ಋಭುಗೀತಾ ೨೩ ॥ ರಹಸ್ಯೋಪದೇಶ ಪ್ರಕರಣಮ್ ॥

ಋಭುಃ -

  • ನಿದಾಘ ಶೃಣು ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಸರ್ವಲೋಕೇಷು ದುರ್ಲಭಮ್ ।
  • ಇದಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದ ಏವ ಹಿ ॥ ೧॥
  • ನಾನಾವಿಧಜನಂ ಲೋಕಂ ನಾನಾ ಕಾರಣಕಾರ್ಯಕಮ್ ।
  • ಬ್ರಹ್ಮೈವಾನ್ಯದಸತ್ ಸರ್ವಂ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದ ಏವ ಹಿ ॥ ೨॥
  • ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸದಾ ಬ್ರಹ್ಮ ಅಸ್ಮಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಹಮೇವ ಹಿ ।
  • ಕಾಲೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಕ್ಷಣೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ ೩॥
  • ವೇದೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಾತ್ ಪರಃ ।
  • ಹಂಸೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಹರಿರ್ಬ್ರಹ್ಮ ಶಿವೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಚಿದವ್ಯಯಃ ॥ ೪॥
  • ಸರ್ವೋಪನಿಷದೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಾಮ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಮೋಽಸ್ಮ್ಯಹಮ್ ।
  • ಅಜೋ ಬ್ರಹ್ಮ ರಸೋ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿಯದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಾತ್ಪರಃ ॥ ೫॥
  • ತ್ರುಟಿರ್ಬ್ರಹ್ಮ ಮನೋ ಬ್ರಹ್ಮ ವ್ಯಷ್ಟಿರ್ಬ್ರಹ್ಮ ಸದಾಮುದಃ ।
  • ಇದಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತತ್ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸದಾ ಜಪಃ ॥ ೬॥
  • ಅಕಾರೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಏವಾಹಮುಕಾರೋಽಹಂ ನ ಸಂಶಯಃ ।
  • ಮಕಾರಬ್ರಹ್ಮಮಾತ್ರೋಽಹಂ ಮನ್ತ್ರಬ್ರಹ್ಮಮನುಃ ಪರಮ್ ॥ ೭॥
  • ಶಿಕಾರಬ್ರಹ್ಮಮಾತ್ರೋಽಹಂ ವಾಕಾರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೇವಲಮ್ ।
  • ಯಕಾರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿತ್ಯಂ ಚ ಪಞ್ಚಾಕ್ಷರಮಹಂ ಪರಮ್ ॥ ೮॥
  • ರೇಚಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಪೂರಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸರ್ವತಃ ।
  • ಕುಂಭಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸರ್ವೋಽಹಂ ಧಾರಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸರ್ವತಃ ॥ ೯॥
