RbhugItA 8 || prapaJca-zUnyatva-sarvanAstitatva nirUpaNam ||

RbhuH -

  • vakSye prapaJcazUnyatvaM zazazRGgeNa saMmitam |
  • durlabhaM sarvalokeSu sAvadhAnamanAH zRNu || 1||
  • idaM prapaJcaM yat kiJcidyaH zRNoti ca pazyati |
  • dRzyarUpaM ca dRgrUpaM sarvaM zazaviSANavat || 2||
  • bhUmirApo'nalo vAyuH khaM mano buddhireva ca |
  • ahaMkArazca tejazca sarvaM zazaviSANavat || 3||
  • nAza janma ca satyaM ca lokaM bhuvanamaNDalam |
  • puNyaM pApaM jayo mohaH sarvaM zazaviSANavat || 4||
  • kAmakrodhau lobhamohau madamohau ratirdhRtiH |
  • guruziSyopadezAdi sarvaM zazaviSANavat || 5||
  • ahaM tvaM jagadityAdi Adirantimamadhyamam |
  • bhUtaM bhavyaM vartamAnaM sarvaM zazaviSANavat || 6||
  • sthUladehaM sUkSmadehaM kAraNaM kAryamapyayam |
  • dRzyaM ca darzanaM kiJcit sarvaM zazaviSANavat || 7||
  • bhoktA bhojyaM bhogarUpaM lakSyalakSaNamadvayam |
  • zamo vicAraH santoSaH sarvaM zazaviSANavat || 8||
  • yamaM ca niyamaM caiva prANAyAmAdibhASaNam |
  • gamanaM calanaM cittaM sarvaM zazaviSANavat || 9||
  • zrotraM netraM gAtragotraM guhyaM jADyaM hariH zivaH |
  • Adiranto mumukSA ca sarvaM zazaviSANavat || 10||
  • jJAnendriyaM ca tanmAtraM karmendriyagaNaM ca yat |
  • jAgratsvapnasuSuptyAdi sarvaM zazaviSANavat || 11||
  • caturviMzatitattvaM ca sAdhanAnAM catuSTayam |
  • sajAtIyaM vijAtIyaM sarvaM zazaviSANavat || 12||
  • sarvalokaM sarvabhUtaM sarvadharmaM satatvakam |
  • sarvAvidyA sarvavidyA sarvaM zazaviSANavat || 13||
  • sarvavarNaH sarvajAtiH sarvakSetraM ca tIrthakam |
  • sarvavedaM sarvazAstraM sarvaM zazaviSANavat || 14||
  • sarvabandhaM sarvamokSaM sarvavijJAnamIzvaraH |
  • sarvakAlaM sarvabodha sarvaM zazaviSANavat || 15||
  • sarvAstitvaM sarvakarma sarvasaGgayutirmahAn |
  • sarvadvaitamasadbhAvaM sarvaM zazaviSANavat || 16||
  • sarvavedAntasiddhAntaH sarvazAstrArthanirNayaH |
  • sarvajIvatvasadbhAvaM sarvaM zazaviSANavat || 17||
  • yadyat saMvedyate kiJcit yadyajjagati dRzyate |
  • yadyacchRNoti guruNA sarvaM zazaviSANavat || 18||
  • yadyaddhyAyati citte ca yadyat saMkalpyate kvacit |
  • buddhyA nizcIyate yacca sarvaM zazaviSANavat || 19||
  • yadyad vAcA vyAkaroti yadvAcA cArthabhASaNam |
  • yadyat sarvendriyairbhAvyaM sarvaM zazaviSANavat || 20||
  • yadyat santyajyate vastu yacchRNoti ca pazyati |
  • svakIyamanyadIyaM ca sarvaM zazaviSANavat || 21||
  • satyatvena ca yadbhAti vastutvena rasena ca |
  • yadyat saGkalpyate citte sarvaM zazaviSANavat || 22||
  • yadyadAtmeti nirNItaM yadyannityamitaM vacaH |
  • yadyadvicAryate citte sarvaM zazaviSANavat || 23||
  • zivaH saMharate nityaM viSNuH pAti jagattrayam |
  • sraSTA sRjati lokAn vai sarvaM zazaviSANavat || 24||
  • jIva ityapi yadyasti bhASayatyapi bhASaNam |
  • saMsAra iti yA vArtA sarvaM zazaviSANavat || 25||
  • yadyadasti purANeSu yadyadvedeSu nirNayaH |
  • sarvopaniSadAM bhAvaM sarvaM zazaviSANavat || 26||
  • zazazRGgavadevedamuktaM prakaraNaM tava |
  • yaH zRNoti rahasyaM vai brahmaiva bhavati svayam || 27||
  • bhUyaH zRNu nidAgha tvaM sarvaM brahmeti nizcayam |
  • sudurlabhamidaM nRRNAM devAnAmapi sattama || 28||
  • idamityapi yadrUpamahamityapi yatpunaH |
  • dRzyate yattadevedaM sarvaM brahmeti kevalam || 29||
