Ribhu Gita - Siva Rahasya Purana Amsha 6

ಋಭುಗೀತಾ ೮ ॥ ಪ್ರಪಞ್ಚ-ಶೂನ್ಯತ್ವ-ಸರ್ವನಾಸ್ತಿತತ್ವ ನಿರೂಪಣಮ್ ॥

ಋಭುಃ -

ವಕ್ಷ್ಯೇ ಪ್ರಪಞ್ಚಶೂನ್ಯತ್ವಂ ಶಶಶೃಙ್ಗೇಣ ಸಂಮಿತಮ್ ।
ದುರ್ಲಭಂ ಸರ್ವಲೋಕೇಷು ಸಾವಧಾನಮನಾಃ ಶೃಣು ॥ ೧॥
ಇದಂ ಪ್ರಪಞ್ಚಂ ಯತ್ ಕಿಞ್ಚಿದ್ಯಃ ಶೃಣೋತಿ ಚ ಪಶ್ಯತಿ ।
ದೃಶ್ಯರೂಪಂ ಚ ದೃಗ್ರೂಪಂ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೨॥
ಭೂಮಿರಾಪೋಽನಲೋ ವಾಯುಃ ಖಂ ಮನೋ ಬುದ್ಧಿರೇವ ಚ ।
ಅಹಂಕಾರಶ್ಚ ತೇಜಶ್ಚ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೩॥
ನಾಶ ಜನ್ಮ ಚ ಸತ್ಯಂ ಚ ಲೋಕಂ ಭುವನಮಣ್ಡಲಮ್ ।
ಪುಣ್ಯಂ ಪಾಪಂ ಜಯೋ ಮೋಹಃ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೪॥
ಕಾಮಕ್ರೋಧೌ ಲೋಭಮೋಹೌ ಮದಮೋಹೌ ರತಿರ್ಧೃತಿಃ ।
ಗುರುಶಿಷ್ಯೋಪದೇಶಾದಿ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೫॥
ಅಹಂ ತ್ವಂ ಜಗದಿತ್ಯಾದಿ ಆದಿರನ್ತಿಮಮಧ್ಯಮಮ್ ।
ಭೂತಂ ಭವ್ಯಂ ವರ್ತಮಾನಂ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೬॥
ಸ್ಥೂಲದೇಹಂ ಸೂಕ್ಷ್ಮದೇಹಂ ಕಾರಣಂ ಕಾರ್ಯಮಪ್ಯಯಮ್ ।
ದೃಶ್ಯಂ ಚ ದರ್ಶನಂ ಕಿಞ್ಚಿತ್ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೭॥
ಭೋಕ್ತಾ ಭೋಜ್ಯಂ ಭೋಗರೂಪಂ ಲಕ್ಷ್ಯಲಕ್ಷಣಮದ್ವಯಮ್ ।
ಶಮೋ ವಿಚಾರಃ ಸನ್ತೋಷಃ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೮॥
ಯಮಂ ಚ ನಿಯಮಂ ಚೈವ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಾದಿಭಾಷಣಮ್ ।
ಗಮನಂ ಚಲನಂ ಚಿತ್ತಂ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೯॥
ಶ್ರೋತ್ರಂ ನೇತ್ರಂ ಗಾತ್ರಗೋತ್ರಂ ಗುಹ್ಯಂ ಜಾಡ್ಯಂ ಹರಿಃ ಶಿವಃ ।
ಆದಿರನ್ತೋ ಮುಮುಕ್ಷಾ ಚ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೧೦॥
ಜ್ಞಾನೇನ್ದ್ರಿಯಂ ಚ ತನ್ಮಾತ್ರಂ ಕರ್ಮೇನ್ದ್ರಿಯಗಣಂ ಚ ಯತ್ ।
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತ್ಯಾದಿ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೧೧॥
ಚತುರ್ವಿಂಶತಿತತ್ತ್ವಂ ಚ ಸಾಧನಾನಾಂ ಚತುಷ್ಟಯಮ್ ।
ಸಜಾತೀಯಂ ವಿಜಾತೀಯಂ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೧೨॥
ಸರ್ವಲೋಕಂ ಸರ್ವಭೂತಂ ಸರ್ವಧರ್ಮಂ ಸತತ್ವಕಮ್ ।
ಸರ್ವಾವಿದ್ಯಾ ಸರ್ವವಿದ್ಯಾ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೧೩॥
ಸರ್ವವರ್ಣಃ ಸರ್ವಜಾತಿಃ ಸರ್ವಕ್ಷೇತ್ರಂ ಚ ತೀರ್ಥಕಮ್ ।
ಸರ್ವವೇದಂ ಸರ್ವಶಾಸ್ತ್ರಂ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೧೪॥
ಸರ್ವಬನ್ಧಂ ಸರ್ವಮೋಕ್ಷಂ ಸರ್ವವಿಜ್ಞಾನಮೀಶ್ವರಃ ।
ಸರ್ವಕಾಲಂ ಸರ್ವಬೋಧ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೧೫॥
ಸರ್ವಾಸ್ತಿತ್ವಂ ಸರ್ವಕರ್ಮ ಸರ್ವಸಙ್ಗಯುತಿರ್ಮಹಾನ್ ।
ಸರ್ವದ್ವೈತಮಸದ್ಭಾವಂ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೧೬॥