  • ಬ್ರಹ್ಮೈವ ನಾನ್ಯತ್ ತತ್ಸರ್ವಂ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದ ಏವ ಹಿ ।
  • ಏವಂ ಚ ನಿಶ್ಚಿತೋ ಮುಕ್ತಃ ಸದ್ಯ ಏವ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ ೧೦॥
  • ಕೇಚಿದೇವ ಮಹಾಮೂಢಾಃ ದ್ವೈತಮೇವಂ ವದನ್ತಿ ಹಿ ।
  • ನ ಸಂಭಾಷ್ಯಾಃ ಸದಾನರ್ಹಾ ನಮಸ್ಕಾರೇ ನ ಯೋಗ್ಯತಾ ॥ ೧೧॥
  • ಮೂಢಾ ಮೂಢತರಾಸ್ತುಚ್ಛಾಸ್ತಥಾ ಮೂಢತಮಾಃ ಪರೇ ।
  • ಏತೇ ನ ಸನ್ತಿ ಮೇ ನಿತ್ಯಂ ಅಹಂವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರತಃ ॥ ೧೨॥
  • ಸರ್ವಂ ಚಿನ್ಮಾತ್ರರೂಪತ್ವಾದಾನನ್ದತ್ವಾನ್ನ ಮೇ ಭಯಮ್ ।
  • ಅಹಮಿತ್ಯಪಿ ನಾಸ್ತ್ಯೇವ ಪರಮಿತ್ಯಪಿ ನ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ ೧೩॥
  • ಬ್ರಹ್ಮೈವ ನಾನ್ಯತ್ ತತ್ಸರ್ವಂ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದ ಏವ ಹಿ ।
  • ಕಾಲಾತೀತಂ ಸುಖಾತೀತಂ ಸರ್ವಾತೀತಮತೀತಕಮ್ ॥ ೧೪॥
  • ನಿತ್ಯಾತೀತಮನಿತ್ಯಾನಾಮಮಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೇವಲಮ್ ।
  • ಬ್ರಹ್ಮೈವ ನಾನ್ಯದ್ಯತ್ಸರ್ವಂ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಮಾತ್ರಕಮ್ ॥ ೧೫॥
  • ದ್ವೈತಸತ್ಯತ್ವಬುದ್ಧಿಶ್ಚ ದ್ವೈತಬುದ್ಧ್ಯಾ ನ ತತ್ ಸ್ಮರ ।
  • ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ನಾನ್ಯೋಽಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೧೬॥
  • ಬುದ್ಧ್ಯಾತೀತಂ ಮನೋಽತೀತಂ ವೇದಾತೀತಮತಃ ಪರಮ್ ।
  • ಆತ್ಮಾತೀತಂ ಜನಾತೀತಂ ಜೀವಾತೀತಂ ಚ ನಿರ್ಗುಣಮ್ ॥ ೧೭॥
  • ಕಾಷ್ಠಾತೀತಂ ಕಲಾತೀತಂ ನಾಟ್ಯಾತೀತಂ ಪರಂ ಸುಖಮ್ ।
  • ಬ್ರಹ್ಮಮಾತ್ರೇಣ ಸಂಪಶ್ಯನ್ ಬ್ರಹ್ಮಮಾತ್ರಪರೋ ಭವ ॥ ೧೮॥
  • ಬ್ರಹ್ಮಮಾತ್ರಪರೋ ನಿತ್ಯಂ ಚಿನ್ಮಾತ್ರೋಽಹಂ ನ ಸಂಶಯಃ ।
  • ಜ್ಯೋತಿರಾನನ್ದಮಾತ್ರೋಽಹಂ ನಿಜಾನನ್ದಾತ್ಮಮಾತ್ರಕಃ ॥ ೧೯॥
  • ಶೂನ್ಯಾನನ್ದಾತ್ಮಮಾತ್ರೋಽಹಂ ಚಿನ್ಮಾತ್ರೋಽಹಮಿತಿ ಸ್ಮರ ।
  • ಸತ್ತಾಮಾತ್ರೋಽಹಮೇವಾತ್ರ ಸದಾ ಕಾಲಗುಣಾನ್ತರಃ ॥ ೨೦॥
  • ನಿತ್ಯಸನ್ಮಾತ್ರರೂಪೋಽಹಂ ಶುದ್ಧಾನನ್ದಾತ್ಮಮಾತ್ರಕಮ್ ।
  • ಪ್ರಪಞ್ಚಹೀನರೂಪೋಽಹಂ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಮಾತ್ರಕಃ ॥ ೨೧॥
  • ನಿಶ್ಚಯಾನನ್ದಮಾತ್ರೋಽಹಂ ಕೇವಲಾನನ್ದಮಾತ್ರಕಃ ।
  • ಪರಮಾನನ್ದಮಾತ್ರೋಽಹಂ ಪೂರ್ಣಾನನ್ದೋಽಹಮೇವ ಹಿ ॥ ೨೨॥
  • ದ್ವೈತಸ್ಯಮಾತ್ರಸಿದ್ಧೋಽಹಂ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಪದಲಕ್ಷಣಮ್ ।
  • ಇತ್ಯೇವಂ ನಿಶ್ಚಯಂ ಕುರ್ವನ್ ಸದಾ ತ್ರಿಷು ಯಥಾಸುಖಮ್ ॥ ೨೩॥
  • ದೃಢನಿಶ್ಚಯರೂಪಾತ್ಮಾ ದೃಢನಿಶ್ಚಯಸನ್ಮಯಃ ।
  • ದೃಢನಿಶ್ಚಯಶಾನ್ತಾತ್ಮಾ ದೃಢನಿಶ್ಚಯಮಾನಸಃ ॥ ೨೪॥
  • ದೃಢನಿಶ್ಚಯಪೂರ್ಣಾತ್ಮಾ ದೃಢನಿಶ್ಚಯನಿರ್ಮಲಃ ।
  • ದೃಢನಿಶ್ಚಯಜೀವಾತ್ಮಾ ದೃಢನಿಶ್ಚಯಮಙ್ಗಲಃ ॥ ೨೫॥
  • ದೃಢನಿಶ್ಚಯಜೀವಾತ್ಮಾ ಸಂಶಯಂ ನಾಶಮೇಷ್ಯತಿ ।
  • ದೃಢನಿಶ್ಚಯಮೇವಾತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಮ್ ॥ ೨೬॥
  • ದೃಢನಿಶ್ಚಯಮೇವಾತ್ರ ವಾಕ್ಯಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಮ್ ।
  • ದೃಢನಿಶ್ಚಯಮೇವಾತ್ರ ಕಾರಣಂ ಮೋಕ್ಷಸಂಪದಃ ॥ ೨೭॥
  • ಏವಮೇವ ಸದಾ ಕಾರ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಹಮಿತಿ ಸ್ಥಿರಮ್ ।
  • ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಹಂ ನ ಸನ್ದೇಹಃ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದ ಏವ ಹಿ ॥ ೨೮॥
  • ಆತ್ಮಾನನ್ದಸ್ವರೂಪೋಽಹಂ ನಾನ್ಯದಸ್ತೀತಿ ಭಾವಯ ।
  • ತತಸ್ತದಪಿ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ಏಕ ಏವ ಸ್ಥಿರೋ ಭವ ॥ ೨೯॥
  • ತತಸ್ತದಪಿ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ನಿರ್ಗುಣೋ ಭವ ಸರ್ವದಾ ।
  • ನಿರ್ಗುಣತ್ವಂ ಚ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ವಾಚಾತೀತೋ ಭವೇತ್ ತತಃ ॥ ೩೦॥
  • ವಾಚಾತೀತಂ ಚ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ಚಿನ್ಮಾತ್ರತ್ವಪರೋ ಭವ ।
  • ಆತ್ಮಾತೀತಂ ಚ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಮಾತ್ರಪರೋ ಭವ ॥ ೩೧॥
  • ಚಿನ್ಮಾತ್ರತ್ವಂ ಚ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ಸರ್ವತೂಷ್ಣೀಂಪರೋ ಭವ ।
  • ಸರ್ವತೂಷ್ಣೀಂ ಚ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ಮಹಾತೂಷ್ಣೀಂಪರೋ ಭವ ॥ ೩೨॥
  • ಮಹಾತೂಷ್ಣೀಂ ಚ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ಚಿತ್ತತೂಷ್ಣೀಂ ಸಮಾಶ್ರಯ ।
  • ಚಿತ್ತತೂಷ್ಣೀಂ ಚ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ಜೀವತೂಷ್ಣೀಂ ಸಮಾಹರ ॥ ೩೩॥
  • ಜೀವತೂಷ್ಣೀಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಜೀವಶೂನ್ಯಪರೋ ಭವ ।
  • ಶೂನ್ಯತ್ಯಾಗಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಯಥಾ ತಿಷ್ಠ ತಥಾಸಿ ಭೋ ॥ ೩೪॥
  • ತಿಷ್ಠತ್ವಮಪಿ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ಅವಾಙ್ಮಾನಸಗೋಚರಃ ।
  • ತತಃ ಪರಂ ನ ವಕ್ತವ್ಯಂ ತತಃ ಪಶ್ಯೇನ್ನ ಕಿಞ್ಚನ ॥ ೩೫॥
  • ನೋ ಚೇತ್ ಸರ್ವಪರಿತ್ಯಾಗೋ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಹಮಿತೀರಯ ।
  • ಸದಾ ಸ್ಮರನ್ ಸದಾ ಚಿನ್ತ್ಯಂ ಸದಾ ಭಾವಯ ನಿರ್ಗುಣಮ್ ॥ ೩೬॥
  • ಸದಾ ತಿಷ್ಠಸ್ವ ತತ್ತ್ವಜ್ಞ ಸದಾ ಜ್ಞಾನೀ ಸದಾ ಪರಃ ।