  • deho'yamiti saGkalpastadeva bhayamucyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 30||
  • deho'hamiti saGkalpastadantaHkaraNaM smRtam |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 31||
  • deho'hamiti saGkalpaH sa hi saMsAra ucyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 32||
  • deho'hamiti saGkalpastadbandhanamihocyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 33||
  • deho'hamiti yad jJAnaM tadeva narakaM smRtam |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 34||
  • deho'hamiti saGkalpo jagat sarvamitIryate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 35||
  • deho'hamiti saGkalpo hRdayagranthirIritaH |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 36||
  • dehatraye'pi bhAvaM yat taddehajJAnamucyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 37||
  • deho'hamiti yadbhAvaM sadasadbhAvameva ca |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 38||
  • deho'hamiti saGkalpastatprapaJcamihocyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 39||
  • deho'hamiti saGkalpastadevAjJAnamucyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 40||
  • deho'hamiti yA buddhirmalinA vAsanocyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 41||
  • deho'hamiti yA buddhiH satyaM jIvaH sa eva saH |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 42||
  • deho'hamiti saGkalpo mahAnarakamIritam |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 43||
  • deho'hamiti yA buddhirmana eveti nizcitam |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 44||
  • deho'hamiti yA buddhiH paricchinnamitIryate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 45||
  • deho'hamiti yad jJAnaM sarvaM zoka itIritam |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 46||
  • deho'hamiti yad jJAnaM saMsparzamiti kathyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 47||
  • deho'hamiti yA buddhistadeva maraNaM smRtam |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 48||
  • deho'hamiti yA buddhistadevAzobhanaM smRtam |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 49||
  • deho'hamiti yA buddhirmahApApamiti smRtam |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 50||
  • deho'hamiti yA buddhiH tuSTA saiva hi cocyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 51||
  • deho'hamiti saGkalpaH sarvadoSamiti smRtam |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 52||
  • deho'hamiti saGkalpastadeva malamucyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 53||
  • deho'hamiti saGkalpo mahatsaMzayamucyate |
  • kAlatraye'pi tannAsti sarvaM brahmeti kevalam || 54||
  • yatkiJcitsmaraNaM duHkhaM yatkiJcit smaraNaM jagat |
  • yatkiJcitsmaraNaM kAmo yatkiJcitsmaraNaM malam || 55||
  • yatkiJcitsmaraNaM pApaM yatkiJcitsmaraNaM manaH |
  • yatkiJcidapi saGkalpaM mahArogeti kathyate || 56||
  • yatkiJcidapi saGkalpaM mahAmoheti kathyate |
  • yatkiJcidapi saGkalpaM tApatrayamudAhRtam || 57||
  • yatkiJcidapi saGkalpaM kAmakrodhaM ca kathyate |
  • yatkiJcidapi saGkalpaM saMbandho netarat kvacit || 58||
  • yatkiJcidapi saGkalpaM sarvaduHkheti netarat |
  • yatkiJcidapi saGkalpaM jagatsatyatvavibhramam || 59||
