ಋಭುಗೀತಾ ೩೪ ॥ ದೃಷ್ಟಾನ್ತೈರ್-ಬ್ರಹ್ಮ-ಸಾಧನ ಪ್ರಕರಣಮ್ ॥
ಋಭುಃ -
- ಶೃಣುಷ್ವ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿಜ್ಞಾನಮದ್ಭುತಂ ತ್ವತಿದುರ್ಲಭಮ್ ।
- ಏಕೈಕಶ್ರವಣೇನೈವ ಕೈವಲ್ಯಂ ಪರಮಶ್ನುತೇ ॥ ೧॥
- ಸತ್ಯಂ ಸತ್ಯಂ ಜಗನ್ನಾಸ್ತಿ ಸಂಕಲ್ಪಕಲನಾದಿಕಮ್ ।
- ನಿತ್ಯಾನನ್ದಮಯಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವದಾ ಸ್ವಯಮ್ ॥ ೨॥
- ಆನನ್ದಮವ್ಯಯಂ ಶಾನ್ತಮೇಕರೂಪಮನಾಮಯಮ್ ।
- ಚಿತ್ತಪ್ರಪಞ್ಚಂ ನೈವಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತಿ ಕಾರ್ಯಂ ಚ ತತ್ತ್ವತಃ ॥ ೩॥
- ಪ್ರಪಞ್ಚಭಾವನಾ ನಾಸ್ತಿ ದೃಶ್ಯರೂಪಂ ನ ಕಿಞ್ಚನ ।
- ಅಸತ್ಯರೂಪಂ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ಚ ಜಗನ್ನ ಹಿ ॥ ೪॥
- ಸರ್ವಮಿತ್ಯೇವ ನಾಸ್ತ್ಯೇವ ಕಾಲಮಿತ್ಯೇವಮೀಶ್ವರಃ ।
- ವನ್ಧ್ಯಾಕುಮಾರೇ ಭೀತಿಶ್ಚ ತದಧೀನಮಿದಂ ಜಗತ್ ॥ ೫॥
- ಗನ್ಧರ್ವನಗರೇ ಶೃಙ್ಗೇ ಮದಗ್ರೇ ದೃಶ್ಯತೇ ಜಗತ್ ।
- ಮೃಗತೃಷ್ಣಾಜಲಂ ಪೀತ್ವಾ ತೃಪ್ತಿಶ್ಚೇದಸ್ತ್ವಿದಂ ಜಗತ್ ॥ ೬॥
- ನಗೇ ಶೃಙ್ಗೇ ನ ಬಾಣೇನ ನಷ್ಟಂ ಪುರುಷಮಸ್ತ್ವಿದಮ್ ।
- ಗನ್ಧರ್ವನಗರೇ ಸತ್ಯೇ ಜಗದ್ಭವತು ಸರ್ವದಾ ॥ ೭॥
- ಗಗನೇ ನೀಲಮಾಸಿನ್ಧೌ ಜಗತ್ ಸತ್ಯಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।
- ಶುಕ್ತಿಕಾರಜತಂ ಸತ್ಯಂ ಭೂಷಣಂ ಚಿಜ್ಜಗದ್ಭವೇತ್ ॥ ೮॥
- ರಜ್ಜುಸರ್ಪೇಣ ನಷ್ಟಶ್ಚೇತ್ ನರೋ ಭವತಿ ಸಂಸೃತಿಃ ।
- ಜಾತಿರೂಪೇಣ ಬಾಣೇನ ಜ್ವಾಲಾಗ್ನೌ ನಾಶಿತೇ ಸತಿ ॥ ೯॥
- ರಂಭಾಸ್ತಮ್ಭೇನ ಕಾಷ್ಠೇನ ಪಾಕಸಿದ್ಧಿರ್ಜಗದ್ಭವೇತ್ ।
- ನಿತ್ಯಾನನ್ದಮಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೇವಲಂ ಸರ್ವದಾ ಸ್ವಯಮ್ ॥ ೧೦॥
- ಸದ್ಯಃ ಕುಮಾರಿಕಾರೂಪೈಃ ಪಾಕೇ ಸಿದ್ಧೇ ಜಗದ್ಭವೇತ್ ।
- ನಿತ್ಯಾನನ್ದಮಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೇವಲಂ ಸರ್ವದಾ ಸ್ವಯಮ್ ॥ ೧೧॥
- ಮಿತ್ಯಾಟವ್ಯಾಂ ವಾಯಸಾನ್ನಂ ಅಸ್ತಿ ಚೇಜ್ಜಗದುದ್ಭವಮ್ ।
- ಮೂಲಾರೋಪಣಮನ್ತ್ರಸ್ಯ ಪ್ರೀತಿಶ್ಚೇದ್ಭಾಷಣಂ ಜಗತ್ ॥ ೧೨॥
- ಮಾಸಾತ್ ಪೂರ್ವಂ ಮೃತೋ ಮರ್ತ್ಯ ಆಗತಶ್ಚೇಜ್ಜಗದ್ ಭವೇತ್ ।