  • ಸದಾನನ್ದಃ ಸದಾತೀತಃ ಸದಾದೋಷವಿವರ್ಜಿತಃ ॥ ೩೭॥
  • ಸದಾ ಶಾನ್ತಃ ಸದಾ ತೃಪ್ತಃ ಸದಾ ಜ್ಯೋತಿಃ ಸದಾ ರಸಃ ।
  • ಸದಾ ನಿತ್ಯಃ ಸದಾ ಶುದ್ಧಃ ಸದಾ ಬುದ್ಧಃ ಸದಾ ಲಯಃ ॥ ೩೮॥
  • ಸದಾ ಬ್ರಹ್ಮ ಸದಾ ಮೋದಃ ಸದಾನನ್ದಃ ಸದಾ ಪರಃ ।
  • ಸದಾ ಸ್ವಯಂ ಸದಾ ಶೂನ್ಯಃ ಸದಾ ಮೌನೀ ಸದಾ ಶಿವಃ ॥ ೩೯॥
  • ಸದಾ ಸರ್ವಂ ಸದಾ ಮಿತ್ರಃ ಸದಾ ಸ್ನಾನಂ ಸದಾ ಜಪಃ ।
  • ಸದಾ ಸರ್ವಂ ಚ ವಿಸ್ಮೃತ್ಯ ಸದಾ ಮೌನಂ ಪರಿತ್ಯಜ ॥ ೪೦॥
  • ದೇಹಾಭಿಮಾನಂ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ಚಿತ್ತಸತ್ತಾಂ ಪರಿತ್ಯಜ ।
  • ಆತ್ಮೈವಾಹಂ ಸ್ವಯಂ ಚಾಹಂ ಇತ್ಯೇವಂ ಸರ್ವದಾ ಭವ ॥ ೪೧॥
  • ಏವಂ ಸ್ಥಿತೇ ತ್ವಂ ಮುಕ್ತೋಽಸಿ ನ ತು ಕಾರ್ಯಾ ವಿಚಾರಣಾ ।
  • ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸರ್ವಂ ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿತ್ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದ ಏವ ಹಿ ॥ ೪೨॥
  • ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಇದಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸಿ ನಿರನ್ತರಃ ।
  • ಪ್ರಜ್ಞಾನಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಏವಾಸಿ ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ ೪೩॥
  • ದೃಢನಿಶ್ಚಯಮೇವ ತ್ವಂ ಕುರು ಕಲ್ಯಾಣಮಾತ್ಮನಃ ।
  • ಮನಸೋ ಭೂಷಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಮನಸೋ ಭೂಷಣಂ ಪರಃ ॥ ೪೪॥
  • ಮನಸೋ ಭೂಷಣಂ ಕರ್ತಾ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಹಮವೇಕ್ಷತಃ ।
  • ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸಚ್ಚಿದಾನದಃ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದವಿಗ್ರಹಃ ॥ ೪೫॥
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಮಖಿಲಂ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದ ಏವ ಹಿ ।
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಜೀವಾತ್ಮಾ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದವಿಗ್ರಹಃ ॥ ೪೬॥
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಮದ್ವೈತಂ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಶಙ್ಕರಃ ।
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದವಿಜ್ಞಾನಂ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಭೋಜನಃ ॥ ೪೭॥
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಪೂರ್ಣಾತ್ಮಾ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಕಾರಣಃ ।