ಸರ್ವವೇದಾನ್ತಸಿದ್ಧಾನ್ತಃ ಸರ್ವಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥನಿರ್ಣಯಃ ।
ಸರ್ವಜೀವತ್ವಸದ್ಭಾವಂ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೧೭॥
ಯದ್ಯತ್ ಸಂವೇದ್ಯತೇ ಕಿಞ್ಚಿತ್ ಯದ್ಯಜ್ಜಗತಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।
ಯದ್ಯಚ್ಛೃಣೋತಿ ಗುರುಣಾ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೧೮॥
ಯದ್ಯದ್ಧ್ಯಾಯತಿ ಚಿತ್ತೇ ಚ ಯದ್ಯತ್ ಸಂಕಲ್ಪ್ಯತೇ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಬುದ್ಧ್ಯಾ ನಿಶ್ಚೀಯತೇ ಯಚ್ಚ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೧೯॥
ಯದ್ಯದ್ ವಾಚಾ ವ್ಯಾಕರೋತಿ ಯದ್ವಾಚಾ ಚಾರ್ಥಭಾಷಣಮ್ ।
ಯದ್ಯತ್ ಸರ್ವೇನ್ದ್ರಿಯೈರ್ಭಾವ್ಯಂ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೨೦॥
ಯದ್ಯತ್ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯತೇ ವಸ್ತು ಯಚ್ಛೃಣೋತಿ ಚ ಪಶ್ಯತಿ ।
ಸ್ವಕೀಯಮನ್ಯದೀಯಂ ಚ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೨೧॥
ಸತ್ಯತ್ವೇನ ಚ ಯದ್ಭಾತಿ ವಸ್ತುತ್ವೇನ ರಸೇನ ಚ ।
ಯದ್ಯತ್ ಸಙ್ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ಚಿತ್ತೇ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೨೨॥
ಯದ್ಯದಾತ್ಮೇತಿ ನಿರ್ಣೀತಂ ಯದ್ಯನ್ನಿತ್ಯಮಿತಂ ವಚಃ ।
ಯದ್ಯದ್ವಿಚಾರ್ಯತೇ ಚಿತ್ತೇ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೨೩॥
ಶಿವಃ ಸಂಹರತೇ ನಿತ್ಯಂ ವಿಷ್ಣುಃ ಪಾತಿ ಜಗತ್ತ್ರಯಮ್ ।
ಸ್ರಷ್ಟಾ ಸೃಜತಿ ಲೋಕಾನ್ ವೈ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೨೪॥
ಜೀವ ಇತ್ಯಪಿ ಯದ್ಯಸ್ತಿ ಭಾಷಯತ್ಯಪಿ ಭಾಷಣಮ್ ।
ಸಂಸಾರ ಇತಿ ಯಾ ವಾರ್ತಾ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೨೫॥
ಯದ್ಯದಸ್ತಿ ಪುರಾಣೇಷು ಯದ್ಯದ್ವೇದೇಷು ನಿರ್ಣಯಃ ।
ಸರ್ವೋಪನಿಷದಾಂ ಭಾವಂ ಸರ್ವಂ ಶಶವಿಷಾಣವತ್ ॥ ೨೬॥
ಶಶಶೃಙ್ಗವದೇವೇದಮುಕ್ತಂ ಪ್ರಕರಣಂ ತವ ।
ಯಃ ಶೃಣೋತಿ ರಹಸ್ಯಂ ವೈ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಭವತಿ ಸ್ವಯಮ್ ॥ ೨೭॥
ಭೂಯಃ ಶೃಣು ನಿದಾಘ ತ್ವಂ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ನಿಶ್ಚಯಮ್ ।
ಸುದುರ್ಲಭಮಿದಂ ನೄಣಾಂ ದೇವಾನಾಮಪಿ ಸತ್ತಮ ॥ ೨೮॥
ಇದಮಿತ್ಯಪಿ ಯದ್ರೂಪಮಹಮಿತ್ಯಪಿ ಯತ್ಪುನಃ ।
ದೃಶ್ಯತೇ ಯತ್ತದೇವೇದಂ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೨೯॥
ದೇಹೋಽಯಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಸ್ತದೇವ ಭಯಮುಚ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೩೦॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಸ್ತದನ್ತಃಕರಣಂ ಸ್ಮೃತಮ್ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೩೧॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಃ ಸ ಹಿ ಸಂಸಾರ ಉಚ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೩೨॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಸ್ತದ್ಬನ್ಧನಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೩೩॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯದ್ ಜ್ಞಾನಂ ತದೇವ ನರಕಂ ಸ್ಮೃತಮ್ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೩೪॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪೋ ಜಗತ್ ಸರ್ವಮಿತೀರ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೩೫॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪೋ ಹೃದಯಗ್ರನ್ಥಿರೀರಿತಃ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೩೬॥
ದೇಹತ್ರಯೇಽಪಿ ಭಾವಂ ಯತ್ ತದ್ದೇಹಜ್ಞಾನಮುಚ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೩೭॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯದ್ಭಾವಂ ಸದಸದ್ಭಾವಮೇವ ಚ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೩೮॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಸ್ತತ್ಪ್ರಪಞ್ಚಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೩೯॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಸ್ತದೇವಾಜ್ಞಾನಮುಚ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೪೦॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯಾ ಬುದ್ಧಿರ್ಮಲಿನಾ ವಾಸನೋಚ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೪೧॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಸತ್ಯಂ ಜೀವಃ ಸ ಏವ ಸಃ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೪೨॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪೋ ಮಹಾನರಕಮೀರಿತಮ್ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೪೩॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯಾ ಬುದ್ಧಿರ್ಮನ ಏವೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಮ್ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೪೪॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಮಿತೀರ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೪೫॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯದ್ ಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವಂ ಶೋಕ ಇತೀರಿತಮ್ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೪೬॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯದ್ ಜ್ಞಾನಂ ಸಂಸ್ಪರ್ಶಮಿತಿ ಕಥ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೪೭॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯಾ ಬುದ್ಧಿಸ್ತದೇವ ಮರಣಂ ಸ್ಮೃತಮ್ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೪೮॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯಾ ಬುದ್ಧಿಸ್ತದೇವಾಶೋಭನಂ ಸ್ಮೃತಮ್ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೪೯॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯಾ ಬುದ್ಧಿರ್ಮಹಾಪಾಪಮಿತಿ ಸ್ಮೃತಮ್ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೫೦॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಯಾ ಬುದ್ಧಿಃ ತುಷ್ಟಾ ಸೈವ ಹಿ ಚೋಚ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೫೧॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಃ ಸರ್ವದೋಷಮಿತಿ ಸ್ಮೃತಮ್ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೫೨॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಸ್ತದೇವ ಮಲಮುಚ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೫೩॥
ದೇಹೋಽಹಮಿತಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪೋ ಮಹತ್ಸಂಶಯಮುಚ್ಯತೇ ।
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕೇವಲಮ್ ॥ ೫೪॥
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿತ್ಸ್ಮರಣಂ ದುಃಖಂ ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿತ್ ಸ್ಮರಣಂ ಜಗತ್ ।
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿತ್ಸ್ಮರಣಂ ಕಾಮೋ ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿತ್ಸ್ಮರಣಂ ಮಲಮ್ ॥ ೫೫॥
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿತ್ಸ್ಮರಣಂ ಪಾಪಂ ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿತ್ಸ್ಮರಣಂ ಮನಃ ।
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಮಹಾರೋಗೇತಿ ಕಥ್ಯತೇ ॥ ೫೬॥
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಮಹಾಮೋಹೇತಿ ಕಥ್ಯತೇ ।
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ತಾಪತ್ರಯಮುದಾಹೃತಮ್ ॥ ೫೭॥
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಕಾಮಕ್ರೋಧಂ ಚ ಕಥ್ಯತೇ ।
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಸಂಬನ್ಧೋ ನೇತರತ್ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ ೫೮॥
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಸರ್ವದುಃಖೇತಿ ನೇತರತ್ ।
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಜಗತ್ಸತ್ಯತ್ವವಿಭ್ರಮಮ್ ॥ ೫೯॥
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಮಹಾದೋಷಂ ಚ ನೇತರತ್ ।