- ತಕ್ರಂ ಕ್ಷೀರಸ್ವರೂಪಂ ಚೇತ್ ಕಿಞ್ಚಿತ್ ಕಿಞ್ಚಿಜ್ಜಗದ್ಭವೇತ್ ॥ ೧೩॥
- ಗೋಸ್ತನಾದುದ್ಭವಂ ಕ್ಷೀರಂ ಪುನರಾರೋಹಣಂ ಜಗತ್ ।
- ಭೂರಜಸ್ಯಾಅಬ್ದಮುತ್ಪನ್ನಂ ಜಗದ್ಭವತು ಸರ್ವದಾ ॥ ೧೪॥
- ಕೂರ್ಮರೋಮ್ಣಾ ಗಜೇ ಬದ್ಧೇ ಜಗದಸ್ತು ಮದೋತ್ಕಟೇ ।
- ಮೃಣಾಲತನ್ತುನಾ ಮೇರುಶ್ಚಲಿತಶ್ಚೇಜ್ಜಗದ್ ಭವೇತ್ ॥ ೧೫॥
- ತರಙ್ಗಮಾಲಯಾ ಸಿನ್ಧುಃ ಬದ್ಧಶ್ಚೇದಸ್ತ್ವಿದಂ ಜಗತ್ ।
- ಜ್ವಾಲಾಗ್ನಿಮಣ್ಡಲೇ ಪದ್ಮಂ ವೃದ್ಧಂ ಚೇತ್ ತಜ್ಜಗದ್ಭವೇತ್ ॥ ೧೬॥
- ಮಹಚ್ಛೈಲೇನ್ದ್ರನಿಲಯಂ ಸಂಭವಶ್ಚೇದಿದಂ ಭವೇತ್ ।
- ನಿತ್ಯಾನನ್ದಮಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೇವಲಂ ಸರ್ವದಾ ಸ್ವಯಮ್ ॥ ೧೭॥
- ಮೀನ ಆಗತ್ಯ ಪದ್ಮಾಕ್ಷೇ ಸ್ಥಿತಶ್ಚೇದಸ್ತ್ವಿದಂ ಜಗತ್ ।
- ನಿಗೀರ್ಣಶ್ಚೇದ್ಭಙ್ಗಸೂನುಃ ಮೇರುಪುಚ್ಛವದಸ್ತ್ವಿದಮ್ ॥ ೧೮॥
- ಮಶಕೇನಾಶಿತೇ ಸಿಂಹೇ ಹತೇ ಭವತು ಕಲ್ಪನಮ್ ।
- ಅಣುಕೋಟರವಿಸ್ತೀರ್ಣೇ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯೇ ಚೇಜ್ಜಗದ್ಭವೇತ್ ॥ ೧೯॥
- ಸ್ವಪ್ನೇ ತಿಷ್ಠತಿ ಯದ್ವಸ್ತು ಜಾಗರೇ ಚೇಜ್ಜಗದ್ಭವೇತ್ ।
- ನದೀವೇಗೋ ನಿಶ್ಚಲಶ್ಚೇತ್ ಜಗದ್ಭವತು ಸರ್ವದಾ ॥ ೨೦॥
- ಜಾತ್ಯನ್ಧೈ ರತ್ನವಿಷಯಃ ಸುಜ್ಞಾತಶ್ಚೇಜ್ಜಗದ್ಭವೇತ್ ।
- ಚನ್ದ್ರಸೂರ್ಯಾದಿಕಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ರಾಹುಶ್ಚೇತ್ ದೃಶ್ಯತೇ ಜಗತ್ ॥ ೨೧॥
- ಭ್ರಷ್ಟಬೀಜೇನ ಉತ್ಪನ್ನೇ ವೃದ್ಧಿಶ್ಚೇಚ್ಚಿತ್ತಸಂಭವಃ ।
- ಮಹಾದರಿದ್ರೈರಾಢ್ಯಾನಾಂ ಸುಖೇ ಜ್ಞಾತೇ ಜಗದ್ಭವೇತ್ ॥ ೨೨॥
- ದುಗ್ಧಂ ದುಗ್ಧಗತಕ್ಷೀರಂ ಪುನರಾರೋಹಣಂ ಪುನಃ ।
- ಕೇವಲಂ ದರ್ಪಣೇ ನಾಸ್ತಿ ಪ್ರತಿಬಿಮ್ಬಂ ತದಾ ಜಗತ್ ॥ ೨೩॥
- ಯಥಾ ಶೂನ್ಯಗತಂ ವ್ಯೋಮ ಪ್ರತಿಬಿಮ್ಬೇನ ವೈ ಜಗತ್ ।
- ಅಜಕುಕ್ಷೌ ಗಜೋ ನಾಸ್ತಿ ಆತ್ಮಕುಕ್ಷೌ ಜಗನ್ನ ಹಿ ॥ ೨೪॥
- ಯಥಾ ತಾನ್ತ್ರೇ ಸಮುತ್ಪನ್ನೇ ತಥಾ ಬ್ರಹ್ಮಮಯಂ ಜಗತ್ ।
- ಕಾರ್ಪಾಸಕೇಽಗ್ನಿದಗ್ಧೇನ ಭಸ್ಮ ನಾಸ್ತಿ ತಥಾ ಜಗತ್ ॥ ೨೫॥
- ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ಪರಸ್ತಾತ್ ಪರತಃ ಪರಃ ।
