩୬॥
- ଇତ୍ଯେଵଂ ଭାଵନପରୋ ଦେହମୁକ୍ତଃ ସୁଖୀଭଵ ।
- ଅହମାତ୍ମା ଇଦଂ ନାସ୍ତି ସର୍ଵଂ ଚୈତନ୍ଯମାତ୍ରତଃ ॥ ୩୭॥
- ଅହମେଵ ହି ପୂର୍ଣାତ୍ମା ଆନନ୍ଦାବ୍ଧିରନାମଯଃ ।
- ଇଦମେଵ ସଦା ନାସ୍ତି ଜଡତ୍ଵାଦସଦେଵ ହି ।
- ଇଦଂ ବ୍ରହ୍ମ ସଦା ବ୍ରହ୍ମ ଇଦଂ ନେତି ସୁଖୀ ଭଵ ॥ ୩୮॥
- ତୁରଙ୍ଗଶୃଙ୍ଗସନ୍ନିଭା ଶ୍ରୁତିପରୋଚନା ...
- ଵିଶେଷକାମଵାସନା ଵିନିଶ୍ଚିତାତ୍ମଵୃତ୍ତିତଃ ।
- ନରାଃ ସୁରା ମୁନୀଶ୍ଵରା ଅସଙ୍ଗସଙ୍ଗମପ୍ଯୁମା-
- ପତିଂ ... ନ ତେ ଭଜନ୍ତି କେଚନ ... ॥ ୩୯॥
- ॥ ଇତି ଶ୍ରୀଶିଵରହସ୍ଯେ ଶଙ୍କରାଖ୍ଯେ ଷଷ୍ଠାଂଶେ ଋଭୁନିଦାଘସଂଵାଦେ ବ୍ରହ୍ମଭାଵନୋପଦେଶପ୍ରକରଣଂ ନାମ ଷଟ୍{}ତ୍ରିଂଶୋଽଧ୍ଯାଯଃ ॥
Special Thanks
The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.
Credits
Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma
https://sanskritdocuments.org
Send corrections to sanskrit at cheerful.com