  • yatkiJcidapi saGkalpaM mahAdoSaM ca netarat |
  • yatkiJcidapi saGkalpaM kAlatrayamudIritam || 60||
  • yatkiJcidapi saGkalpaM nAnArUpamudIritam |
  • yatra yatra ca saGkalpaM tatra tatra mahajjagat || 61||
  • yatra yatra ca saGkalpaM tadevAsatyameva hi |
  • yatkiJcidapi saGkalpaM tajjagannAsti saMzayaH || 62||
  • yatkiJcidapi saGkalpaM tatsarvaM neti nizcayaH |
  • mana eva jagatsarvaM mana eva mahAripuH || 63||
  • mana eva hi saMsAro mana eva jagattrayam |
  • mana eva mahAduHkhaM mana eva jarAdikam || 64||
  • mana eva hi kAlaM ca mana eva malaM sadA |
  • mana eva hi saGkalpo mana eva hi jIvakaH || 65||
  • mana evAzucirnityaM mana evendrajAlakam |
  • mana eva sadA mithyA mano vandhyAkumAravat || 66||
  • mana eva sadA nAsti mana eva jaDaM sadA |
  • mana eva hi cittaM ca mano'haMkArameva ca || 67||
  • mana eva mahadbandhaM mano'ntaHkaraNaM kvacit |
  • mana eva hi bhUmizca mana eva hi toyakam || 68||
  • mana eva hi tejazca mana eva marunmahAn |
  • mana eva hi cAkAzo mana eva hi zabdakaH || 69||
  • mana eva sparzarUpaM mana eva hi rUpakam |
  • mana eva rasAkAraM mano gandhaH prakIrtitaH || 70||
  • annakozaM manorUpaM prANakozaM manomayam |
  • manokozaM manorUpaM vijJAnaM ca manomayaH || 71||
  • mana evAnandakozaM mano jAgradavasthitam |
  • mana eva hi svapnaM ca mana eva suSuptikam || 72||
  • mana eva hi devAdi mana eva yamAdayaH |
  • mana eva hi yatkiJcinmana eva manomayaH || 73||
  • manomayamidaM vizvaM manomayamidaM puram |
  • manomayamidaM bhUtaM manomayamidaM dvayam || 74||
  • manomayamiyaM jAtirmanomayamayaM guNaH |
  • manomayamidaM dRzyaM manomayamidaM jaDam || 75||
  • manomayamidaM yadyanmano jIva iti sthitam |
  • saGkalpamAtramajJAnaM bhedaH saGkalpa eva hi || 76||
  • saGkalpamAtraM vijJAnaM dvandvaM saGkalpa eva hi |
  • saGkalpamAtrakAlaM ca dezaM saGkalpameva hi || 77||
  • saGkalpamAtro dehazca prANaH saGkalpamAtrakaH |
  • saGkalpamAtraM mananaM saGkalpaM zravaNaM sadA || 78||
  • saGkalpamAtraM narakaM saGkalpaM svarga ityapi |
  • saGkalpameva cinmAtraM saGkalpaM cAtmacintanam || 79||
  • saGkalpaM vA manAktattvaM brahmasaGkalpameva hi |
  • saGkalpa eva yatkiJcit tannAstyeva kadAcana || 80||
  • nAsti nAstyeva saGkalpaM nAsti nAsti jagattrayam |
  • nAsti nAsti gururnAsti nAsti ziSyo'pi vastutaH || 81||
  • nAsti nAsti zarIraM ca nAsti nAsti manaH kvacit |
  • nAsti nAstyeva kiJcidvA nAsti nAstyakhilaM jagat || 82||
  • nAsti nAstyeva bhUtaM vA sarvaM nAsti na saMzayaH |
  • "sarvaM nAsti" prakaraNaM mayoktaM ca nidAgha te |
  • yaH zRNoti sakRdvApi brahmaiva bhavati svayam || 83||
  • vedAntairapi candrazekharapadAmbhojAnurAgAdarA-
  • dArodArakumAradAranikaraiH prANairvanairujjhitaH |
  • tyAgAdyo manasA sakRt zivapadadhyAnena yatprApyate
  • tannaivApyati zabdatarkanivahaiH zAntaM manastadbhavet || 84||
  • azeSadRzyojjhitadRGmayAnAM
  • saGkalpavarjena sadAsthitAnAm |
  • na jAgrataH svapnasuSuptibhAvo
  • na jIvanaM no maraNaM ca citram || 85||

  • || iti zrIzivarahasye zaGkarAkhye SaSThAMze RbhunidAghasaMvAde prapaJcazUnyatva-sarvanAstitvanirUpaNaM nAma aSTamo'dhyAyaH ||

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com