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಲೀಲಾತ್ಮಾ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಶೇವಧಿಃ ॥ ೪೮॥
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಸರ್ವಾಙ್ಗಃ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಚನ್ದನಃ ।
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಸಿದ್ಧಾನ್ತಃ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದವೇದಕಃ ॥ ೪೯॥
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥಃ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದವಾಚಕಃ ।
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಹೋಮಶ್ಚ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದರಾಜ್ಯಕಃ ॥ ೫೦॥
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಪೂರ್ಣಾತ್ಮಾ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಪೂರ್ಣಕಃ ।
  • ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಸನ್ಮಾತ್ರಂ ಮೂಢೇಷು ಪಠಿತಂ ಚ ಯತ್ ॥ ೫೧॥
  • ಶುದ್ಧಂ ಮೂಢೇಷು ಯದ್ದತ್ತಂ ಸುಬದ್ಧಂ ಮಾರ್ಗಚಾರಿಣಾ ।
  • ವಿಷಯಾಸಕ್ತಚಿತ್ತೇಷು ನ ಸಂಭಾಷ್ಯಂ ವಿವೇಕಿನಾ ॥ ೫೨॥
  • ಸಕೃಚ್ಛ್ರವಣಮಾತ್ರೇಣ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಭವತಿ ಸ್ವಯಮ್ ।
  • ಇಚ್ಛಾ ಚೇದ್ಯದಿ ನಾರೀಣಾಂ ಮುಖಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಏವ ಹಿ ॥ ೫೩॥
  • ಸರ್ವಂ ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ ಸ್ತ್ರೀಭೇದಂ ಚ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
  • ವೇದಶಾಸ್ತ್ರೇಣ ಯುಕ್ತೋಽಪಿ ಜ್ಞಾನಾಭಾವಾದ್ ದ್ವಿಜೋಽದ್ವಿಜಃ ॥ ೫೪॥
  • ಬ್ರಹ್ಮೈವ ತನ್ತುನಾ ತೇನ ಬದ್ಧಾಸ್ತೇ ಮುಕ್ತಿಚಿನ್ತಕಾಃ ।
  • ಸರ್ವಮುಕ್ತಂ ಭಗವತಾ ರಹಸ್ಯಂ ಶಙ್ಕರೇಣ ಹಿ ॥ ೫೫॥
  • ಸೋಮಾಪೀಡಪದಾಂಬುಜಾರ್ಚನಫಲೈರ್ಭುಕ್ತ್ಯೈ ಭವಾನ್ ಮಾನಸಂ
  • ನಾನ್ಯದ್ಯೋಗಪಥಾ ಶ್ರುತಿಶ್ರವಣತಃ ಕಿಂ ಕರ್ಮಭಿರ್ಭೂಯತೇ ।
  • ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಶಿಕ್ಷಿತಮಾನಸಾನುಭವತೋಽಪ್ಯಶ್ಮಾಪ್ಯಸಙ್ಗೋ ವಚಾಂ
  • ಕಿಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಭವತೀನ್ದ್ರಿಯಾರ್ಥರಹಿತಾನನ್ದೈಕಸಾನ್ದ್ರಃ ಶಿವಃ ॥ ೫೬॥

  • ॥ ಇತಿ ಶ್ರೀಶಿವರಹಸ್ಯೇ ಶಙ್ಕರಾಖ್ಯೇ ಷಷ್ಠಾಂಶೇ ಋಭುನಿದಾಘಸಂವಾದೇ ರಹಸ್ಯೋಪದೇಶಪ್ರಕರಣಂ ನಾಮ ತ್ರಯೋವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com