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಕಾಲತ್ರಯಮುದೀರಿತಮ್ ॥ ೬೦॥
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ನಾನಾರೂಪಮುದೀರಿತಮ್ ।
ಯತ್ರ ಯತ್ರ ಚ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ತತ್ರ ತತ್ರ ಮಹಜ್ಜಗತ್ ॥ ೬೧॥
ಯತ್ರ ಯತ್ರ ಚ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ತದೇವಾಸತ್ಯಮೇವ ಹಿ ।
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ತಜ್ಜಗನ್ನಾಸ್ತಿ ಸಂಶಯಃ ॥ ೬೨॥
ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿದಪಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ತತ್ಸರ್ವಂ ನೇತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ ।
ಮನ ಏವ ಜಗತ್ಸರ್ವಂ ಮನ ಏವ ಮಹಾರಿಪುಃ ॥ ೬೩॥
ಮನ ಏವ ಹಿ ಸಂಸಾರೋ ಮನ ಏವ ಜಗತ್ತ್ರಯಮ್ ।
ಮನ ಏವ ಮಹಾದುಃಖಂ ಮನ ಏವ ಜರಾದಿಕಮ್ ॥ ೬೪॥
ಮನ ಏವ ಹಿ ಕಾಲಂ ಚ ಮನ ಏವ ಮಲಂ ಸದಾ ।
ಮನ ಏವ ಹಿ ಸಙ್ಕಲ್ಪೋ ಮನ ಏವ ಹಿ ಜೀವಕಃ ॥ ೬೫॥
ಮನ ಏವಾಶುಚಿರ್ನಿತ್ಯಂ ಮನ ಏವೇನ್ದ್ರಜಾಲಕಮ್ ।
ಮನ ಏವ ಸದಾ ಮಿಥ್ಯಾ ಮನೋ ವನ್ಧ್ಯಾಕುಮಾರವತ್ ॥ ೬೬॥
ಮನ ಏವ ಸದಾ ನಾಸ್ತಿ ಮನ ಏವ ಜಡಂ ಸದಾ ।
ಮನ ಏವ ಹಿ ಚಿತ್ತಂ ಚ ಮನೋಽಹಂಕಾರಮೇವ ಚ ॥ ೬೭॥
ಮನ ಏವ ಮಹದ್ಬನ್ಧಂ ಮನೋಽನ್ತಃಕರಣಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಮನ ಏವ ಹಿ ಭೂಮಿಶ್ಚ ಮನ ಏವ ಹಿ ತೋಯಕಮ್ ॥ ೬೮॥
ಮನ ಏವ ಹಿ ತೇಜಶ್ಚ ಮನ ಏವ ಮರುನ್ಮಹಾನ್ ।
ಮನ ಏವ ಹಿ ಚಾಕಾಶೋ ಮನ ಏವ ಹಿ ಶಬ್ದಕಃ ॥ ೬೯॥
ಮನ ಏವ ಸ್ಪರ್ಶರೂಪಂ ಮನ ಏವ ಹಿ ರೂಪಕಮ್ ।
ಮನ ಏವ ರಸಾಕಾರಂ ಮನೋ ಗನ್ಧಃ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಃ ॥ ೭೦॥
ಅನ್ನಕೋಶಂ ಮನೋರೂಪಂ ಪ್ರಾಣಕೋಶಂ ಮನೋಮಯಮ್ ।
ಮನೋಕೋಶಂ ಮನೋರೂಪಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಚ ಮನೋಮಯಃ ॥ ೭೧॥
ಮನ ಏವಾನನ್ದಕೋಶಂ ಮನೋ ಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಿತಮ್ ।
ಮನ ಏವ ಹಿ ಸ್ವಪ್ನಂ ಚ ಮನ ಏವ ಸುಷುಪ್ತಿಕಮ್ ॥ ೭೨॥
ಮನ ಏವ ಹಿ ದೇವಾದಿ ಮನ ಏವ ಯಮಾದಯಃ ।
ಮನ ಏವ ಹಿ ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿನ್ಮನ ಏವ ಮನೋಮಯಃ ॥ ೭೩॥
ಮನೋಮಯಮಿದಂ ವಿಶ್ವಂ ಮನೋಮಯಮಿದಂ ಪುರಮ್ ।
ಮನೋಮಯಮಿದಂ ಭೂತಂ ಮನೋಮಯಮಿದಂ ದ್ವಯಮ್ ॥ ೭೪॥
ಮನೋಮಯಮಿಯಂ ಜಾತಿರ್ಮನೋಮಯಮಯಂ ಗುಣಃ ।
ಮನೋಮಯಮಿದಂ ದೃಶ್ಯಂ ಮನೋಮಯಮಿದಂ ಜಡಮ್ ॥ ೭೫॥
ಮನೋಮಯಮಿದಂ ಯದ್ಯನ್ಮನೋ ಜೀವ ಇತಿ ಸ್ಥಿತಮ್ ।
ಸಙ್ಕಲ್ಪಮಾತ್ರಮಜ್ಞಾನಂ ಭೇದಃ ಸಙ್ಕಲ್ಪ ಏವ ಹಿ ॥ ೭೬॥
ಸಙ್ಕಲ್ಪಮಾತ್ರಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ ದ್ವನ್ದ್ವಂ ಸಙ್ಕಲ್ಪ ಏವ ಹಿ ।
ಸಙ್ಕಲ್ಪಮಾತ್ರಕಾಲಂ ಚ ದೇಶಂ ಸಙ್ಕಲ್ಪಮೇವ ಹಿ ॥ ೭೭॥
ಸಙ್ಕಲ್ಪಮಾತ್ರೋ ದೇಹಶ್ಚ ಪ್ರಾಣಃ ಸಙ್ಕಲ್ಪಮಾತ್ರಕಃ ।
ಸಙ್ಕಲ್ಪಮಾತ್ರಂ ಮನನಂ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಶ್ರವಣಂ ಸದಾ ॥ ೭೮॥