- ಸರ್ವದಾ ಭೇದಕಲನಂ ದ್ವೈತಾದ್ವೈತಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ ೨೬॥
- ಚಿತ್ತವೃತ್ತಿರ್ಜಗದ್ದುಃಖಂ ಅಸ್ತಿ ಚೇತ್ ಕಿಲ ನಾಶನಮ್ ।
- ಮನಃಸಂಕಲ್ಪಕಂ ಬನ್ಧ ಅಸ್ತಿ ಚೇದ್ಬ್ರಹ್ಮಭಾವನಾ ॥ ೨೭॥
- ಅವಿದ್ಯಾ ಕಾರ್ಯದೇಹಾದಿ ಅಸ್ತಿ ಚೇದ್ದ್ವೈತಭಾವನಮ್ ।
- ಚಿತ್ತಮೇವ ಮಹಾರೋಗೋ ವ್ಯಾಪ್ತಶ್ಚೇದ್ಬ್ರಹ್ಮಭೇಷಜಮ್ ॥ ೨೮॥
- ಅಹಂ ಶತ್ರುರ್ಯದಿ ಭವೇದಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಭಾವನಮ್ ।
- ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ದುಖಂ ಚೇದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಹಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಿನು ॥ ೨೯॥
- ಸಂಶಯಶ್ಚ ಪಿಶಾಚಶ್ಚೇದ್ಬ್ರಹ್ಮಮಾತ್ರೇಣ ನಾಶಯ ।
- ದ್ವೈತಭೂತಾವಿಷ್ಟರೇಣ ಅದ್ವೈತಂ ಭಸ್ಮ ಆಶ್ರಯ ॥ ೩೦॥
- ಅನಾತ್ಮತ್ವಪಿಶಾಚಶ್ಚೇದಾತ್ಮಮನ್ತ್ರೇಣ ಬನ್ಧಯ ।
- ನಿತ್ಯಾನನ್ದಮಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೇವಲಂ ಸರ್ವದಾ ಸ್ವಯಮ್ ॥ ೩೧॥
- ಚತುಃಷಷ್ಟಿಕದೃಷ್ಟಾನ್ತೈರೇವಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸಾಧಿತಮ್ ।
- ಯಃ ಶೃಣೋತಿ ನರೋ ನಿತ್ಯಂ ಸ ಮುಕ್ತೋ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ ೩೨॥
- ಕೃತಾರ್ಥ ಏವ ಸತತಂ ನಾತ್ರ ಕಾರ್ಯಾ ವಿಚಾರಣಾ ॥ ೩೩॥
- ಮನೋವಚೋವಿದೂರಗಂ ತ್ವರೂಪಗನ್ಧವರ್ಜಿತಂ
- ಹೃದರ್ಭಕೋಕಸನ್ತತಂ ವಿಜಾನತಾಂ ಮುದೇ ಸದಾ ।
- ಸದಾಪ್ರಕಾಶದುಜ್ವಲಪ್ರಭಾವಿಕಾಸಸದ್ಯುತಿ
- ಪ್ರಕಾಶದಂ ಮಹೇಶ್ವರ ತ್ವದೀಯಪಾದಪಙ್ಕಜಮ್ ॥ ೩೪॥
- ॥ ಇತಿ ಶ್ರೀಶಿವರಹಸ್ಯೇ ಶಙ್ಕರಾಖ್ಯೇ ಷಷ್ಠಾಂಶೇ ಋಭುನಿದಾಘಸಂವಾದೇ ದೃಷ್ಟಾನ್ತೈರ್ಬ್ರಹ್ಮಸಾಧನಪ್ರಕರಣಂ ನಾಮ ಚತುಸ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
Special Thanks
The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.
Credits
Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma
https://sanskritdocuments.org
Send corrections to sanskrit at cheerful.com