ಸಙ್ಕಲ್ಪಮಾತ್ರಂ ನರಕಂ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಸ್ವರ್ಗ ಇತ್ಯಪಿ ।
ಸಙ್ಕಲ್ಪಮೇವ ಚಿನ್ಮಾತ್ರಂ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ಚಾತ್ಮಚಿನ್ತನಮ್ ॥ ೭೯॥
ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ವಾ ಮನಾಕ್ತತ್ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಸಙ್ಕಲ್ಪಮೇವ ಹಿ ।
ಸಙ್ಕಲ್ಪ ಏವ ಯತ್ಕಿಞ್ಚಿತ್ ತನ್ನಾಸ್ತ್ಯೇವ ಕದಾಚನ ॥ ೮೦॥
ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತ್ಯೇವ ಸಙ್ಕಲ್ಪಂ ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತಿ ಜಗತ್ತ್ರಯಮ್ ।
ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತಿ ಗುರುರ್ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತಿ ಶಿಷ್ಯೋಽಪಿ ವಸ್ತುತಃ ॥ ೮೧॥
ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತಿ ಶರೀರಂ ಚ ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತಿ ಮನಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತ್ಯೇವ ಕಿಞ್ಚಿದ್ವಾ ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತ್ಯಖಿಲಂ ಜಗತ್ ॥ ೮೨॥
ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತ್ಯೇವ ಭೂತಂ ವಾ ಸರ್ವಂ ನಾಸ್ತಿ ನ ಸಂಶಯಃ ।
"ಸರ್ವಂ ನಾಸ್ತಿ" ಪ್ರಕರಣಂ ಮಯೋಕ್ತಂ ಚ ನಿದಾಘ ತೇ ।
ಯಃ ಶೃಣೋತಿ ಸಕೃದ್ವಾಪಿ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಭವತಿ ಸ್ವಯಮ್ ॥ ೮೩॥
ವೇದಾನ್ತೈರಪಿ ಚನ್ದ್ರಶೇಖರಪದಾಮ್ಭೋಜಾನುರಾಗಾದರಾ-
ದಾರೋದಾರಕುಮಾರದಾರನಿಕರೈಃ ಪ್ರಾಣೈರ್ವನೈರುಜ್ಝಿತಃ ।
ತ್ಯಾಗಾದ್ಯೋ ಮನಸಾ ಸಕೃತ್ ಶಿವಪದಧ್ಯಾನೇನ ಯತ್ಪ್ರಾಪ್ಯತೇ
ತನ್ನೈವಾಪ್ಯತಿ ಶಬ್ದತರ್ಕನಿವಹೈಃ ಶಾನ್ತಂ ಮನಸ್ತದ್ಭವೇತ್ ॥ ೮೪॥
ಅಶೇಷದೃಶ್ಯೋಜ್ಝಿತದೃಙ್ಮಯಾನಾಂ
ಸಙ್ಕಲ್ಪವರ್ಜೇನ ಸದಾಸ್ಥಿತಾನಾಮ್ ।
ನ ಜಾಗ್ರತಃ ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಿಭಾವೋ
ನ ಜೀವನಂ ನೋ ಮರಣಂ ಚ ಚಿತ್ರಮ್ ॥ ೮೫॥

॥ ಇತಿ ಶ್ರೀಶಿವರಹಸ್ಯೇ ಶಙ್ಕರಾಖ್ಯೇ ಷಷ್ಠಾಂಶೇ ಋಭುನಿದಾಘಸಂವಾದೇ ಪ್ರಪಞ್ಚಶೂನ್ಯತ್ವ-ಸರ್ವನಾಸ್ತಿತ್ವನಿರೂಪಣಂ ನಾಮ ಅಷ್ಟಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥

Special Thanks

The Sanskrit works, published by Sri Ramanasramam, have been approved to be posted on sanskritdocuments.org by permission of Sri V.S. Ramanan, President, Sri Ramanasramam.

Credits

Encoded by Anil Sharma anilandvijaya at gmail.com
Proofread by Sunder Hattangadi and Anil Sharma

https://sanskritdocuments.org

Send corrections to sanskrit at cheerful.com